Sop Penjagaan Kanak-Kanak Di Taska PDF

PENGENALAN
Prosedur ini disediakan sebagai panduan kepada Penyelia, Pendidik/

Pengasuh/ Pembantu Pengurusan Murid (PPM) dan Pengusaha TASKA
bagi melaksanakan program dengan sistematik, teratur dan lebih lancar.
Ia juga bertujuan bagi memastikan terdapat keselarasan dan
keseragaman dalam pelaksanaan atau perjalanan program di semua Pusat
Anak PERMATA Negara (PAPN) dan TASKA PERMATA. Prosedur ini
meliputi aspek-aspek berikut :-
 Rutin
 Pengendalian aktiviti
 Kesihatan dan pemakanan dan
 Keselamatan.
Prosedur ini juga dibina bertujuan untuk membantu pelaksanaan dan

perjalanan program sentiasa berada di tahap kualiti yang ditetapkan.
Penyediaan prosedur atau langkah-langkah adalah supaya dapat
membantu membimbing kanak-kanak melaksanakan rutin hariannya
secara independent. Walaubagaimanapun Pendidik/ Pengasuh /Pembantu
Pengurusan Murid masih perlu membantu dan membimbing kanak-kanak
yang masih kecil dan belum mahir sehingga mereka mahir melakukan
tugas tersebut. Ia memerlukan bimbingan dan ulangansecara konsisten.
Sekiranya kanak-kanak telah mahir, berikan mereka galakan dan pujian
supaya mereka dapat terus berdikari. Yang demikian kelak kanak-kanak
akan mahir urus diri tanpa disuruh dan mereka akan melakukan sebagai
satu kebiasaan.
1
PUSAT ANAK PERMATA NEGARA-PIAWAIAN PELAKSANAAN PRODESUR |
A. RUTIN
1. WAKTU KETIBAAN DAN PULANG KANAK-KANAK
KETIBAAN PULANG
Pendidik/Pengasuh/PPM : Pendidik/Pengasuh/PPM :
 menyambut ketibaan kanak- 1. memastikan barangan kanak-

kanak di pintu masuk kanak yang perlu dibawa
dengan senyuman mesra. pulang terdapat dalam beg
kanak-kanak.
 memberi salam atau ucapkan
“selamat pagi” dan 2. minta kanak-kanak membawa
bersalaman dan bertanya beg keluar dan menyusun ke
khabar kanak-kanak . tempat yang disediakan bagi
memudahkan ibu bapa untuk
 kanak-kanak menyusun mengambilnya.
selipar/kasut di rak kasut.
3. kanak-kanak membuat
 ibu bapa/penjaga merekod aktiviti bebas (blok, puzzle,
kedatangan kanak-kanak buku cerita dan sebagainya) /
dalam buku rekod kehadiran. aktiviti luar (berbasikal, main
bola dan sebagainya)
 memeriksa keadaan fizikal sementara menunggu
kanak-kanak. sekiranya ada kedatangan ibu bapa/penjaga.
kecederaan atau tanda-tanda
2
KETIBAAN PULANG
kanak –kanak tidak sihat, 4. mengucapkan salam kepada

catatkan dalam buku log ibu bapa/penjaga yang
anak permata negara. datang.
 mencatat maklumat (ubat 5. menyerahkan buku log harian

atau barang baru) yang permata kanak-kanak dan
diberikan oleh ibu menyampaikan maklumat
bapa/penjaga ke dalam buku (spt: kesihatan, aktiviti,
log anak permata negara. kecederaan kanak-kanak)
kepada ibu bapa/penjaga.
 kanak-kanak bersalaman
dengan ibu bapa/penjaga dan 6. ibu bapa/penjaga
mengucapkan selamat menandatangani buku rekod
tinggal. keluar kanak-kanak.
7. kanak-kanak mengambil beg.
8. kanak-kanak bersalam
dengan
pendidik/pengasuh/ppm.
9. memastikan pintu pagar

ditutup selepas setiap ibu
bapa/penjaga mengambil
kanak-kanak.
3
2. MANDI DAN BERSIHKAN DIRI
MEMANDIKAN BAYI
Pendidik/Pengasuh/PPM:
Sebelum
1. membasuh tangan terlebih dahulu sebelum
mula memandikan.
2. menyediakan semua keperluan untuk

memandikan bayi dan keperluan pakaian
bayi
3. guna air suam untuk memandikan bayi, Jika

tiada shower, tuangkan air sejuk ke dalam
besen besar, pastikan jika air tersebut panas,
tambahkan air sehingga ia menjadi air suam.
4. rasa kepanasan air dengan siku atau

belakang tapak tangan.
5. tanggalkan pakaian dan lampin bayi.
6. balut bayi dengan tuala.
4
MEMANDIKAN BAYI
Semasa
1. lembapkan kapas, bersihkan matanya dari arah
hidung membawa ke hujung mata kiri/kanan
2. bersihkan telinga, cuping telinga dan rongga
hidung dengan kapas lembap yang lain.
3. bersihkan muka dengan tuala kecil yang lembap

dan lap hingga kering.
4. pegang kepala bayi dan syampu rambut bayi dan

gosok perlahan-lahan (nota: jangan guna kuku
atau menggaru)
5. bilas rambut dengan air hingga hilang kesan

syampu
6. lap rambut hingga kering dengan menggunakan

sebahagian tuala yang diguna untuk membalut
bayi. (ambil perhatian ubun-ubun bayi semasa
mandi)
7. basahkan kaki bayi sebelum masukkan bayi ke

dalam besen yang beralas.
8. masukkan bayi perlahan-lahan ke dalam besen
9. basahkan badan, sapukan sabun dan bersihkan

pelipat ketiak, seluruh badan dan kaki
5
MEMANDIKAN BAYI
10. bilas sehingga bersih.
11. untuk memandikan bahagian belakang dan

punggung, sokong di bahagian hadapan,
pusingkan bayi dengan meletakkan bayi di atas
tangan kiri pendidik dan pegang kuat dibawah
ketiak kanan bayi.
12. setelah selesai, balut bayi dengan tuala dalam

keadaan terlangkup.
13. keluarkan bayi dari besen ke tempat persalinan

bayi.
Selepas mandi
1. lap badan terutama di bahagian pelipat dari

tangan dan peha bayi.
2. gunakan sedikit losyen atau minyak bayi dan

lakukan urutan ringan 2-3 minit (muka, dada,
tangan, kaki dan bahagian belakang)
3. pakaikan lampin, seluar dan baju.
6
KANAK-KANAK MANDI DAN BERSIHKAN DIRI
Sebelum mandi Kanak-kanak
1. mandi mengikut kumpulan umur dan jantina
2. mengeluarkan pakaian ganti daribeg atau locker.

Pendidik/Pengasuh/PPM membantu kanak-kanak
yang masih perlukan bantuan.
3. menanggalkan pakaian dan memakai kain

basahan/seluar dalam semasa mandi (tidak
digalakkan berbogel semasa mandi)
4. melipat dan memasukkan pakaian kotor ke dalam
beg/plastik/bekas pakaian kotor masing-masing;
5. menunggu giliran ditempat yang sesuai bersama

dengan pendidik;
6. bersedia untuk mandi dalam kumpulan kecil (2 -3

orang).
7. diminta menyangkut tuala ditempat yang

disediakan. Elakan dari meletak tuala di alatas
lantai atau di depan pintu bilik air.
7
Semasa Mandi Pendidik/Pengasuh/PPM;
1. Menggalakkan kanak-kanak membuang air

di tandas dan mencuci bahagian sulit
sebelum mandi
2. pastikan kanak-kanak membasahkan seluruh

anggota badan.
3. memastikan kanak-kanak meratakan sabun /

jel mandian ke seluruh anggota badan
termasuk pelipat dan bahagian sulit.
4. pastikan penggunaan syampu dalam kuantiti

yang sesuai (sebesar wang 20sen), sekiranya
kanak-kanak mencuci rambut
5. memastikan kanak-kanak membilas seluruh

anggota badan dengan sempurna.
6. pastikan kanak-kanak menutup pili air

selepas mandi tetapi sekiranya terdapat pili
air yang terlalu tinggi
Pendidik/Pengasuh/PPM boleh membantu
menutup pili air tersebut.
7. minta kanak-kanak menanggalkan kain

basahan/seluar dalam dan memerah
sebelum disidai. Bagi yang memakai seluar
8
dalam selepas memerah perlu memasukkan

ke dalam plastik untuk di bawa pulang.
8. membantu kanak-kanak mengelap badan dari

bahagian kepala hingga ke kaki sebelum
keluar bilik mandi bagi mengelakan basah di
luar bilik mandi..
9. memastikan kanak-kanak memakai tuala

ketika keluar dari bilik mandi
Selepas mandi Pendidik/Pengasuh/PPM;
1. bantu mereka mengeringkan rambut dan

badan termasuk bahagian pelipat dan
bahagian sulit sehingga kering sebelum
mereka memakai baju.
2. menggalakkan kanak-kanak memakai baju

dan mengemas diri (sikat rambut, menyapu
losyen) sendiri dan bantu sekiranya perlu.
Kanak-kanak;
3. perlu menyidai tuala di tempat yang

disediakan. Pastikan mereka tidak
menyimpan tuala lembap yang sudah
diguna di dalam locker atau beg.
4. memasukan baju yang telah dipakai dalam
9
beg atau beg khas untuk di bawa pulang.
MENGGOSOK GIGI
Pendidik / Pengasuh PPM
1. memastikan kanak-kanak memberus gigi sekuran-kugang 2 kali

sehari selepas sarapan pagi dan makan tengahari.
2. Kanak-kanak mengambil berus gigi, ubat gigi dan cawan masing-

masing dan pergi ke sinki secara bergilir-gilir
3. Kanak-kanak digalakkan meletakkan ubat gigi sebesar kacang

soya/pea di berus gigi (bantu sekiranya perlu).
4. Memastikan kanak-kanak menggosok gigi dengan cara yang betul

(depan, belakang, atas dan bawah termasuk lidah).
5. Selepas menggosok gigi memastikan kanak-kanak berkumur-

kumur dengan air menggunakan cawan dan mencuci mulut.
6. Memastikan kanak-kanak mencuci berus gigi dan menyimpan

semula berus gigi, ubat gigi dan cawan di tempat yang disediakan.
10
7. Memastikan kanak-kanak mengelap mulut dan tangan dengan
tuala kecil masing-masing atau kertas tisu.
MENUKAR LAMPIN
Pendidik/Pengasuh/PPM/PPM
1. perlu peka dengan ketidakselesaan kanak-kanak dan

menukar lampin pakai buang mengikut keperluan.
2. sediakan barang-barang seperti lampin pakai buang dan

losyen.
3. bawa kanak-kanak ke bilik air.
4. kanak-kanak digalakkan membuka seluar dan lampin pakai

buang sendiri serta membuang ke dalam tong sampah
11
MENUKAR LAMPIN
dengan bantuan pendidik/pengasuh/ppm.
5. membantu kanak-kanak mencuci bahagian sulit sehingga

bersih.
6. memastikan mereka membasuh tangan dengan bersih

selepas mencuci.
7. membantu kanak-kanak mengelap bahagian sulit sehingga

kering.
8. dipakaikan lampin yang bersih.
9. menggalakkan kanak-kanak memakai seluar sendiri.
10. mencuci tangan setiap kali selepas menukar lampin kanak-

kanak.
12
3. MAKAN
MAKAN
Sebelum Kanak-kanak:
1. kanak-kanak beratur mengikut kumpulan umur.
2. mencuci tangan mengikut prosedur tujuh

langkah.
3. digalakkan mengambil makanan sendiri yang

telah disediakan.
4. duduk dengan sempurna, kaki rapat.
5. membaca doa sebelum makan.
Semasa Makan Pendidik/Pengasuh/PPM:
1. memastikan kanak-kanak makan dengan sopan

dan tertib. Bantu kanak-kanak yang belum
mahir makan sendiri sekiranya perlu;
2. dikehendaki duduk bersama dan berinteraksi

semasa kanak-kanak makan;
3. mengajar adap makan supaya mengambil

makanan yang dekat dengannya, dan dalam
13
kuantiti yang dikehendaki supaya tidak berlaku
pembaziran;
4. menggalakkan kanak-kanak mengambil satu

makanan/buah yang disediakan dalam satu
bekas dan dihabiskan dahulu sebelum
menambah makanan/buah yang seterusnya;
5. galakkan kanak-kanak untuk mencuba makanan

sekiranya kanak-kanak enggan makan atau
mencuba makanan baru ;
6. menggalakkan kanak-kanak menghabiskan

makanan yang dihidangkan bagi mengelakan
pembaziran;
Selepas makan Pendidik/Pengasuh/PPM
1. galakkan kanak-kanak membersihkan sisa

makanan di atas meja dan memasukkan ke
dalam pinggan, , membuang sisa makanan ke
dalam bekas yang telah disediakan dan
membawa pinggan kedalam bekas pinggan
kotor;
2. minta kanak-kanak mengasingkan pinggan,

sudu, dan cawan yang telah digunakan ke dalam
bekas yang telah disediakan
14
3. memastikan kanak-kanak mencuci tangan dan
mulut selepas makan.
4. kanak –kanak duduk semula sementara

menunggu kanak-kanak lain selesai makan.
5. meminta semua kanak-kanak yang telah selesai

makan dikehendaki membaca doa selepas
makan samaada secara individu/kumpulan.
6. memastikan kanak-kanak menggosok gigi

selepas makan dan mengelap tangan dan mulut
dengan tisu atau tuala masing-masing
7. menggalakkan kanak-kanak berehat sebentar

selepas makan.
PEMAKANAN SIHAT UNTUK KANAK-KANAK
Pendidik/Pengasuh/PPM
1. memantau dan memastikan makanan yang diberikan kepada

kanak-kanak seimbang dan berkhasiat;
2. pastikan makanan yang disediakan mengikut menu yang telah
15
ditetapkan;
3. pastikan makanan tidak dibiarkan terdedah

terlalu lama;
4. pastikan makanan yang telah dimasak

dimakan dalam masa dua jam selepas
dimasak;
5. pastikan penyediaan makanan mengikut peraturan kebersihan

yang telah ditetapkan;
6. memastikan makanan/menu yang dirancang tidak menganggu

kanak-kanak yang mempunyai alahan;
7. pastikan lebihan makanan tidak disimpan untuk diberi semula

kepada anak-kanak;
8. elakkan penggunaan garam dan gula yang berlebihan semasa

menyediakan makanan; dan
9. dilarang makanan ringan/junk food di PAPN.
16
PENYEDIAN SUSU
Pembersihan Pendidik/Pengasuh/PPM
botol/cawan
1. mencuci dan mengelap tangan dengan
tuala bersih.
2. memastikan perkara berikut:-
 asingkan komponen-komponen
botol seperti putting, penutup dan
botol.
 cuci botol/cawan sejurus selepas

minum dengan berus yang sesuai
dan bilas dengan air sehingga
bersih.
 masak air dalam periuk yang sesuai

sehingga mendidih dan matikan api.
 segera masukkan botol/cawan

dalam periuk dan rendam dalam
beberapa saat. angkat botol/cawan
menggunakan penyepit.
 keluarkan botol/cawan dan simpan

di dalam bekas kedap udara yang
bersih/peti sejuk.
17
Nota: Digalakkan penggunaan
larutan air garam untuk
membersihkan puting.
Cara Menyimpan 1. Selepas dibersihkan, botol dan cawan

Botol Susu dimasukkan ke dalam peti sejuk/bekas
bertutup untuk mengelakkan jangkitan
bakteria.
2. Botol dan cawan boleh terus digunakan

selepas dikeluarkan dari peti sejuk/bekas
bertutup.
Penyedian susu Pendidik/Pengasuh/PPM:
 mencuci dan mengelap tangan dengan

tuala bersih sebelum menyediakan
susu.;
 sediakan air suam. Memasukkan air

suam ke dalam botol/cawan mengikut
sukatan.
 Masukkan susu mengikut sukatan.
 Goncang botol susu secara perlahan-

lahan kiri dan ke kanan tanpa
memegang puting susu sebaiknya guna
penutup botol supaya susu tidak
meleleh atau memancut keluar.
18
Goncang/kacau susu sehingga sebati..
Nota: Susu yang telah dibancuh dan

diletakkan dam suhu bilik lebih daripada
satu jam adalah tidak digalakkan untuk
diminum kerana ia boleh merangsang
pertumbuhan bakteria. Oleh itu, jangka
masa penyediaan susu adalah 30 minit
sebelum waktu minum susu.
Minum susu Pendidik/Pengasuh/PPM perlu:
1. membawa kanak-kanak ke tempat

makan/tempat minum susu yang sesuai;
2. menggalakkan kanak-kanak minum

sehingga habis dan meletakkan
botol/cawan ke dalam bekas yang
disediakan; dan
19
KEBERSIHAN DIRI
Kebersihan Diri Kanak-kanak
Pendidik/Pembantu Pusat /PPM
1. memastikan kanak-kanak mempunyai peralatan kebersihan diri seperti sikat,

sabun mandi, syampu, tuala, ubat gigi dan berus gigi.
2. Pendidik/Pembantu Pusat perlu memastikan kebersihan kuku, rambut, telinga,

gigi dan hidung kanak-kanak.
3. Pendidik/Pembantu Pusat menukar pakaian kanak-kanak sekurang-kurangnya

tiga kali sehari iaitu:
 selepas main luar/
 selepas makan
 Selepas mandi petang
4. perlu menukar lampin kanak-kanak sekurang-kurangya tiga kali atau lebih

mengikut keperluan.
5. memastikan kanak-kanak memakai apron ketika membuat aktiviti seni dan

bermain air.
6. memastikan kanak-kanak mandi sekurang-kurangnya dua kali sehari.
20
7. memastikan kanak-kanak memberus gigi dua kali sehari iaitu selepas sarapan dan
makan tengahari.
8. memastikan kanak-kanak berkumur-kumur setiap kali selepas minum susu,

makan buah dan minum petang
Latihan Ke Tandas
Tanda-Tanda Kesediaan Kanak-Kanak Untuk Latihan Ke Tandas
1. Dapat memberitahu atau menunjukkan tanda-tanda tertentu (bahasa

badan) bila terasa hendak membuang air kecil atau air besar. Contohnya
merengek, memegang bahagian sulit, melompat/menjengket seperti
menahan sesuatu, muka menjadi merah atau seperti hendak meneran.
2. Lampin pakai buang kekal kering selepas beberapa jam atau masih
kering selepas kanak-kanak terjaga daripada tidur.
3. Kanak-kanak akan mula membuang air kecil dalam kuantiti yang

banyak.
4. Pembuangan air besar yang teratur. Misalnya, membuang air besar pada
waktu pagi atau setiap kali selepas makan.
Latihan Awal ke Tandas
Pendidik/Pembantu Pusat hendaklah:
1. Membaca buku atau bercerita kepada kanak-kanak tersebut kenapa

mereka perlu ke tandas.
2. Memberi contoh atau melihat kanak-kanak lain yang seusia dengannya
21
membuang air besar dan air kecil di tandas.
3. Menyediakan tandas atau potty yang bersesuaian dengan usia kanak-kanak.
4. Menentukan “bahasa” yang akan digunakan oleh kanak-kanak untuk ke

tandas dan kekalkan penggunaan bahasa ini.
5. Memastikan kanak-kanak tersebut dapat membezakan antara keinginan

membuang air besar atau membuang air kecil.
6. Sentiasa memberi galakan dan pujian kepada kanak-kanak setelah mereka

berjaya melakukan latihan ke tandas.
7. Tidak menghukum atau mengkritik kanak-kanak tersebut apabila mereka

melakukan kesalahan semasa latihan ke tandas.
8. Memberitahu kanak-kanak tersebut tentang kepentingan menjaga

kebersihan semasa dan selepas latihan ke tandas seperti membasuh anggota
sulit dan membasuh tangan.
9. Memberi pujian kepada kanak-kanak tersebut kerana tingkahlaku positif

yang telah ditunjukkannya.
Latihan Menggunakan Tandas Sebelum Kanak-Kanak Menunjukkan

Isyarat Bersedia
1. Kanak-kanak boleh mengikut arahan-arahan mudah yang diberikan.
2. Kanak-kanak sudah boleh berjalan dengan baik dan stabil, supaya

mereka berjalan ke tandas apabila mereka ingin membuang air besar
atau air kecil.
3. Kanak-kanak boleh menanggalkan pakaian/seluar sendiri. Seeloknya

kanak-kanak pada tahap ini diberi pakaian yang mudah untuk
ditanggal dan dipakai semula.
22
4. Melatih kanak-kanak bahawa setiap kali setelah membuang air kecil
dan besar, mereka mesti membersihkan bahagian tersebut.
5. Bagi menggalakkan kanak-kanak membuang air kecil atau air besar,

Pendidik/Pembantu Pusat boleh mendudukkan kanak-kanak seketika
di tandas.
6. Tidak memaksa kanak-kanak jika mereka enggan mengunakan tandas

atau membuang air. Biarkan sehingga mereka bersedia untuk mencuba
lagi.
7. Jika seminggu berlalu tanpa sebarang kejayaan, tangguhkannya dan

cuba lagi beberapa minggu kemudian. Ingat bahawa ia bukan satu
pertandingan atau satu ujian.
8. Boleh memberi hadiah dan pujian sebagai ganjaran sepanjang masa

sehingga mereka boleh melakukannya sendiri.
9. Elakkan melakukan latihan ke tandas pada masa yang tidak sesuai,

seperti waktu aktiviti sedang dijalankan
Memulakan Latihan ke Tandas Apabila Kanak-kanak Telah

Menunjukkan Isyarat Bersedia
1. Hentikan penggunaan lampin dan memakaikan kanak-kanak seluar dalam.

Gunakan lampin hanya semasa tidur.
2. Pakaikan kanak-kanak dengan baju yang sesuai. Sebagai contoh seluar trek
tanpa butang dan zip. Minta kerjasama ibu bapa untuk membekalkan
pakaian yang sesuai.
3. Ingatkan/tanyakan kanak-kanak dari masa ke semasa dan pada waktu-

waktu yang tetap sepanjang hari samaada mereka mahu pergi ke tandas.
4. Pastikan kanak-kanak tidak berada terlalu lama di dalam tandas.
23
5. Apabila latihan ke tandas telah dilakukan, Pendidik/Pengasuh/PPM perlu
membersihkan kanak-kanak selepas mereka ke tandas.
6. Galakkan mereka mencuci tangan setiap kali selepas mereka pergi ke

tandas dan gunakan sabun yang sesuai.
4. REHAT DAN TIDUR
REHAT DAN TIDUR
Sebelum Tidur Pendidik/Pengasuh/PPM ;
1. asingkan kanak-kanak mengikut jantina dan

umur;
2. memastikan kanak-kanak berpakaian yang

bersih dan selesa;
3. kanak-kanak digalakkan untuk membantu

menyiapkan sendiri tempat tidur mereka dengan
bimbingan pendidik/pengasuh/ppm;
4. kanak-kanak membaca doa tidur sambil

dibimbing oleh pendidik/pengasuh/ppm bagi
kanak-kanak muslim;
5. boleh memperdengarkan alunan zikir/muzik

yang menenangkan atau membacakan buku
cerita (bedtime story) ;
24
REHAT DAN TIDUR
6. pastikan kanak-kanak berbaring di kot/tilam

masing-masing
7. gunakan selimut, jika perlu. (bergantung kepada

suhu bilik TASKA);
Semasa Tidur Pendidik/Pengasuh/PPM ;
1. padamkan lampu dan tutupkan langsir supaya

suasana bilik tidak terlalu terang;
2. mengawasi kanak-kanak yang sedang tidur;
3. bagi kanak-kanak yang belum tertidur, pastikan

mereka berbaring dan berehat di tempatnya;
4. sekiranya mereka masih enggan tidur selepas

setengah jam, asingkan mereka, berikan aktiviti
yang senyap dan tidak mengganggu rakan lain
yang sedang tidur;
Bangun Tidur 1. Kanak-kanak membaca doa selepas bangun

tidur.
2. Kanak-kanak digalakkan mengemas tempat

tidur masing-masing dan membantu rakan.
25
REHAT DAN TIDUR
Pendidik/Pengasuh/PPM membimbing dan
membantu mereka, jika perlu.
3. Kanak-kanak bersedia untuk mandi atau

membersihkan diri.
Nota: Kanak-kanak tidak dibenarkan menghisap susu semasa tidur.
Sekiranya mereka minum susu botol pastikan susu tersebut telah
habis dan tidak terus dihisap semasa tidur.
26
B. AKTIVITI KANAK-KANAK
1. CIRCLE TIME
Circle time boleh dilakukan dalam kumpulan besar atau

kumpulan kecil mengikut umur kanak-kanak
Kumpulan Pendidik/Pengasuh/PPM
Besar
1. Mengumpulkan kanak-kanak semua
(perhimpunan) peringkat umur di ruang yang besar.
2. Memastikan kanak-kanak berada di dalam

keadaan selesa dan bersedia.
3. Memberi salam dan bertanya khabar

dengan ceria dan mesra.
4. Membaca doa diikuti nyanyian

negaraku/lagu PERMATA dan ikrar.
Boleh juga membuat pergerakan/
senaman ringkas bagi menarik minat
kanak-kanak.
Kumpulan 1. Kanak-kanak dibahagikan kepada

Kecil kumpulan umur atau bilik masing-masing.
2. Berbual dan bersoal jawab tentang
27
keadaan cuaca, kalendar, kedatangan dan
sebagainya.
3. Menggunakan kreativiti masing-masing

ketika mengendalikan perbualan awal.
Boleh juga mulakan dengan rhymes,
pergerakan ringkas.
4. Kanak-kanak digalakkan bercakap,

berbual dan bertanya soalan semasa sesi
perbualan awal.
28
2. NATURE WALK
1. mempastikan bilangan kanak-kanak yang turut serta dalam

aktiviti nature walk.
2. Memastikan kanak-kanak memakai kasut dan beratur mengikut

kumpulan umur.
3. Kanak-kanak diberitahu apa yang hendak dilihat dan dilakukan

semasa aktiviti.
4. menerangkan peraturan keselamatan kepada kanak-kanak.

Contohnya memberitahu kanak-kanak supaya tidak menyentuh pokok
yang berduri dan beracun serta tidak mendekati dan menyentuh
haiwan yang berkeliaran di persekitaran seperti anjing, kambing dan
sebagainya tanpa pengawasan.
5. Membawa plastik, kanta, bakul bagi kegunaan aktiviti dan bekas

mengisi specimen yang dikutip oleh kanak-kanak.
6. Memastikan kanak-kanak bergerak dalam kumpulan, mereka

digalakkan memegang tali.
7. Mengingatkan kanak-kanak supaya berjalan dilaluan tepi jalan

dan bukannya di tengah jalan. Jika melintas jalan, minta kanak-kanak
pandang ke kiri kemudian ke kanan dan ke kiri semula sebelum
29
melintas
8. Memerhati kanak-kanak terutama ketika kanak-kanak mengambil,

menyentuh dan memegang sesuatu objek.
9. Memberi peluang kepada kanak-kanak untuk meneroka sendiri tetapi

di bawah pengawasan Pendidik/Pengasuh/PPM.
10. Memberi penerangan dan menjawab sebarang pertanyaan dari kanak-

kanak sepanjang aktiviti tersebut.
11. Digalakkan merakam aksi dan peristiwa yang berlaku sepanjang

aktiviti dijalankan dengan Kamera atau video camera.
12. Menggalakkan kanak-kanak mengambil bahan yang menarik minat

mereka untuk dijadikan bahan perbincangan di TASKA.
13. Setelah selesai aktiviti, kumpulkan kanak-kanak dalam kumpulan dan

pastikan bilangan mereka mencukupi.
14. Setelah tiba di PAPN/TASKA, pastikan kanak-kanak mencuci kaki

dan tangan di pili luar dan kumpulkan bahan yang mereka ambil
semasa nature walk
15. Minta kanak-kanak menyusun kasut di rak.
16. Berikan kanak-kanak masa untuk berehat dan minum air.
30
3. SENI DAN KRAF
MENGECAT
Sebelum Pendidik/Pengasuh/PPM
1. Sediakan ruang yang sesuai dan pastikan ia

berdekatan dengan sinki/paip bagi memudahkan
pembersihan dan pencucian alatan selepas
aktiviti.
2. Sediakan alatan untuk mengecat seperti berus

lukisan, warna air, bekas membancuh warna dan
kain lap.
31
3. Ppastikan meja/lantai dilapik dengan kertas
surat khabar/plastik.
4. Pastikan kanak-kanak memakai apron/baju

lama/kemeja T terpakai supaya baju mereka
tidak kotor.
5. Beri peluang kanak-kanak besar memakai apron

sendiri atau membantu rakan mereka. Bantu
kanak-kanak yang kecil untuk memakai apro
atau baju lama.
Semasa Pendidik/Pengasuh/PPM:
1. Memperkenalkan alatan dan bahan yang akan

digunakan.
2. Menerangkan teknik dan cara mengecat yang

dipilih pada hari tersebut. Contoh: lukisan span,
lukisan kanji, straw, ranting dan lukisan jari.
3. Memberi peluang kepada kanak-kanak untuk

mencuba bahan-bahan yang disediakan.
4. Memastikan bahan mencukupi berdasarkan

bilangan kanak-kanak.
5. Memastikan aktiviti dijalankan dalam kumpulan

kecil (tidak melebihi 5 orang kanak-kanak).
6. Menggalakkan kanak-kanak untuk meneruskan
32
aktiviti sekiranya kanak-kanak menamatkan
aktiviti terlalu cepat dan tidak lengkap,
7. Berikan pujian kepada kanak-kanak yang berjaya

menyiapkan kerja mereka.
8. Bersedia untuk menambah warna yang habis atau

peralatan yang diperlukan.
9. Galakkan kanak-kanak bersama-sama

membersihkan bahan yang tertumpah.
Selepas Pendidik/Pengasuh/PPM
1. Memastikan kanak-kanak membawa hasil kerja

ke tempat pengeringan.
2. Bersama kanak-kanak mengemas peralatan yang

digunakan. Kanak-kanak diminta menyimpan
semula alatan mengecat seperti warna air
manakala berus lukisan, bekas membancuh
warna, kain lap yang telah digunakan diletakkan
ke dalam sinki.
3. Mmemastikan semua peralatan yang telah

diguna dibersihkan dengan sempurna.
4. Memastikan kanak-kanak mencuci tangan,

membuka apron dan menjemur apron yang
33
telah digunakan.
MENGGUNTING DAN MENAMPAL
Sebelum Pendidik/Pengasuh/PPM
1. menyediakan peralatan seperti gunting, gam,

kertas dan tuala lembap (untuk mengelap
tangan).
2. sediakan gunting khas untuk kanak-kanak yang

kidal (jika ada).
Semasa Pendidik/Pengasuh/PPM
1. memperkenalkan alatan dan bahan yang akan
34
digunakan.
2. menunjukkan cara memegang gunting yang

betul. pastikan arah guntingan tidak ke arah
badan kanak-kanak atau kawan.
3. memberi bimbingan kepada kanak-kanak yang

belum mahir menggunakan gunting dan
menggalakkan kanak-kanak yang tidak mahu
mencuba/tidak berkeyakinan dalam aktiviti
menggunting.
4. minta kanak-kanak mengelap tangan

menggunakan tuala lembap dari semasa ke
semasa apabila menggunakan gam. pastikan
mereka tidak menglap pada pakaian mereka.
5. memberi galakan kepada kanak-kanak untuk

mencuba semua alatan dan bahan yang
disediakan.
Selepas Pendidik/Pengasuh/PPM
1. memastikan kanak-kanak membawa hasil kerja

ke tempat pengeringan.
2. mengemas dan membersihkan meja /ruang yang

digunakan. bersama kanak-kanak
3. bersama kanak-kanak mencuci alatan yang telah

digunakan.
35
4. memastikan kanak-kanak mencuci tangan,
membuka apron dan menjemur apron yang
telah digunakan.`
Nota:
 mengingatkan kanak-kanak supaya menggunting di atas

lantai/meja dan bukan di atas peha.
 memastikan gunting tidak disalahgunakan seperti

menggunting rambut, baju atau menjadi bahan mainan.
 Ketika menyerahkan gunting kepada kanak-kanak, arahkan

pemegang gunting kepada mereka.
 mengingatkan kanak-kanak tidak bergurau apabila

menggunakan gunting.
 perlu menyediakan kuantiti gam yang mencukupi bagi aktiviti

menampal.
 memastikan kanak-kanak tidak menggunakan gam

berlebihan.
 memastikan kanak-kanak tidak memasukkan gam ke dalam

mulut
36
4. BERMAIN BEBAS (FREE PLAY)
1. menyediakan beberapa jenis alat mainan pilihan di ruang yang

ditetapkan.
2. mengasingkan kanak-kanak mengikut umur.
3. pastikan alat mainan mencukupi mengikuti bilangan kanak-kanak

dan bersesuaian dengan umur mereka.
4. pastikan alat mainan lengkap (puzzle mencukupi bilangan), berada

dalam keadaan yang baik (bersih, tidak pecah dan tidak rosak) .
5. galakkan kanak-kanak untuk memilih dan mencuba alat mainan

yang digemari.
6. memastikan kanak-kanak besar belajar untuk berkongsi/bergilir-

gilir.
7. bermain bersama dan berinteraksi bersama kanak-kanak.
8. beri pujian apabila mereka melakukan sesuatu yang baru dan

berjaya mencuba.
9. bersama kanak-kanak mengemas semula dan meletakkan alat
37
permainan ke tempat asal setelah selesai bermain
38
C. PERMAINAN LUAR/PADANG
1. Menyediakan alat permainan yang diperlukan dan memastikan

alatan mencukupi untuk aktiviti yang dirancangkan.
2. Memastikan kanak-kanak beratur dan bersedia sebelum keluar
dari bangunan.
3. Kanak-kanak memakai kasut/selipar masing-masing setiap kali
bermain di luar bangunan.
4. Menunjukkan cara bermain dan menggunakan peralatan
permainan dengan betul.
5. Perlu terlibat dan bermain sama setiap kali kanak-kanak bermain.
6. Memerhati dan mengawasi kanak-kanak semasa bermain bagi
memastikan keselamatan mereka.
7. Mengawasi tindak tanduk kanak-kanak yang mungkin boleh
membahayakan diri dan rakan-rakan mereka.
8. Perlu bertindak segera jika berlaku kemalangan atau kecederaan.
9. Galakkan kanak-kanak mengemas/menyimpan alat permainan
dan membersihkan kawasan tempat bermain.
10. Kanak-kanak diminta mencuci tangan dan kaki selepas bermain.
11. Kanak-kanak diminta beratur untuk masuk ke dalam bangunan.
39
1. MAIN AIR
Sebelum Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM :
1. Sebelum bermain air, pastikan tempat bermain

air bersih dan selamat daripada benda-benda
merbahaya.
2. Sediakan pakaian ganti untuk digunakan

selepas bermain air.
3. memastikan kanak-kanak memakai pakaian yang

sesuai untuk bermain air.
4. Minta kanak-kanak membawa tuala masing-

masing ke luar dan menyidaikannya di penyidai.
5. Menyediakan baldi/bekas untuk diisi pakaian

kotor/basah kanak-kanak kecil (1-2 tahun)
selepas bermain.
6. Memastikan peralatan permainan mencukupi

dan jumlah kanak-kanak bersesuaian dengan
ruang bermain air.
7. Galakkan kanak-kanak mengambil alatan

permainan air (span, botol, kosong, bahan
40
mainan tenggelam dan timbul) dari bekas yang
disediakan.
Semasa Pendidik/Pengasuh/PPM :
1. bermain sama dengankanak-kanak sambil

mengawasi keselamatan kanak-kanak;
2. membantu kanak-kanak memahami konsep

pembelajaran bermain air;
3. sentiasa memberi rangsangan, cadangan dan

soalan yang berkaitan dengan apa yang sedang
dilakukan. Contoh: apa yang terjadi bila kita
masukkan batu ke dalam air? Jika kanak-kanak
jawab tenggelam, kita tanya kenapa?;
4. memastikan kanak-kanak tidak meminum air

kolam atau air yang mereka main
5. memastikan dan menggalakkan kanak-kanak

berkongsi alat mainan pasir.
6. memastikan kanak-kanak menggunakan `water

features’ mengikut tertib dan peraturan yang
ditetapkan. contoh: gelongsor, water balancing,
dacing dan sebagainya.
7. memastikan kanak-kanak tidak tolak-menolak
41
sesama sendiri, memanjat tebing dan terjun ke
dalam kolam. Mainan.
Selepas Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM;
1. bersama kanak-kanak menyimpan alatan

permainan water play di dalam bekas dan
tempat yang disediakan;
2. kanak-kanak menanggalkan pakaian dan

mandi yang telah basah;
3. galakkan kanak-kanak kecil (1-2 tahun)

memasukkan pakaian basah ke dalam
baldi/bekas yang disediakan;
4. kanak-kanak yang besar (3-4 tahun)

galakkan untuk menyidai pakaian basah di
penyidai yang telah disediakan;
42
Nota: Permainan air yang menggunakan bekas seperti besin dan water tray, kanak-
kanak hanya perlu memakai apron plastik.
43
2. MAIN PASIR
Sebelum bermain Pendidik/Pengasuh/PPM:
1. sebelum bermain pasir pendidik/pembantu

perlu memastikan tempat sand pit bersih dan
selamat untuk digunakan;
2. kanak-kanak menyediakan pakaian ganti

untuk digunakan selepas bermain pasir. bagi
kanak-kanak kecil, pendidik/pengasuh/ppm
menyediakan pakaian mereka;
3. pendidik/pengasuh/ppm memastikan kanak-

kanak memakai pakaian yang sesuai untuk
bermain pasir;
4. minta kanak-kanak membawa tuala dan

plastik bagi mengisi pakaian kotor masing-
masing ke luar dan menyidaikannya di
penyidai;
5. menyediakan baldi/bekas air untuk kanak-

kanak mencuci tangan dan kaki selepas
bermain (sekiranya tiada paip air di luar atau
berdekatan dengan tempat main pasir);
44
6. Pendidik perlu pastikan alatan permainan
sand play mencukupi untuk semua kanak-
kanak;
7. Pendidik boleh menuang air ke dalam sand

pit untuk mempelbagaikan aktiviti bermain
pasir; dan
8. Minta kanak-kanak mengambil alatan

permainan sand play di dalam bekas yang
disediakan.
Semasa Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM:
1. perlu bermain bersama kanak-kanak.
2. sentiasa memberi rangsangan, cadangan dan

soalan yang berkaitan dengan apa yang
sedang dilakukan. Contohnya: Bagaimana
kita nak bina istana lebih tinggi.
3. memastikan kanak-kanak:
i. tidak membaling pasir ke arah

kawan;
45
ii. tidak membawa pasir keluar dari
sand pit; dan
iii. tidak memasukkan pasir ke dalam

rongga seperti mulut, hidung dan
telinga
4. Menggalakkan kanak-kanak untuk berkongsi

alat mainan.
Selepas Bermain Pendidik/Pengasuh/PPM :
1. galakkan kanak-kanak membersihkan

alatan dan mencucinya.
2. minta kanak-kanak menyimpan semula alatan

permainan pasir di dalam bekas yang telah
disediakan.
3. galakkan kanak-kanak membasuh tangan

dan kaki menggunakan sabun.
4. Minta kanak-kanak menanggalkan pakaian

dan mandi jika perlu.
46
5. memasukkan pakaian kotor kedalam plastik
yang disediakan.
Nota:
 Kanak-kanak yang berkudis, alahan, luka, demam

tidak dibenarkan bermain pasir.
 Bagi kanak-kanak yang agak kotor semasa bermain,

mandikan mereka selepas bermain pasir.
47
Buaian
1. perlu memastikan keadaan fizikal alat permainan

tersebut adalah selamat untuk digunakan
2. satu buaian hanya diperuntukkan untuk seorang kanak-

kanak.
3. memastikan kanak-kanak tidak menghayun buaian terlalu

laju.
4. kanak-kanak tidak dibenarkan berada di depan atau di

belakang buaian ketika kanak-kanak lain sedang bermain
buaian.
5. memastikan kanak-kanak memegang tali/besi pemegang

semasa menghayun buaian.
6. sentiasa mengawasi kanak-kanak ketika mereka sedang

bermain.
7. galakkan memberi peluang bermain kepada semua

kanak-kanak dengan cara membuat giliran.
Jongkang-Jongkit
48
tersebut adalah bersih dan selamat untuk digunakan;
2. bilangan kanak-kanak seimbang atau sama di kedua-dua

belah;
3. kanak-kanak memegang besi pemegang dengan kuat;
4. kanak-kanak tidak turun dengan serta merta, bagi

mengelakkan rakan mereka yang berada di hujung jatuh;
dan
5. kanak-kanak tidak memanjat atau duduk di tengah

jongkang jongkit.
Gelongsor

tersebut adalah bersih dan selamat untuk digunakan;
2. kanak-kanak naik ikut tangga dan turun ikut papan

gelongsor. Jangan sekali-kali membenarkan mereka naik
mengikut bahagian hadapan gelongsor;
3. kanak-kanak tidak berada di hadapan papan gelongsor

sebelum kanak-kanak menggelongsor turun bagi
mengelakkan kemalangan;
4. dalam satu-satu masa tidak lebih daripada tiga orang

bermain dan berdiri di atas papan gelongsor bagi
mengelakkan kanak-kanak tolak menolak; dan
49
5. sentiasa mengawasi dan memberi bimbingan sekiranya
kanak-kanak tidak mematuhi peraturan.
Pondok
Pendidik/Pengasuh/ PPM
1. memastikan keadaan pondok adalah selamat, bersih

dan baik untuk digunakan;
2. memastikan kanak-kanak menanggalkan kasut

sebelum masuk ke dalam pondok;
3. perlu memastikan keselamatan kanak-kanak iaitu

tidak menolak satu sama lain semasa menaiki tangga
pondok;
4. Pastikan bilangan kanak-kanak yang berada di dalam

pondok adalah sesuai dengan keluasan pondok
tersebut;
5. menggalakkan kanak-kanak membuka tingkap

pondok semasa bermain untuk mendapat pengaliran
udara yang baik dan sihat;
6. perlu mengawasi kanak-kanak ketika mereka

bermain di dalam pondok tersebut;
7. perlu terlibat sama setiap kali kanak-kanak bermain;
8. Selepas bermain, galakkan kanak-kanak mengemas
50
semula permainan yang telah digunakan dan
membersihkan pondok permainan tersebut;
9. perlu memastikan pintu dan tingkap pondok ditutup

rapat setelah selesai bermain bersama kanak-kanak.
Terowong
Pendidik/ Penagsuh/PPM:
1. memastikan keadaan terowong adalah selamat, bersih

dan baik untuk digunakan;
2. menunjukkan cara-cara untuk bermain kepada kanak-

kanak sebelum membenarkan mereka bermain;
3. memberi peluang kepada setiap kanak-kanak bermain

di dalam terowong secara bergilir-gilir;
4. perlu pastikan keluar dan masuk terowong satu hala

bagi mengelakkan sebarang pelanggaran kanak-
kanak semasa bermain;
5. perlu mengawasi kanak-kanak dan memberi

bimbingan sekiranya kanak-kanak tidak mematuhi
peraturan ketika sedang bermain; dan
6. sekiranya terowong tersebut kecil, minta kanak-

kanak membongkokkan badan atau merangkak
semasa bermain dalam terowong tersebut.
51
Jambatan Gantung
1. memastikan keadaan terowong adalah selamat dan

baik untuk digunakan;
2. menggalakkan kanak-kanak beratur semasa hendak

berjalan di atas jambatan tersebut;
3. pastikan dalam satu-satu masa tidak lebih daripada

tiga orang bermain dan berdiri di atas jambatan bagi
mengelakkan kanak-kanak tolak menolak ;
4. sentiasa mengawasi dan memberikan bimbingan

sekiranya kanak-kanak tidak mematuhi peraturan;
5. memastikan kanak-kanak memegang tali pemegang

semasa berjalan di atas jambatan.
6. memastikan kanak-kanak tidak berhayun semasa

berada di atas jambatan; dan
7. pimpin kanak-kanak kecil (1-2 tahun) untuk

mengelakkan kaki kanak-kanak tidak tersangkut di
antara celahan papan.
52
Tayar
1. Tayar perlulah ditanam separuh atau diisi dengan

pasir untuk mengelakkan penakungan air dan
pembiakan nyamuk aedes di dalam tayar;
2. pendidik / ppm perlu memastikan tayar berada dalam

keadaan yang bersih dan selamat untuk digunakan;
3. pendidik / ppm menggalakkan kanak-kanak berbaris

dan menunggu giliran masing-masing semasa hendak
bermain untuk mengelakkan kanak-kanak
bertolakkan atau terjatuh.; dan
4. sentiasa mengawasi dan memberi bimbingan

sekiranya kanak-kanak tidak mematuhi peraturan.
Maze
1. perlu memeriksa kawasan Maze selamat untuk

digunakan sebelum membawa kanak-kanak ke
kawasan tersebut;
2. kanak-kanak digalakkan untuk berbaris semasa

hendak bermain di dalam “maze” tersebut;
3. pendidik / ppm boleh mengetuai barisan kanak-kanak
53
semasa bermain di dalam “maze” tersebut;
4. sentiasa mengawasi kanak-kanak ketika mereka

sedang bermain;
5. pastikan pokok-pokok yang membentuk “maze”

tersebut sentiasa rendah mengikut paras ketinggian
kanak-kanak.;
Climbing Wall
Pendidik / Pengasuh/PPM
1. memastikan bilangan kanak-kanak yang memanjat

dinding adalah bersesuaian dengan keluasan dinding
tersebut;
2. bimbing kanak-kanak untuk memegang dan memijak

batu dengan betul dan tegap supaya tidak terlepas;
3. sentiasa memerhati dan mengawasi kanak-kanak

semasa bermain bagi memastikan keselamatan
mereka.
Basikal
Pendidik / Pengasuh/PPM
1. memastikan basikal tersebut adalah selamat untuk
54
digunakan oleh kanak-kanak;
2. perlu memastikan basikal adalah bersesuaian dengan

saiz kanak-kanak;
3. menggalakkan kanak-kanak menunggu giliran dan

memberi peluang kepada setiap kanak-kanak bermain
basikal;
4. perlu sentiasa mengawasi dan memberi bimbingan

kepada kanak-kanak ketika bermain; dan
5. Selepas bermain, pastikan basikal disimpan semula di

stor penyimpanan.
55
D. TRANSISI
Transisi adalah waktu peralihan di antara satu aktiviti dengan aktiviti

yang lain. Transisi perlu diurus dengan baik bagi mengelakkan
berlakunya keadaan kelam kabut seperti kesesakan ruang, membuat
kanak-kanak kebingungan dan menyebabkan kanak-kanak menunggu
terlalu lama tanpa aktiviti pada waktu peralihan. Waktu peralihan juga
digunakan oleh sebahagian kanak-kanak untuk mengemas dan
menamatkan aktiviti lukisan atau kraf sementara kanak-kanak yang
lain bersedia untuk menjalankan aktiviti seterusnya.
TRANSISI
Waktu 1. Antara waktu ketibaan dan sarapan.

Transisi
2. Antara waktu sarapan dengan waktu bermain
permainan luar.
3. Antara waktu bermain permainan luar dengan

waktu makan buah.
4. Antara waktu makan buah dengan aktiviti

PERMATA.
5. Antara waktu makan tengahari dengan waktu

tidur.
6. Antara waktu mandi dengan minum petang.
56
TRANSISI
7. Antara waktu minum petang dengan bercerita.
8. Antara waktu bercerita dengan waktu balik
Cadangan 1. Untuk menarik perhatian kanak-kanak,

Mengurus Pendidik/Pembantu Pusat boleh menggunakan
Transisi kombinasi cadangan berikut:
 Pendidik/Pembantu Pusat
menggunakan alatan yang berbunyi
seperti triangle, kastenet dan drum.
menggunakan suara yang menarik
yang berirama seperti lalalala…,
hehehehe… , bertepuk tangan dan
kanak-kanak meniru bunyi tersebut.
 Pendidik/Pembantu Pusat membilang

nombor satu….dua….tiga….dan
seterusnya.
2. Pendidik/Pembantu Pusat juga boleh

menggunakan kombinasi aktiviti berikut:-
 Pendidik/Pembantu Pusat membawa

kanak-kanak ke sudut bacaan.
57
TRANSISI
membacakan buku cerita.
menyediakan alat mainan seperti blok,
puzzle atau mainan manipulatif.
 Pendidik/Pembantu Pusat memasang

vcd yang berunsur cerita kanak-kanak.
58
E. KESELAMATAN
Keselamatan merupakan faktor penting yang perlu diberi perhatian

oleh setiap pendidik di PAPN dan di TASKA. Kanak-kanak kecil
mudah terdedah kepada pelbagai kemalangan dan kecederaan yang
memerlukan pengawasan rapi. Pendidik perlu memahami dan
mengenal pasti setiap keadaan yang mungkin menyebabkan bahaya
atau menjadi punca kemalangan.
Keselamatan Kanak-kanak
Ketika di Pintu Pendidik/Pengasuh/PPM perlu:

Utama/Pagar
memastikan pintu pagar dan pintu utama
sentiasa berkunci dan kunci diletakkan di
tempat yang senang dicapai oleh
Pendidik/Pembantu Pusat; dan
memastikan kanak-kanak tidak memanjat dan

bermain berhampiran pintu pagar.
Ketika Pendidik/Pengasuh/PPM perlu:

Bermain
3. memastikan kanak-kanak memakai pakaian
yang sesuai;
4. pastikan kanak-kanak sentiasa memakai

selipar/kasut masing-masing semasa aktiviti
luar;
5. memastikan alat-alat permainan yang
59
disediakan sesuai dengan tahap umur kanak-
kanak;
6. memastikan kanak-kanak tidak bermain di

tempat atau dengan benda/bahan yang
berbahaya (longkang, pokok berduri, kolam);
dan sentiasa terlibat sama
7. memerhati kanak-kanak dalam setiap

aktiviti yang dijalankan
Ketika di Bilik Pendidik/Pengasuh/PPM perlu:

Air
1. memastikan lantai bilik air sentiasa
kering dan tiada air yang
bertakung (lantai atau baldi);
2. memastikan mangkuk tandas bersih dan

kering;
3. memastikan alat mandian kanak-kanak

diletakkan pada paras ketinggian
mereka;
4. memastikan bahan pencuci bilik air

diletakkan di tempat yang selamat
dan jauh dari kanak-kanak;
5. memastikan kanak-kanak tidak

menggunakan hot shower tanpa
60
pengawasan orang dewasa;
6. memastikan kanak-kanak tidak bermain

atau berlari di dalam bilik air; dan
7. memastikan kanak-kanak tidak berada

di bilik air tanpa pengawasan orang
dewasa.
Persekitaran 1. Kanak-kanak tidak dibenarkan

Dalaman masuk ke kawasan dapur, pejabat
PAPN dan stor.
2. Pendidik/Pengasuh/PPM
memastikan lantai di persekitaran
sentiasa bersih dan kering;
3. memastikan lantai dilap segera

sekiranya basah atau ada tumpahan
air;
4. menyediakan tong sampah yang

bertutup bagi melatih kanak-kanak
membuang sampah; dan
5. memastikan sampah sentiasa

dibuang (mengikut keperluan).
61
Persekitaran Pendidik/Pengasuh/PPM
Luaran PAPN
1. memastikan pintu pagar selalu ditutup;
2. memastikan permainan disimpan selepas

bermain;
3. memastikan semua alat permainan berada

dalam keadaan yang baik; dan
4. menyediakan tong sampah yang

mencukupi bagi melatih kanak-kanak
membuang sampah
Ketika Tidur Pendidik/Pengasuh/PPM
memastikan muka kanak-kanak tidak

ditutupi selimut.
Pastikan botol susu tidak di hisap/ dalam

mulut ketika kanak-kanak tidur.
62
F. KESIHATAN DAN PENYAKIT
KESIHATAN
1. perlu sentiasa peka kepada kesihatan kanak-

kanak.
2. Pendidik/Pembantu Pusat memastikan kanak-

kanak mempunyai rekod kesihatan yang sentiasa
dikemas kini.
3. Pendidik/Pembantu Pusat perlu memerhati dan

memeriksa kanak-kanak semasa ketibaan.
4. Jika kanak-kanak mempunyai tanda-tanda sakit

biasa yang
5. tidak berjangkit, Pendidik/Pembantu Pusat boleh

mencadangkan kepada ibu bapa/penjaga supaya
membawa kanak-kanak ke klinik atau pulang.
6. Jika kanak-kanak sakit semasa di PAPN, kanak-

kanak perlu diasingkan dan Pendidik/Pembantu
Pusat perlu memaklumkan kepada ibu
bapa/penjaga dengan segera
63
PENYAKIT
Penyakit Berjangkit
Jika kanak-kanak mempunyai tanda-tanda penyakit berjangkit,
1. perlu memaklumkan kepada ibu bapa/penjaga

supaya membawa kanak-kanak ke klinik atau
pulang.
2. Kanak-kanak hanya dibenarkan datang ke

PAPN apabila telah mendapat surat
pengesahan doktor yang bertauliah
mengatakan bahawa kanak-kanak tersebut
telah sembuh sepenuhnya.
3. Pendidik/Pembantu Pusat perlu menghubungi

pejabat kesihatan berdekatan sekiranya
terdapat wabak penyakit Tangan, Kaki dan
Mulut, SARS, Denggi dan Chikungunya.
4. Jika terdapat pengesahan bahawa terdapat

wabak penyakit di atas, Pendidik/Pembantu
Pusat perlu mengambil langkah pembersihan
segera ke keseluruhan PAPN terbabit.
5. Dapatkan khidmat nasihat daripada pejabat

kesihatan supaya langkah pengawalan dan
64
pencegahan boleh diambil.
6. PAPN terbabit boleh ditutup sekiranya

mendapat arahan daripada Pejabat Kesihatan.
PENYAKIT ALAHAN
1. perlu mengenal pasti alahan yang dihadapi oleh setiap

kanak-kanak di bawah jagaannya seperti yang tercatat
di dalam borang pendaftaran.
2. Jika alahan itu tidak dicatat atau dimaklumkan,

Pendidik/Pembantu Pusat perlu menghubungi ibu
bapa/penjaga kanak-kanak tersebut untuk mengetahui
punca dan jenis alahan.
3. Pendidik/Pembantu Pusat mesti sentiasa peka kepada

kesihatan dan alahan kanak-kanak.
4. Sekiranya berlaku alahan minor (ruam),

Pendidik/Pembantu Pusat boleh meletakkan ubat
yang diberikan oleh klinik atau yang disediakan
dengan izin ibu bapa/penjaga.
5. Sekiranya tanda-tanda alahan berterusan,

Pendidik/Pembantu Pusat segera menghubungi ibu
bapa/penjaga untuk membawa kanak-kanak pulang
atau ke klinik.
65
6. Sekiranya ibu bapa/penjaga tidak dapat dihubungi,
Pendidik/Pembantu Pusat boleh membawa kanak-
kanak ke klinik berhampiran.
G. KECEDERAAN:
Kecederaan Ringan
i. Kecederaan Ringan
1. Mengenalpasti kecederaan yang dialami dan

memberi rawatan yang sesuai.
2. Kanak-kanak direhatkan sehingga pulih dan

dipantau dari semasa ke semasa.
3. Mencatat di dalam buku rekod kecederaan kanak-

kanak.
66
4. Memaklumlan kepada ibu bapa/penjaga semasa
pulang.
Kecederaan Berat
Pendidik/Pengasuh/PPM perlu;
1. mengenalpasti kecederaan yang dialami dan

memberi rawatan kecemasan awal.
2. boleh terus membawa kanak-kanak ke

klinik/hospital dan menghubungi ibu
bapa/penjaga semasa dalam perjalanan.
3. akan mencatat di dalam buku rekod kecederaan

kanak-kanak
67
H. BENCANA ALAM
Contoh bencana alam ialah jerebu yang mencatat tahap bahaya, banjir,
pemanasan global dan hujan ribut.
1. memberi penerangan mengenai bencana alam dan ciri-ciri

keselamatan.
2. memastikan kanak-kanak tidak bermain di luar PAPN.
3. mengubahsuai aktiviti luar kepada aktiviti dalam bangunan.
4. memastikan kanak-kanak memakai pakaian yang sesuai
(contohnya: baju sejuk).
5. perlu menghubungi pasukan penyelamat untuk memindahkan
kanak-kanak ke pusat pemindahan sementara dengan segera
sekiranya berlaku banjir kilat.
6. perlu menghubungi ibu bapa/penjaga kanak-kanak dengan
segera.
7. memastikan semua kanak-kanak dalam senarai kehadiran yang
hadir pada hari tersebut telah berada di kawasan berkumpul.
8. mententeramkan dan sentiasa mengawasi kanak-kanak sehingga
ibu bapa/penjaga datang mengambil mereka.
68
I. KEBAKARAN
Langkah-langkah Pencegahan Kebakaran
1. menjalankan latihan kebakaran dengan kanak-kanak sekurang-

kurangnya dua kali setahun.
2. jika terdapat tanda-tanda berlaku kebakaran, tiup wisel atau

loceng sebagai tanda amaran dan menghubungi pihak bomba
dengan segera.
3. kumpulkan kanak-kanak di kawasan lapang (assembly point) di

luar bangunan dan di kawasan yang selamat serta memeriksa
senarai kanak-kanak yang hadir pada hari tersebut.
4. memastikan semua kanak-kanak dalam senarai kehadiran yang

5. bertenang dan cuba mengawal keadaan serta mengawasi kanak-

kanak.
6. tunggu arahan seterusnya daripada pihak Bomba dan

Penyelamat.
69
LATIHAN PENGOSONGAN BANGUNAN
Pendidik/Pengasuh/PPM :
 perlu melakukan latihan kebakaran dengan kanak-kanak

sekurang-kurangnya dua kali setahun.
 mempamerkan pelan bangunan dan laluan kecemasan seperti
kebakaran di tempat yang boleh dilihat oleh semua terutama ibu
bapa/penjaga.
 meniup wisel atau loceng sebagai tanda amaran dan
menghubungi pihak Bomba dengan segera jika terdapat tanda-
tanda berlaku kebakaran.
 kumpulkan kanak-kanak di kawasan lapang (assembly point) di
luar bangunan dan di kawasan yang selamat serta memeriksa
senarai kanak-kanak yang hadir pada hari tersebut.
 tempoh masa yang diambil untuk mengosongkan bangunan
adalah kurang dari 10 minit. (Tempoh tersebut perlu dicatatkan
dalam buku).
 bertenang dan cuba mengawal keadaan serta mengawasi kanak-
kanak.
 memastikan semua kanak-kanak dalam rekod kehadiran yang
 menunggu arahan seterusnya daripada pihak Bomba dan
Penyelamat.
70
J. PENGURUSAN TINGKAHLAKU KANAK-KANAK
1. mendapat latihan mengurus tingkahlaku kanak-

kanak.
2. memahami ciri-ciri tingkahlaku kanak-kanak.
3. apabila membuat sesuatu keputusan berkaitan

masalah tingkahlaku mestilah berasaskan kepada
beberapa pemerhatian yang telah dilakukan beserta
rekod yang sistematik.
4. mengenal pasti faktor-faktor yang menjadi punca

kepada sesuatu tingkahlaku yang dirasakan
bermasalah.
5. membuat perbincangan bersama ibubapa/penjaga

berkaitan tingkahlaku sebagai salah satu cara untuk
mencari penyelesaian.
6. mencadangkan kepada ibubapa/penjaga untuk

merujuk kepada pakar yang berkaitan dengan
tingkahlaku tersebut sekiranya terdapat tingkah laku
yang luar biasa pada kanak-kanak.
71
K. Kesimpulan
DAFTAR ISTILAH
PPM- Pembantu Pengurusan Murid
PAPN- Pusat Anak PERMATA Negara
PENYUNTING
Puan Nani bt Menon

Unit Latihan PERMATA UPM
PENGHARGAAN
Setinggi–tinggi penghargaan dan ucapan terima kasih yang tidak

terhingga kepada semua Penyelia Perkembangan Anak PERMATA
Negara dan pendidik-pendidik PAPN yang telah menyediakan input bagi
menghasilkan Standard Operating Procedures (S.O.P) Pusat Anak
PERMATA Negara (PAPN) ini. Penghargaan ini ditujukan khas kepada
mentor-mentor di pusat-pusat anak PERMATA Negara:
Puan Nani Bt Menon

Penyelia Perkembangan Anak PERMATA
PAPN Pasir Mas Dan PAPN Putrajaya
Prof. Madya Dr. Rohani Bt Abdullah

PAPN Kota Samarahan
Puan Rosazizi Bt Abd Rahim

72
PAPN Dungun
Datin Radziah Bt M. Daud

PAPN Tuaran
Puan Hajah Mahanom Bt Haji Basri

PAPN Subang Jaya
Puan Nor Aeshah Bt Haji Hamzah

PAPN Kepala Batas Dan PAPN Tambun Tulang
Puan Nor Faizah Bt Abdullah

PAPN Mempaga Dan PAPN Chini
Puan Audrey Lee Yoke Wah

PAPN Chembong dan PAPN Bukit Peringgit
Puan Norhayati Bt. Daud

PAPN Batu Pahat
Puan Norsheila Abdullah

PAPN Bercham
Puan Argayah Saad
73
Dr Mastura Badzis
Semua Ketua Pendidik PAPN 2011
ISI KANDUNGAN M/S
PERKARA
FALSAFAH PERMATA 1
DAN KEISTIMEWAAN PROGRAM PERMATA
PENGENALAN 2
A. RUTIN
1. Waktu Ketibaan dan Pulang Kanak-kanak 3-4
2. Mandi dan Bersihkan Diri
i) Mandikan Bayi 5-7

ii) Kanak-kanak Mandi dan Bersihkan Diri 8-10
iii) Menggosok Gigi 11
iv) Menukar Lampin 12-13
3. Makan
i) Makan 14-15
ii) Pemakanan Sihat Untuk Kanak-kanak 16-17
iii) Penyediaan Susu 18-20
74
iv) Kebersihan Diri 21-24
4. Rehat dan Tidur 25-27
B. AKTIVITI KANAK-KANAK
1. Circle Time 28-29
2. Nature Walk 30-31
3. Seni Kraf 32-34

i) Menggunting dan Menampal 35-37
4. Bermain Bebas (Free Play) 38-39
C. PERMAINAN LUAR/PADANG 40
1. Main Air 41-44
2. Main Pasir 45-48
3. Buaian, Jongkang-jongkit, Gelongsor, Pondok 49-56

Terowong, Jambatan Gantung, Tayar, Maze,
Climbing Wall dan Basikal
D. TRANSISI 57-59
E. KESELAMATAN 60-63
75
F. KESIHATAN DAN PENYAKIT
i) Kesihatan 64
ii) Penyakit Berjangkit 65
iii) Penyakit Alahan 66
G. KECEDERAAN
i) Kecederaan Ringan 67
ii) Kecederaan Berat 68
H. BENCANA ALAM 69
I. KEBAKARAN 70-71
J. PENGURUSAN TINGKAHLAKU KANAK-KANAK 72
K. KESIMPULAN 73-74
76

Sop Penjagaan Kanak-Kanak Di Taska PDF

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Sop Penjagaan Kanak-Kanak Di Taska PDF

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

PENGENALAN

Prosedur ini disediakan sebagai panduan kepada Penyelia, Pendidik/

Prosedur ini juga dibina bertujuan untuk membantu pelaksanaan dan

1. WAKTU KETIBAAN DAN PULANG KANAK-KANAK

 menyambut ketibaan kanak- 1. memastikan barangan kanak-

kanak –kanak tidak sihat, 4. mengucapkan salam kepada

 mencatat maklumat (ubat 5. menyerahkan buku log harian

7. kanak-kanak mengambil beg.

9. memastikan pintu pagar

2. menyediakan semua keperluan untuk

3. guna air suam untuk memandikan bayi, Jika

4. rasa kepanasan air dengan siku atau

5. tanggalkan pakaian dan lampin bayi.

6. balut bayi dengan tuala.

3. bersihkan muka dengan tuala kecil yang lembap

4. pegang kepala bayi dan syampu rambut bayi dan

5. bilas rambut dengan air hingga hilang kesan

6. lap rambut hingga kering dengan menggunakan

7. basahkan kaki bayi sebelum masukkan bayi ke

8. masukkan bayi perlahan-lahan ke dalam besen

9. basahkan badan, sapukan sabun dan bersihkan

10. bilas sehingga bersih.

11. untuk memandikan bahagian belakang dan

12. setelah selesai, balut bayi dengan tuala dalam

13. keluarkan bayi dari besen ke tempat persalinan

1. lap badan terutama di bahagian pelipat dari

2. gunakan sedikit losyen atau minyak bayi dan

3. pakaikan lampin, seluar dan baju.

Sebelum mandi Kanak-kanak

1. mandi mengikut kumpulan umur dan jantina

2. mengeluarkan pakaian ganti daribeg atau locker.

3. menanggalkan pakaian dan memakai kain

5. menunggu giliran ditempat yang sesuai bersama

6. bersedia untuk mandi dalam kumpulan kecil (2 -3

7. diminta menyangkut tuala ditempat yang

Semasa Mandi Pendidik/Pengasuh/PPM;

1. Menggalakkan kanak-kanak membuang air

2. pastikan kanak-kanak membasahkan seluruh

3. memastikan kanak-kanak meratakan sabun /

4. pastikan penggunaan syampu dalam kuantiti

5. memastikan kanak-kanak membilas seluruh

6. pastikan kanak-kanak menutup pili air

7. minta kanak-kanak menanggalkan kain

dalam selepas memerah perlu memasukkan

8. membantu kanak-kanak mengelap badan dari

9. memastikan kanak-kanak memakai tuala

Selepas mandi Pendidik/Pengasuh/PPM;

1. bantu mereka mengeringkan rambut dan

2. menggalakkan kanak-kanak memakai baju

3. perlu menyidai tuala di tempat yang

4. memasukan baju yang telah dipakai dalam

beg atau beg khas untuk di bawa pulang.

Pendidik / Pengasuh PPM

1. memastikan kanak-kanak memberus gigi sekuran-kugang 2 kali

2. Kanak-kanak mengambil berus gigi, ubat gigi dan cawan masing-

3. Kanak-kanak digalakkan meletakkan ubat gigi sebesar kacang

4. Memastikan kanak-kanak menggosok gigi dengan cara yang betul

5. Selepas menggosok gigi memastikan kanak-kanak berkumur-

6. Memastikan kanak-kanak mencuci berus gigi dan menyimpan

1. perlu peka dengan ketidakselesaan kanak-kanak dan

2. sediakan barang-barang seperti lampin pakai buang dan

3. bawa kanak-kanak ke bilik air.

4. kanak-kanak digalakkan membuka seluar dan lampin pakai