LAPORAN

PRAKTIKUM MESIN LISTRIK

(TE3205)

Dosen Pengampu:

Ir. M. Yonggi Puriza, S.T., M.T.

Disusun oleh:

Nama : Abduh Fitrah Ramadhan

NIM 1022011054

Kelas : 6 TTL 1

LABORATORIUM JURUSAN TEKNIK ELEKTRO

FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS BANGKA BELITUNG
2022/2023
 LAPORAN
PRAKTIKUM MESIN LISTRIK
(TE3205)

Dosen Pengampu:

Ir. M. Yonggi Puriza, S.T., M.T.

Disusun oleh:

Nama : Abduh Fitrah Ramadhan

NIM 1022011054

Kelas : 6 TTL 1

LABORATORIUM JURUSAN TEKNIK ELEKTRO

FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS BANGKA BELITUNG
2022/2023

ii
iii
 KATA PENGANTAR

Puji syukur kepada Allah SWT atas karunia-Nya kami dapat menyelesaikan
Praktikum Mesin Listrik serta laporannya.

Sesuai persyaratan yang dikeluarkan oleh Jurusan Teknik Elektro Fakultas

Teknik, bahwa setiap mahasiswa yang mengikuti Praktikum Mesin Listrik
diwajibkan mengumpulkan laporan sebagai syarat studi.

Adapun data yang kami gunakan dalam penyusunan laporan ini merupakan
data yang kami peroleh saat pelaksanaan praktikum, dengan materi penunjang dari
diktat kuliah serta literatur lain yang berhubungan dengan bahan praktikum.

Disamping itu dengan perantaraan ini kami mengucapkan terima kasih atas
peran
dari:

1. Bapak Ghiri Basuki Putra, S.T., M.T selaku Ketua Jurusan Teknik Elektro.

2. Bapak Ir. M. Yonggi Puriza, S.T., M.T selaku Kepala Laboratorium

Jurusan Teknik Elekro.

3. Bapak Ir. M. Yonggi Puriza, S.T.,M.T selaku Dosen Pengampu

Praktikum Mesin Listrik
4. Rekan-rekan Teknik Elektro Angkatan 2020 yang berusaha
membimbing dan belajar bersama.

Dalam penyusunan laporan ini kami menyadari masih banyak terdapat

kekurangan baik dari segi materi maupun penulisan tulisan, kritik dan saran kami
terima sebagai masukan untuk mencapai kesempurnaan dalam penulisan.

Balunijuk, Juni 2023

Abduh Fitrah Ramadhan

iv
 DAFTAR ISI

HALAMAN JUDUL...................................................................................................ii

HALAMAN PENGESAHAN...................................................................................iii

KATA PENGANTAR................................................................................................iv

DAFTAR ISI................................................................................................................v

PERCOBAAN 1. STARTING MOTOR INDUKSI 3 FASA DENGAN

METODE DOL (DIRECT ON LINE)

1.1 Tujuan.....................................................................................................................1
1.2 Dasar Teori..............................................................................................................1
1.3 Buku Bacaan...........................................................................................................3
1.4 Alat dan Bahan........................................................................................................4
1.5 Langkah Percobaan.................................................................................................4
1.6 Hasil dan Pembahasan............................................................................................6
1.7 Kesimpulan.............................................................................................................7

PERCOBAAN 2. MEMBALIK ARAH PUTARAN MOTOR INDUKSI SATU

FASA

2.1 Tujuan.....................................................................................................................8
2.2 Dasar Teori..............................................................................................................8
2.3 Buku Bacaan.........................................................................................................11
2.4 Alat dan Bahan......................................................................................................11
2.5 Langkah Percobaan...............................................................................................11
2.6 Hasil dan Pembahasan..........................................................................................13
2.7 Kesimpulan...........................................................................................................14

PERCOBAAN 3. PENGATURAN KECEPATAN MOTOR INDUKSI SATU

FASAT

3.1 Tujuan...................................................................................................................15
3.2 Dasar Teori............................................................................................................15
3.3 Buku Bacaan.........................................................................................................17
3.4 Alat dan Bahan......................................................................................................17
3.5 Langkah Percobaan...............................................................................................18

v
3.6 Hasil dan Pembahasan..........................................................................................19
3.7 Kesimpulan...........................................................................................................20

PERCOBAAN 4. PENGASUTAN MOTOR INDUKSI TIGA FASA

MENGGUNAKAN SAKLAR BINTANG SEGITIGA

4.1 Tujuan...................................................................................................................21
4.2 Dasar Teori............................................................................................................21
4.3 Buku Bacaan.........................................................................................................23
4.4 Alat dan Bahan......................................................................................................23
4.5 Langkah Percobaan...............................................................................................24
4.6 Hasil dan Pembahasan..........................................................................................25
4.7 Kesimpulan...........................................................................................................26

PERCOBAAN 5. STARTING MOTOR INDUKSI TIGA FASA HUBUNG

BINTANG DUA ARAH PUTARAN

5.1 Tujuan...................................................................................................................27
5.2 Dasar Teori............................................................................................................27
5.3 Buku Bacaan.........................................................................................................29
5.4 Alat dan Bahan......................................................................................................30
5.5 Langkah Percobaan...............................................................................................30
5.6 Hasil dan Pembahasan..........................................................................................32
5.7 Kesimpulan...........................................................................................................32

PERCOBAAN 6. PENGOPERASIAN MOTOR DC DENGAN DUA ARAH

PUTARAN

6.1 Tujuan...................................................................................................................33
6.2 Dasar Teori............................................................................................................33
6.3 Buku Bacaan.........................................................................................................36
6.4 Alat dan Bahan......................................................................................................36
6.5 Langkah Percobaan...............................................................................................36
6.6 Hasil dan Pembahasan..........................................................................................37
6.7 Kesimpulan...........................................................................................................38

PERCOBAAN 7. MOTOR RUNNING KAPASITOR

7.1 Tujuan...................................................................................................................39
7.2 Dasar Teori............................................................................................................39
7.3 Buku Bacaan.........................................................................................................42

vi
7.4 Alat dan Bahan......................................................................................................42
7.5 Langkah Percobaan...............................................................................................42
7.6 Hasil dan Pembahasan..........................................................................................44
7.7 Kesimpulan...........................................................................................................44

PERCOBAAN 8. PENGOPERASIAN MOTOR DAHLANDER

8.1 Tujuan...................................................................................................................45
8.2 Dasar Teori............................................................................................................45
8.3 Buku Bacaan.........................................................................................................48
8.4 Alat dan Bahan......................................................................................................48
8.5 Langkah Percobaan...............................................................................................48
8.6 Hasil dan Pembahasan..........................................................................................49
8.7 Kesimpulan...........................................................................................................50

DAFTAR PUSTAKA

vii