ULASAN JURNAL 1

Nama Jurnal : An Alternative to Global Marketization dalam Global Futures:

Shaping Globalization oleh Pieterse J. N. (ed./Penyunting).
Nama Penulis : Yoshikazu, S.
Tahun Terbitan : 2000
Muka Surat : 120-150
Jurnal : Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia
Link Jurnal : (jika tiada link, lampirkan jurnal bersama)
Oleh : Nama pelajar 1
Nama pelajar 2

Sakamoto Yoshikazu dalam artikelnya membahaskan mengenai kesan negatif yang dibawa
oleh pasaran khususnya pasaran kapitalis dalam masyarakat sivil dan juga mengusir pasaran
ini daripada konsep masyarakat sivil yang global. Kunci utama dalam penulisannya adalah
kepentingan ‘kuasa yang tidak berkuasa’ (the power of the powerless) sebagai faktor
kejatuhan Perang Dingin, penguasaan sistem Barat seperti pasaran ekonomi kapitalis dan
penemuan demokrasi berpolitik di negara-negara Asia Timur. Beliau memberikan penekanan
terhadap konsep masyarakat sivil atau madani (civil society) dan turut mencipta istilah negara
sivik (civic state) iaitu bentuk kuasa politik yang baru berdasarkan kepada penyertaan
demokrasi yang dibawa oleh kuasa yang tidak berkuasa.
Hubungan antara pasaran dan masyarakat sivil merupakan dua tunggak dalam sistem
Barat. Kecenderungan untuk mendapatkan autonomi adalah ciri utama bagi pasaran dan
masyarakat sivil. Perbezaan di antara pasaran dan masyarakat sivil telah dibincangkan
dengan jelas iaitu: (1) pasaran dicirikan sebagai komodifikasi dalam hubungan sosial,
manakala masyarakat sivil berorientasikan konsep kemanusiaan, (2) pasaran merupakan
sistem pertukaran yang mementingkan pengejaran kepentingan individu dan nilai-nilai seperti
produktiviti dan kecekapan, manakala masyarakat sivil merujuk kepada hubungan sosial
yang membentuk satu ruang awam, memartabatkan manusia dan menyamakan hak-hak
mereka, dan akhir sekali (3) manusia diperlakukan seperti alat dalam pasaran, tetapi
masyarakat sivil melihat manusia berakhir dengan diri sendiri (end by themselves). Pasaran
dilihat sebagai bercanggah dengan idea masyarakat sivil kerana terdapat isu-isu seperti

1
perluasan jurang sosial serta peningkatan diskriminasi, pengangguran dan kemiskinan dalam
masyarakat.
Kebimbangan Yoshikazu dikuatkan lagi dengan hujah oleh H. M. Dahlan (1995) yang
melihat pembangunan yang tidak bersifat kemanusiaan adalah tidak bermakna jika tidak
menyediakan ruang yang selesa kepada masyarakat terutamanya rakyat yang daif dan
lemah. Salah satu kritikan oleh Dahlan ialah pengabaian aspek kemanusiaan dan penekanan
terhadap penciptaan ruang ekonomi dan politik. Beliau memberikan istilah ‘kebudayaan
pembangunan’ untuk merealisasikan aspek kemanusiaan dalam perancangan
pembangunan. Ini bersamaan dengan penulisan Yoshikazu yang turut mengutamakan aspek
kemanusiaan iaitu dalam konteks yang dibawa oleh masyarakat sivil dalam pemasaran
global. Pemasaran global dikatakan hanya mementingkan kemajuan ekonomi dan politik
sehingga mewujudkan jurang sosial yang luas, ketidaksamaan manusia yang meningkat,
pengangguran dan kemiskinan. Contohnya, selepas Perang Jepun berakhir, penembusan
pasaran telah mengganggu sistem politik, masyarakat dan budaya kerana wujudnya kategori
seperti haiwan ekonomi (economic animal) dan orang korporat (corporate man) yang
bertentangan dengan masyarakat sivil.
Pandangan Yoshikazu terhadap kesan yang dibawa oleh pasaran global yang rakus,
telah menemukan penulis dengan beberapa penyataan yang menyokong karya beliau.
Menurut Kerbo (2004), ekonomi dan budaya globalisasi bergerak dengan pantas walaupun
terdapat tentangan daripada sesetengah pihak. Walau bagaimanapun, tidak ramai yang
sedar bahawa pasaran global telah dikuasai oleh kelas korporat global. Kepentingan ketua
korporat dalam menjaga sistem perdagangan, mengurangkan penyekatan pelaburan dan
keuntungan serta mendapatkan bekalan tenaga buruh yang murah, adalah konflik dalam
kelas global (Kerbo 2004). Pembangunan korporat global yang saling berhubung membawa
kepada pengekalan sistem kapitalis antarabangsa. Oleh itu, Yoshikazu menyarankan supaya
peraturan global dan peraturan wilayah dipatuhi kerana terdapat kesan negatif yang dibawa
oleh kuasa pasaran global dan orang korporat dalam masyarakat.
Peraturan global (global regulation) dalam pasaran global dapat dilaksanakan dengan
mengutip dan mengagihkan cukai ke peringkat nasional dan global menerusi aktiviti korporat.
Manakala peraturan wilayah (regional regulation) adalah bertujuan untuk mendapatkan
masyarakat yang saling memberikan kerjasama dan bersatu-padu serta membuang amalan
kronisme dan rasuah dalam masyarakat terdahulu. Peraturan ini berkaitan dengan dimensi
‘masa dahulu dan masa kini’ yang memerlukan pembinaan semula budaya tradisi secara

2
kritikal. Manakala dalam dimensi ‘negara, wilayah dan dunia’, mereka ditugaskan untuk
mempertahankan autonomi dalam ekonomi negara yang terhad, membina satu rangka kerja
yang baru iaitu kerjasama pelbagai hala, dan mengatasi impak pasaran global bagi
meningkatkan hak demokrasi dan kepentingan rakyat. Tugas-tugas utama negara Asia Timur
juga turut dibincangkan oleh Yoshikazu iaitu dengan mewujudkan ejen dalam kerjasama
serantau di Asia Timur serta mewujudkan hubungan kerjasama berdasarkan tanggungjawab
demokratik kepada masyarakat sivil.
Penekanan terhadap masyarakat sivil sebagai saluran untuk memperjuangkan hak
rakyat turut ditonjolkan dalam artikel ini. Masyarakat sivil berteraskan kepada konsep
kemanusiaan dalam hubungan sosial serta memartabatkan manusia dan menyamakan hak-
hak mereka. Malah, istilah negara sivik (civic state) yang dibawa oleh Yoshikazu berpotensi
untuk mengimbangi kuasa pasaran global yang menindas dan mendiskriminasi golongan
yang lemah. Hal ini adalah kerana negara sivik bercirikan nilai-nilai umum seperti
kesamarataan, keadilan, kebajikan masyarakat dan hak asasi kemanusiaan. Kerjasama
serantau yang dibawa oleh negara sivik dapat mengembangkan model ekonomi pasaran
sosial. Kesimpulannya, penulisan Yoshikazu dapat membuka mata dunia terhadap
kepentingan nilai-nilai yang dibawa oleh masyarakat sivil iaitu memelihara serta menangani
krisis pasaran global. Sehubungan ini, masyarakat haruslah mengambil langkah untuk
menangani masalah kemiskinan dan penindasan bukan sahaja di negara di Asia Timur malah
negara di seluruh dunia.

3
 ULASAN JURNAL 2

Tajuk Jurnal : Early Anthropological Perspectives On Religion

Nama Penulis : Aiza Maslan
Tahun Terbitan : 2014
Muka Surat : 120-150
Jurnal : Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia
Link Jurnal : (jika tiada link, lampirkan jurnal bersama)
Oleh : Nama pelajar 1
Nama pelajar 2

Artikel ini telah ditulis oleh Aiza Maslan @ Baharudin dari Universiti Sains Malaysia.
Artikel ini telah diterbitkan pada tahun 2014 di jurnal Kemanusiaan. Dalam artikel ini, penulis
ini telah membincangkan mengenai ritual Haji, iaitu satu kewajipan dalam agama Islam. Oleh
yang demikian, masyarakat Melayu di Malaya juga tidak terkecuali dalam menunaikan
kewajipan ini. Faktor ekonomi sangat penting menentukan seseorang itu dapat menunaikan
haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual tanah bagi menunaikan haji.
Walaupun pentadbiran British pada ketika itu membenarkan masyarakat Melayu di Malaya
pada waktu itu untuk menunaikan Haji, timbul rasa risau di kalangan pentadbiran kolonial
British pada waktu itu.
Hal ini menyebabkan British telah memperkenalkan seorang pegawai haji iaitu Abdul
Majid Zainuddin bagi memantau Jemaah haji Malaya ketika berada di sana. Tujuanya supaya
pegawai haji ini dapat memberi laporan terutamanya berkenaan Jemaah haji yang ada
terpengaruh oleh ideologi-ideologi luar seperti Timur Tengah, ideologi Khalifah dan ideologi
komunis Rusia. Walaubagaimanapun, Abdul Majid Zainuddin yang menjadi pegawai haji
yang dilantik oleh British telah memberi laporan mengenai masalah yang lebih serius iaitu
masalah mengenai keselesaan dan kesihatan para Jemaah haji. Masalah ini telah
menyebabkan banyak kematian bukan sahaja di Malaya bahkan menjadi isu antarabangsa.
Ini menyebabkan pihak pentadbiran British merasakan mereka perlu melakukan sesuatu
dalam pentadbiran Jemaah haji.

4
 Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan

5
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.

6
 ULASAN JURNAL 3

Tajuk Jurnal : Early Anthropological Perspectives On Religion

Nama Penulis : Aiza Maslan
Tahun Terbitan : 2014
Muka Surat : 120-150
Jurnal : Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia
Link Jurnal : (jika tiada link, lampirkan jurnal bersama)
Oleh : Nama pelajar 1
Nama pelajar 2

Artikel ini telah ditulis oleh Aiza Maslan @ Baharudin dari Universiti Sains Malaysia.
Artikel ini telah diterbitkan pada tahun 2014 di jurnal Kemanusiaan. Dalam artikel ini, penulis
ini telah membincangkan mengenai ritual Haji, iaitu satu kewajipan dalam agama Islam. Oleh
yang demikian, masyarakat Melayu di Malaya juga tidak terkecuali dalam menunaikan
kewajipan ini. Faktor ekonomi sangat penting menentukan seseorang itu dapat menunaikan
haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual tanah bagi menunaikan haji.
Walaupun pentadbiran British pada ketika itu membenarkan masyarakat Melayu di Malaya
pada waktu itu untuk menunaikan Haji, timbul rasa risau di kalangan pentadbiran kolonial
British pada waktu itu.
Hal ini menyebabkan British telah memperkenalkan seorang pegawai haji iaitu Abdul
Majid Zainuddin bagi memantau Jemaah haji Malaya ketika berada di sana. Tujuanya supaya
pegawai haji ini dapat memberi laporan terutamanya berkenaan Jemaah haji yang ada
terpengaruh oleh ideologi-ideologi luar seperti Timur Tengah, ideologi Khalifah dan ideologi
komunis Rusia. Walaubagaimanapun, Abdul Majid Zainuddin yang menjadi pegawai haji
yang dilantik oleh British telah memberi laporan mengenai masalah yang lebih serius iaitu
masalah mengenai keselesaan dan kesihatan para Jemaah haji. Masalah ini telah
menyebabkan banyak kematian bukan sahaja di Malaya bahkan menjadi isu antarabangsa.
Ini menyebabkan pihak pentadbiran British merasakan mereka perlu melakukan sesuatu
dalam pentadbiran Jemaah haji.

7
 Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan

8
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.

9
 ULASAN JURNAL 4

Tajuk Jurnal : Early Anthropological Perspectives On Religion

Nama Penulis : Aiza Maslan
Tahun Terbitan : 2014
Muka Surat : 120-150
Jurnal : Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia
Link Jurnal : (jika tiada link, lampirkan jurnal bersama)
Oleh : Nama pelajar 1
Nama pelajar 2

Artikel ini telah ditulis oleh Aiza Maslan @ Baharudin dari Universiti Sains Malaysia.
Artikel ini telah diterbitkan pada tahun 2014 di jurnal Kemanusiaan. Dalam artikel ini, penulis
ini telah membincangkan mengenai ritual Haji, iaitu satu kewajipan dalam agama Islam. Oleh
yang demikian, masyarakat Melayu di Malaya juga tidak terkecuali dalam menunaikan
kewajipan ini. Faktor ekonomi sangat penting menentukan seseorang itu dapat menunaikan
haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual tanah bagi menunaikan haji.
Walaupun pentadbiran British pada ketika itu membenarkan masyarakat Melayu di Malaya
pada waktu itu untuk menunaikan Haji, timbul rasa risau di kalangan pentadbiran kolonial
British pada waktu itu.
Hal ini menyebabkan British telah memperkenalkan seorang pegawai haji iaitu Abdul
Majid Zainuddin bagi memantau Jemaah haji Malaya ketika berada di sana. Tujuanya supaya
pegawai haji ini dapat memberi laporan terutamanya berkenaan Jemaah haji yang ada
terpengaruh oleh ideologi-ideologi luar seperti Timur Tengah, ideologi Khalifah dan ideologi
komunis Rusia. Walaubagaimanapun, Abdul Majid Zainuddin yang menjadi pegawai haji
yang dilantik oleh British telah memberi laporan mengenai masalah yang lebih serius iaitu
masalah mengenai keselesaan dan kesihatan para Jemaah haji. Masalah ini telah
menyebabkan banyak kematian bukan sahaja di Malaya bahkan menjadi isu antarabangsa.
Ini menyebabkan pihak pentadbiran British merasakan mereka perlu melakukan sesuatu
dalam pentadbiran Jemaah haji.

10
 Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan

11
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.

12
 ULASAN JURNAL 5

Tajuk Jurnal : Early Anthropological Perspectives On Religion

Nama Penulis : Aiza Maslan
Tahun Terbitan : 2014
Muka Surat : 120-150
Jurnal : Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia
Link Jurnal : (jika tiada link, lampirkan jurnal bersama)
Oleh : Nama pelajar 1
Nama pelajar 2

Artikel ini telah ditulis oleh Aiza Maslan @ Baharudin dari Universiti Sains Malaysia.
Artikel ini telah diterbitkan pada tahun 2014 di jurnal Kemanusiaan. Dalam artikel ini, penulis
ini telah membincangkan mengenai ritual Haji, iaitu satu kewajipan dalam agama Islam. Oleh
yang demikian, masyarakat Melayu di Malaya juga tidak terkecuali dalam menunaikan
kewajipan ini. Faktor ekonomi sangat penting menentukan seseorang itu dapat menunaikan
haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual tanah bagi menunaikan haji.
Walaupun pentadbiran British pada ketika itu membenarkan masyarakat Melayu di Malaya
pada waktu itu untuk menunaikan Haji, timbul rasa risau di kalangan pentadbiran kolonial
British pada waktu itu.
Hal ini menyebabkan British telah memperkenalkan seorang pegawai haji iaitu Abdul
Majid Zainuddin bagi memantau Jemaah haji Malaya ketika berada di sana. Tujuanya supaya
pegawai haji ini dapat memberi laporan terutamanya berkenaan Jemaah haji yang ada
terpengaruh oleh ideologi-ideologi luar seperti Timur Tengah, ideologi Khalifah dan ideologi
komunis Rusia. Walaubagaimanapun, Abdul Majid Zainuddin yang menjadi pegawai haji
yang dilantik oleh British telah memberi laporan mengenai masalah yang lebih serius iaitu
masalah mengenai keselesaan dan kesihatan para Jemaah haji. Masalah ini telah
menyebabkan banyak kematian bukan sahaja di Malaya bahkan menjadi isu antarabangsa.
Ini menyebabkan pihak pentadbiran British merasakan mereka perlu melakukan sesuatu
dalam pentadbiran Jemaah haji.

13
 Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan

14
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
Antara tindakan penyeselesaian yang telah dilakukan oleh pihak pentadbiran British
pada waktu itu adalah dengan mewajibkan vaksin kepada bakal Jemaah haji,
memperkenalkan sistem baru bagi mengawal pendapatan Jemaah haji di dalam sesebuah
kapal, memberi bekalan makanan yang cukup kepada Jemaah haji dan melarang Jemaah
haji masak di atas kapal. Hal ini telah dapat meningkatkan keselesaan dan perkhidmatan
kesihatan yang lebih baik sehingga ke hari ini.
Artikel ini membicangkan mengenai ritual haji di kalangan masyarakat Melayu
khususnya di Malaysia. Ritual haji merupakan sebuah ritual tahunan yang diadakan pada
setiap 10 zulhijah dalam calendar Islam. Pada era kolonial, pihak British telah mengawal
pergerakan haji dalama kalangan masyarakat Melayu. Artikel ini selari dengan apa yang
dibincangkan oleh William Roff yang membincangkan mengenai masyarakat Melayu pada
era pra merdeka.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.
William Roff menyebut bahawa Faktor ekonomi sangat penting menentukan
seseorang itu dapat menunaikan haji. Masyarakat Melayu pada waktu itu sanggup menjual
tanah bagi menunaikan haji. Ini menunjukkan bahawa salah satu factor untuk menunaikan
haji adalah faktor ekonomi. Masyarakat menabung untuk mengerjakan haji pada masa
tersebut. Pada masa kini, masyarakat menabung dalam kaedah berbeza terutamanya melalui
Tabung Haji yang diperkenalkan oleh kerajaan.

15
RUJUKAN

Askland, H. H. (2007). Habitus, Practice and Agency of Young East Timorese Asylum
Seekers in Australia. The Asia Pacific Journal of Anthropology, 8(3): 235-249.
Crockford, F. (2007). Contested Belonging: East Timorese Youth in the Diaspora. Tesis PhD,
Australian National University.
Hack-Polay, D. (2009). Thematic articles - migrants’ integration in host societies: Socialisation
strategies of African refugees in the United Kingdom. Journal of Identity and Migration
Studies, 3 (1): 2-27.
Human Rights and Equal Opportunity Commission. 1999. New Country, New Stories:
Discrimination and Disadvantage Experienced by People in Small and Emerging
Communities. Sydney: Race Discrimination Commissioner.
Intan Suria Hamzah, Sity Daud, & Nor Azizan Idris. (2016). Pelarian Rohingya dan isu-isu
kontemporari di Malaysia. GEOGRAFIA Online Malaysian Journal of Society and
Space, 12(9): 11-23.
Islam, A. (2017). Constructing narratives through story telling: A study of refugees in Estonia.
Anthropological Notebooks, 23(2): 67-81.
Powell, J. L. (2005). Aging and family policy: a sociological excursion. Journal of Sociology
and Social Welfare University of Liverpool, Volume 32( 2): 63-74.
Rahimah Abdul Aziz. (2007). Grandparenting: issues and challenges. Akademika, 70:103-
115.
Suan, T. P. (2006). Kehidupan Rohingya di Malaysia: Perjuangan dalam ketidakpastian
hidup. Akademika, 68 (1): 111-122.

16