PETUNJUK UMUM
1. Berdoalah sebelum Anda mengerjakan soal!
2. Tulislah identitas Anda pada lembar jawab yang telah tersedia!
3. Bacalah setiap soal dengan teliti, sebelum Anda menjawabnya!
4. Kerjakan semua soal sengan teliti pada lembar jawaban yang telah tersedia!
5. Laporkan pada pengawasan apabila terdapat tulisan yang kmurang jelas, rusak atau jumlah
soal kurang!
6. Periksalah pekerjaan Anda sebelum diserahkan kepada pengawas!
1. Wayang sing wujude telung dhimensi, lumrah degawe sekang kayu sing derenggani
penganggo sekang kain sing maneka warna adhedhasar karakter wayang yakuwe…
2. Wayang wis tinatah lan sinungging kanthi nggunakaken média digital kanthi piranti empuk
pangolah citra. Wayang kang tinatah sarta sinungging kanthi média digital diarani dearani…
A. Wayang kulit C. E-wayang
B. Gamelan digital D. wayang canggih
3. Tembung wayang miturut asal tembunge. Kuwe sekang tembung wod “yang/hyang” oleh
ater-ater wa, sing duwe teges…
A. Roh sing bisa gawe cilakane manungsa
B. Roh sing bisa gawe begjane manungsa kabeh
C. Roh sing duwe kewajiban njaga manungsa
D. Roh sing bisa gawe begja lan cilakane manungsa
4. Wayang sing digawe sekang welulang, lang nyeritakna lelakon sekang epos mahabarata lan
Ramayana diarani….
A. Wayang beber C. wayang purwa
B. Wayang jawa D. Wayang wahyu
5. “Para prajurit wanara sapandhegane kabeh padha kaget weruh ana wanodya ayu ing njero
guwa mau. Sakabehe wanara padha klalen marang welinge Sugriwa lan Ramawijaya. Kabeh
padha lena kang njalari wuta marga dipaeka dening wanodya ayu mau kang jenenge Dewi
Sayempraba . Dewi Sayempraba kuwe sejatine buta anake Prabu Wisamarta lan ibune
Sumeru Suwari”
Pethikan cerita anoman duta ing ing nduwur nduweni piwulang luhur :
A. Aja gampang melik/kepencut maring apa utawa sapa bae sing durung tau dikenal
B. Menawa lagi ana reribed/ujian kudu ndonga nyuwun tulung maring Guti Allah
C. Tetulung kudu kanthi lila/iklas
D. Dadi manungsa kudu bisa nyambut gawe kanthi tliti lan ngati-ati
6. Sapa kang paring piweling marang para prajurit wanara sadurunge budhal menyang
alengka..
A. Anoman C. Prabu rahwana
B. Sugriwa D. Dewi sinta
7. Tembung ngisor iki kang padha tegese karo tembung wanara …
A. Mahesa C. liman
B. Sima D. rewanda
Rombongan wanara padha ngajog kabeh jalaran lena kang ndadekaken wuta. Kabeh
kepengin mati bae tinimbang ora bisa mrantasi gawe. Dumadakan ana Garudha Sempati,
sawijine manuk garudha kang ora duwe wulu. Dheweke kuwe kakange Garudha Jathayu
kang ngusadani kabeh bisa melek maning lan mituturi carane bisa tekan Alengka.
Anoman sakanca banjur nutugaken laku menyang Gunung Mahendra.
Anoman nutugaken laku menyang gunung mahendra, tembung gunung nduweni teges…
A. Gua, kalpika C. bantala, gua
B. Redi, wukir D. siti, tirta
8. Dheweke kuwe kakange Garudha Jathayu kang ngusadani kabeh bisa melek maning lan
mituturi carane bisa tekan Alengka. Tembung kang kacetak miring tegese :
A. gawe, ngomongi C. gawe,nakoni
B. nambani, maraih D. nambani, nakoni
10. Tata krama nalika njajan nang kantin sekolah kiye urutna kanthi becik !
(1) Wijik ndisit sedurunge mangan jajan
(2) Nembung sing arep detuku kanthi sopan
(3) Ndedonga sedurunge maem jajan
(4) Runtah dibuang ing papan sing wis cumawis
(5) Anggone mbayar nganggo tangan tengen
A. 1,2,3,4,5 C. 2,5,1,3,4
B. 2,3,4,5,1 D. 2,5,4,1,3
11. Tata krama angger arep mlebu ing ruang guru, ngisor kiye endi sing ora pas !
A. Sadurunge mlebu ruang guru, uluk salam luwih ndisit
B. Nek wis didhawuhi mlebu, matur kanthi sopan apa keperluane
C. Nalika matur tangane ngapurancang
D. Ora perlu ngaturaken panuwun nek wis cukup keperluane
12. Pak Aziz : “Apa ko ora ngreti Gung, mengko mbengi bakal ana wayang kanthi
dhalang Eko Suwaryo sekang Gombong”
Agung : “Oh ngaten nggih Pak, waah menawi mboten wonten alangan kula ajeng
Ningali mangke dalu Pak ”
Basa kang dienggo dening agung…
A. Krama lugu C. ngoko lugu
B. Krama alus D. ngoko alus
14. ukara ing ngisor iki sing migunakake basa ngoko alus, yaiku…
A. aku turu ing kamar ngarep
B. Bapak lagi maos Koran ing kursi
C. Bu Guru ndawuhi bocah- bocah supados sregep sinau
D. Adhik mulih sekolah jam 12 awan
15.
Wacanen kanthi permati kanggo mangsuli nomer 3 – 7
(12) Tembang wonten pagelaran braen ingkang ngelingaken dhateng tiyang sedaya
babagan agama islam niku tembang….
A. Robanai C. Uwung-uwung
B. Tulung matulung D. Kawulatu
(15) Klambi bathik guwa lawa yen ditulis nganggo aksara jawa….
A.?kLmBibqiguwlw.
B. ?kLmbbqikGuwlw.
C.. ?klmBiqikGuwlw.
D. ?kLmBibqikGuwlw.
(16) ?wtekÓuau/wte[kprst]iy. Yen diwaca unine…
A. watek luhur watek para priyayi
B. watek luhur watek para satriya
C. watek luhur wateke para satriya
D. watek luhur wateke para priyayi
(19) Ing taun kalih ewu pitulas, kesenian tradhisional khas Purbalingga ingkang
Sampun wiwit direvitalisasi,nggih niku…
A. manongan C. ebeg
B. ringgit wacucal D. lengger
Ukara neng ngisor kiye sing jumbuh karo isine paragraf nduwur yakuwe…
A. kawula muda luwih seneng karo budayane dhewek
B. Kesenian mancanegara lewih menarik tinimbang kesenian lokal
C. Generasi muda luwih seneng karo budaya lan kesenian mancanegara
D. Budaya mancanegara luwih unggul lan moden
SINOM SINOM
Pangeran Kang sipat murah Panembahan senopatya,
njurungi kajating dasih, kang jumeneng ing Matawis
ingkang temen tinemenan iku kepareng lan mangsa,
pan iku ujare Dalil dhawuh nugrahaning Widdhi,
nyatane ana ugi, saturune lestari,
hanenggih Ki Ageng Tarub, saking berkahing leluhur,
wiwitira nenedha, mrih tulusing nugraha,
tan pedhot tumekeng siwi ingkang keri keri iki,
wayah buyut canggah warenge kang tampa wajib uga niruwa lelakonira.
(29) Apa satemene isi piwulang tembang sinom
ing nduwur ..
A. Bab Carane milih guru C, bab cara nyambung paseduluran
B. Bab tata krama D. bab dhasar-dhasaring tingkah laku
(44) Kula ngaturaken sugeng rawuh lan sugeng lelenggahan sinambi ngedahapi
pasugatan ingkang sampun sumadya.
tembung lelenggahan, linggane…
A. Lelenggah C. lenggah
B. Lelungguh D. lungguh
(45) Wingi esuk Budi tuku soto sokaraja.
Tembung sing kecethak kandel neng ukara kasebut yen diganti dadi tembung rangkep
dwi purwa owah dadi….
A. tetuko C. tutuku
B. tituku D. tetuku
53.Tulisan aksara jawa ngisor kiye nek deganti aksara latin munine...
?becikKetitikHlketr.
54. Saben esuk mbok Wasti nyirami kembang nganggo gembor.
Udhalana ukara kuwe manut lungguhing tembunge!
sinom
Panembahan senopatya,
kang jumeneng ing Matawis
iku barang masa dhawuh,
inggih ingkang Hyang Widdhi,
saturune lestari,
saking berkahing leluhur,
mrih tulusing nugraha,
ingkang keri keri iki,
wajib uga niruwa lelakonira.
55. Tembang macapat sinom neng nduwur coba gancaraken nganggo basamu dhewe !
Kunci Jawaban
1. C. 11. D 21. C 31. C 41. C
2. B 12. D 22. A 32. D 42. D
3. B 13. C 23. B 33. C 43. C
4. A 14. C 24. D 34. C 44. C
5. C 15. A 25. D 35. A 45. C
6. B 16. A 26. D 36. A 46. A
7. C 17. C 27. D 37. D 47. C
8. B 18. D 28. A 38. C 48. C
9. D 19. B 29. A 39. A 49. B
10. B 20. C 30. C 40. A 50. A
5. Panembahan Senopati, sing dadi , iku ratu neng Mataram, kuwe tansah
nindakaken kabeh dhawuhe Hyang Widdhi ya Gusti Allah, tansah dadi
p a n g u w a s a n g a n t i t e k a n keturunane, tansah pikantuk kaberkahane
Gusti Allah, conto sing keri-keri kiye, wajib padha ditiru