TAMADUN INDIA

KEPELBAGAIAN AGAMA
PERANAN AGAMA ISLAM
SUMBANGAN TAMADUN INDIA

KEPELBAGAIAN AGAMA
DALAM TAMADUN INDIA

AGAMA HINDU

Diistilahkan sbg Sanatana dharma agama kekal abadi.

Tiada diketahui pengasasnya dan permulaannya.
Terdapat 6 mazhab berdasarkan dewa/dewi yang disembah.
Dewa Dewi

Mazhab

Shiva
Vishu
Sakhti
Muruga
Ganesha
Surya

Saivisme
Vaisnavisme
Saktha
Kaumaran
Ganapatiyam
Sauram

Wujud
tuhan
tunggal
Sungai yg
suci, kitab
suci,
mantera
suci

Harmoni
agama

5
prinsip
agama
Hindu

Manusia
itu suci

Perpadu
an
melalui
cinta

AGAMA BUDDHA

Pengasas Siddhartha Gautama (563-483 sm) suku

Shakya. Berusia 29 terima kesedaran setelah bertapa di
bawah pokok bodhi.
Asal perkataan Buddha = budh (yg mendapat kesedaran)
Ajaran Buddha mengutamakan Dhamma / Dharma
menerangkan Empat Kebenaran Mulia & Lapan Jalan
Mulia utk atasi samsara (sengsara) kitaran kelahiran
semula.
Seseorang perlu jauhi karma

Penderitaan
universal
(dukkha)

Cara atasi
derita
(dukkha
nirodha
marga)

Empat
Jalan
Mulia

Penderitaan
blh diatasi
(dukkha
nirodha)

Punca
penderitaan
(dukkha
samudaya)

Pandangan
Tujuan utk

capai nirvana
Pandangan yg
betul ttg amalan
dan perbuatan
membawa
kebaikan.
Niat yg betul
bermakna tiada
sifat benci,
gelojoh, tamak
dsb.
Percakapan
hendaklah benar
Perbuatan keji
mesti dijauhi
Cara
menghindari
melalui meditasi

Aspirasi
Pertuturan
@
komunikas
i
Lapan Jalan
Mulia yg
Betul

Kelakuan
Kehidupan
Usaha
Minda
Kosentrasi
@meditasi

MAZHAB HINAYANA DAN MAHAYANA

Pecahan mazhab dlm ajaran Buddha akibat

peredaran zaman;
Hinayana tekankan kehidupan
ascetic(pertapaan) . Tersebar di kaw. selatan
India selatan, Sri lanka, Myanmar, Thai dan Asia
Tenggara
Mahayana mengakui pembebasan dpt dicapai
melalui Bodhisattva (guru perantara). Tersebar di
Tibet, Mongolia, Korea, China dan Jepun

AGAMA SIKH
Diasaskan Guru Nanak (1469-1539) & diteruskan oleh 9 guru sikh spt dlm kitab Guru
Granth Sahib
Ajaran menyentuh kod moral,kerohanian & semangat kemanusiaan tanpa mengira siapa.
Agama monotisme bhw Tuhan bersifat nirankar (tiada bentuk), abadi, amat berkuasa,
wujud di mana2 dan memiliki sifat kesempurnaan.
Nama tuhan Waheguru (Tuhan yg menakjubkan)
Gobind Singh = guru terakhir dlm sejarah sikh. Beliau perkenalkan persaudaraan khalsa
tujuan utk perkasa identiti sikh dgn memakai 5 simbol (5K) yang perlu dihormati demi
kesejahteraan:

Kesh rambut panjang

Kangha sikat
Kara gelang besi
Kirpan pedang kecil
Kachera seluar jerut

PERANAN ISLAM DALAM

TAMADUN INDIA

ISLAM

Berkembang sejak abad 7 M. peranan Islam merangkumi

seluruh aspek kehidupan jasmani dan rohani.
Sumbangan:
Menyatukan pemerintahan di bawah satu kuasa yg
berpusat di Delhi
Melahirkan bahasa baharu (urdu),
Seni bina spt Taj Mahal
Pusat pengajian
Menghapuskan sistem kasta
Martabatkan kedudukan wanita dgn hapuskan dowri
dan amalan sati

PERKEMBANGAN ISLAM DI INDIA

Hubungan Arab/Islam dgn India sudah bermula
lama melalui aktiviti perdagangan
Masy Arab mengenali India dgn nama Sind/Hind
semenjak 1200 SM yg terkenal dgn barangan
rempah ratus, kain & pedang.
Pada abad ke 7M, sudah terdpt penempatan
orang Arab Islam ttp agama tersebut masih
belum tersebar luas.

 Pada zaman Khulafa al-Rasyidin, tiada

gerakan ketenteraan secara besar-besaran
dilancarkan di India.
Ketika pemerintahan kerajaan Umayyah,
tentera Islam mula dihantar ke India untuk
melindungi pedagang Islam yang sering
dirompak.
Penguasaan pemerintah Umayyah tidak
bertahan lama kerana peralihan kuasa oleh

 Penguasaan Islam bermula semula bila kerajaan Ghaznawi

letakkan Sind di bawah kuasanya sbbkan penyebaran Islam yg
meluas & hapuskan ancaman lanun.
Kemerosotan kjaan Ghaznawi diteruskan oleh kerajaan yang lain
dan proses ini berlaku berterusan sehingga kerajaan terakhir iaitu
Mughal
Pemerintahan kerajaan Kesultanan Delhi terbentuk slps kejatuhan
kjaan Ghori. Ia terdiri dr 6 buah dinasti yg berpusat di Delhi &
berbentuk autokrasi iaitu dinasti Mamluk, Khilji, Thuglug, Syed,
Lodi dan Suri. Slps itu kjaan Moghul yg lebih hebat terbentuk &
kuasai utara & tengah India sehingga kedatangan British.
Dinasti Moghul capai kegemilangan di bawah 2 tokoh utama,
Akhbar & Aurengzeb.

PEMERINTAHAN ISLAM

India telah diperintah oleh pelbagai dinasti kerajaan Islam utk

jangka masa yg agak panjang.
Kesan peninggalan pemerintahan Islam di India kekal sehingga ke
hari ini.
Antara kesan pemerintahan Islam ialah di India, yang kini
penduduknya melebih 1 bilion orang terdapat hampir 150 juta
penganut Islam.
Bilangan penduduk Islam di India merupakan kedua teramai
selepas penganut agama Hindu.
Pengaruh pemerintahan Islam di India terakam juga dlm seni
bina & pembentukan bahasa.
15

Antara Pemerintah Islam di India

Mahmud Ghazni (999)
Muhammad Ghur (1174 M-1206).
Qutb-ud-Din (- 1228).
Alau ud Din (1296M-1316M).
Jalaludin Akbar (1556-1605)
Jahangir (1605-1627)
Shah Jahan (1627-1658)
Aurengzeb (1659-1707 )
16

SUMBANGAN ISLAM TERHADAP

TAMADUN INDIA

PENGENALAN

Kedatangan Islam telah meninggalkan

kesan besar kpd masy dan tamadun
India.
Byk sumbangan daripada pemerintah
dan cendiakawan terutamanya dlm
bidang ilmu pengetahuan dan bidang
seni.

ILMU PENGETAHUAN

Byk masjid, maktab & madrasah sbg pusat penyebaran ilmu dibina oleh pemerintah
Bahkan pemerintah jd penaung kpd kegiatan intelektual & perkem ilmu.
Pusat tamadun & intelektual wujud merata tmpt spt Agra, Delhi, Lajore, Gujerat dll.
Cendiakawan diberi imbuhan besar & pelbagai bantuan agar ilmu tersebar luas
CTH pemerintah intelek ialah Sultan Timur yg bina Maktab Samarkan, Sultan Babur yg
kembangkan bahasa Arab, Parsi dan Turki, Sultan Humayun yg kembangkan ilmu
astronomi dan geografi. Beliau juga mendirikan perpustakaan.
Puncak keagungan ilmu berlaku pada masa Sultan Shah Jehan yang dirikan maktab
pengajian tinggi bertaraf universiti spt Imperial College dan Darul Baqa College

SENIBINA

Kesenian tempatan ada juga mempengaruhi seni bina

Islam yang boleh dilihat pada masjid, istana dll.
Pada dasarnya ia menunjukkan sepenuhnya ciri-ciri
seni bina Islam ttp kerja indahkan sesuatu bangunan
byk libatkan ciri-ciri Hindu.
Contohnya Masjid Fathur Sikri oleh Sultan Akhbar.
Masjid Mutiara / Moti dan taman Shah Dara di Lahore
oleh Jahangir, muzium Itimad al-Daulah oleh Nur
Jahan, taj Mahal oleh Shah Jehan

KESIMPULAN

Kedatangan Islam mengubah persepsi

masy yg anggap India hanya didominasi
oleh agama Hindu atau Buddha.
Islam datang dgn bawa konsep
kepercayaan tauhid & sumbangkan
perkemb ilmu pengetahuan dan binaan yg
menakjubkan sejarah dunia hingga kini

CONTOH INTERAKSI ISLAM DAN

TAMADUN INDIA - BAHASA

Muncul satu bahasa iaitu Zaban-e-Hindawi iaitu Urdu.

Bahasa ini punyai nahu Prakrit dgn perbendaharaan
kata Parsi, Arab dan Turki.
Ia ditulis dengan skrip Arab ttp diubah untuk mewakili
bunyi bukan Arab.
Urdu di kawasan2 lain disebut Urdu Dekani dan Urdu
Lucknowi, tetapi yang menjadi dominan ialah Urdu
Kerajaan Moghul.
Bahasa

ucapan

disebut

Hindustani

dan

22
contoh

CONTOH INTERAKSI ISLAM DAN TAMADUN

INDIA - PENDIDIKAN

Hasil drpd dasar pendidikan baru yg

diperkenal oleh Akbar, pemerintah
teragung zaman Moghul ramai org
Hindu berpeluang pelajari bahasa
Parsi dan cemerlang di madrasah
serta menjadi guru.
Terdapat juga ahli fizik Hindu yg
melakukan penulisan buku sains

23

CONTOH INTERAKSI ISLAM DAN TAMADUN INDIA PENDIDIKAN

Dalam bidang sejarah, karya penting pada

zaman pemerintahan Islam di India adalah
seperti berikut:
1. Tarikh-i-Muzaftarim karya Muhammad
Ansari
2. Ibrat-Nama karya Khairuddin
3. Sair-ul-Mutakherin karya Ghulam Husain
4. Imad-ur-Saadat oleh Ghulam Ali Naqvi

Ali

24

CONTOH INTERAKSI ISLAM DAN TAMADUN INDIA PENTERJEMAHAN

Dalam bidang penterjemahan, pemerintahpemerintah Muslim menterjemah karya-karya Hindu

biasanya untuk motif kesarjanaan, antaranya :
terjemahan Ramayana, Mahabhrata dan
Bhagavata Purana ke dalam bahasa Bengali
Mahabharata dan Rajatarangini (Sejarah Kashmir)
ke dalam bahasa Parsi.
25

CONTOH INTERAKSI ISLAM DAN TAMADUN INDIA SENI LUKIS

Pada masa pemerintahan Akbar, bilangan

pelukis Hindu di istana beliau adalah
begitu ramai sehingga gaya lukisan Hindu
telah mendominasikan gaya lukisan Parsi.
Institut Lukisan Moghul diasaskan pada
zaman ini bertujuan utk memadukan gaya
lukisan Islam dgn gaya lukisan Hindu.
Setelah kematian Akbar, elemen-elemen
Hindu bertambah banyak dlm lukisan

26

CONTOH INTERAKSI ISLAM DAN TAMADUN INDIA SENI LUKIS

Institut Lukisan Moghul telah mencerminkan aspirasi

politik Akbar. Antaranya ialah:
Lukisan dinding berkembang maju di ibu kota Akbar
iaitu Fathpur Sikri (1570-85).
Pelukis handalan Hindu yang terlibat ialah Basavan,
Lal dan Dasvanth.
Terdapat juga lukisan dalam Razm-Nama
terjemahan Mahabharata dalam bahasa Parsi.

iaitu
27

CONTOH INTERAKSI ISLAM DAN TAMADUN INDIA SENI BINA

Seni bina menunjukkan gabungan ciri-ciri India

dan Parsi.
Mengalami perkembangan pesat pada zaman
Moghul dengan pembinaan bangunan Kabuli
Bagh di Panipat, Jami Masjid di Sambal dan
sebuah masjid di Agra.
Shah Jahan merupakan seorang pemerintah yg
unggul dlm bidang seni bina dgn pembinaan Taj
Mahal berdasarkan konsep dan gaya Islam .
Tetapi penggunaan bahan, kerja-kerja ukiran
28

SUMBANGAN TAMADUN
INDIA

bidang
perubatan
dan
kesihatan

bidang
kesusasteraa
n dan
falsafah
bidang
permainan
dan seni
bela diri

Sumbanga
nsumbanga
n tamadun
India

bidang tarian
dan alat
muzik

bidang
pembedaha
n

bidang
sains dan
matematik

bidang
astronomi
bidang seni
bina India

bidang
kesenian

BIDANG PERUBATAN DAN KESIHATAN

Perubatan purba tamadun India ialah Ayurveda.

Perubatan Ayurveda guna bahan semulajadi sbg
ubat.
Teks awal perubatan Ayurveda ialah Sushruta
Samhita.
Amalkan perubatan Siddha.
Perkenalkan senaman yoga.

BIDANG PEMBEDAHAN
Pakar dlm bidang pembedahan , mrk telah
lakukan pembedahan terawal di dunia.
Pakar pembedahan pertama India ialah SUSRUTA
yg kini dikenali sbg bapa pembedahan India.
Beliau telah cipta prosedur & teknik utk
pembedahan hidung (Rhinosplasti).
Mereka juga dapat mencipta peralatan
pembedahan.

Susruta (bapa
pembedahan India)

Teknik purba
pembedahan
hidung

BIDANG SAINS DAN MATEMATIK

Kembangkan idea utk leburkan logam utk
pertukangan besi.
Pemprosesan bahan kimia utk hasil ubat, racun
& antidotnya.
Idea tentang konsep geometri dan angka
kharosti.

Tokoh-tokoh intelektual
tamadun India

Aryabhatta

Bramagupta

Bhaskarac
harya

BIDANG ASTRONOMI

Guna astronomi utk tilik nasib.

Cipta kalendar yg mengandungi 366
hari setahun.
Aryabhatta telah berpendapat bhwa
bumi berputar di paksinya kelilingi

BIDANG KESENIAN
Tamadun terawal India, tamadun indus
telah hasilkan ukiran atau patung yg unik.
Antaranya ialah patung raja pendeta,
patung the dancing girl, dan patung the
mother of goddess.
Kesenian purba tamadun India mempunyai

PATUNG-PATUNG PURBA TAMADUN

INDIA

PATUNG RAJA
PENDETA

THE DANCING
GIRL

THE MOTHER OF
GODDESS

BIDANG SENI BINA INDIA

Seni bina terawal tamadun India ialah bandar
perancangan tamadun indus spt Mohenjo-Daro
dan Harappa.
Bandar- bandar ini dilengkapi dgn segala
kemudahan asas.
SISTEM
PEPARITAN
UNTUK
PENGALIRAN AIR
KOTOR
THE GREAT BATH UNTUK MENYIMPAN
AIR

Seni bina Hindu

Seni bina hindu memberikan tumpuan kepada

pembinaan kuil.
kuil mempunyai 4 struktur yg penting iaitu
shikkara, vimana, ratha, dan gopuram.
STRUKTUR ASAS SEBUAH
KUIL

 Seni bina kuil hindu dibahagi kepada 3 jenis iaitu nagara, dravida,
vesara

KUIL JENIS NAGARA

DI INDIA UTARA

KUIL JENIS DRAVIDA

DI INDIA SELATAN

KUIL JENIS VESARA

DI INDIA TENGAH

Seni bina Buddha

Seni bina Buddha yg paling istimewa ialah

pembinaan stupa.
Stupa pertama dibina pada zaman Asoka.
Biasanya, stupa berbentuk hemisfera dgn
beberapa
lapisan cakera.
Stupa
Sanchi

 Selain stupa, Stambhas juga menjadi kemegahaan

agama Buddha di tamadun India.
Stambhas ialah suatu monument Buddha berbentuk
tiang yg diukir dgn kata-kata suci Buddha.
Ia boleh mencecak 40 kaki dan beratnya 50 tan.

KIRTHI
STAMBHAS

 Satu lagi pembinaan agama Buddha yang menarik

ialah Torana Buddha.
Ia digunakan sbg pintu gerbang penyambut ke
stupa Buddha.
Ia mengandungi dua tiang setinggi 34 kaki yg
menyokong tiga lapis batu yang melintang
diatasnya.
Torana Buddha di
stupa

SENI BINA ISLAM

Seni bina Islam di tamadun India mempunyai pergabungan ciri-ciri
Islam, Parsi, dan Hindu. Ini melahirkan seni bina yg agak unik.
Sejak tahun 1193 iaitu pada zaman pemerintahan Mahmud Ghazni,
aspek seni bina sgt diberikan keutamaan terutamanya kpd pembinaan
masjid spt Masjid Quawat al-Islam di Delhi.
Ia adalah masjid pertama yang dibina dgn seni gabungan Hindu-Islam.

MASJID
QUAWAT ALISLAM DI DELHI

 Semasa pemerintahan Akhbar, istana Fatehpur-DiwanI-Am telah dibina dengan gaya seni bina Islam.
Ia dijadikan sbg tmpt tinggal dan pejabat rasmi bagi
raja Akhbar.
Istana mewah ini terletak di Uttar Pradesh, India.

ISTANA FATEHPUR-DIWAN-IAM

 Pembinaan Islam yg paling berharga

di tamadun India ialah TAJ MAHAL.
Sebenarnya, Taj Mahal merupakan
sebuah makam yg dibina oleh
Maharaja Shah Jahan sbg monumen
peringatan utk isterinya, Mumtaz
Mahal.
Pembinaan bersejarah ini ambil masa
selama enam belas tahun iaitu dr
1632 - 1648.
Ia adalah seni bina Mughal yang
gabungkan gaya Parsi, Turki, dan

BIDANG TARIAN DAN ALAT MUZIK

Tarian klasik tamadun India

Tarian di tamadun India telah lama bermula sejak 5000 thn

dahulu. Ini dpt dibuktikan dgn perjumpaan patung the dancing
girl di lembah Indus.
Tarian di tamadun India bkn dijadikan setakat hiburan shj malah
ia sering dikaitkan dgn AMALAN PENYEMBAHAN TUHAN atau
AMALAN KEAGAMAAN.
Bharata Muni telah hasilkan karya tarian yg bertajuk Natya
Sastra.
Terdapat 8 tarian tradisional tamadun India yg terkenal iaitu

JENIS-JENIS TARIAN KLASIK TAMADUN INDIA

BHARATANATYAM
DI TAMIL NADU

KATHAKALI DI
KERALA

MANIPURI DI
MANIPUR

MOHINIYATT
AM DI
KERALA

Kathak di
India
Utara

Kuchipudi
di Andhra
Pradesh

Odissi di
Odhisa

Sattriya di
Assam.

ALAT MUZIK KLASIK TAMADUN INDIA

Seni muzik mempunyai dua bentuk iaitu,

bentuk irama dan bentuk melodi.
Alat muzik pula dibahagi kepada 4 kategori
iaitu tali, drum, ideophone, dan angin.
Alat muzik yg boleh didapati di utara India ialah
sitar, sahnai, dan tabala manakala di bahagian
selatan India alatan muzik yang digunakan
ialah vinai, natasvaram, mirdhangam.

Contoh-contoh Alat Muzik Klasik Tamadun India

veenai

mirdang
a

manjeera

natasvara
m

BIDANG KESUSASTERAAN DAN FALSAFAH

Tamadun India telah melahirkan banyak tokohtokoh idealis yang berbakat seperti Valmiki,
Vyasa, Adi Shangkara, dan lain-lain.
Kesusasteraan tamadun India boleh dibahagikan
kepada dua bahagian iaitu kesusasteraan IndoArya dan kesusasteraan Dravida.
Terdapat empat veda yang penting dalam

KESUSASTERAA
N
INDOARYA

DRAVID
A

KESUSAST
ERAAN
VEDIK

TOLKAPPIYA
M

EPIK
RAMAYAN
A

TIRUKKURA
L

EPIK
MAHABHA
RATA

PUISI
AHAM
DAN
PURAM

ABIS
SUDAA....................................................
...