Nama :
Kelas :
SD MUHAMMADIYAH BLAWONG 1
TAHUN AJARAN 2022/2023
1|Page
WULANGAN 2. TEMBANG MACAPAT GAMBUH
Kompetensi Dasar :
3.2. Memahami tembang macapat Gambuh lan geguritan
4.2 Melantunkan tembang Gambuh dan menyampaikan
Geguritan
TEMBANG MACAPAT
Tembang macapat yaiku tembang kang nyaritakake urut-urutane urip
manungsa saka wiwit ing jeron kandhutan tekan manungsa seda.
Tembang macapat cacahe ana 11 yaiku :
1. Maskumambang
2. Mijil
3. Sinom
4. Kinanthi
5. Asmaradana
6. Gambuh
7. Dhandanggula
8. Durma
9. Pangkur
10. Megatruh
11. Pocung
2|Page
Paugeran (Aturan) Tembang Macapat Gambuh
1. Guru Wilangan yaiku cacahing wanda saben sagatra (jumlah suku
kata disetiap baris. )
2. Guru Lagu yaiku tibaning swara a,i,u,e, o ing pungkasaning gatra
(huruf vokal terakhir di setiap baris)
3. Guru Gatra yaiku cacahing larik saben sapadha (jumlah baris
disetiap bait )
Gatekno tuladha tembang Gambuh ngisor iki ! Ayo tembangke
bareng bapak/ibu guru atau orang tua mu !
Gambuh Wewarah
Pelog Pethet Barang
Ana pocapanipun
Adiguna adigang adigung
Pan adigang kidang adigung panesthi
Adiguna ula iku
Telu pisan mati sampyoh
1. GURU GATRA
cacahing larik saben sapadha (jumlah baris disetiap bait )
Gambuh Wewarah
Pelog Pethet Barang
3|Page
2. GURU WILANGAN
cacahing wanda saben sagatra (jumlah suku kata disetiap baris. )
Gambuh Wewarah
Pelog Pethet Barang
Gambuh Wewarah
Pelog Pethet Barang
4|Page
Ana peribasan kang unine
Maknane tembang Gambuh adigang adigung adiguna.
Adigang (kekuwatan)
Gambuh Wewarah
dilambangake kewan
Pelog Pethet Barang
kidang,
Ana pocapanipun
adigung (keluhuran)
Adiguna adigang adigung
dilambangake gajah,
Pan adigang kidang adigung panesthi
adiguna (kagunaan)
Adiguna ula iku
dilambangake ula.
Telu pisan mati sampyoh
Nanging telu-telune mati
bareng.
Tegese Tembung
Adigang Ngandalake kekuwatane /
karosane
Adigung Ngandalake bandhane /
kaluhurane
Adiguna Ngandalake marang
kapinterane
Mati Mati bareng utawa kabeh
Sampyoh
pocapan Guneman , omongan
pan dene
esthi gajah
5|Page
Tugas Bahasa Jawa 1 Nama :
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
6|Page