Oleh:
Rizka Amalia Aulia
200321614849
MARET 2023
MENENTUKAN MUATAN SPESIFIK ELEKTRON
A. Tujuan
1. Memahami asas kisi dan tabung lucutan.
2. Menentukan panjang gelombang spektrum cahaya dari tabung lucutan.
B. Dasar Teori
Spektrum cahaya merupakan istilah yang digunakan untuk menggambarkan
rentang warna yang dapat dipancarkan cahaya (Astried. Warna-warna cahaya dapat
dilihat pada Gambar 1. yang berkisar antara 400 nanometer dan 800 nanometer (dalam
udara).
Panjang gelombang cahaya yang berbeda dilihat sebagai warna, dengan merah
menjadi panjang gelombang terpanjang (frekuensi terendah) dan ungu menjadi panjang
gelombang terpendek (frekuensi tertinggi). Cahaya dengan panjang di bawah 400 nm dan
di atas 800 nm tidak dapat dilihat oleh manusia, dan disebut ultraviolet pada batas
panjang gelombang pendek dan inframerah pada batas panjang gelombang terpanjang.
(Dewi, Purwanto, & Kuswnato, 2006, hal. 409).
Gambar 2.12
Untuk menunjukkan gejala difraksi, kita dapat menggunakan kisi, yaitu alat optik
yang dibuat dari lapisan tipis dengan banyak celah sempit. Jumlah selah sangat banyak
dengan jarak antar celah dibuat sama. (tim prak
Dalam percobaan ini penulis menggunakan Kisi difraksi untuk menguraikan cahaya
campuran menjadi pelangi, dengan persamaan : (Halliday & Resnick ,1989: 736 )
𝑑 sin 𝜃 = 𝑚 … (1)
dengan m = 0,±1, ±2, ±3, ....
d : jarak antara tiap celah pada kisi,
Jika m sama dengan nol, artinya tidak ada pembelokan cahaya, m sama dengan
satu berarti pola pertama dan seterusnya (Supliyadi
Gambar 1. Pengamatan
𝑥
sin 𝜃 =
𝑟
dengan 𝑟 = √𝐿2 + 𝑥 2
𝑥
Maka, sin 𝜃 = (2)
√𝐿2 +𝑥 2
Panjang gelombang spektrum cahaya yang dihasilkan dari tabung lucutan dapat
ditentukan dengan persamaan
x
d
m x2 a2 (1)
dengan d adalah jarak antar celah pada kisi, a adalah jarak kisi ke layar, x adalah jarak
terang ke-m, dan m = 0, 1, 2, 3, ….
Variabel;
Variabel bebas: argon dan neon
Variabel kontrol: kisi 100, 300, dan 600 mm
Variabel terikat: jarak
NST:
NST Mistar : 0,1 cm = 0,001 m
Jarak kisi dengan layar (L): 86 cm = 0,86 m
Lebar celah (d);
1/100 mm = 10−5 𝑚
1/300 mm = 0,33 × 10−5 𝑚
1/600 mm = 0,16 × 10−5 𝑚
G. Analisis Data
1. Metode analisis
a. Mencari panjang gelombang dengan cara menggunakan rumus :
𝑑 sin 𝜃 = 𝑚 … (1)
dengan m = 0,±1, ±2, ±3, ....
Dari gambar 1. diperoleh nilai
𝑥
sin 𝜃 =
𝑟
dengan 𝑟 = √𝐿2 + 𝑥 2
𝑥
Maka, sin 𝜃 = (2)
√𝐿2 +𝑥 2
2 2
𝑑 2 𝑑𝑥 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝑚𝐿 3 𝑚𝐿 3
Dengan m=1,
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
Sehingga ralat relatif
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
2. Hasil analisis
Setelah dilakukan analisis didapatkan panjang gelombang beserta ralat relatifnya
adalah sebagai berikut;
a. Tabel 3. Hasil Analisis Tabung Lucutan Gas Argon
No Warna Kisi
100 300 600
Panjang Ralat Panjang Ralat Panjang Ralat
gelombang relatif gelombang relatif gelombang relatif
(m) (m) (m)
1. Ungu (1,829 (1,724 (0,929
−6 0,2146% −7 0,7425%
± 0,004)10 ± 0,001)10 ± 0,006)10−70,6686%
2. Biru (2,157 (2,867 (1,113
−6 0,1829% −7 0,4474%
± 0,004)10 ± 0,001)10 ± 0,006)10−70,5579%
3. Hijau (2,372 (3,057 (1,298
−6 0,1669% −7 0,4198%
± 0,004)10 ± 0,001)10 ± 0,006)10−70,4789%
4. Orange (2,829 (3,999 (1,481
± 0,004)10−6 0,1384% ± 0,001)10−7 0,3216% ± 0,006)10−70,4198%
5. Merah (2,995 (4,560 (1,665
± 0,004)10−6 0,1340% ± 0,001)10−7 0,2825% ± 0,006)10−70,3739%
Dengan 𝑟 = √𝐿2 + 𝑥 2
𝑥
maka sin 𝜃 = … (2)
√𝐿2 +𝑥 2
𝑥 𝑥
𝑑 = 𝑚. 𝑎𝑡𝑎𝑢 = 𝑑
√𝐿2 + 𝑥 2 𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
Dimana
d = Jarak antar celah
x = Jarak terang pertama dari terang pusat
L = Jarak dari kisi ke terang layar
b. Jelaskan bagaimana prinsip dari eksperimen ini. Bandingkan dengan prinsip
pengukuran panjang gelombang laser dengan kisi (pada percobaan pertama) !
Pada eksperimen spektrum garis cahaya, suatu gas yaitu argon dan neon
diletakkan di dalam tabung yang kemudian tabung tersebut dialiri arus listrik,
sehingga gas akan memancarkan cahaya. Cahaya dipancarkan dalam bentuk
spektrum garis dan tiap gas memancarkan cahaya yang berbeda-beda dan
merupakan karakteristik dari gas argon dan neon. Sedangkan pada eksperimen
difraksi kisi oleh laser, laser disorot ke arah kisi secara langsung dan terbentuk
pola gelap terang dengan satu warna.
2. Perhitungan
a. Argon
i. Kisi 100
Ungu
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,16
= 10−5
1√0,862 + 0,162
= 1,829 × 10−6
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,16 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,925 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,925 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
1,829 × 10−6
𝑅𝜆 = 0,2146%
Biru
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,19
= 10−5
1√0,862 + 0,192
= 2,157 × 10−6
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,19 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,945 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,945 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
2,157 × 10−6
𝑅𝜆 = 0,1289%
Hijau
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,21
= 10−5
1√0,862 + 0,212
= 2,372 × 10−6
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,21 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,961 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,961 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
2,372 × 10−6
𝑅𝜆 = 0,1669%
Orange
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,26
= 10−5
1√0,862 + 0,262
= 2,894 × 10−6
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,26 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 4,005 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
4,005 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
2,894 × 10−6
𝑅𝜆 = 0,1384%
Merah
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,27
= 10−5
1√0,862 + 0,272
= 2,995 × 10−6
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,27 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 4,015 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
4,015 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
2,995 × 10−6
𝑅𝜆 = 0,1340%
ii. Kisi 300
Ungu
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,045
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,0452
= 1,724 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,045 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,280 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,280 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
1,724 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,7425%
Biru
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,075
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,0752
= 2,867 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,075 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,287 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,287 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
2,867 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,4474%
Hijau
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,08
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,082
= 3,057 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,08 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,283 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,283 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
3,057 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,4198%
Orange
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,105
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,1052
= 3,999 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,105 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,286 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,286 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
3,999 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,3216%
Merah
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥2
0,12
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,122
= 4,561 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,12 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,288 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,288 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
4,561 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,2825%
iii. Kisi 600
Ungu
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,05
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,052
= 9,287 × 10−8
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,05 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,209 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,209 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
9,287 × 10−8
𝑅𝜆 = 0,6686%
Biru
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,06
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,062
= 1,114 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,06 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,213 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,213 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
1,114 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,5579%
Hijau
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,07
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,072
= 1,298 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,07 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,217 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,217 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
1,298 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,4789%
Orange
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,08
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,082
= 1,482 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,08 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,221 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,221 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
1,482 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,4198%
Merah
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,09
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,092
= 1,665 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,09 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,226 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,226 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
1,665 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,3739%
b. Neon
i. Kisi 100
HIjau
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,05
= 10−5
1√0,862 + 0,052
= 5,804 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,05 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,881 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,881 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
5,804 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,6686%
Kuning
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,06
= 10−5
1√0,862 + 0,062
= 6,960 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,06 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,883 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,883 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
6,960 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,5579%
Orange
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,07
= 10−5
1√0,862 + 0,072
= 8,113 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,07 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,885 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,885 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
8,113 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,4789%
Merah terang
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,075
= 10−5
1√0,862 + 0,0752
= 8,688 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,075 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,887 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,887 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
8,688 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,4474%
Merah gelap
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,085
= 10−5
1√0,862 + 0,0852
= 9,836 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
10−5 2 10−5 . 0,085 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 3,890 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
3,890 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
9,836 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,3955%
ii. Kisi 300
Hijau
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,11
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,112
= 4,187 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,11 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,287 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,287 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
4,187 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,3073%
Kuning
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,125
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,1252
= 4,747 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,125 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,289 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,289 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
4,747 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,2716%
Orange
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,135
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,1352
= 5,118 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,135 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,291 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,291 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
5,118 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,2522%
Merah terang
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,15
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,152
= 5,670 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,15 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,293 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,293 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
5,670 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,2281%
Merah gelap
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥2
0,16
= 0,33 × 10−5
1√0,862 + 0,162
= 6,036 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,33 × 10−5 2 0,33 × 10−5 . 0,16 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 1,295 × 10−9
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
1,295 × 10−9
𝑅𝜆 = × 100%
6,036 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,2146%
iii. Kisi 600
Hijau
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,34
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,342
= 5,882 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,34 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,550 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,550 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
5,882 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,1113%
Kuning
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,37
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,372
= 6,323 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,37 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,612 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,612 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
6,323 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,1046%
Orange
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,39
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,392
= 6,608 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,39 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,656 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,656 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
6,608 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,1007%
Merah terang
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,41
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,412
= 6,885 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,41 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,703 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,703 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
6,885 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,0973%
Merah gelap
𝑥
=𝑑
𝑚√𝐿2 + 𝑥 2
0,44
= 0,16 × 10−5
1√0,862 + 0,442
= 7,288 × 10−7
2 2
𝑑 2 𝑑. 𝑥 2
√
∆𝜆 = | ∙ ∙ ∆𝑥| + |− 2 ∙ ∙ ∆𝐿|
𝐿 3 𝐿 3
2 2
0,16 × 10−5 2 0,16 × 10−5 . 0,44 2
∆𝜆 = √| ∙ ∙ 0,0005| + |− ∙ ∙ 0,0005|
0,86 3 0,862 3
∆𝜆 = 6,775 × 10−10
∆𝜆
𝑅𝜆 = × 100%
𝜆
6,775 × 10−10
𝑅𝜆 = × 100%
7,288 × 10−7
𝑅𝜆 = 0,0930%
3. Dokumentasi