i

ii
 KATA PENGANTAR

Puji Syukur penulis panjatkan kehadirat Allah SWT karena berkat rahmat

dan hidayah-Nya sehingga laporan praktikum survey dan pemetaan ilmu ukur
tanah ini dapat di selesaikan tepat waktu.
Saya mengakui bahwa manusia mempunyai keterbatasan dalam berbagai
hal, termasuk dalam pembuatan laporan ini. Oleh karena itu tidak ada hal yang
dapat diselesaikan dengan sangat sempurna dalam pembuatan laporan ini. Tidak
semua hal yang dapat kami deskripsikan dengan sempurna dalam laporan ini.
Kami berusaha semampu kami dalam pembuatan laporan ini, dimana kami juga
memiliki keterbatasan kemampuan.
Oleh karena itu kami mengharapkan kritik dan saran dari pembaca. Kami
akan menerima semua kritik dan saran tersebut sebagai pedoman kami dalam
memperbaiki laporan di masa yang akan datang. Sehingga laporan berikutnya
dapat diselesaikan dengan hasil yang lebih baik.
Dengan menyelesaikan laporan ini, semoga dapat memberikan manfaat
dan dapat menambah ilmu dan pengetahuan kita semua.

                                                                                        Jambi, 26 November 2017

                                                                                                      PENULIS

iii
 DAFTAR ISI

LEMBAR PENGESAHAN
LEMBAR ASISTENSI
KATA PENGANTAR....................................................................................iii
DAFTAR ISI..........................................................................................................iv
DAFTAR GAMBAR ............................................................................................vi
DAFTAR TABEL................................................................................................vii
BAB I PEDAHULUAN.........................................................................................1
1.1 Latar Belakang...................................................................................................1
1.2 Maksud dan Tujuan ...........................................................................................1
1.2.1 Maksud....................................................................................................2
1.2.2 Tujuan......................................................................................................2
1.3 Ruang Lingkup...................................................................................................2
BAB II PENGENALAN ALAT............................................................................3
2.1 Umum.................................................................................................................3
2.2 Alat Ukur Sipat Datar.........................................................................................4
2.3 Alat Ukur Sipat Ruang.......................................................................................6
2.4 Alat Ukur Jarak................................................................................................10
2.4.1 Secara konvensional...............................................................................10
2.4.2 Secara elektronis.....................................................................................12
BAB III POLIGON..............................................................................................15
3.1 Dasar Teori.......................................................................................................15
3.1.1 Pengertian Poligon..................................................................................16
3.1.2 Bentuk - bentuk poligon.........................................................................16
3.1.3 Hitungan poligon....................................................................................20
3.1.4 Toleransi pengukuran poligon................................................................23
3.2 Tahapan Hitungan............................................................................................23
3.3 Tahapan Pelaksanaan.......................................................................................24
3.4 Pengolahan Data...............................................................................................26

iv
BAB IV PENGUKURAN BEDA TINGGI........................................................33
4.1 Dasar Teori.......................................................................................................33
4.1.1 Pengukuran sipat datar.........................................................................34
4.1.2 Kesalahan pengukuran sipat datar.......................................................36
4.1.3 Cara penentuan beda tinggi dengan alat sipat datar.............................37
4.2 Kontur..............................................................................................................39
4.3 Metode Perhitungan.........................................................................................41
4.4 Tahap Pelaksanaan...........................................................................................41
4.5 Pengolahan Data...............................................................................................43
BAB V PENUTUP................................................................................................47
5.1 Analisis.............................................................................................................47
5.2 Kesimpulan......................................................................................................47
5.3 Saran.................................................................................................................48
DAFTAR PUSTAKA...........................................................................................49
DOKUMENSTASI

v
 DAFTAR GAMBAR

Gambar 2.1 : Alat ukur sipat datar...........................................................................4

Gambar 2.2 : Kontruksi thedolite.............................................................................7
Gambar 2.3 : Thedolite reiterasi…………...............................................................9
Gambar 2.4 : theodolite repetisi…………...............................................................9
Gambar 2.5 : theodolite elektro optis…….............................................................10
Gambar 2.6 : pita ukur…………………...............................................................10
Gambar 2.7 : bagian total Station..........................................................................13
Gambar 3.1 : Poligon terbuka terikat sempurna.....................................................16
Gambar 3.2 : Poligon tertutup………………........................................................17
Gambar 3.3 : Poligon cabang………….................................................................17
Gambar 3.4 : Poligon konbinasi………………….................................................18
Gambar 4.1 : Kontur..............................................................................................39

vi
 DAFTAR TABEL

Tabel 3.1: Form pengukuran sudut metoda sipat datar..........................................32

Tabel 4.2 : Daftar pengukuran menyipat datar double stand.................................46

vii
 DAFTAR PUSTAKA

Budiono, M. 1999. Ilmu Ukur Tanah. Bandung : Angkasa

Cooper,W.D.1985. Instrumentasi Elektronik Dan Teknik Pengukuran. Jakarta:
Erlangga
Gayo, Yusuf. 2005. Pengukuran Topografi dan Teknik Pemetaan.Jakarta :
PT.Pradjna Paramita
Sosrodarsono, Suyodono Dr.2010.Laporan Praktikum Ilmu Ukur Tanah. Poso:
UNSIMAR.
Takasai, Masayushi.1997.Pengukuran Topografi dan Teknik Pemetaan.Jakarta
:PT.Pradaya Paramita

viii