Anda di halaman 1dari 19

TUNTUNAN PUJA PATTHANA PALI

PENGANTAR
Paṭṭhāna merupakan 1 dari 7 kitab dalam Abhidhamma Piṭaka, Sang Buddha membabarkan
Abhidhamma tidak di alam Manusia, tetapi Beliau membabarkan Abhidhamma tersebut
dengan detil selama 3 bulan secara terus menerus, di alam Dewa Tāvatiṃsā untuk berterima
kasih dan membalas budi IbuNya yang telah terlahir sebagai dewa di alam Tāvatiṃsā. Setiap
harinya, Beliau kembali ke alam manusia untuk berpindapatta dengan menciptakan wujud
Buddha yang sama di alam Tāvatiṃsā untuk melanjutkan pembabaran Abhidhamma. Setelah
makan, Beliau membabarkan Abhidhamma kepada Y.A Sāriputta secara singkat.
Pada hari yang sama, Y.A Sāriputta membabarkan Abhidhamma kepada 500 bhikkhu murid-
muridnya.

Setelah mendengarkan Abhidhamma, semua 500 bhikkhu tersebut mencapai tingkat kesucian
Arahat. Pada kehidupan lampaunya ke-500 bhikkhu ini merupakan kelelawar yang hidup di
goa pada masa Buddha Kassapa. Suatu hari, murid dari Buddha Kassapa sedang melafalkan
Abhidhamma Piṭaka di dalam goa tersebut. Kelelawar-kelelawar itu mendengarkan
Abhidhamma tanpa mengetahui artinya. Tetapi mereka mendengarkan sambil menikmati suara
pelafalan itu. Karena kusala ( kebajikan ) itu, setelah mereka mati, mereka semua terlahir
sebagai dewa. Ketika munculnya Buddha Gotama, mereka terlahir kembali sebagai manusia
dan menjadi bhikkhu. Setelah mereka mendengarkan Abhidhamma dari Y.A Sāriputta, mereka
semua mencapai tingkat kesucian Arahat.

Paṭṭhāna berarti hubungan Kondisi-kondisi atau sebab-sebab yang terjadi dalam kehidupan,
atau sebab-sebab unsur kondisi, Patthana adalah Dhamma yang sangat luas dan dalam.
Siapapun yang mempelajari Paṭṭhāna, akan merasa bahagia dan semakin mengagumi
pengetahuan dari Sang Buddha.
Banyak orang melafalkan Paṭṭhāna, karena meyakini sebagai Dana Dhamma atau Pemberian
Kebenaran, Sang Buddha Jelaskan di Antara Semua jenis Pemberian, maka Pemberian
Dhammalah yang tertinggi. Oleh karena itu dengan melafalkan Patthana Abhidhamma kita
bisa menghimpun jasa kebajikan, dan jasa ini bisa kita berikan atau limpahkan kepada siapa
saja yang membutuhkan, utamanya para Leluhur atau para Mahkluk yang membutuhkan Jasa
Kebajikan.
Di Myanmar, banyak orang melafalkan Paṭṭhāna. Mereka mempercayai bahwa dengan
melafalkan Paṭṭhāna dapat terhindar dari bahaya, mendapatkan keuntungan, kemakmuran,
kesuksesan dan dilindungi oleh dewa-dewa. Tetapi kita harus melafalkan Paṭṭhāna dengan
niat yang benar yaitu dengan niat untuk menghormati risalah Paṭṭhāna dan untuk melestarikan
Buddha sāsanā.
Daftar isi

i. NAMAKARA GATHA

ii. PUJA GATHA

iii. ARADHANA DEVATA

iv. VANDANA

v. TISARANA

vi. PANCASILA

vii. BUDDHANUSSATI

viii. DHAMMANUSSATI

ix. SANGHANUSSATI

x. SACCAKIRIYA GATHA

xi. PATTHANA

xii. BHAVANA

xiii. ETTAVATA
( I ). NAMAKĀRA GĀTHĀ (Syair Penghormatan)

Arahaṁ Sammā-Sambuddho Bhagavā,


Buddhaṁ Bhagavantaṁ abhivādemi.
(namaskāra )

Svākkhāto Bhagavatā Dhammo,


Dhammaṁ namassāmi.
(namaskāra)

Supaṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,


Saṅghaṁ namāmi.
(namaskāra)

( II ). PŪJĀ GĀTHĀ (Syair Puja)

Yam-amha kho mayaṁ Bhagavantaṁ saraṇaṁ gatā, yo no Bhagavā


satthā, yassa ca mayaṁ Bhagavato Dhammaṁ rocema.
Imehi sakkārehi taṁ Bhagavantaṁ sasaddhammaṁ sasāvaka-saṅghaṁ
abhipūjayāma.

( III ). ARADHANA DEVATA ( Mengundang para Dewa )

Samantā cakkavāḷesu atrāgacchantu devatā,


saddhammaṁ munirājassasuṇantu sagga-mokkhadaṁ.
Sagge kāme ca rūpe girisikharataṭecantalikkhe vimāne,
dīpe raṭṭhe ca gāme taruvana-gahanegeha-vatthumhi khette.
Bhummā cāyantu devā jala-thala-visameyakkha-gandhabba-nāga,
tiṭṭhantā santike yaṁ muni-vara-vacanaṁsādhavo me sunaṇtu.

Dhammassavana-kālo ayam-bhadantā
Dhammassavana-kālo ayam-bhadantā
Dhammassavana-kālo ayam-bhadantā
( IV ). PUBBABHĀGANAMAKĀRA (Penghormatan Awal)

Handa mayaṁ Buddhassa Bhagavato Pubba-bhāga-namakāraṁ karomase.

Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammā-Sambuddhassa


(tiga kali)

( V ). TISARAṆA (Tiga Perlindungan)

Pemimpin Puja Bakti :


Handa mayaṁ Ti-saraṇa-gamana-pāṭhaṁ bhaṇāma se.

Buddhaṁ saraṇaṁ gacchāmi.


Dhammaṁ saraṇaṁ gacchāmi.
Saṅghaṁ saraṇaṁ gacchāmi.

Dutiyampi Buddhaṁ saraṇaṁ gacchāmi.


Dutiyampi Dhammaṁ saraṇaṁ gacchāmi.
Dutiyampi Saṅghaṁ saraṇaṁ gacchāmi.

Tatiyampi Buddhaṁ saraṇaṁ gacchāmi.


Tatiyampi Dhammaṁ saraṇaṁ gacchāmi.
Tatiyampi Saṅghaṁ saraṇaṁ gacchāmi.

( VI ). PAÑCASĪLA (Lima Latihan Sīla)

Handa mayaṁ Pañca-sikkhā-pada-pāṭhaṁ bhaṇāma se.

1) Pāṇātipātā veramaṇī sikkhā-padaṁ samādiyāmi.


2) Adinnādānā veramaṇī sikkhā-padaṁ samādiyāmi.
3) Kāmesu micchācārā veramaṇī sikkhā-padaṁ samādiyāmi.
4) Musāvādā veramaṇī sikkhā-padaṁ samādiyāmi.
5) Surā-meraya-majja-pamādaṭṭhānā veramaṇī sikkhā-padaṁ
samādiyāmi.
( VII ). BUDDHĀNUSSATI (Perenungan terhadap Buddha)

Handa mayaṁ Buddhānussati-nayaṁ karoma se.

Iti pi so Bhagavā Arahaṁ Sammā-Sambuddho,


Vijjā-caraṇa-sampanno Sugato Lokavidū,
Anuttaro purisa-damma-sārathi satthā deva-manussānaṁ Buddho
Bhagavā'ti.

( VIII ). DHAMMĀNUSSATI (Perenungan terhadap Dhamma)

Handa mayaṁ Dhammānussati-nayaṁ karoma se.

Svākkhāto Bhagavatā Dhammo,


Sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko,
Opanayiko paccattaṁ veditabbo viññūhī'ti.

( IX ). SAṄGHĀNUSSATI (Perenungan terhadap Saṅgha)

Handa mayaṁ Saṅghānussati-nayaṁ karoma se.

Supaṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,


Uju-paṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,
Ñāya-paṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,
Sāmīci-paṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,

Yadidaṁ cattāri purisa-yugāni aṭṭha purisa-puggalā:


Esa Bhagavato sāvaka-saṅgho,
Āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjali-karaṇīyo,
Anuttaraṁ puññakkhettaṁ lokassā'ti.
( X ). SACCAKIRIYĀ GĀTHĀ (Pernyataan Kebenaran)

Handa mayaṁ Sacca-kiriyā gāthāyo bhaṇāma se.

Natthi me saraṇaṁ aññaṁ


Buddho me saraṇaṁ varaṁ
Etena sacca-vajjena
Sotthi te hotu sabbadā.

Natthi me saraṇaṁ aññaṁ


Dhammo me saraṇaṁ varaṁ
Etena sacca-vajjena
Sotthi te hotu sabbadā.

Natthi me saraṇaṁ aññaṁ


Saṅgho me saraṇaṁ varaṁ
Etena sacca-vajjena
Sotthi te hotu sabbadā.

(XI ) PATTHANA ( Sebab Kondisi )

Hetupaccayo , ārammaṇapaccayo,
adhipatipaccayo, anantarapaccayo,
samanantarapaccayo, sahajātapaccayo,
aññamaññapaccayo, nissayapaccayo,
upanissayapaccayo, purejātapaccayo,
pacchājātapaccayo, āsevanapaccayo,
kammapaccayo, vipākapaccayo,
āhārapaccayo, indriyapaccayo,
jhānapaccayo, maggapaccayo,
sampayuttapaccayo, vippayuttapaccayo,
atthipaccayo, natthipaccayo,
vigatapaccayo, avigatapaccayoti
1. Hetupaccayo’ti
Hetusampayuttakānaṃ, dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhānānañca rūpānaṃ, hetu
paccayena paccayo.

2. Arammaṇapaccayo’ti

Rūpāyatanaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


ārammaṇa paccayena paccayo.
Saddāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
ārammaṇapaccayenapaccayo.

Gandhāyatanaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


ārammaṇapaccayenapaccayo.
Rasāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
ārammaṇapaccayenapaccayo.

Phoṭṭhabbāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttā kānañca


dhammānaṃ,ārammaṇapaccayenapaccayo.

Rūpāyatanaṃ, saddāyatanaṃ, gandhāyatanaṃ, rasāyatanaṃ,


phoṭṭhabbāyatanaṃ, manodhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
ārammaṇa paccayena paccayo.

Sabbe dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


ārammaṇapaccayenapaccayo.
Yaṃ yaṃ dhammaṃ, ārabbha, ye ye dhammā uppajjanti, cittacetasikā dhammā,
te te dhammā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ, ārammaṇa paccayena paccayo.

1. Adhipati paccayo’ti

Chandādhipati, chanda sampayuttakānaṃ dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhanānañca


rūpānaṃ adhipati paccayena paccayo.
Viriyādhipati, viriya sampayuttakānaṃ dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhānānañca
rūpānaṃ adhipatipaccayenapaccayo.

Cittādhipati, citta sampayuttakānaṃ dhammānaṃ,


taṃ samuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipati paccayena paccayo.
Vimaṃsādhipati, vimaṃsa sampayuttakānaṃ dhammānaṃ,
taṃ samuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipati paccayena paccayo.

Yaṃ yaṃ dhammaṃ, garuṃ katvā ye ye dhammā, uppajjanti cittacetasikā


dhammā, te te dhammā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ ,adhipati paccayena paccayo.
2. Anantara paccayo’ti

Cakkhuviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayutta kānañca dhammānaṃ anantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.

Sotaviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayuttakānañca dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.

Ghānaviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayutta kānañca dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.

Jivhāviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayutta kānañca dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.

Kāyaviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayuttakānañca dhammānaṃ, anantarapaccayena paccayo.
Manodhātu, taṃsampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, anantarapaccayena paccayo.

Purimā purimā kusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ


dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.
Purimā purimā kusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ
dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.

Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ


dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.
Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ
dhammānaṃ, anantarapaccayena paccayo.

Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ


dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.
Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ
dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.

Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ


dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.
Yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ, anantarā ye ye dhammā, uppajjanti cittacetasikā
dhammā, te te dhammā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ, anantara paccayena paccayo.

3. Samanantarapaccayo’ti

Cakkhuviññāṇadhātu, taṃsampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃsampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.

Sotaviññāṇadhātu, taṃsampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ sampayutta


kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.

Ghāṇaviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo .
Manodhātu, taṃsampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.

Jivhāviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.

Kāyaviññāṇadhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manodhātuyā, taṃ


sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Manodhātu, taṃ sampayuttakā ca dhammā, manoviññāṇadhātuyā, taṃ
sampayutta kānañca dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.

Purimā purimā kusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ


dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Purimā purimā kusalā dhammā pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ
dhammānaṃ samanantarapaccayena paccayo.

Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ


dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ
dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.

Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ


dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ
dhammānaṃ samanantara paccayena paccayo.
Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ
dhammānaṃ, samanantara paccayena paccayo.
Yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ, samanantarā ye ye dhammā, uppajjanti
cittacetasikā dhammā, te te dhammā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ, samanantara
paccayena paccayo.

6. Sahajātapaccayo’ti

Cattāro khandhā arūpino, aññamaññaṃ, sahajāta paccayena paccayo.


Cattāro mahābhūtā, aññamaññaṃ, sahajāta paccayena paccayo.
Okkantikkhaṇe nāmarūpaṃ, aññamaññaṃ, sahajāta paccayena paccayo.

Cittacetasikā dhammā, cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ,


sahajāta paccayena paccayo.
Mahābhūtā upādārūpānaṃ, sahajāta paccayena paccayo.
Rūpino dhammā, arūpīnaṃ dhammānaṃ, kiñci kāle.
Sahajāta paccayena paccayo, kiñci kāle, na sahajāta paccayena paccayo.

7. Aññamaññapaccayo’ti

Cattāro khandhā arūpino, aññamaññapaccayena paccayo.


Cattāro mahābhūtā, aññamaññapaccayena paccayo.
Okkantikkhaṇe nāmarūpaṃ, aññamaññapaccayena paccayo.

8. Nissayapaccayo’ti

Cattāro khandhā arūpino, aññamaññaṃ, nissaya paccayena paccayo.


Cattāro mahābhūtā, aññamaññaṃ, nissaya paccayena paccayo.
Okkantikkhaṇe nāmarūpaṃ, aññamaññaṃ, nissaya paccayena paccayo.
Cittacetasikā dhammā, cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ, nissaya paccayena
paccayo.

Mahābhūtā upādārūpānaṃ, nissaya paccayena paccayo.


Cakkhāyatanaṃ,, cakkhuviññāṇadhātuyā taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
nissaya paccayena paccayo.
Sotāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
nissayapaccayena paccayo.

Ghānāyatanaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


nissaya paccayena paccayo.
Jivhāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
nissaya paccayena paccayo.
Kāyāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
nissaya paccayena paccayo.

Yaṃ rūpaṃ nissāya manodhātu ca manoviññāṇadhātu ca vattanti, taṃ rūpaṃ


manodhātuyā ca manoviññāṇadhātuyā ca taṃsampayuttakānañca dhammānaṃ
nissayapaccayena paccayo.

9. Upanissayapaccayo’ti

purimā purimā kusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ


dhammānaṃ, upanissaya paccayena paccayo.
Purimā purimā kusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ
dhammānaṃ, kesañci upanissaya paccayena paccayo.

Purimā purimā kusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ


dhammānaṃ, upanissaya paccayena paccayo.
Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ
dhammānaṃ, upanissaya paccayena paccayo.

Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ


dhammānaṃ, kesañci upanissaya paccayena paccayo.
Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ
dhammānaṃ, upanissaya paccayena paccayo.

Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ abyākatānaṃ


dhammānaṃ, upanissaya paccayena paccayo .
Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ
dhammānaṃ, upanissayapaccayena paccayo.

Purimā purimā abyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ


dhammānaṃ, upanissaya paccayena paccayo.
Utubhojanampi, upanissaya paccayena paccayo.
Puggalopi, upanissaya paccayena paccayo.
Senāsanampi, upanissaya paccayena paccayo.

10. Purejātapaccayo’ti

Cakkhāyatanaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,


purejāta paccayena paccayo.
Sotāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
purejāta paccayena paccayo.
Ghānāyatanaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,
purejāta paccayena paccayo.
Jivhāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ
purejāta paccayena paccayo.

Kāyāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,


purejāta paccayena paccayo.

Rūpāyatanaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,


purejāta paccayena paccayo.
Saddāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,
purejāta paccayena paccayo.

Gandhāyatanaṃ ghānaviññāṇadhātuyā taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ


purejāta paccayena paccayo.
Rasāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ
purejāta paccayena paccayo.

Phoṭṭhabbāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca


dhammānaṃ, purejāta paccayena paccayo.
Rūpāyatanaṃ, saddāyatanaṃ ,gandhāyatanaṃ, rasāyatanaṃ,
phoṭṭhabbāyatanaṃ, manodhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
purejāta paccayena paccayo.

Yaṃ rūpaṃ, nissāya, manodhātu, ca manoviññāṇadhātu, ca vattanti,


taṃ rūpaṃ manodhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ
purejātapaccayena paccayo.
Manoviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ, kiñci kāle
purejāta paccayena paccayo, kiñci kāle na purejāta paccayena paccayo.

11. Pacchājātapaccayo’ti

Pacchājātā, cittacetasikā dhammā, purejātassa, imassa kāyassa,


pacchājāta paccayena paccayo.

12. Āsevanapaccayo’ti

Purimā purimā kusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ kusalānaṃ


dhammānaṃ, āsevana paccayena paccayo.
Purimā purimā akusalā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ
dhammānaṃ, āsevana paccayena paccayo.
Purimā purimā kiriyābyākatā dhammā, pacchimānaṃ pacchimānaṃ
kiriyābyākatānaṃ dhammānaṃ, āsevana paccayena paccayo.
13. Kammapaccayo’ti

Kusalākusalaṃ kammaṃ, vipākānaṃ khandhānaṃ, kaṭattā ca rūpānaṃ kamma


paccayena paccayo.
Cetanā sampayuttakānaṃ dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhānānañca rūpānaṃ kamma
paccayena paccayo.

14. Vipākapaccayo’ti

Vipākā cattāro khandhā arūpino, aññamaññaṃ, vipāka paccayena paccayo.

15. Āhārapaccayo’ti

Kabaḷīkāro āhāro, imassa, kāyassa āhāra paccayena paccayo.


Arūpino āhārā, sampayuttakānaṃ dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhānānañca rūpānaṃ
āhāra paccayena paccayo.

16. Indriyapaccayo’ti

Cakkhundriyaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


indriya paccayena paccayo.
Sotindriyaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
indriya paccayena paccayo.

Ghānindriyaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


indriya paccayena paccayo.
Jivhindriyaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,
indriya paccayena paccayo.

Kāyindriyaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


indriya paccayena paccayo.
Rūpajīvitindriyaṃ, kaṭattārūpānaṃ, indriya paccayena paccayo.

Arūpino, indriyā sampayuttakānaṃ dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhānānañca


rūpānaṃ, indriya paccayena paccayo.

7. Jhānapaccayo’ti

Jhānaṅgāni, jhāna sampayuttakānaṃ dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhānānañca


rūpānaṃ, jhāna paccayena paccayo.
18. Maggapaccayo’ti

Maggaṅgāni, maggasampayuttakānaṃ dhammānaṃ, taṃ samuṭṭhānānañca


rūpānaṃ, magga paccayena paccayo.

19. Sampayuttapaccayo’ti

Cattāro khandhā arūpino, aññamaññaṃ, sampayutta paccayena paccayo.

20. Vippayuttapaccayo’ti

Rūpino dhammā, arūpīnaṃ dhammānaṃ, vippayutta paccayena paccayo.


Arūpino dhammā, rūpīnaṃ dhammānaṃ, vippayutta paccayena paccayo.

21.Atthipaccayo’ti

Cattāro khandhā arūpino, aññamaññaṃ, atthi paccayena paccayo.


Cattāro mahābhūtā, aññamaññaṃ, atthi paccayena paccayo.
Okkantikkhaṇe nāmarūpaṃ, aññamaññaṃ, atthi paccayena paccayo.
Cittacetasikā dhammā, cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ, atthi paccayena paccayo.

Mahābhūtā upādārūpānaṃ, atthi paccayena paccayo.


Cakkhāyatanaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.
Sotāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.

Ghānāyatanaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


atthi paccayena paccayo.
Jivhāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.
Kāyāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.

Rūpāyatanaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


atthi paccayena paccayo.
Saddāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.
Gandhāyatanaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.
Rasāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.
Phoṭṭhabbāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca
dhammānaṃ, atthi paccayena paccayo.
Rūpāyatanaṃ, saddāyatanaṃ, gandhāyatanaṃ, rasāyatanaṃ,
phoṭṭhabbāyatanaṃ, manodhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
atthi paccayena paccayo.

Yaṃ rūpaṃ, nissāya, manodhātu ca manoviññāṇadhātu, ca vattanti, taṃ rūpaṃ


manodhātuyā, ca manoviññāṇadhātuyā, ca taṃ sampayutta kānañca
dhammānaṃ, atthi paccayena paccayo.

22. Natthipaccayo’ti

Samanantaraniruddhā ,cittacetasikā dhammā, paṭuppannānaṃ, cittacetasikānaṃ


dhammānaṃ, natthi paccayena paccayo.

23. Vigatapaccayo’ti

Samanantaravigatā, cittacetasikā dhammā, paṭuppannānaṃ, cittacetasikānaṃ


dhammānaṃ, vigata paccayena paccayo.

24. Avigatapaccayo’ti

Cattāro khandhā arūpino, aññamaññaṃ, avigata paccayena paccayo.


Cattāro mahābhūtā, aññamaññaṃ, avigata paccayena paccayo .
Okkantikkhaṇe nāmarūpaṃ, aññamaññaṃ, avigata paccayena paccayo.
Cittacetasikā dhammā, cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ, avigata paccayena
paccayo.

Mahābhūtā upādārūpānaṃ, avigata paccayena paccayo.


Cakkhāyatanaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
avigata paccayena paccayo.
Sotāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
avigata paccayena paccayo.

Ghānāyatanaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,


avigata paccayena paccayo.
Jivhāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
avigata paccayena paccayo.
Kāyāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ
avigata paccayena paccayo.
Rūpāyatanaṃ, cakkhuviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
avigata paccayena paccayo.
Saddāyatanaṃ, sotaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,
avigata paccayena paccayo.
Gandhāyatanaṃ, ghānaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,
avigatapaccayena paccayo.

Rasāyatanaṃ, jivhāviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca dhammānaṃ,


avigata paccayena paccayo.
Phoṭṭhabbāyatanaṃ, kāyaviññāṇadhātuyā, taṃ sampayutta kānañca
dhammānaṃ, avigatapaccayena paccayo.
Rūpāyatanaṃ, saddāyatanaṃ, gandhāyatanaṃ, rasāyatanaṃ,
phoṭṭhabbāyatanaṃ, manodhātuyā, taṃ sampayuttakānañca dhammānaṃ,
avigata paccayena paccayo.
Yaṃ rūpaṃ, nissāya, manodhātu, ca manoviññāṇadhātu, ca vattanti, taṃ rūpaṃ
manodhātuyā ,ca manoviññāṇadhātuyā, ca taṃ sampayutta kānañca
dhammānaṃ, avigata paccayena paccayo.

Paccayaniddeso
Sadhu.. Sadhu…Sadhu..

( XII ) Bhavana ( Meditasi )

Duduklah, dengan rileks dengan posisi tubuh tegak tetapi tidak kaku, kaki
disilangkan atau ambil posisi berslila setengah teratai ( sidasana ), untuk lelaki
yaitu kaki kiri di taruh dibawah, sedangkan kaki kanan di atasnya ( untuk wanita
sebaliknya ). Seementara untuk posisi teratai penuh ( padmasana ) kedua telapak
kaki bersilang dan menghadap ke-atas semua.

Kemudian taruh tangan di atas pangkuan dengan posisi tangan untuk lelaki,
tangan kiri taruh dibawah tangan kanan dan kedua ibu jari saling bertemu
( untuk wanita sebaliknya ) atau mengambil posisi tangan yang sama tapi bagian
ibu jari kiri bertemu dengan jari telunjuk kanan ( untuk wanita sebaliknya ).

Selanjutnya Pejamkan mata secara perlahan, kemudian Tarik nafas panjang


( sampai perut mengembung ) dan keluarkan perlahan- lahan sampai perut
mengempis, ulangi 3x.
Setelah itu, bernafaslah seperti biasa saja, dan rasakan di ujung hidung kita,
adanya nafas masuk dan keluar, ingat tugas kita hanya merasakannya saja di
ujung hidung.
Sadari dan rasakan, aktivitas nafas kita melalui ujung hidung, jika sudah mulai
bisa mengamati adanya nafas masuk dan keluar, fokuslah disana, sampai
memperoleh titik tenang, kita juga bisa mengucapkan dalam hati kata “ Bud –
dho ” sebagai objek, saat nafas masuk kita ucapkan dalam hati kata “ Bud ”
dan saat nafas keluar kita ucapkan kata “ dho “, lakukan terus dengan kesadaran
sampai memperoleh titik tenang dan bahagian di dalam hati kita.

Saat sudah tenang, damai dan bahagia, kita bisa memberikan kebahagiaan ini
kepada mereka yang sudah meninggal, dengan cara kita bayangkan mereka
yang sudah meningeal hadir di depan kita, kemudian kita ingat semua perbuatan
baik yang sudah kita lakukan, kemudian bayangkan semua kumpulan kebajikan
itu, berubah menjadi sekuntum teratai putih, yang mekar indah dan wangi,
kemudian kita berikan kuntum teratai itu kepada mereka yang meninggal sambil
mengucapkan kata dalam hati
“ Idam vo ñāttinaṃ hotu – sukkhita hontu ñātta yo ” .

Bayangkan mereka yang meninggal, berbahagia dan berubah menjadi mahkluk


surgawi, kemudian, setelah itu bayangkan mereka kembali ke alam surga
dengan berubah menjadi cahaya warna- warni yang indah, dan lenyap dari
hadapan kita. Setelah itu kembalilah ke objek awal kita yaitu nafas masuk dan
keluar, dan sebelum menghakhiri meditasi, kembali lakukan tahapan pertama
yaitu tarik nafas – panjang, keluar perlahan dan ulangi 3X, kemudian bernafas
seperti biasa dan ucapkan “ sabbe satta bhavantu sukhittata “
semoga semua mahkluk hidup berbahagia.
meditasi selesai.

( XIII ) ETTÃVÃTA ( pelimpahan jasa )

ETTÃVÃTA CA AMHEHI
SAMBHATAṀ PUÑÑA SAMPADAṀ
SABBE DEVÃ ANUMODANTU
SABBA SAMPATTI SIDDHIYÃ

ETTÃVÃTA CA AMHEHI
SAMBHATAṀ PUÑÑA SAMPADAṀ
SABBE BHŪTÃ ANUMODANTU
SABBA SAMPATTI SIDDHIYÃ

ETTÃVÃTA CA AMHEHI
SAMBHATAṀ PUÑÑA SAMPADAṀ
SABBE SATTÃ ANUMODANTU
SABBA SAMPATTI SIDDHIYÃ
IDAṀ VO ÑÃTINAṀ HOTU SUKHITÃ HONTU ÑÃTAYO (3X)

ÃKÃSATTÃ CA BHUMMATTHÃ
DEVÃ NÃGÃ MAHIDDHIKÃ
PUÑÑAṀ TAṀ ANUMODITVA
CIRAṀ RAKKHANTU … ( nama mendiang )
( 3X )

ÃKÃSATTÃ CA BHUMMATTHÃ
DEVÃ NÃGÃ MAHIDDHIKÃ
PUÑÑAṀ TAṀ ANUMODITVA
CIRAṀ RAKKHANTU MAṀ PARAṀTI

( XIV ) Penutup

Arahaṁ Sammā-Sambuddho Bhagavā,


Buddhaṁ Bhagavantaṁ abhivādemi.
( namaskara )

Svākkhāto Bhagavatā Dhammo,


Dhammaṁ namassāmi.
(namaskāra)

Supaṭipanno Bhagavato sāvaka-saṅgho,


Saṅghaṁ namāmi.
(namaskāra)

Sabbe satta bhavantu sukkhittata


Semoga semua mahkluk berbahagia

Anda mungkin juga menyukai