Siri e-Kuliah PPPJJ, USM

Kod Kursus
JTW 252/PERLAKUAN
ORGANISASI

Dr. Norziani Dahalan

Bab 3
SIKAP DAN KEPUASAN
KERJA
 6 OBJEKTIF PEMBELAJARAN
We lead

1. Membandingkan 3 komponen sikap

2. Meringkaskan perhubungan antara
sikap dan perlakuan.
3. Banding dan bezakan sikap utama
kerja.
4. Definisi kepuasan kerja dan bagaimana
pengukuran kerja diukur.
5. Meringkaskan sebab utama kepuasan
kerja.
6. Kenal pasti empat respons pekerja
terhadap ketidakpuasan.
LO 1 SIKAP
We lead

Sikap merupakan satu penilaian

tentang objek, manusia atau
peristiwa.
Tiga komponen sikap: Emosi atau
perasaan
dalam sikap
Pendapat atau
kepercayaan
dalam sikap Niat untuk
berperlakuan
dengan cara tertentu
terhadap seseorang
atau sesuatu
LO 1 TIGA KOMPONEN SIKAP
We lead

1. Komponen Kognitif
Pendapat atau segmen kepercayaan
dalam sikap
Cth: pekerja fikir beliau patut dapat
kenaikan pangkat
2. Komponen Afektif
Segmen emosi atau perasaan dalam
sikap
Cth: pekerja tidak suka kepada
penyelianya
LO 1 TIGA KOMPONEN SIKAP
We lead

3. Komponen Perlakuan
Niat untuk berkelakuan dalam cara
tertentu untuk seseorang .
Cth: Pekerja mencari kerja baru
Dalam organisasi, sikap penting
disebabkan komponen perlakuan
LO 2
Ringkasan perhubungan antara
sikap dan perlakuan We lead

• Penyelidikan awal: sikap yang dipegang

oleh seseorang menentukan apa yang
mereka lakukan.
• Festinger mencadangkan bahawa kes sikap
mengikut perlakuan menggambarkan kesan
percanggahan/ketakserasian kognitif.

3-6
 Ringkasan perhubungan antara
LO 2
sikap dan perlakuan We lead

– Ketakserasian/percangahan kognitif
merujuk kepada sebarang ketidakserasian
yang mungkin dilihat oleh individu di
antara dua atau lebih sikap atau antara
perlakuan dan
• Kajian telah membuat kesimpulan bahawa
umumnya orang mendapatkan konsistensi
antara sikap mereka dan antara sikap dan
perlakuan mereka.

3-7
LO 2 KETAKSERASIAN KOGNITIF
We lead

 Individu akan cuba

mengurangkan jurang ini atau
ketakserasian untuk mencapai
stabiliti dan konsistensi.
 Konsistensi dicapai dengan
mengubah sikap,pengubahsuaian
perlakuan, atau melalui rasional.
LO 2 KETAKSERASIAN KOGNITIF
We lead

Keinginan untuk mengurangkan

ketakserasian bergantung kepada 3
faktor:-
1. Kepentingan elemen
2. Tahap pengaruh individu
3. Ganjaran yang terlibat dalam
ketakserasian
LO 2 KETAKSERASIAN KOGNITIF
We lead

1. Kepentingan elemen
Sekiranya elemen yang
membentuk ketakserasian tidak
penting, tekanan untuk betulkan
ketakseimbangan menjadi rendah
LO 2 KETAKSERASIAN KOGNITIF
We lead

2. Tahap pengaruh individu

Sekiranya ketakserasian
ditanggap sebagai tidak terkawal,
individu tersebut berkemungkinan
kurang terbuka untuk mengubah
sikap.
LO 2 KETAKSERASIAN KOGNITIF
We lead

3. Ganjaran yang terlibat dalam

ketakserasian.
Ketegangan yang terdapat pada
ketakserasian akan berkurang
sekiranya ganjaran tinggi
LO 2
APAKAH IMPLIKASI KEPADA
ORGANISASI ??? We lead

 Boleh membantu untuk membuat

jangkaan terhadap perubahan sikap dan
perlakuan pekerja
Sekiranya pekerja diminta untuk
melakukan kerja yang bertentangan
dengan sikap, pekerja akan cuba
mengubahsuai sikap supaya serasi dng
apa yg mereka kata &lakukan.
Kepentingan, pilihan dan ganjaran
boleh mengurangkan tekanan.
LO 2
APAKAH PERLAKUAN
DIAKIBATKAN OLEH SIKAP? We lead

Penyelidikan awal mengandaikan

sikap berkait dengan perlakuan.
Namun begitu terdapat penyelidikan
masa kini yang gagal m’hubungkan
antara sikap dan perlakuan.
Penyelidikan masa kini mendapati
perhubungan sikap dan perlakuan
dapat dipertingkatkan dengan
mengambilkira pembolehubah
pemoderat.
LO 2 RINGKASAN PERHUBUNGAN
ANTARA SIKAP DAN PERLAKUAN We lead

Pemboleh ubah Pemoderat:

Pentingnya sikap
Hubungan sikap dng perlakuan
Attitude
Ketercapaian/aksesibiliti
Mitigating Variables

 tekanan sosial
Sama ada seseorang
predicts
mempunyai pengalaman
langsung dengan sikap
Perhubungan antara sikap-
Behavior
perlakuan berkecenderungan
menjadi kuat sekiranya sikap
tersebut merujuk kepada
pengalaman langsung 3-15
seseorang
 MERAMAL PERLAKUAN DARI
LO 2
SIKAP We lead

 Sikap yang penting mempunyai

perhubungan yang kuat dengan
perlakuan.
 Semakin dekat padanan antara
sikap dan perlakuan, semakin kuat
perhubungan tersebut:
Sikap spesifik meramal
perlakuan spesifik.
Sikap umum meramal perlakuan
umum.
LO 2
MERAMAL PERLAKUAN DARI
SIKAP (samb...) We lead

 Lebih kerap sikap ditunjukkan; lebih

baik sikap menjadi peramal.
 Tekanan sosial yang tinggi akan
mengurangkan perhubungan dan
menyebabkan ketakserasian
(dissonance).
 Sikap yang berdasarkan
pengalaman personal merupakan
peramal yang kuat.
LO 3
BANDING DAN BEZAKAN 6 SIKAP
UTAMA KERJA? We lead

1. Kepuasan kerja
Perasaan positif tentang kerja
hasil dari penilaian terhadap ciri-
ciri kerja.
2. Penglibatan kerja
Kenalpasti kerja, mengambil
bahagian dengan aktif, dan
menjadikan prestasi sebagai
penting kepada diri.
 BANDING DAN BEZAKAN 6
LO 3
SIKAP UTAMA KERJA? We lead

3. Psychological Empowerment
(pemerkasaan/pemberdayaan
psikologi)
 Percaya akan tahap
pengaruh terhadap kerja,
kecekapan, kerja yang
bermakna dan autonomi.

19
 BANDING DAN BEZAKAN SIKAP
LO 3
UTAMA KERJA? We lead

4. Komitmen Kepada Organisasi

 Sejauhmana pekerja ingin kekal bersama
organisasi tersebut.
 Mempunyai perhubungan dengan prestasi
terutama kepada pekerja baru.
 Model teoretikal mencadangkan bahawa
pekerja yang komited akan kurang
cenderung untuk berhenti kerja walaupun
mereka tidak berpuas hati, kerana mereka
mempunyai rasa kesetiaan kepada
organisasi.
20
LO 3 3 PENGUKURAN KOMITMEN
We lead

1. Komitmen Afektif
 Emosi atau perasaan individu
terhadap kepercayan mereka
terhadap nilai organisasi
 Cth; Sukarelewan NGO
mempunyai komitmen afektif
kerana penglibatan mereka
terhadap kerja sukarela.

21
LO 3 3 PENGUKURAN KOMITMEN
We lead

2. Komitmen Berterusan
 Persepsi pekerja terhadap nilai
ekonomi sekiranya mereka kekal
dalam organisasi tersebut
berbanding jika mereka keluar dari
organisasi
 Pekerja boleh jadi komited
terhadap organisasi sekiranya gaji
diberi setimpal, dan mereka
berhadapan dengan masalah
sekiranya berhenti kerja. 22
LO 3 3 PENGUKURAN KOMITMEN We lead

3. Komitmen Normatif
 Kewajipan untuk kekal bersama
organisasi atas sebab alasan moral
atau etika
 Pekerja yang menjadi pelopor
kepada sesatu projek mungkin kekal
dengan organisasi kerana mereka
rasakan organisasi akan berhadapan
dengan kesusahan
23
 BANDING DAN BEZAKAN SIKAP
LO 3
UTAMA KERJA? We lead

5. Persepsi Sokongan Organisasi

 Setakat mana pekerja percaya
organisasi menilai sumbangan dan
mengambil berat tentang mereka.
 Persepsi sokongan organisasi
dilihat tinggi apabila ganjaran
diberi adil, pekerja ada hak
bersuara, dan bila penyelia dilihat
sebagai menyokong.
 POS tinggi berkait dengan OCBs 24
 BANDING DAN BEZAKAN SIKAP
LO 3 UTAMA KERJA We lead

6. employee engagement
 Keterlibatan kerja, kepuasan, dan
semangat dengan kerja yang dilakukan.
 keterlibatan pekerja dalam kerja
menjadikan mereka bersemangat
terhadap kerja dan syarikat.
 Penyelidikan mendapati Employee
engagement” tinggi akan mempunyai
tingkat kepuasan pelanggan yang
tinggi,Lebih produktif & kurang pusing
ganti pekerja. 25
LO 3
ADAKAH KESEMUA PERLAKUAN
KERJA BERBEZA? We lead

 Tidak: perlakuan ini berkait amat rapat; dan

manakala terdapat beberapa perbezaan,
terdapat juga banyak pertindihan yang
boleh menyebabkan kekeliruan.
 Kajian baru-baru ini telah mengenal pasti
pekerja sebagai;
 Enthusiastic stayers
 Reluctant stayers
 Enthusiastic leavers (planning to leave)
 Reluctant leavers (not planning to leave but
26
 DEFINISI KEPUASAN KERJA DAN
LO 4
PENGUKURAN We lead

3-27

3-27
 DEFINISI KEPUASAN KERJA DAN
PENGUKURAN We lead
LO 4
Kepuasan Kerja ialah “ sikap
individu terhadap kerja”.
Pendekatan yang sering
digunakan dalam mengukur
kepuasan kerja.
 Single global Rating(satu
soalan/satu jawapan)
 Jumlah keseluruhan aspek
kerja(banyak soalan purata) .
28
LO 3 ADAKAH PEKERJA BERPUASHATI
DENGAN KERJA??? We lead

 Sejak 30 tahun yang lalu, pekerja di

Amerika Syarikat dan negara-negara yang
paling maju secara amnya telah berpuas hati
dengan kerja mereka.
 Dengan kemelesetan ekonomi baru-baru
ini, lebih ramai pekerja kurang berpuas
hati.
 Tahap kepuasan berbeza bergantung
kepada aspek yang terlibat.
 Pekerja dalam budaya Barat mempunyai
tahap yang lebih tinggi kepuasan kerja
berbanding dengan pekerja dalam
budaya Timur. 29
 MENGUKUR KEPUASAN KERJA
LO 4
We lead

3-30
LO 4 MENGUKUR KEPUASAN KERJA
We lead

3-31
LO 5
PENYEBAB KEPADA KEPUASAN
KERJA We lead

 Keadaan Kerja
 Sifat intrinsik kerja itu sendiri, interaksi sosial,
dan penyeliaan adalah peramal penting
kepuasan kerja
 Personaliti boleh mempengaruhi kepuasan
kerja.
 Pekerja yang personaliti negatif biasanya
tidak puas dengan kerja mereka.
 Mereka yang mempunyai teras penilaian
kendiri positif lebih berpuas hati dengan
kerja. 32
LO 5 PENYEBAB KEPADA KEPUASAN
KERJA We lead

 Corporate social responsibility (CSR)

 tindakan yang dikawal sendiri untuk memberi
manfaat kepada masyarakat atau persekitaran
di luar yang yang diperlukan oleh undang-
undang.
 Termasuk inisiatif kelestarian alam sekitar,
organisasi bukan untung, dan pemberian amal.
 Semakin meningkat mempengaruhi kepuasan
kerja pekerja.
 CSR sangat penting untuk Millennials
 Tetapi, tidak semua orang melihat CSR meberi
nilai kepada mereka 33
LO 6 Hasil Kepuasan Kerja
We lead

 Prestasi Kerja

Pekerja bahagia lebih cenderung menjadi

pekerja produktif.
 OCB

Orang yang lebih berpuas hati dengan

pekerjaan mereka lebih cenderung untuk
terlibat dalam OCB.

.
34
LO 6 Hasil Kepuasan Kerja
We lead

 Kepuasan pelanggan
Pekerja yang berpuas hati meningkatkan
kepuasan dan kesetiaan pelanggan.

 Kepuasan hidup
Kajian menunjukkan bahawa kepuasan
kerja secara positif dikaitkan dengan
kepuasan hidup.

35
LO 6 RESPONS PEKERJA TERHADAP
KETIDAKPUASAN KERJA We lead

Active

Destructive Constructive

Passive

36
LO 6 4 RESPONS PEKERJA TERHADAP
KETIDAKPUASAN KERJA We lead

Terdapat pelbagai cara pekerja

boleh melepaskan perasaan
ketidakpuasan terhadap organisasi
1. Jalan Keluar (Exit)
iaitu pekerja berhenti daripada
organisasi dan mencari kerja
baru

37
LO 6 4 RESPONS PEKERJA TERHADAP
KETIDAKPUASAN KERJA We lead

2. Bersuara (Voice)
iaitu pekerja secara aktif dan
konstruktif bersuara untuk
menambahbaikan organisasi
Pekerja boleh mencadangkan
peningkatan. Berbincang tentang
masalah dengan penyelia atau
aktiviti union
38
LO 6 4 RESPONS PEKERJA TERHADAP
KETIDAKPUASAN KERJA We lead

3. Taat (loyal)
 iaitu pekerja secara pasif
menunggu keadaan menjadi
bertambah baik.
 Sanggup bercakap bagi pihak
organisasi apabila organisasi
dikritik
 Percaya kepada organisasi dan
pihak pengurusan. 39
LO 6 RESPONS PEKERJA TERHADAP
KETIDAKPUASAN KERJA We lead

4. Abaikan (Neglect)
iaitu secara pasif menjadikan
keadaan semakin buruk.
Cth; ketidakhadiran atau lewat,
kurangkan usaha dan pusing
ganti.

40
LO 6 KESAN KEPUASAN KERJA-
PRESTASI PEKERJA We lead

1. Kepuasan kerja dan Produktiviti

Pekerja yang puas lebih produktif
dan produktif membawa kepada
kepuasan kerja
Organisasi yang mempunyai
pekerja yang berpuas hati lebih
produktif
Kesan secara timbal balik
41
LO 6 KESAN KEPUASAN KERJA
We lead

2. Kepuasan kerja dan Ketidakhadiran

 Pekerja yang berpuas hati kurang

ketidakhadiran
3. Perlakuan yang menyimpang di tempat kerja
(deviant behavior)
 Pekerja yang tidak puas hati
berkemungkinan lebih suka menjadi ahli
kesatuan kerja, menyalah guna bahan,
mencuri, lembab, dan tarik diri.

42
LO 6 KESAN KEPUASAN KERJA
We lead

4. Kepuasan kerja dan Pusing ganti

 Pekerja yang puas hati kurang
berhenti kerja
Terdapat pembolehubah pemoderat dalam
perhubungan ini;
 Persekitaran ekonomi dan tempoh kerja
 Organisasi akan mengekalkan pekerja
berprestasi tinggi dan membuang
prestasi berprestasi rendah

43
 KESAN KEPUASAN KERJA
LO 6
TERHADAP PRESTASI PEKERJA We lead

5. Kepuasan Kerja dan OCBs

 Pekerja yang berasakan mereka
dilayan secara adil dan percaya
kepada organisasi lebih sanggup
terlibat dengan perlakuan yang
menjangkaui jangkaan kerja
Kepuasan kerja merupakan penentu
utama kepada perlakuan
kenegaraan organisasi.
44
 KEPUASAN KERJA DAN KEPUASAN
PELANGGAN We lead

6. Kepuasan Kerja dan Kepuasan pelanggan

 Pekerja yang berpuashati menyediakan
khidmat lebih baik kepada pelanggan.
7. Kepuasan Pekerja meningkatkan kepuasan
pelanggan kerana :
 Pekerja lebih ramah, seronok, dan
responsif.
 Kurang pusing ganti, membantu dalam
pembinaan hubungan jangka panjang
dengan pelanggan.
 Berpengalaman 45
 RINGKASAN DAN IMPLIKASI
PENGURUSAN We lead

1. Pengurus perlu memerhati perlakuan pekerja:

 Memberi amaran kepada masalah
berpotensi
 Mempengaruhi perlakuan
2. Pengurus perlu cuba untuk meningkatkan
kepuasan kerja dan menghasilkan perlakuan
kerja positif.
 Kurangkan kos dengan kurangkan pusing
ganti, ketidakhadiran, kelembapan, kecurian
dan tingkatkan OCB.

46
 RINGKASAN DAN IMPLIKASI
PENGURUSAN We lead

3. Fokus kepada bahagian intrinsik kerja:

jadikan kerja mencabar dan penting.
Untuk meningkatkan kepuasan pekerja, nilai
kesesuaian antara minat kerja pekerja dan
bahagian-bahagian intrinsik tugasnya untuk
mewujudkan kerja yang mencabar dan
menarik kepada individu.

47
 RINGKASAN DAN IMPLIKASI
PENGURUSAN We lead

4.Ukur sikap kerja pekerja secara objektif dan

pada selang masa yang tetap untuk
menentukan bagaimana pekerja bertindak
balas terhadap kerja mereka .
5.Bayaran gaji belum mencukupi untuk
mewujudkan persekitaran kerja yang memberi
kepuasan kerja.

3-48
49