CTU552

FALSAFAH DAN ISU SEMASA

BAB LIMA:

Disunting oleh:
Disediakan oleh:
AZIZUN SALLEH Pensyarah ACIS,
UiTM Cawangan Melaka
 HASIL PEMBELAJARAN:

MENJELASKAN HUBUNGAN ANTARA INSAN DENGAN ALAM DALAM KONTEKS FAHAM

KOSMOLOGI SILAM DAN EKOLOGI SEMASA

MENJELASKAN KEPERCAYAAN DAN HUBUNGAN ANTARA INSAN DENGAN TUHAN

BERDASARKAN DALAM KONTEKS TEOLOGI/KEPERCAYAAN/AKIDAH KEROHANIAN

MENGHURAIKAN PEMBENTUKAN DAN PERKEMBANGAN SISTEM-SISTEM

METAFZIK

MENGANALISIS PEMBENTUKAN METAFIZIK YANG LEBIH MELUAS

KEGUNAANNYA DALAM PERKEMBANGAN SAINS, TEKNOLOGI DAN INOVASI
NASIONAL
 PENGENALAN

➢ METAFIZIK BUKAN HANYA MERUPAKAN SATU LAPANGAN

ATAU DISIPLIN ILMU TETAPI ADALAH SEBILANGAN
MASALAH YANG MELINGKUNGI BIDANG YANG LUAS.

➢ RAMAI ORANG MENGANGGAP METAFIZIK ADALAH

PEMIKIRAN YANG KETINGGALAN ZAMAN KERANA TIDAK
DITERANGKAN DENGAN JELAS DAN TIDAK MEMPUNYAI
KEGUNAAN YANG PRAKTIKAL.

➢ MANUSIA MEMPUNYAI KEINGINAN MEMAHAMI KEADAAN

BENDA-BENDA YANG MUTAKHIR.
 DEFINISI METAFIZIK
ETIMOLOGI TERMINOLOGI

AL-ATTAS: SATU SISTEM YANG

META: SELEPAS MENERANGKAN TENTANG HAKIKAT
PHYSIKA: YANG MENGENAI ALAM KEWUJUDAN MELIPUTI
PERBINCANGAN KONSEP
KETUHANAN, INSAN DAN ALAM

KAMUS DEWAN: ILMU PENGETAHUAN

METAFIZIK: MELANGKAUI ALAM FIZIK MENGENAI SEGALA YANG DI LUAR
ALAM BIASA ATAU YANG TIDAK
KELIHATAN
 SAMBUNGAN…
FALSAFAH
KAJIAN BERBENTUK ABSTRAK DAN
UMUM MENGENAI SESUATU PERKARA
BERKAITAN FENOMENA ALAM
BOLEH DIBUKTIKAN DENGAN DERIA
DAN SAINTIFIK
AGAMA
KAJIAN BERBENTUK FENOMENA DI
LUAR ALAM NYATA
TIDAK BOLEH DIBUKTIKAN DENGAN
DERIA YANG BUKAN RASIONAL DAN
EMPIRIKAL

CONTOH: JAUHAR KERUSI, SEBAB DAN CONTOH: RUKUN IMAN DAN PERKARA
AKIBAT GHAIB
HUBUNGAN INSAN DENGAN
ALAM

KOSMOLOGI: KAJIAN ILMU PENGETAHUAN TENTANG ALAM

SEMESTA

EKOLOGI: KAJIAN TENTANG HUBUNGAN ANTARA

ORGANISMA HIDUP DENGAN ALAM PERSEKITARANNYA

MANUSIA ADALAH SEBAHAGIAN DARIPADA ALAM CIPTAAN

ALLAH DAN MEMPUNYAI HUBUNGAN YANG RAPAT DENGAN
ALAM SEKITARNYA.
PROSES EKOLOGI DAN
KOSMOLOGI
 KOSMOLOGI,
KOSMOGONI DAN
ONTOLOGI SEBAB SERTA
AKIBAT

BIDANG
KEWAJIBAN DAN PERBINCANGAN MINDA DAN JIRIM
KEMUNGKINAN METAFIZIK

KEHENDAK BEBAS DAN SUBJEK, PREDIKAT

KETENTUAN DAN TAKSONOMI
 TEORI HUBUNGAN INSAN DENGAN ALAM
MATERIALISME
PELOPOR: KARL MARX
APA-APA YANG BOLEH
DILIHAT/WUJUD.
CONTOH: GUNUNG-
GANANG,LANGIT
MENGANGGAP KEWUJUDAN
JASAD DAN JIRIM ITU HAKIKI
(REAL).
IDEA TIDAK MEMPUNYAI REALITI
YANG TERSENDIRI DAN
BERGANTUNG PADA SESUATU
YANG BERSIFAT JASAD.
MENAFIKAN HAL-HAL
KEROHANIAN/TIDAK NAMPAK.
IDEALISME
PELOPOR: GEORGE BERKELEY.
KEWUJUDAN BENDA-BENDA YANG
BUKAN MATERIAL
CONTOH ROH DAN JIN
IDEA TIDAK BERSIFAT JIRIM ATAU
FIZIKAL. HANYA ALAM MINDA
YANG WUJUD DAN ALAM FIZIKAL
TIDAK DAPAT DIKENALI DENGAN
SECARA LANGSUNG
REALITI BUKAN BERSIFAT
MATERIAL, TAPI BERSIFAT MENTAL
ATAU BERSIFAT
IDEA/KEROHANIAN.
BUKA RUANG KEPADA
KEPERCAYAAN ROHANI.
KEAGAMAAN
TUHAN (SUMBER PENGETAHUAN),
NABI (PERANTARA) DAN WAHYU
SEBAGAI CARA (PENYAMPAIAN)
REALITI TIDAK TERHAD PADA
JASAD.
AGAMA REALITINYA BUKAN
TERBATAS PADA MATERIAL DAN
IDEA, MERANGKUMI KEDUA-DUA.
AGAMA MENOLAK FAHAMAN
MATERIALISME.
-
 TEORI HUBUNGAN INSAN DENGAN TUHAN

VERTIKAL INSAN HORIZONTAL INSAN

❑ DIBINCANGKAN DALAM NATURAL THEOLOGY DAN ❑ INSAN IALAH ALAM YANG KECIL, ALAM IALAH INSAN
PHILOSOPHY OF GOD. YANG BESAR (HAMKA).

❑ ADAKAH TUHAN WUJUD? ❑ MEKANISME:

❑ TEISME:
❖ FAHAMAN BAHAWA TUHAN ITU WUJUD,
WALAUPUN KEWUJUDANNYA TIDAK DAPAT
DIKESAN.
❖ MONOTEISME – TUHAN ITU ESA.
❖ POLITEISME – TUHAN WUJUD LEBIH DARI
SATU.
❑ ATEISME:
❖ FAHAMAN REALITI ALAM TIDAK WUJUD, YANG
WUJUD HANYA MATERIAL.
❖ ALAM DAN MANUSIA DIANDAIKAN SEPERTI
MESIN DAN MAKHLUK IALAH MEKANIK.
❖ PROSES MENTAL UNTUK MENERANGKAN
FENOMENA IALAH SERAGAM DARI SUDUT
KELAKUANNYA
❑ DETERMINISME:
❖ TINDAKAN MANUSIA BOLEH DITERANGKAN
SECARA SEBAB-MUSABAB ATAU MENGIKUT
HUKUM YANG DITETAPKAN
❖ INTRINSIK: SETIAP KEJADIAN BERLAKU
DISEBABKAN DIRI SENDIRI.
❖ EKSTRINSIK: SETIAP KEJADIAN BERLAKU
DISEBABKAN OLEH FAKTOR LUARAN/DI LUAR
KAWALAN MANUSIA.

❑ REALISME:
❖ ALAM WUJUD SECARA NYATA DAN OBJEKTIF.
❖ CONTOH: DARWINISME – ALAM WUJUD
SECARA SENDIRI.
 ALLAH
(AL-KHALIQ)

IMAN
MANUSIA
ALAM
MAKHLUK: KHALIFAH
MAKHLUK: TAKLUK
ُُ ‫ْس َكم ِْث ِل ِه َشيْ ٌء َوه َُو ال َّسمِي ُع ال َبِصِ ي‬
َ ‫لَي‬

“Tidak ada sesuatu pun yang serupa

dengan-Nya, dan Dia Maha Mendengar
lagi Maha Melihat.” (QS. Asy-Syuura: 11)

HUBUNGAN VERTIKEL: MAKHLUK ALLAH

HUBUNGAN HORIZONTAL: MANUSIA ALAM
 SISTEM-
SISTEM
METAFIZIK

AGNOSTISISME:
SAINTISME:
➢ FAHAMAN BAHAWA MANUSIA TIDAK
➢ IDEOLOGI MATERIALISTIK YANG
BOLEH MENGETAHUI ADANYA TUHAN
MENYAMAKAN SELURUH REALITI DENGAN
ATAU PUN TIDAK.
MATERIAL.
➢ FAHAMAN MANUSIA TERHAD TERHADAP
➢ ANTI-METAFIZIK.
TUHAN.
➢ TIDAK MAMPU MEMAHAMI TUHAN.
 SEJARAH PERKEMBANGAN ILMU METAFIZIK

LEWAT ABAD KE-19: PARA FALSAFAH SAINS TIDAK MENYENANGI

PEMIKIRAN MISTIK DAN TIDAK RASIONAL MASYARAKAT EROPAH

RESPONS TERHADAP PEMIKIRAN PRIMITIF.

MENOLAK SEBARANG PERKARA YANG TIDAK BOLEH DISAHKAN

(NOT VERIFIABLE) DENGAN PENGALAMAN DAN TIDAK MEMPUNYAI
APA-APA MAKNA.

DIHIDUPKAN SEMULA OLEH MORITZ SCHLICK SECARA RASMINYA

PADA TAHUN 1925 BERSAMA ERNST MACH.
 PERKEMBANGAN ILMU METAFIZIK

AUGUSTE COMTE (1798-1857) ERNST MACH (1838-1916)

❑ 3 PERINGKAT PERKEMBANGAN ILMU ❑ SAINS = POSITIVISME
METAFIZIK IAITU:

❖ TEOLOGI: SEMUA PERISTIWA YANG ❖ SISTEM FALSAFAH BERDASARKAN FAKTA

BERLAKU DITERANGKAN MELALUI YANG NYATA DAN HUKUM-HUKUM SAINS.
"SUPERNATURAL“ MANUSIA
BERGANTUNG KEPADA PEMIKIRANNYA ❖ SESUATU PERNYATAAN DAPAT DITERIMA JIKA
DALAM MEMAHAMI DAN MEMBERI ERTI DIUJI KEBENARANNYA SECARA EMPIRIKAL.
KEPADA PERISTIWA DAN PERSEKITARAN
YANG DIDUDUKINYA.

❖ METAFIZIK: KEPERCAYAAN TERHADAP

SEMANGAT YANG ABSTRAK SEPERTI ZAT
DAN KUASA.

❖ SAINS: MANUSIA MEMERHATIKAN ALAM

SECARA OBJEKTIF DENGAN
MENGGUNAKAN KAEDAH SAINS UNTUK
MENERANG DAN MEMAHAMI.
CONTOH :HUJAN SEBAB AWAN
MENDUNG
PERSOALAN
BERKAITAN
METAFIZIK
ADAKAH TUHAN SIAPA ITU MANUSIA?
WUJUD?

APA ITU KEBEBASAN

APA ITU KEBENARAN?
MANUSIA?

ADAKAH DUNIA INI SEMATA-MATA

TERDIRI DARIPADA JISIM SAHAJA?
 KESIMPULAN

➢ METAFIZIK ADALAH SUATU BIDANG ILMU YANG JAUH

MENJANGKAU ALAM FIZIKAL ATAU KEBENDAAN.

➢ METAFIZIK BERSIFAT SPEKULATIF DAN MEMBERI FOKUS

KEPADA PERKAITAN SEBAB DAN AKIBAT.

➢ PERSOALAN YANG TIMBUL DARI METAFIZIK SUKAR

UNTUK DIRUNGKAI WALAUPUN DENGAN EKSPERIMEN
DAN KAJIAN SAINTIFIK