BERHAJI
« َو َل ْو َال َأ ِّن ي َر َأ ْي ُت ال َّن ِب َّي، ِإ ِّن ي َأَل ْع َل ُم َأ َّن َك َح َج ٌر َال َت ُض ُّر َو َال َت ْن َف ُع،َأ َم ا َو ِهَّللا
» َص ىَّل ُهللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم ا ْس َت َل َم َك َم ا ا ْس َت َل ْم ُت َك
َو َل ْو َال َأ ِّن ي َر َأ ْي ُت ال َّن ِب َّي َص ىَّل ُهللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم ُي َق ِّب ُل َك َم ا َق َّب ْل ُت َك
ُأ
ِّت
ااِل َب ا ِع ِف ي َم ا ُن َو ِف ي َق ْو ِل ُع َم َر َه َذ ا ال َّت ْس ِل ي ُم ِلل َّش ا ِر ِع ِف ي ُم و ِر ال ي ِن َو ُح ْس
ِّد
َل ْم َي ْك ِش ْف َع ْن َم َع اِني َه ا َو ُه َو َق اِع َد ٌة َع ِظ ي َم ٌة ِف ي ا ِّت َب ا ِع ال َّن ِب ِّي َص ىَّل ُهَّللا َع َل ْي ِه
َو َس َّل َم ِف ي َم ا َي ْف َع ُل ُه َو َل ْو َل ْم َي ْع َل ِم ا ْل ِح ْك َم َة ِف يِه
ِإ َّن ُه َال: َف َق اَل َل ُه اْب ُن َع َّب اٍس َر ِض َي ُهَّللا َع ْن ُه َم ا، َو َك ا َن ُم َع ا ِو َي ُة َي ْس َت ِل ُم ا َأل ْر َك ا َن
« َل ْي َس َش ْي ٌء ِم َن ال َب ْي ِت َم ْه ُجو ًر ا: َف َق اَل، »ُي ْس َت َل ُم َه َذ ا ِن ال ُّر ْك َن ا ِن
Maka Ibnu Ábbas berkata, “Sungguh bagi kalian ada teladan yang
baik pada Rasulullah”. Maka Mu’awiyah berkata “ صدق َتEngkau
benar (wahai Ibnu ‘Abbas).” (HR Ahmad no. 1877 dengan sanad
yang shahih, lihat Fathul Baari 3/474)
Akhirnya Mu’āwiyah hanya mengusap 2 bahagian saja iaitu Rukun Yamani dan Rukun Hajar
Aswad kerana dua rukun yang lain (iaitu dua rukun syaamiyain) tidaklah asli. Imam Asy-Syafi’i
berkata :
َأ َأ
ِب َّن ا َل ْم َن َّد ِع ا ْس ِت اَل َم ُه َم ا َه ْج ًر ا للبيت َو َك ْي َف َي ْه ُج ُر ُه َو ُه َو َي ُط و ُف ِب ِه َو َل ِك َّن ا َن َّت ِب ُع ال ُّس َّن َة ِف ْع اًل ْو َت ْر ًك ا َو َل ْو
َك ا َن َت ْر ُك استالمهما هجرا َل هما َل َك ا َن َت ْر ُك ا ْس ِت اَل ِم َم ا َب ْي َن ا َأْل ْر َك ا ِن َه ْج ًر ا َل َه ا َو اَل َق اِئَل ِب ِه
Maka meneladani Nabi shallallahu álaihi wasallam dalam setiap langkah dan
gerakan adalah dituntut, dan tidak boleh ditentang dengan pendapat, analogi,
dan qiyas.
«ِل َت ْأ ُخ ُذ وا: َو َي ُق وُل، َر َأ ْي ُت ال َّن ِب َّي َص ىَّل ُهللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم َي ْر ِم ي َع ىَل َر اِح َل ِت ِه َي ْو َم ال َّن ْح ِر
َف ِإ ِّن ي اَل َأ ْد ِر ي َل َع ِّل ي اَل َأ ُح ُّج َبْع َد َح َّجِت ي َه ِذ ِه، » َم َن اِس َكُك ْم
“Aku melihat Nabi shallallahu álaihi wasallam di atas ontanya pada hari Nahar
melempar Jamrah dan beliau berkata, “Hendaknya kalian mengambil tata cara
manasik kalian, sesungguhnya aku tidak tahu bisa jadi aku tidak lagi berhaji
setelah hajiku ini” (HR Muslim no 1297)
An-Nawawi berkata :
َو َه َذ ا ا ْل َح ِد ي ُث َأ ْص ٌل َع ِظ ي ٌم ِف ي َم َن اِس ِك ا ْل َح ِّج َو ُه َو َن ْح ُو َق ْو ِلِه َص ىَّل ُهَّللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم ِف ي الَّص اَل ِة َص ُّل وا َك َم ا
َر َأ ْي ُت ُم وِني ُأَص ِّل ي َو َق ْو ُل ُه َص ىَّل ُهَّللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم ( َل َع ِل ي اَل َأ ُح ُّج َبْع َد َح َّجِت ي َه ِذ ِه ) ِف يِه ِإ َش ا َر ٌة ِإ ىَل َت ْو ِد يِع ِه ْم
َو ِإ ْع اَل ِم ِه ْم ِب ُق ْر ِب َو َف اِت ِه َص ىَّل ُهَّللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم َو َح ِّث ِه ْم َع ىَل ااِل ْع ِت َن اِء ِب ا َأْل ْخ ِذ َع ْن ُه
“Hadits ini adalah landasan yang agung dalam manasik haji, dan ini seperti sabda Nabi
shallallahu álaihi wasallam dalam solat, “Solatlah sebagaimana kalian melihatku solat”. Dan
sabda Nabi shallallahu álaihi wasallam, “Boleh jadi aku tidak berhaji lagi setelah hajiku
ini”memberi isyarat bahwa beliau menyampaikan perpisahan kepada para sahabat dan
pemberitahuan kepada mereka akan dekatnya ajal beliau shallallahu álaihi wasallam dan
motivasi beliau terhadap mereka agar perhatian dalam mengambil manasik dari beliau” (al-
Minhaaj syarh Shahih Muslim 9/45).
ِف ي ُث َّم َأ َّذ َن ِف ي ال َّن اِس، ِإ َّن َر ُس وَل ِهللا َص ىَّل ُهللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم َم َك َث ِت ْس َع ِس ِن ي َن َل ْم َي ُح َّج
ُك ُّل ُه ْم، َف َق ِد َم ا ْل َم ِد ي َن َة َب َش ٌر َك ِث ي ٌر، َأ َّن َر ُس وَل ِهللا َص ىَّل ُهللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم َح ا ٌّج، ا ْل َع اِش َر ِة
َو َي ْع َم َل ِم ْث َل َع َم ِل ِه، َي ْل َت ِم ُس َأ ْن َي ْأ َت َّم ِب َر ُس و ِل ِهللا َص ىَّل ُهللا َع َل ْي ِه َو َس َّل َم
Maka kitapun berusaha mengikuti para sahabat yang berusaha meneladani Nabi shallallahu
áliahi wasallam seboleh mungkin, maksimum mungkin. Dan hendaknya tidak perlu mengada-
ngada dan membuat amalan-amalan yang tidak dicontohkan oleh Nabi shallallahu álaih
wasallam.
Isi dari beribadah adalah menjalankan perintah Allah, dan Allah ingin agar kita beribadah
mencontohi ibadah RasulNya, bukan kita beribadah menuruti hasrat kita.