Keganasan:
-Ca prostat Infeksi:
Kelainan organ genitalia pria
-Ca ureter -prostatitis
-Teratoma -epididimitis
-Seminoma
-BPH
Kongenital:
-hernia scrotalis
-hidrokel
LI 1 Fisiologi Ereksi
• 4 Fase
• Fase Eksitasi: Ereksi dg. Vasokongesti testis dan peningkatan keinginan koitus
• Fase Pletau: Peningkatan respon seksual makin meningkat, respons tubuh
menyeluruh (HR, RR, dll meningkat)
• Fase Orgasme: Ejakulasi, Kenikmatan Seksual
• Fase Resolusi: Genital dan Sistem tubuh kembali ke keadaan sblm terangsang
Lauralee Sherwood. Human Physiology: From Cells to Systems. 9th Ed.
LI 2 Gangguan ereksi
Disfungsi ereksi
• Disfungsi ereksi adalah ketidakmampuan yang menetap seorang pria untuk mencapai atau
mempertahankan ereksi yang cukup guna melakukan aktifitas seksual yang memuaskan.
Disfungsi ereksi ini diderita oleh separuh pria yang berusia lebih dari 40 tahun
Diagnosis:
• Ultrasonografi Doppler dapat dipakai untuk
• NPT atau Nocturnal Penile Tumescense adalah
menilai aliran darah pada penis setelah
uji untuk mengetahui adanya ereksi nokturnal
dilakukan induksi ereksi.
pada saat tidur. Pasien disfungsi ereksi
• Injeksi Intrakavernosa dengan obat-obat
psikogenik menunjukkan ereksi nokturnal yang
vasoaktif dimaksudkan sebagai uji diagnosis
normal sedangkan pada disfungsi ereksi organik
maupun untuk terapi pada beberapa jenis
menunjukkan kelainan pada ereksi nokturnal.
disfungsi ereksi. Obat-obatan yang sering
• Kavernosografi/kavernosometri : pencitraan
dipakai adalah: papaverin, papaverin
dan sekaligus secara bersamaan mengukur
dikombinasikan dengan fentolamin, atau
tekanan korpora kavernosa. Pemeriksaan ini
alprostadil (prostaglandin PGE1). Setelah
dilakukan jika ada kecurigan kelainan pada
penyuntikan, dinilai rigiditas penis mulai dari
sistem kavernosa
tidak ada respon hingga terjadi rigiditas penuh.
Priapismus
Pendekatan Diagnostik
• Anamnesis → duration of priapism, any clinical
Ereksi penis yang persisten ≥ 4 jam yang tidak treatments used, previous priapism episodes, presence
disebabkan karena aktivitas seksual of pain, and erectile function status prior to the
Klasifikasi priapism episode
Ischaemic priapism (low-flow priapism) • PF → inspection and palpation of the penis (assess for
Stuttering (intermittent) priapism the extent of tumescence or rigidity, degree of corporal
Non-Ischaemic priapism (high-flow priapism) body involvement, and presence and severity of
Malignant priapism tenderness)
• Ischemic priapism → corpora cavernosa are
typically rigid and tender to palpation
• nonischemic priapism → nontender, partially
tumescent corpora cavernosa
• Abdominal, perineal, and rectal examinations may
reveal signs of trauma, pelvic infection or
malignancy.
• A full neurologic exam may be indicated when a
spinal cord injury or lesion is suspected
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3746404/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4236300/
Ischaemic Priapism Stuttering (intermittent) Pripism
• 95% kasus • Episode berulang ereksi menyakitkan yang sebentar
• Etiologi : hematologis/trombotik, obat, injeksi dan dapat reda sendiri (self-limitting) dalam durasi
farmakostimulan intrakorporal, neurologis, dan kurang dari 4 jam
keganasan. • Biasanya nocturnal (atau pada pagi hari)
• Merupakan keadaan darurat urologis → harus • Biasa orangnya malu, kurang tidur, & sexual anxiety
cepat ditangani untuk mencegah fibrosis dan • Biasa pada orang dengan SCD
disfungsi ereksi • Mekanisme kurang jelas
• Biasanya hanya corpus cavernosum yang
terpengaruh (corpus spongiosum; glans nya
Malignant Priapism
tetap lunak)
• Malignant priapism
• Pada Sickle Cell Disease dapat mempengaruhi 3
• Priapism as a consequence of non-haematological
corpus
malignancy (so called “malignant priapism”) is a rare
condition, resulting most commonly from penile
Non-ischaemic Priapism metastases from primary bladder, prostatic,
• Merupakan komplikasi yang tertunda akibat trauma rectosigmoid and renal tumours.
genital atau perineum dengan perkembangan fistula • 20–53% of metastases to the penis initially present
arteriosinusoidal → memotong tonus vasokonstriksi
with priapism
arteriol yang biasanya tertahan dan memungkinkan
aliran arteri kavernosal yang berlebihan • The exact mechanism is unclear, with suggested
• tidak menyakitkan dan penis biasanya tidak kaku. mechanisms being extensive penile replacement by
• Darah kavernosal dioksigenasi dan tidak memerlukan infiltrating tumour, venous obstruction and
perawatan darurat. continuous stimulation of neuronal pathways
Penunjang
• Cavernous blood gas analysis
• Complete blood count, white blood cell differential,
and platelet → may reveal the presence of acute
infections or hematologic abnormalities
• Reticulocyte counts and hemoglobin electrophoresis
may signify the presence of SCD/trait or other
hemoglobinopathies
• Other hematologic tests, such as serum lactic
dehydrogenase level, a marker of intravascular
hemolysis, and glucose-6-phosphate dehydrogenase
testing, may also be informative
• Urine and plasma toxicology can screen for the
potential pharmacologic influences of psychoactive
medications and recreational drugs
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4236300/
• Radiologi
• Ultrasound
low-flow priapism (typically ischemic)
thrombosis of the corpora cavernosa or
corpus spongiosum
decreased/absent color flow or spectral
Doppler in the cavernosa
there may be flow in the superficial penile
vein
increased RI of the penile artery
high-flow priapism (typically non-ischemic)
an arteriovenous fistula may be visualized
penile artery Doppler velocities are
typically normal or elevated
• MRI
MRI may be more likely to see associated
conditions that may lead to priapism (e.g.
malignancy).
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4236300/
Tata laksana https://online.epocrates.com/data_dx/reg/505/img/505-
1-hlight.jpg
• Goal : decompress the corporal bodies and restore arterial blood flow
• First Line Therapy → aspiration of blood with irrigation of the corpora cavernosa, in
combination with intracavernous α-agonist injection therapy (w/ dorsal nerve block
or local penile shaft block)
• Phenylephrine is the preferred sympathomimetic agent because of its lower
risk profile for systemic cardiovascular adverse effects than other agents
• If phenylephrine is unavailable, other α-adrenergic agonists may be used
(ephedrine, epinephrine, norepinephrine, or metaraminol)
• Expert consensus suggests that repeated injections and aspiration should
occur for at least up to 1 h prior to proceeding with second-line interventions
in patients presenting with a priapism of less than 24 h
• Combined with sedation, ice-cold saline enemas have been proposed as an effective
method of producing deturnescence (if specialist not avail, source :
https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/004947550403400414)
• Surgical Shunts
https://accessemergencymedicine.mhmedical.com/data
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4236300/ /books/2498/reich3_ch178_f004a.png
LI 3 kelainan prostat, testis, skrotum, epididimis
Prostatitis
Kategori I Kategori II Kategori III Kategori IV
prostatitis bakterial akut prostatitis bakterial kronis prostatitis non bakterial kronis prostatitis inflamasi
asimtomatik
• Gambaran klinis: • Gejala : • Sindroma pelvik kronis dgn inflamasi • Gejala :
• Tampak sakit • Disuri, urgensi, (IIIA): • Tdk ada keluhan atau
• Demam • Diduga karena Chlamidia
• Menggigil frekuensi, nyeri trachomatis tanda prostatitis
• Rasa sakit di daerah perineal, kadang nyeri • Tidak ada kelainan fisik • Terapi :
perineal saat ejakulasi atau • Pada EPS banyak terdapat • Tidak menunjukkan
• Ada gangguan miksi hematospermi leukosit dan oval fat body gejala tidak
• Pada colok dubur: prostat • Terapi: antibiotika minoksilin,
tampak membengkak, • Pemeriksaan fisik : doksisilin atau eritromisin memerlukan terapi
hangat dan nyeri • Colok dubur mungkin selama 2-4 mgg • Antibiotika jika
• Terapi: teraba krepitasi • Sindroma pelvik kronik non inflamasi didapatkan sel – sel
• Antibiotik: gol (tanda kalkulosa (prostatodinia/ (IIIB): inflamasi pada analisis
fluroquinolone, • Adanya nyeri di daerah pelvis yg
trimetoprim- prostat) tdk berhubungan dgn keluhan semen pria yang
sulfametoksazol, • Penatalaksanaan miksi mandul
aminoglikosida • Trimetoprim • Pada uji 4 tabung tdk ditemukan
• Pemasangan kateter sulfametoksasol, bakteri penyebab infeksi
suprapubik, jika maupun sel-sel penanda proses
terjadi gangguan doksisiklin, minosiklin, inflamasi
miksi karbenisilin, & • Diberikan obat penghambat
fluoroquinolone adrenergik alfa
• Antimikroba diberikan
jangka panjang hingga
tidak ditemukan
kuman pada
Dasar-dasar urologi edisi 3
pemeriksaan
Treatment Of Acute and chronic bacterial
prostatitis
Acute bacterial
prostatitis
Current Medical Diagnosis and Treatment 2017-McGraw-Hill Education _ Me(Lange) Maxine A. Papadakis, Stephen J. McPhee,
Michael W. Rabow
Hiperplasia Prostat Benigna
• Definisi :
• kelainan histologis yg khas ditandai dng proliferasi sel2 prostat (jinak / non malignan)
• Akumulasi sel2 & pembesaran kelenjar merupakan hasil dr proliferasi sel epitel & stroma
prostat
• Istilah lain : pembesaran / pertumbuhan kelenjar prostat yg menyebabkan sumbatan pd
uretra & menyebabkan terjadinya gejala pd LUTS, ISK, hematuria, atau membahayakan
fungsi traktus urinarius bg atas
• Epidemiologi : pd usia lanjut, berberapa pria mengalami BPH
• 50% pria yang berusia 60 th & 80% pria yg berusia 80 th
• Etiologi :
• Teori dihidrosteron
• Adanya ketidak-seimbangan antara estrogen – testosteron
• Interaksi antara sel stroma & sel epitel prostat
• Berkurangnya kematian sel (apoptosis)
• Teori stem sel
Dasar-dasar Urologi, Edisi 3
Hiperplasia Prostat Benigna (Etiologi)
• Patofisiologi :
• Pembesaran prostat penyempitan lumen uretra prostatika hambat aliran urin ↑
tekanan intravesikal
• u/ dpt keluarkan urin, buli2 harus kontraksi > kuat kontraksi terus-menerus
perubahan anatomic buli2 hipertrofi oyoy detrusor, trabekulasi, terbentuknya selula,
sakula, & divertikel buli-buli
• Perubahan struktur pd buli2 tsb dirasakan ps sbg keluhan pd sal kemih sblh bawah atau
LUTS (prostatismus)
• Tekanan intravesikal ug tinggi diteruskan ke seluruh bg buli-buli tdk terkecuali pd kedua
muara ureter tek pd kedua ureter timbulkan aliran balik urin dr buli2 ke ureter atau tjd
refluks vesiko-ureter berlangsung terus-menerus hidroureter, hidronefrosis, gagal
ginjal
https://emedicine.medscape.com/article/437966-overview
Teratoma Testis
• It is a type of germ cell tumour as it arises from sperm precursors. Germ cell tumours
are by far the most common testicular tumours.
RISK FACTOR
• Cryptorchidism: Almost 10% of testicular tumours are found in patients with
cryptorchidism (maldescended testes) but this can occur in either of the testes.
• Genetic predisposition- Specific genes have been identified that play a role in testicular
cancer.
• Previous testicular cancer
• Family history of testicular cancer
• HIV infection
• Abnormalities of testicular development
• Exposure to oestrogens (female sex hormones) in utero.
• Possible testicular torsion (twisting of the spermatic cord disrupting blood supply to the
testes), mumps orchitis, testicular trauma and occupational exposure to chemicals.
Bosl G, Motzer R. Testicular Germ-Cell Cancer. NEJM 1997; 337(4);242-254.
Teratoma
Testicular teratomas contain mature cells
from endodermal, mesodermal, and
ectodermal lines. A–D, Four different fields
from the same tumor specimen contain
neural (ectodermal) (A), glandular
(endodermal) (B), cartilaginous
(mesodermal) (C), and squamous
epithelial (D) elements.
Dasar-dasar Urologi,
Edisi 3
PP:
• PIV
• USG diharapkan dapat
menemukan adanya kontusio
parenkim ginjal atau
hematoma subkapsuler, dapat
diperlihatkan adanya robekan
kapsul ginjal.
• CT-Scan/arteriografi (Jika PIV
belum dapat menerangkan
keadaan ginjal (misalkan pada
ginjal non visualized))
Tatalaksana:
1. Konservatif
2. Operasi