TAKSONOMI
NOMENKLATUR
1
TAKSONOMI NOMENKLATUR
TAKSONOMI ATAU KLASIFIKASI
ADALAH PENYUSUNAN JASAD-JASAD
SECARA SISTEMATIK DALAM
KELOMPOK ATAU KATEGORI YANG
DISEBUT TAXA / TAXON BERDASARKAN
SUATU SKEMA TERTENTU, SETELAH
DIADAKAN PENYELIDIKAN YANG
MENDALAM TENTANG SIFAT-
SIFATNYA.
PEMBERIAN NAMA BERDASARKAN KETENTUAN /
TRADISI, KEMUDIAN DIBUAT SUATU PERJANJIAN
YANG RESMI DIANTARA PARA AHLI
2
DASAR-DASAR DALAM PENGKLASIFIKASIAN
BAKTERI
- REGNUM / DUNIA
BERDASARKAN KARAKTERISTIK : - PHYLLUM / DIVISI
- MORFOLOGI SEL DAN
KOLONINYA - CLASS / KLAS
- REAKSI PENGECATAN /
- ORDO
FISIOLOGI
- PERGERAKAN - FAMILIA
( MOTILLITY )
- TEMPERATUR - GENUS
- KEBUTUHAN MAKANAN
- SPESIES
- ENZIM YANG DIHASILKAN
- VARIETAS
3
KATA PERTAMA : MENYATAKAN STRUKTUR / BENTUK
ATAU NAMA AHLI YANG BERJASA
KATA KEDUA : MENYATAKAN SIFAT ( WARNA, ASAL /
HABITAT ) ATAU NAMA AHLI YANG
MENEMUKAN
4
KLASIFIKASI BAKTERI
MENURUT BERGEY
MANUAL OF DETERMINATIVE BACTERIOLOGY
5
Schizomycetes dibagi dalam 10 ordo :
1. Pseudomonadales bentuk telur, bola, batang pendek
Beberapa Contoh :
- Pseudomonas : Menimbulkan keracunan pada tempe
bongkrek
- Vibrio comma : Menyebabkan penyakit muntaber
(Cholera asiatica)
- Acetobacter : penghasil cuka
6
4. Eubacteriales
- Rhizobium : Dapat menambat N2
- Azotobacteraceae : Penambat N2
- Escherichia coli : Terdapat dalam usus
manusia
- Salmonella typhosa : Penyebab Typhus
- Shygella dysenteriae : Penyebab Desentri
- Lactobacillus : fermentasi susu
- Diplococcus pneumoniae : radang paru
pneumonia
- Corynebacterium diphteriae : penyebab
dipteri
- Closttridium tetani : penyebab tetanus
7
5. Actynomycetes sebagian besar patogen
- Mycobacterium tuberculosis : Penyebab Peny. TBC
- M. leprae : Penyebab
Peny. Lepra
- Streptomyces griseus : Menghasilkan streptomisin
- S. venezuelae : menghasilkan kloram
fenikol
6. Caryophanales Penghuni air, sampah, usus (pembusukan )
8
9. Spirochaetales bentuk sipral
- Triponema pallidum : Penyebab peny. Sipilis
10. Mycoplasmatales
Myxococcus viresceae 9
MORFOLOGI BAKTERI
(SCHIZOMYCETES )
Merupakan kelompok mikroorganisme bersel tunggal
( uniseluler ), yang mempunyai ciri-ciri umum :
12
ditubuh manusia atau hewan dll.
13
CARA HIDUP
Pada umumnya bersifat Heterotrof, saprofit.
ada bebrapa jenis yang mampu mengadakan asimilasi,
Autotrof.
Berdasarkan cara mendapatkan energi asimilasi
dibedakan dalam :
Kemoautotrof jika energi untuk asimilasi didapat dari
rekasi-reaksi kimia ( Kemosintesis ) seperti proses
oksidasi senyawa tertentu.
Fotoautotrof jika energi untuk asimilasi diperoleh
dari sinar matahari ( Fotosintesis )
14
Dari segi kebutuhan Oksigen, bakteri dibedakan dalam 2
golongan, yaitu :
Bakteri Aerob :
hidupnya membutuhkan oksigen bebas, yang dibedakan lagi
dalam :
Bakteri Aerob Obligat: Bilamana dalam hidupnya
mutlak memerlukan oksigen bebas.
Bakteri Anaerob Fakultatif : Bilamana dalam hidupnya
kebutuhan oksigen tidak mutlak, masih dapat hidup tanpa
oksigen
Bakteri Anaerob :
hidup tanpa oksigen bebas, biasanya hidup sebagai Parasit
Parasit dibedakan menjadi 2 golongan :
Parasit Obligat : Hanya dapat hidup sebagai
parasit saja
Parasit Fakultatif : Dapat hidup sebagai parasit
maupun saprofit
15
BENTUK BAKTERI
16
- Diplococcus :
Bulat, dua-dua
- Streptococcus :
Bulat bergandeng seperti rantai
17
-Tetracoccus :
Tersusun 4 seperti bujur sangkar
-Sarcina :
8 sel tersusun seperti kubus
18
-Staphylococcus:
Tersusun seperti buah anggur
19
- Streptobacilli : Seperti rantai
20
3. Bentuk Lengkung
22
PLEUMORPHI INVOLUSI
Perubahan bentuk
24
Cell division
25
Kecepatan perkembang biakan bakteri : sangat
tergantung dari
- faktor lingkungannya (suhu, substrat, pH, dll).
( Jika lingkungannya menguntungkan, membelah
setiap 20 menit.)
Dalam keadaan yang kurang menguntungkan
(kekeringan, suhu yang tinggi atau rendah dan
bahan kimia seperti (Desinfektan)
SPORA / ENDOSPORA
27