KEBERSIHAN, KESIHATA

N DAN KESELAMATAN B
AYI DAN KANAK-KANAK
DITASKA
OLEH
HJH. ROHAYA BT DARAEL
KEBERSIHAN :
PENGENALAN :
 kebersihan biasanya dikaitkan dengan
kesihatan.
 kebersihan pendidik, bayi, kanak-kanak
dan kawasan penting diberi perhatian.
 kesihatan yang sempurna penting bagi
bayi dan kanak-kanak supaya tidak mudah
mendapat penyakit.
APA ITU BERSIH ?

 bebas dari sebarang kotoran, kuman

dan serangga perosak.
 berkeadaan kemas, ceria dan selesa
dipandang.
 tiada bau yang kurang
menyenangkan.
CIRI-CIRI PENGASUH YANG BAIK:
1. Sehat.
 Sehat fizikal - tiada sebarang penyakit
luaran atau dalaman.
 Sehat mental
- tiada sebarang penyakit mental / kemurungan.
- tidak membawa masaalah peribadi ketempat
kerja - ini boleh menjejaskan prestasi tugas dan
seterusnya boleh membawa kelalaian dalam
tugas.
2. Gemar / suka / minat pada
kanak-kanak dan tugas.

 pengasuh yang baik tidak bergantung pada umu

r
 pengasuh sebaliknya banyak dipengaruhi
perasaan kasih, sayang dan gemarkan
kanak-kanak.
 ini dapat mengelakkan kejadian penderaan.
Sambungan :
3. SABAR :
- mesti ada pada pengasuh
- belajar untuk bersifat sentiasa tenang
dan kawal keadaan.
4. MATANG / PENUH KASIH SAYANG :
- anda perlu matang untuk menjalankan
disiplin dan tegas pada klien anda.
- kanak-kanak boleh merasa samada anda
kasih pada mereka atau tidak.
Sambungan:

 Sabar, matang dan penyayang boleh mengel

akkan kejadian yang tidak diingini seperti :
 penderaan
 pengabaian
 kelalaian
- terhadap keselamatan anak-anak
dibawah jagaannya.
 Sambungan .

5. JAGA IMEJ :
 membuat eye contact apabila berbual dengan s
esaorang.
 bersopan semasa memperkenalkan diri ch. ber
salaman / memberi salam.
 bertutur dengan jelas.
- berhati-hati dengan cara anda duduk, berjalan
dan sebagainya kerana anak-anak jagaan anda
akan sentiasa memerhati.
Sambungan :

6.BERKEYAKINAN :
- kanak-kanak akan sentiasa memerhati
kelakuan dan percakapan anda, sentiasa
yakin dengan apa yang dilakukan.
7.BERILMU :
- asas perkembangan kanak-kanak.
- asas penjagaan bayi & kanak-kanak
ch: mandi bayi, pemberian susu dll.
Sambungan:

8. BERTANGGUNGJAWAB, IKHLAS D
AN BOLEH DIHARAP:

- boleh berdikari dan menjalankan tuga

s mengikut jadual yang diperlukan.
- ikhlas dari segala segi, bertanya jika a
da sebarang keraguan dan tidak perlu di
pantau selalu.
9.BERSEMANGAT & BERFIKIR
Sambungan :

AN POSITIF :
- sentiasa berfikiran positif dan
penuh bersemangat dalam tug
as akan memberi keseronokka
n dalam bekerja.
- keseronokkan anda akan me
mberi keseronokkan dan kege
mbiraan pada anak-anak jagaa
n kita.
Sambungan:

 Kini tugas pendidik / pengasuh tidak lagi dian

ggap sebagai tugas yang membosankan sebali
knya kerjaya profesional yang mencabar.

 Oleh itu pendidik /pengasuh perlu memberi pe

rkhidmatan asuhan / didikan yang berkualiti k
erana ciri-ciri tersebut mempengaruhi proses
perkembangan mental dan fizikal kanak-kanak
.
AMALAN KEBERSIHAN PENDIDIK / PENGAS
UH

1. Mandi.
2. Kuku pendek , bersih & tidak pakai cincin
dan lain-lain barang kemas.
3. Rambut bersih dan kemas.
4. Pakaian bersih, kemas, ringkas dan sesuai
dengan tugas.
6. Sentiasa mengamalkan kebersihan
tangan - membasuh tangan.
BILA TANGAN PERLU DIBASUH ?
Sebelum -makan , memberi makan/minum atau memegang makanan.
dan -Menyusukan bayi.
selepas -Memberi ubat.
-Bermain dengan air yang dikongsi.

selepas -memakai/menukar dan membantu kanak2 ketandas.

-Mengendalikan cecair badan seperti darah,air kencing,najis
muntah , air liur, lendir, hingus dan lain2.
-Mengendali atau membuang sampah.
-Bermain diluar.
-Menyentuh / mengendali kanak-kanak sakit.
-Mengendali makanan mentah.
-Menanggal sarung tangan yang digunakan untuk sebarang
tujuan.
-Mengendalikan haiwan peliharaan, kediaman mereka dan
peralatannya.
-Tangan yang didapati kotor.
Cara Berkesan Untuk Kebersihan Tang
an (Effective Hand Hygiene)
• Basahkan tangan dan sabunkan.

• Lekapkan dan gosokkan kedua

telapak tangan.

• Telapak tangan kanan di atas

belakang tangan kiri dan telapak kiri
di atas belakang tangan kanan.
Sambungan:

• Lekapkan kedua telapak tangan

dengan jari berselang seli.

• Jari-jari kedua telapak tangan saling

mencengkam dalam arah yang
berlawanan.

• Menggosok sekeliling ibu jari kiri

dalam genggaman telapak kanan dan
sebaliknya.
Sambungan :

• Jejari tangan kanan dirapatkan dan digosokkan

di atas telapak tangan kiri dan sebaliknya.

• Gosok secara putaran pada pergelangan

tangan.

• Bilas bersih.

• Lap kering.
Cara Berkesan Untuk Kebersihan Tang
an Menggunakan Hand Sanitizer
 Tuangkan cecair sanitizer kedalam tapak
tangan kiri anggaran 3 – 5 mls.
 Jejari tangan kanan dirapatkan dan
digosokkan di atas telapak tangan kiri.
 Tuangkan cecair sanitizer dari tangan kiri
ketangan kanan.
 Jejari tangan kiri dirapatkan dan
digosokkan di atas telapak tangan kanan.
Sambungan:

 Lekapkan dan gosokkan kedua telapak

tangan.
 Telapak tangan kanan di atas belakang
tangan kiri dan telapak kiri di atas
belakang tangan kanan.
 Lekapkan kedua telapak tangan dengan
jari berselang seli.
Sambungan:

 Jari-jari kedua telapak tangan saling

mencengkam dalam arah yang
berlawanan.

 Menggosok sekeliling ibu jari kiri dalam

genggaman telapak kanan dan
sebaliknya.

 Gosok secara putaran pada pergelangan

tangan.
SUNTIKAN TYPHOID ( DEMAM KEPIALU
)

• sejenis penyakit berjangkit

• Penyebab - sejenis bakteria “salmonella typhi”
• Menjangkit melalui makanan / minuman yang
tercemar oleh najis/air kencing manusia atau
pembawa demam kepialu ( carrier )
• Jangkitan boleh menjejaskan seluroh anggota
badan dan merosakkan pelbagai organ.
• Jika tidak dirawat,boleh membawa maut.
Tanda-tanda Demam Kepialu :
1.Demam tinggi – sekitar 39 – 40 darjah celcius
2.Sakit kepala.sakit otot & seluruh badan.
3.Rasa penat & letih.
4.Cirit birit – najis cair seperti sup kacang hijau.
5. Ruam.
- demam biasanya akan beransur surut pada
minggu ke empat.
Rawatan – antibiotik
- banyak minum air.
PENCEGAHAN :
• Mengamalkan kebersihan tangan
• Elak makan ditempat yang kotor
• Jangan guna air dari sumber yang tidak dirawat.
• Suntikan vaksin.
Tempat mendapat suntikan
• Klinik kerajaan
• Pehak berkuasa tempatan
• Klinik swasta
 tahan tempoh - 3 tahun
KEBERSIHAN BAYI DAN KANAK-KANAK
Pendidik bertanggungjawab memastikan :
 ruang tidur & ruang bermain kanak-kanak sentiasa
dalam keadaan bersih.
 Peralatan permainan perlu dicuci & sentiasa bersih.
 Bayi / kanak-kanak dimandikan sekurang2nya 2 kali
sehari.
 Pakaian bersih & sesuai dengan cuaca & aktiviti.
 Mulut & gusi bayi – dilap dengan kain bersih,lembut &
lembab setiap kali lepas makan / minum susu.
 Berus gigi setiap kali lepas makan bagi kanak-kanak.
 Basuh tangan bayi/kanak-kanak sebelum &selepas
makan juga selepas bermain.
 Kuku dipotong setiap minggu.
 Bagi yang selsema –lap guna kain / tisu lembut – elak
luka.
Sambungan :
 Pastikan barangan peribadi seperti tuala, sikat,
berus gigi sentiasa dalam keadaan bersih. Tuala
dikeringkan selepas diguna dan ditukar setiap
minggu.
 Tidak menyuap bayi / kanak-kanak dengan sudu
dan mangkok yang sama.
 Pastikan bahan kebersihan diri seperti sabun
mandi, syampu dan ubat gigi mencukupi.
 Pakaian bersih dan kotor diasingkan.
 Barang peribadi seperti sikat, tuala dan pakaian
tidak dikongsi dengan yang lain.
KEBERSIHAN BAYI :
• dimandikan 2 kali sehari.
• pakaian sentiasa bersih dan mengikut
cuaca.
• bersihkan mulut bayi dengan tuala lembut
yang lembab setiap kali selepas menyusu atau
makan.
• perhatikan kebersihan / keadaan mulut bayi.
• tukar pampers mengikut keperluan.
• perhatikan keadaan keseluruhan kulit
bayi.
KEBERSIHAN KANAK-KANAK
Kanak-kanak berumur 1 – 3 tahun sudah mula
memahami dan mengikut arahan mudah.
Galakkan mereka mengamalkan kebersihan
mengikut kemampuannya terutama aktiviti rutin
di TASKA. Antara amalan kebersihan yang perlu
diterapkan adalah :
 Mencuci tangan dengan kaedah yan betul
- setiap kali selepas menjalani aktiviti
- selepas menggunakan tandas
- sebelum dan selepas makan
Sambungan :

 Mengelap tangan dengan tuala / tisu hingga

kering setiap kali selepas mencuci tangan.
 Kuku pendek dan bersih – dipotong setiap
minggu.
 Kanak-kanak 2 – 4 tahun sudah boleh guna
tandas – pastikan memakai selipar/kasut
semasa ketandas atau keluar dari bangunan
TASKA.
 Mencuci bahagian sulit setiap kali membuang air
kecil atau air besar.
 Mengepam tandas setiap kali selepas
digunakan.
Sambungan :

 Mencuci tangan dan kaki sekiranya kotor

dan basah selepas bermain diluar TASKA.
 Berkumor/menggosok gigi selepas makan.
 Mandi 2 kali sehari.
 Mencuci rambut dengan syampu.
 Menggunakan tisu apabila batuk atau
bersin.
 Tidak memasukkan objek / mainan
kedalam mulut , telinga, hidung.
Sambungan :

 Galakkan kanak-kanak membersihkan

semua barangan peribadi yang boleh
dilakukannya seperti membersihkan
berus gigi dan menyimpan dalam
bekasnya / menyimpan pakaian dalam
bakul selepas mandi / menggantung tuala
selepas mandi / menyimpan bantal dan
selimut selepas tidur.
Sambungan :

 Kanak-kanak hendaklah dilatih untuk sentiasa

dalam keadaan kemas dengan :
- rambut sentiasa disisir rapi.
- hingus dibuang dan dilap dengan tisu atau
tuala bukan dengan baju.
- pakaian, kasut dan stokin sentiasa bersih dan
kemas.
- kuku sentiasa pendek dan bersih.
 Kanak-kanak yang kemas berpakaian akan
sentiasa kelihatan menarik dan berkeyakinan –
ini akan membantu membentuk peribadi yang
lebih baik.
Sambungan :

Amalan kebersihan tidak dapat

diamalkan jika tiada kemudahan
peralatan dan latihan yang
berterusan seperti :
 sinki yang berketinggian sesuai untuk
kanak-kanak mencuci tangan.
 sediakan sabun pencuci dan lap tangan.
 paip untuk cuci kaki dan tangan selepas
main diluar.
Sambungan :

 tandas kanak-kanak dan potty.

 kemudahan menggosok gigi.

 peralatan penyediaan dan

menghidang makanan yang bersih.
MEMANDIKAN BAYI
PERSIAPAN SEBELUM MANDI
Disebelah kanan :
 Tilam kecil / tempat beralas yang sesuai
untuk letak bayi.
 Tuala kecil yang lembut.
 Tuala besar ( tuala mandi )
 Sabun dan syampu.
 Kapas .
 Losyen,bedak,lampin,baju,seluar & pin
penyemat
Sambungan :

Disebelah kiri :
 Besen besar ( besen mandi ).
 Besen kecil untuk basuh rambut.
 Bekas air suam untuk bilas badan.
 Bekas air masak sejuk untuk cuci mata
dan muka.
PENYEDIAAN AIR MANDI

 Tuang air sejuk dalam besen besar &

kecil.
 Suamkan dengan air panas.
 Rasa kepanasan air dengan siku atau
belakang tapak tangan ( guna cara sama
untuk besen kecil ).
 Air yang digunakan tidak melebihi 1/3
kedalaman daripada bekas mandian (tidak
melebihi pusat bayi semasa bayi duduk -
elak bayi lemas. )
CARA MEMANDIKAN BAYI
1.Basuh tangan anda dengan bersih.
2.Letakkan bayi diatas tilam dan tanggalkan
pakaiannya.
3.Bersihkan bayi terlebih dahulu jika bayi
membuang air kecil / besar.
4.Balut bayi dengan tuala bersih.
5.Lembabkan kapas, bersihkan mata dari
bahagian dalam kearah keluar sehingga bersih
6.Gunakan kapas untuk sekali guna sahaja.a.
Sambungan :
7.Bersihkan telinga dan hidung dengan kapas
lembab.
8.Bersihkan muka dengan tuala kecil yang
lembab. Cuci dahi, pipi, hidung dan dagu. Setiap
kali mencuci, gunakan bahagian tuala yang
berlainan. Lap kering.
9. Cuci kepala bayi – pegang bayi secara ‘football
hold’, tutup telinga bayi dengan ibu jari dan jari
telunjuk. Shampoo rambut dan bilas bersih. Lap
kering dengan sebahagian tuala yang membalut
tubuhnya.
Sambungan :

10. Letak bayi atas tilam dan tanggalkan tuala

daripada tubuh bayi.
11. Letakkan kepala bayi diatas lengan kiri dan
pegang bawah ketiak bayi. Tangan kanan ampu
punggung/celah peha bayi.
12. Angkat bayi kedalam basin perlahan-lahan
dengan kakinya terlebih dahulu.
13.Basuhkan dan bersihkan tangan, badan, celah
pelipat ketiak dan seluruh badan. Bilas sehingga
bersih.
Sambungan :
14.Untuk memandikan bahagian belakang dan
punggung, sokong bahagian depan badan
dengan tangan kanan dan pegang kuat dibawah
ketiak kiri bayi. Sabun dan bilas sehingga bersih.
15. Angkat bayi dan bilas dengan air bersih.
Letakkan diatas tuala kering diatas tilam.
16. Lap bayi hingga kering.
17. Sapu losyen, pakaikan lampin dan pakaian
bayi.
18. Bersihkan dan kemas peralatan.
PEMERHATIAN PERLU DIBUAT :

1. Mata/telinga – mata merah, sentiasa

mengeluarkan tahi mata / berair.
Telinga – mengeluarkan cecair / nanah.
2. Mulut – tiada keputihan (oral thrush)
3.Kepala – bersih, tiada kerak kepala.
Jika berkerak – sapu minyak zaiton dan
basuh bersih keesokkan harinya. Ulang
sehingga kepala bersih. Jangan dikopek,
ini akan menyebabkan kudis dan
jangkitan.jjangkitanangkitan.
Sambungan :
4. Kulit – tiada ruam / kemerahan terutama
dibahagian punggung. Jika ada, pastikan
punggung dicuci bersih dan dikeringkan setiap
kali bayi membuang air kecil /besar. Pastikan
lampin ditukar selalu.
Pakaikan pakaian yang nipis.
Guna losyen bayi untuk melembabkan kulit.
5. Bercakap dan bermesralah dengan bayi
semasa dia dimandikan.
Sambungan :

6.Biarkan bayi menepuk air didalam besen

seketika.
7.Boleh berikan bayi permainan jenis plastik
ketika dimandikan.
8.Urutan dapat merangsang pertumbuhan
pembesaran bayi.
9. Basin yang telah digunakan hendaklah
dicuci bersih dengan sabun dan air
sebelum digunakan untuk bayi yang lain.
BAYI YANG BOLEH DUDUK :

1. Gunakan basin yang dialas – elak licin.

2. Boleh juga dudukan diatas lantai dibilik air

yang dialas dengan alas yang tidak licin
dan dimandikan dengan duduk.

3. Yang utama – pastikan keselamatan bayi.

 MENUKAR LAMPIN
 Lampin perlu ditukar dengan segera
apabila basah atau ada najis.
 Ini dapat mengelakkan bayi dari mendapat
ruam lampin atau penyakit kulit yang lain.
 Pastikan lampin pakai buang yang telah
digunakan dibuang ditong sampah
bertutup dan diuruskan dengan betul.
PERSEDIAAN MENUKAR LAMPIN :
1.Sediakan tempat sesuai – pilih tempat yang
mempunyai pengudaraan dan pencahayaan
yang elok.
2.Tutup kipas angin sementara menukar lampin
untuk mengelakkan bayi / kanak-kanak sejuk.
3.Aturkan terlebih dahulu keperluan supaya
mudah diambil atau digunakan.
4.Elakkan peralatan daripada mudah dicapai bayi /
kanak-kanak.
KEPERLUAN MENUKAR LAMPIN :

 Alas pelapik yang mudah dicuci.

 Lampin bersih yang siap dilipat / pakai
buang.
 Tuala kecil, kapas, sebesen air.
 Losyen .
 Seluar, baju, pin penyemat.
 Bekas menyimpan lampin kotor.
 Bekas membuang kotoran.
CARA MENUKAR LAMPIN :
1. Cuci tangan dan lap kering.
2. Letak bayi atas tilam. Buka lampin.
3. Jika Bayi menggunakan lampin fabrik, gunakan
satu penjuru lampin yang bersih untuk mengelap
kebanyakkan najisnya.
4. Jika menggunakan lampin pakai buang, lapkan
bahagian najis yang banyak dengan tisu dan
buang tisu itu kedalam lampin.
5. Angkat kaki bayi, lipat lampin kebawah
punggung bayi.
Sambungan :
6. Lembabkan kapas dan lap bahagian kemaluan,
celah peha, bahagian bawah pusat, punggung
dan belakang bayi.
7. Lap kering dengan tisu .
8. Keluarkan lampin yang kotor.
9. Alaskan punggung dengan lampin bersih.
10.Untuk bayi yang lebih besar, basuh dengan air
bersih.
11. Sapu losyen / krim – ikut pilihan.
12. Pakaikan lampin dengan kemas.
Pemerhatian ketika menukar lampin:
 Jenis najis – biasa / normal
- cair
- keras
- bau / warna /amaun
 Air kencing – bau / warna / amaun
 Kulit - merah
- luka
- kering
SESI PRAKTIKAL :
1. MANDI BAYI / KANAK-
KANAK.
2. MENYALIN LAMPIN.
 KEBERSIHAN TASKA
• Setiap kakitangan perlu memastikan
bangunan dan persekitaran berada dalam
keadaan baik dan bersih.
• Mengabaikan kebersihan di TASKA akan
mendedahkan kanak-kanak kepada
pelbagai penyakit.
• Kebersihan ruang dalam dan luar TASKA
mesti sentiasa diberi perhatian yang
serius.
KEBERSIHAN DALAM TASKA

Pembersihan dan pembasmian

 Pembersihan dan pembasmian adalah
dua faktor yang berbeza.
 Pendidik / pengasuh perlu melakukan
kedua-duanya untuk mengelakkan kuman
dari merebak.
PEMBERSIHAN : DEFINASI =

• Menghapuskan kotoran yang anda lihat.

• Pembersihan menggunakan sabun dan air
adalah kaedah yang paling baik untuk
menghapuskan kuman daripada
permukaan di TASKA.
• Pembersihan berulangkali dengan sabun
dan air dapat membasmi kuman.
PEMBASMIAN KUMAN : Definasi =
• Membersih dengan menggunakan bahan
pencuci peluntur untuk membunuh dan
menyingkirkan kuman yang tidak boleh dilihat
melalui mata kasar tetapi kekal pada permukaan
selepas dibersihkan.
• Proses pembasmian kuman menggunakan
bahan kimia yang lebih kuat dari sabun dan air
akan memusnahkan atau mengurangkan
kuman. Pastikan penggunaannya mengikut
arahan. Contoh : Dettol
 KEBERSIHAN DALAM TASKA
JADUAL PEMBERSIHAN & PEMBASMIAN

Ruang Bersih Basmi Kekerapan

kuman
Meja/kaunter x x Setiap hari/apabila
kotor

Ruang penyediaan x x Sebelum dan

makanan selepas penyediaan
Lantai x x harian/apabila kotor
Pintu & kabinet x x harian/apabila kotor
Hamparan/tikar x Vakum setiap hari &
bersihkan sebulan
sekali
Floor mat x Vakum setiap hari /
hari/buang semua
habuk/cuci bila
perlu.
Sambungan :
Ruang Bersih Basmi Kekerapan
kuman
Peralatan per- x x Harian selepas
maianan/soft toys bermain
Permainan tidak x mingguan
mudah tercemar
Cadar/sarung x Mingguan &
bantal & tuala apabila kotor
Selimut/sleeping x Mingguan &
bag apabila kotor
Tempat simpan x x mingguan
beg kanak-kanak
Katil bayi/cot x mingguan
Sambungan :
Ruang Bersih Basmi Kekerapan
kuman
Tandas & sinki x x Harian & bila kotor

Pemegang x x Setiap hari &

tandas / Potty / selepas digunakan
tombol pintu
Tempat salin x x Harian & bila kotor
lampin
Bekas barang x x Mingguan
permainan
Tingkap / cermin x x mingguan
Peti sejuk/Freezer x mingguan
Kawasan yang mudah tercemar :
1. Ruang selalu dihampiri kanak-kanak.
2. Barang maianan yang kanak-kanak suka
masuk dalam mulut.
3. Ruang tidur.
4. Kawasan penyediaan makanan.
5. Tempat menyalin lampin.
6. Tandas.
Standard kebersihan yang ditetapkan oleh Kementeria
n Kesihatan Malaysia :

1.Membersihkan semua pinggan, mangkuk, cawan, sudu

dan lain2 peralatan setiap kali digunakan.
2.Membersihkan dapur untuk menghindar daipada lipas,
tikus dan lain2 serangga.
3.Membersihkan bilik air dan tandas.
4.Memastikan kawasan bersih, bebas dari sampah sarap
untuk menghindar-kan lalat dan serangga perosak.
5.Memotong rumput untuk memastikan kawasan bersih
dan kemas bagi mengelakkan pembiakkan haiwan
berbisa.
6.Mengelap lantai dengan mop setiap kali ada tumpahan
atau lantai basah.
7.Mengelap habuk pada tingkap.
Sambungan :

8.Longkang - dibersihkan
- pastikan tiada air bertakung untuk elak
pembiakkan nyamok.
- bertutup untuk keselamatan.
9.Membersihkan semua kelengkapan termasuk barang
permainan selepas digunakan.
10.Mencuci peti sejuk / almari dapur seminggu sekali.
11.Membasuh sarung bantal, cadar, selimut & tuala
selepas digunakan,
12.Menjemur tilam, bantal dan tikar.
Rumusan :
 Peralatan digunakan secara harian hendaklah
dibasuh dan dinyah kuman ch. Mop, baldi.
 Kawasan mudah kotor hendaklah dibasuh
menggunakan bahan pencuci yang kuat.
 Semua peralatan mestilah dikeringkan sebelum
disimpan ditempat yang selamat.
 Penggunaan tuala / span boleh menyebebkan
kekotoran bertambah – perlu dicuci bersih.
# TEMPAT DAN KAWASAN

1. Sapu dan mop lantai sebelum taska dibuk

a.
2. Tandas / bilik air dicuci setiap hari dan pi
ntunya sentiasa dikunci.
3. Jika ada tumpahan makanan atau lain lai
n kotoran seperti muntah bayi hendaklah t
erus dicuci dan lap kering
4. Bakul sampah sentiasa ditutup – mengela
kkan bau dan lalat.
Sambungan :
5. ‘High Dusting’ dilakukan setiap minggu se
waktu tiada kanak kanak ditaska.
6. Peralatan seperti meja makan, hendaklah
dilap selepas digunakan. Peralatan yang la
in seperti kabinet dilap setiap hari.
7. Tiada air bertakung samada didalam atau
diluar rumah.
PEMBUANGAN SAMPAH :
• gunakan bekas yang dikendalikan oleh
pedal kaki.
• Semua bekas sampah hendaklah dilapik
dengan beg plastik untuk memudahkan
pembuangan.
• Letakkan bekas dekat dengan kawasan
menyalin lampin, sinki membasuh tangan
dan ruang penyediaan makanan.
• Pastikan bayi & kanak-kanak tidak boleh
mencapai bekas yang mengandungi
sampah.
KEBERSIHAN DIBAHAGIAN LUAR TASK
A
 Lantai sekeliling bangunan mesti disapu setiap
hari dan dibasuh setiap minggu atau apabila
kotor.
 Longkang dicuci, pastikan air longkang mengalir
dengan baik dan tiada takungan/ sekatan –
nyamok.
 Kawasan sekeliling disapu dan pastikan
sentiasa bersih dari daun daun dan sampah.
 Rak kasut dipastikan sentiasa bersih dan kasut
kanak kanak sentiasa disusun dengan kemas.
Sambungan :

 Padang permainan :
- rumput sentiasa pendak, dipotong
sekurang-kurangnya 2 minggu sekali.
- tidak dibenarkan menanam pokok beracun
dan berduri.
- pastikan setiap sudut kawasan bebas dari
serangga seperti semut, kerengga dan
lain-lain.
- timbus semua tempat berlopak - nyamok.
RUMUSAN :
1. Amalan kebersihan bayi, kanak-kanak dan
TASKA amat penting diberi perhatian bagi
memastikan bayi/kanak-kanak bersih dan sehat.
2. Pendidik perlu memastikan kebersihan ruang
bermain, makan dan tidur anak-anak.
4. Kanak-kanak yang lebih besar perlu dilatih
menjaga kebersihan diri dan kebersihan
pakaian mereka.
5. Persekitaran dalam dan luar TASKA perlu
sentiasa bersih .
KESELAMATAN BAYI DAN KANAK-K
ANAK DI TASKA.
 keselesaan dan keselamatan bayi dan kanak-
kanak dipengaruhi oleh keadaan persekitaran
mereka.
 kemalangan yang tidak diduga adalah penyebab
utama kecederaan atau kematian dikalangan
bayi dan kanak-kanak.
 kecederaan mempengaruhi kesihatan bayi dan
kanak-kanak - yang serius boleh mengganggu
perkembangan bayi dan kanak-kanak.
Sambungan :
 kebanyakkan kemalangan boleh dielak dengan
meyediakan persekitaran yang selamat.
 mereka mudah mendapat kecederaan kerana
sifat ingin tahu, ingin mencuba dan suka
meneroka.
 mereka tidak boleh membezakan antara bahaya
atau tidak, antara fantasi dan realiti.
 pehak TASKA perlu meyediakan SOP pencegah
an kemalangan dan kecederaan.
juga SOP rancangan keselamatan di TASKA.
 KESELAMATAN DIBAHAGIAN DALAM T
ASKA
1. Elektrik
- tutup soket/ letakkan perabut berat
dihadapannya.
- tiada wayar yang melingkar (dari
extension wire)
2. Pintu
- jangan biarkan pintu terbuka.
- pasang penyelak pintu yang agak tinggi
dan pintu sentiasa diselak.
Sambungan :
- pintu utama, ada kod keselamatan,
hanya orang berkenaan dan ada otoriti
sahaja boleh ekses pintu tersebut.
- pintu kecil untuk mengasingkan ruang
yang kanak-kanak tidak boleh ekses
seperti ruang penyediaan susu.
- dipasang ‘door guard’ untuk
mengelakkan tangan kanak-kanak
tersepit.
Sambungan :
- pintu cermin- pastikan dipasang kukuh
dan tampal pelekat supaya kanak kanak
dapat melihat cermin itu dengan jelas.
- tampal plastik keselamatan pada pintu
cermin – mengelakkan cermin bertaburan
jika pecah.
3. Lantai
- tak perlu pakai carpet
- jika perlu pakai tikar/hamparan – letakkan
alas yang tidak mudah tergelincir.
Sambungan :

- jika memakai carpet dinding kedinding,

perlu diperiksa selalu untuk memastikan
tiada lubang atau bahagian yang longgar –
kaki kanak kanak boleh tersangkut.
- bersihkan tumpahan serta merta –
mengelakkan terpijak dan tergelincir.
- sediakan kotak untuk menyimpan alat alat
mainan – elakkan bersepah, boleh
menyebabkan jatuh.
Sambungan :
4. Alat alat permainan
- mainan tidak mempunyai bucu/tepi yang
tajam.
- beri mainan yang sesuai dengan umur
kanak kanak.
- tanggalkan reben dari barang mainan.
- jangan gunakan mainan yang sudah rosak
atau pecah.
- mainan tidak terlalu kecil atau mudah
tercabut bahagian-bahagiannya.
Sambungan ;
5. Bilik Air
- tutup pintu sepanjang masa.
- pasang selak yang tinggi pada bahagian dalam
pintu – elak anak terkunci didalam.
- lantai bilik air dipasang antislip rubber mat untuk
mengelakkan lantai licin dan mudah tergelincir.
- pastikan bilik air sentiasa kering – elak licin
- jangan simpan air dalam tab / basin / baldi
= walaupun airnya sedikit, tetap bahaya
jika anak terjatuh, mungkin lemas
dan boleh menyebabkan kematian.
Sambungan :

6.Kot / katil bayi.

- tilam yang sama muat dengan katil. Guna
tilam padat.
- selak yang selamat.
- tidak meletakkan kot ditepi tingkap.
- bumper pads di ikat dengan selamat.
- tiada rambu-rambu.
- pengadang / bar tidak lebih 2 ½ inci ruang
antaranya.
Sambungan :

7.Perabut – meja, kerusi, rak.

- Kuat supaya tidak mudah tumbang atau
terbalik.
- Sudut / bucu tidak tajam.
- Tiada selumbar, paku atau punat terkeluar.
- Tiada bahan-bahan kecil yang longgar.
- Cat tidak mengandungi plumbum dan
toksik.
- Senang dicuci.
- Saiz mengikut ketinggian kanak-kanak.
Sambungan :

8.Bahan pengajaran pembelajaran.

- gunting tidak tajam, jenis bulat dihujung.
- pewarna atau pensil warna, crayon tidak
toksik.
9. Lain lain :
- pastikan semua tingkap bergrill.
- jangan isi bekas minuman dengan bahan
bahan merbahaya seperti bahan untuk
mop lantai, pencuci.
- alat tajam / mudah pecah diletak tempat
berkunci / tinggi.
- gas diletak tempat bertutup, ditutup
selepas digunakan.
- kot bayi – cukup dalam supaya tidak boleh
memanjat keluar.Jika perlu meninggikan
kepala,letak bantal bawah tilam - elak
lemas jika muka tertutup bantal.
Membuat peraturan keselamatan bertulis
Contoh :
 jadual tutup dan buka pintu pagar.
 Peraturan menghantar dan menjemput
anak.
 Kanak-kanak hanya boleh dihantar dan
dijemput oleh ibubapa atau penjaga yang
seperti tertulis dalam borang pendaftaran.
 Digalakkan mencarum dalam insurans
kelompok sebagai perlindungan.
KESELAMATAN DIKAWASAN LUAR TA
SKA
1. Kawasan luar sentiasa bersih. Rumput
pendek, daun daun yang gugur disapu,
masuk dalam beg plastik dan diikat.
Jangan dibakar untuk mengelakkan
pencemaran udara.
2. Longkang dicuci, pastikan air longkang
mengalir dengan baik dan tiada takungan/
sekatan – nyamok. Pastikan longkang dan
parit ditutup. Penutup yang mudah dialih
untuk memudahkan mencuci longkang.
Sambungan:

3. Alat permainan taman :

- sesuai dengan ketinggian kanak-kanak.
- sentiasa pastikan dalam keadaan baik dan
selamat digunakan.
- alat permainan yang rosak, segera perbaikki
atau lupuskan.
4. Permainan pasir :
- sentiasa beri panduan dan peraturan bagi
mengelak salahguna.
- Kotak bermain pasir disimpan bersih dan ditutup
selepas guna.
Sambungan :

5. Permainan air :
- sentiasa beri panduan dan peraturan bagi
mengelak salahguna.
- pastikan bekas disimpan ditempat yang
jauh dari kanak-kanak dan telah
dikeringkan – elak lemas.
- pastikan kanak-kanak tidak minum air
tersebut.
Sambungan :

7. Pagar / laluan keluar TASKA :

- sentiasa ditutup dan dikunci setiap masa –
elak kanak-kanak keluar tanpa disedari.
- elak orang yang tidak dikenali masuk
kekawasan.
Sambungan :

8. Binatang peliharaan :
- tidak digalakkan – menyebabkan alahan /
jangkitan kuman.
- jika ada, perlu sentiasa bersihkan najisnya
9. Pagar halangan :
- sekurang-kurangnya 4 kaki tinggi yang
mengasingkan tempat permainan –
gunakan bahan yang selamat dan selak
yang dipasang tinggi.
Sambungan :
10. Bahan beracun :
- kurangkan kegunaannya.
- jika perlu – pastikan kanak-kanak tidak
menyentuh kawasan yang diracunkan.
- basuh tangan kanak-kanak setiap kali
lepas bermain diluar kawasan TASKA.
11. Peralatan kebun :
- simpan disetor yang sentiasa ditutup dan
dikunci pintunya .
KECEDERAAN DAN KEMALANGAN DIKALAN
GAN BAYI DAN KANAK-KANAK
• Berbagai kecederaan yang tidak diduga
boleh berlaku dikalangan kanak-kanak
yang menyebabkan kematian.
• Pendidik / pengasuh perlu mengenal pasti
jenis-jenis kecederaan yang mudah di
hadapi oleh kanak-kanak dan juga
penyebab kepada kecederaan tersebut.
• Berikut adalah beberapa contoh untuk
perhatian anda :
Sambungan :
1.Kecederaan disebabkan kemalangan
jalanraya dan lalulintas :
 Kanak-kanak berjalan kaki & melintas
jalan.
 Kanak-kanak ditinggalkan bersendirian
dalam kenderaan, bas atau van.
 Kanak-kanak datang ke TASKA menaikki
basikal/basikal roda tiga tanpa di iringi
ibubapa / penjaga.
Sambungan :

2.Lemas.
 semasa bermain atau mandi dikolam
mandi.
 Semasa bermain dalam tub mandi.
 Semasa bermain dengan bantal atau
selimut.
3.Kebakaran dan Melecur.
 Bermain dengan api, mancis, lilin, pelita.
 Terpegang objek panas,
 Tertumpah air panas.
Sambungan :
4.Terjatuh.
 Terjatuh katil
 Terjatuh kerana lantai licin, basah atau
barang mainan bersepah dilantai –
tersepak.
 Terjatuh tangga.
 Terjatuh kerusi.
 Terjatuh semasa bermain alat-alat mainan
didalam atau luar TASKA seperti
gelongsor, jongkang jongkit, buaian dan
lain-lain.
Sambungan :
5.Tercekik.
 Tertelan makanan keras atau terlalu banyak.
 Tertelan objek.
 Tertelan mainan.
6.Keracunan.
 Makanan / minuman yang tidak bersih / basi.
 Objek beracun yang terdapat dalam
persekitaran.
 Kanak-kanak kecil mengutip benda kotor dan
masukkan dalam mulut.
RISIKO KESELAMATAN BAYI DAN KANAK -
KANAK DI TASKA

 risiko terbesar pada bayi adalah sudden infant

death syndrome ( SIDS ).
 bayi dan kanak-kanak tidak memahami risiko
yang boleh berlaku. Apabila pergerakkan mereka
meningkat,risiko kecederaan juga meningkat.
 anak tatih (toddlers ) perlu diawasi dengan rapi
kerana mereka berkeupayaan untuk melakukan
aksi yang membahayakan.
PERANAN PENDIDIK / PENGASUH BAGI MEM
ASTIKAN KESELAMATAN DI TASKA :

Menerapkan amalan keselamatan dalam

aktiviti pembelajaran dan rutin harian
seperti:
 Membaca cerita, nyanyian atau tunjuk
cara mengenai keselamatan.
 Mengambil kedatangan, membilang
jumlah kanak-kanak sebagai rutin.
 Latihan kecemasan dan kebakaran secara
berterusan – elak panik jika berlaku.
Sambungan :
 Menerap amalan selamat dalam rutin harian ch.
– mengajak mengelap air yang tumpah.
- memakai & mengikat tali kasut dengan
sempurna.
- menolak kerusi kebawah meja selepas
digunakan.
- tidak menjongkit kerusi semasa duduk.
- berjalan dan tidak berlari dalam kelas.
Sambungan :
 Tunjuk dan jalankan latihan cara naik
kenderaan yang selamat seperti
pemakaian tali keledar.
 Penggunaan pelampung & jaket
keselamatan apabila berada dalam air.
 Penyusunan perabut yang boleh pendidik
mengawasi kanak-kanak disetiap sudut.
 Memahami dan tahu cara menggunakan
peralatan di TASKA.
Sambungan :
 Memeriksa persekitaran & memastikan tidak
terdapat alat atau bahan yang membahayakan
bayi atau kanak-kanak.
 Peka dan sedar kepada perkara yang boleh
menyebabkan kecederaan di TASKA.
 Memberi kasih sayang dan belaian kepada
kanak-kanak supaya mereka merasa selamat
dari segi emosi dan psikologi.
 Sentiasa mengawasi bayi dan kanak-kanak
sepanjang mereka berada di TASKA termasuk
waktu tidur.
RUMUSAN :
1. Pendidik perlu peka tentang keselamatan anak-
anak jagaan kerana mereka masih kecil dan
tidak boleh menjaga keselamatan mereka
sendiri.
2. Melaksanakan polisi keselamatan kanak-kanak
yang mengandungi SOP yang bersesuaian dan
difahami oleh pendidik dan ibu bapa / penjaga.
3. Pendidik perlu mengenal pasti jenis-jenis
kecederaan dan kemalangan yang mudah
berlaku supaya langkah-langkah pencegahan
boleh diambil.
Sambungan :

 Penyediaan persekitaran yang selamat

perlu diberi perhatian oleh pehak TASK
A dan pendidik.
 Persekitaran yang selamat dan selesa
akan memberi peluang kepada kanak-k
anak bergerak dengan bebas semasa a
ktiviti dijalankan.
 Semua ini akan membantu pembesara
n kanak-kanak dengan
sehat.
SELAMAT B
ERJAYA
TERIMA KASIH
PENYAKIT BERJANGKIT DI
KALANGAN KANAK-KANAK
DI BAWAH UMUR 4 TAHUN

OLEH:
HJH ROHAYA BT
DARAEL
 Penyakit Tangan, Kaki dan Mulut

Tanda-tanda :
 Demam
 Selsema
 Sakit kerongkong
 Hilang selera
 Sakit kepala
 Ulser di tekak / mulut
 Ruam / lepuh di tapak tangan kaki & kawasan la
mpin ( blister )
Cara merebak :
 Titisan / lelehan hidung / mulut (batuk
/ bersin)
 Air liur pesakit
 Sentuhan pada lepuh pesakit
 Makanan / minuman tercemar / najis
pesakit
 Campak (Measles)
Tanda-tanda :
• Demam
• Batuk
• Selsema
• Sakit tekak
• Tompok kecil keputihan dalam mulut
• Ruam (mula di belakang telinga – ke muka
dan badan) & rasa gatal
• Keletihan , sakit badan
Sambungan :
- Ruam (mula di belakang telinga – ke muka
dan badan) & rasa gatal.Ruam selalunya
keluar pada hari 3-5.

WAKTU JANGKITAN:
= dari mula tanda-tanda penyakit hingga
14 hari.
Cara merebak :
• Melalui titisan (bersin / batuk)
 Cirit Birit
Tanda-tanda :
 Muntah
 Sakit perut
 Membuang air besar lebih kerap dari biasa
 Biasanya najis cair
 Demam
 Keletihan
 Dehidrasi
Cara merebak :
 Air yang tercemar
 Makanan yang tercemar
 Lalat
 Kotoran pada jari / kuku
Tanda-tanda dehidrasi :
• Mata cengkung
• Dahaga
• Tiada air mata bila menangis
• Kurang kencing / kencing pekat
• Demam
• Hilang selera makan
• Mulut / bibir kering
• Keletihan
Pencegahan Dehidrasi :

• Garam rehidrasi (ORS) / Oral Rehyd

ration Salt
• Beri minuman
♦ Air buah
♦ Sup
♦ Air masak
 Sakit Mata
Tanda-tanda :
• Mata merah
• Discaj (berair / bertahi)
• Gatal
• Mata tidak selesa / sakit
• Kabur mata
Cara merebak :
• Sentuhan discaj
Sambungan :

Cara merebak
• Sentuhan discaj

Waktu jangkitan
• Sehingga 14 hari.
 Selsema
Tanda-tanda
• Pening kepala
• Letih / lesu / sengal badan
• Berhingus
• Batuk
• Demam

Cara merebak
• Melalui titisan
 Beguk
Tanda-tanda
• Demam
• Sakit bahagian muka
• Sakit kepala
• Sakit tekak
• Sakit dan bengkak di belakang telinga dan
pipi
Sambungan :

Cara merebak
• Melalui titisan
Waktu jangkitan :
12 – 24 hari selepas mengalami tanda-tan
da penyakit
 Denggi
Tanda-tanda
 Demam dan sakit badan / Sakit sendi.
 Tiada selera badan
 Muntah / sakit perut
 Bintik merah pada kulit
 Mudah berdarah
 Sakit kepala
Cara merebak :
 Gigitan nyamuk
 Kudis Buta (Scabies)
Tanda-tanda
• Vesikel di celah-celah jari kaki, tangan dan pung
gung
• Gatal selalunya lebih pada sebelah malam
• Bernanah jika dijangkiti kuman

Cara merebak
• Melalui sentuhan
 Jangkitan Cacing
Tanda-tanda :
 Ciritbirit
 Sakit perut
 Letih / lesu
 Pucat
 Lembab dalam pelajaran
Cara jangkitan
 Jalan tanpa kasut
 Kuku panjang
 Tidak mencuci tangan
 Melekat pada sayuran
♦ Tidak dicuci bersih
♦ Masak tidak sempurna
 Kutu Kepala
Tanda-tanda
• Gatal di kepala / leher
• Rambut
♦ Telur kutu
♦ Berbau

Cara merebak
• Sentuhan
 Pencegahan
• Kebersihan diri (persekitaran, air dan mak
anan)
• Tutup mulut semasa batuk / bersin
• Mencuci tangan dengan sabun
♦ Selepas ke tandas
♦ Sebelum menyediakan makanan
♦ Sebelum makan / memberi makan
♦ Selepas menukar lampin / mencuci najis
Sambungan
• Cuci alat mainan / kerusi / meja yang tercemar
• Tidak berkongsi pakaian / tuala
• Menjemur tilam / bantal
• Kanak-kanak yang ada tanda-tanda penyakit ber
jangkit – ditegah ke Tadika / Taska

Rawatan Kudis Buta :

• ‘EBB Lotion’ disapu setiap malam selepas mandi
dengan air suam selama 10 hari
• “ Eurax Cream “ disapu 2 kali sehari selepas ma
ndi. Pastikan ubat disapu hingga meresap kedal
am kulit.
RAWATAN CACING :
• Beri ubat cacing setiap 6 bulan sekali
• Kanak-kanak = selepas berumur 2 tahun.

RAWATAN KUTU :
= gunakan ubat kutu, pastikan kulit kepala d
an setiap helai rambut disapu ubat.
= periksa semula rambut selepas 3 hari kera
na telur kutu menetas selepas 3 hari,
ulang sekiranya masih ada kutu dan begit
u seterusnya.
 DEMAM
• Suhu badan tinggi dari normal (biasa)
• Suhu badan normal – 36.8 C hingga 37.2 C
• Langkah-langkah menurunkan demam:
♦ Pakaian yang nipis
♦ Buka kipas / air condition / buka tingkap
♦ Beri minuman sejuk
♦ Demahan sejuk – gunakan air paip biasa
♦ Beri ubatan contoh panadol
• Perhatian:
♦ Jika pesakit merasa sejuk / menggigil – selimutkan
♦ Lakukan langkah 1 – 4 semasa pesakit mula rasa pan
as
SEKIAN TERIM
A KASIH

SELAMAT BERJAY
A