946/2 Modul Cepat Ingat
Bab 1 : Pengurusan
1.1 Pengenalan kepada pengurusan
1. Definisi Proses merancang, mengorganisasi, memimpin
Pengurusan dan mengawal sumber manusia dan bukan
manusia secara cekap dan berkesan untuk
mencapai matlamat organisasi
2. Kepentingan pengurusan :
1. Pencapaian matlamat menetapkan matlamat dan strategi
organisasi ke arah mencapai matlamat tersebut
2. Mengelakkan melalui kawalan penggunaan sumber
pembaziran secara cekap dan optimum
3. Penyelarasan sumber mengagihkan sumber mengikuti
keutamaan dan keperluan
4. Memimpin modal insan mendorong dan memotivasi modal
insan untuk mencapai matlamat
organisasi
3. Fungsi Pengurusan
1. Perancangan proses menentukan matlamat organisasi
dan membentuk strategi terbaik ke arah
mencapai matlamat tersebut
2.Pengorganisasia proses menyelaras/mengagih sumber
n organisasi untuk melaksanakan tugas bagi
mencapai matlamat organisasi
3. Kepimpinan proses mempengaruhi gelagat pekerja agar
mereka melaksanakan tugas yang ditetapkan
dengan cekap dan berkesan bagi mencapai
matlamat organisasi
4. Pengawalan proses memantau pelaksanaan aktiviti dan
menilai prestasi organisasi serta mengambil
tindakan pembetulan untuk memastikan
matlamat organisasi tercapai
1
Cg Atikah
4. Konsep keberkesanan dan kecekapan
1. Keberkesanan :
- melakukan kerja yang betul ( do the right thing ) iaitu
menetapkan matlamat yang betul dan memilih kaedah yang
tepat dalam mencapai matlamat yang telah ditetapkan
Cth : Pekerja berjaya mengeluarkan kasut mengikut
spesifikasi yang ditetapkan
2. Kecekapan :
- melakukan kerja dengan betul ( do things right ) iaitu
melakukan tugas menggunakan sumber yang minimum
serta dapat mengurangkan kos
Cth : Syarikat pengeluar kasut berjaya menghasilkan 10,500
pasang kasut mengatasi sasaran yang ditetapkan oleh
syarikat iaitu 10,000 pasang
5. Peranan Pengurus ( Teori Mintzberg )
1. Antara perorangan ( Interpersonal ):
1.Lambang/ - menjadi wakil organisasi dlm upacara rasmi
simbol/orang - perlu bina imej & reputasi yg baik kpd pihak
terpenting berkepentingan ( pekerja,pelanggan, masy)
- cth : pengurus menghadiri majlis pelancaran produk
baru, jamuan tahunan, meraikan pelanggan
2.Ketua/ - mengarah, menyelaras akt pekerja bagi mencapai
pemimpin matlamat organisasi, membuat keputusan
- cth : pengurus memberi motivasi & menjadi model
ikutan kpd pekerja kea rah meningkatkan prestasi
3.Penghubung - menjalin hubungan baik dgn pihak luar
/pengantara ( pembekal,pelanggan, pembiaya ) bagi menyokong
akt perniagaan
- mengekalkan hubungan baik/keharmonian dlm
organisasi ( dengan pekerja )
946/2 Modul Cepat Ingat
2. Bermaklumat ( Informational ) :
6. Pendekatan Pemikiran Pengurusan
1.Pemantau - peka terhadap perubahan persekitaran dalaman &
/Pengawas luaran agar dpt kumpul maklumat berguna kpd org
-cth : Pengurus memantau maklumat berkaitan harga
brg, minyak dunia, perubahan dasar krjn yg beri
kesan kpd akt organisasi
2. - menyampaikan maklumat berbentuk angka, fakta,
Penyampai tafsiran kpd pekerja melalui mesy, memo, telefon
-cth : Pengurus menyampaikan visi, misi, objektif sykt
kpd semua pekerja
3. Jurucakap - menyampaikan maklumat ttg org kpd pihak diluar
org ( pelanggan, pelabur, pemegang saham, media)
- cth : Pengurus menyampaikan maklumat ttg prestasi
sykt melalui mesy agung tahunan, siding akhbar
3. Pembuatan keputusan ( Decision Making ) :
1. Usahawan - berusaha mengembangkan perniagaan dgn
menjana idea baru secara kreatif & inovatif
Cth : Pengurus meningkatkan produktiviti dgn
menggunakan sumber & teknologi terkini
2. Perunding - berunding dgn pihak luar ( pembekal, pelanggan
pembiaya,pelabur, kesatuan sekerja )
- cth : Pengurus kew berunding dgn pihak bank bagi
mendapatkan pembiayaan
3. Pengagih - menyelaras agihan faktor pengeluaran kpd jab
sumber mengikut keutamaan/keperluan
- cth : Pengurus menyediakan bajet untuk
mengagihkan dana bagi membiayai akt sykt
4. Penyelesai - membantu pekerja menyelesaikan
masalah/ masalah/konflik yg mereka hadapi
pengawal - cth : Pengurus perlu bijak menyelesaikan masalah
gangguan berkaitan kemerosotan pengeluaran
2
Cg Atikah
1. Pendekatan Klasikal :
1. T. Pengurusan - Frederick Taylor - kajian saintifik utk
Saintifik meningkatkan daya pengeluaran melalui
kecekapan pengeluaran dan pembayaran
ganjaran yg lebih tinggi kpd pekerja
- Prinsip :
1. kaedah terbaik utk setiap tugas
2. Memilih & melatih pekerja secara saintifik
3. Pembahagian tugas yg adil
4. Menggalakkan kerjasama antara pekerja &
pihak pengurusan utk mencapai matlamat
2. T. Pengurussan - Henry Fayol : 14 prinsip Asas Pengurusan
Pentadbiran 1. Pembahagian kerja – kerja yg khusus
2. Esprit de corps – kerja berpasukan
3. Inisiatif – daya usaha
4. Ganjaran – adil/setimpal
5. susunan tertib – kedudukan peralatan
6. Kesamarataan/Ekuiti – layanan yg adil
7. Rantaian skala – autoriti dari atas ke bawah
8. Disiplin – ikut arahan/prosedur kerja
9. Paduan perintah – arahan dr seorg ketua
10. Paduan arahan – capai matlamat yg sama
11. Mengutamakan kepentingan Organisasi –
utamakan kepentingan organisasi
12. Pemusatan – Pembuatan keputusan
terletak pada pengurusan atasan
13. Kestabilan personel – pusinganti pekerja
yg rendah
14. Autoriti – hak membuat keputusan utk
laksanakan tugas
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

3. T. Pengurusan - Max Weber – penekanan kpd autoriti dan komputer utk menguruskan organisasi
Birokrasi hierarki pengurusan 4. Pendekatan Moden/Kontemporari
- Prinsip :
1. Pengkhususan kerja bagi meningkatkan 1. T. Sistem - anggap organisasi sebagai satu sistem yg
kemahiran pekerja mengandaikan setiap bahagian dlm organisasi
2. Hierarki & autoriti yg jelas supaya segala mempunyai hubungkait demi mencapai
aktiviti dpt dikoordinasikan matlamat bersama
3. Tiada sifat pilih kasih - organisasi menerima input dan
4. Mengamalkan prosedur formal agar wujud mengubahnya melalui proses transformasi
kesamarataan dlm membuat keputusan untuk menghasilkan output
5. Kenaikan pangkat berdasarkan merit 2. T. Kontingensi/ - tiada satu pendekatan terbaik yg blh
Situasi digunakan utk semua situasi
2. Pendekatan Kemanusiaan/Gelagat - pengurusan bergantung kpd faktor
kontingensi (dlmn & luaran) organisasi
1. Hubungan - Kajian Hawthorne oleh Elton Mayo - pengurus perlu kenalpasti ciri-ciri situasi
Kemanusiaan - menekankan aspek sosial di tempat kerja dan terlebih dahulu sblm memilih teknik
mengiktiraf kumpulan kerja pengurusan yg sesuai berdasarkan kpd
- menjaga hubungan baik antara pekerja perubahan persekitaran
2. Teori Sains - 1. Teori Maslow : 5 keperluan manusia ( fisiologi,
Gelagat keselamatan, sosial,penghargaan, pencapaian
hasrat diri ) 1.2 Peringkat Pengurusan
2. Teori Mc Gregor : layanan pekerja berdasarkan
1. P. Atasan - bertanggungjawab terhadap seluruh
andaian :
organisasi dan memastikan kejayaan seluruh
- Teori X : sikap negatif-malas, tak
organisasi dgn merancang, mengorganisasi,
bertanggungjawab – perlu dipaksa, diarah,diancam
memimpin dan mengawal
- Teori Y : sikap positif- rajin,bertanggungjawab –
- menentukan visi, misi, hala tuju
perlu beri kepercayaan, cabaran
- terlibat dlm akt pengurusan strategik dan
menentukan dasar – dasar organisasi
3. Pendekatan Sains Pengurusan
- skop membuat keputusan yg lbh luas dlm hal
1. T. Sains - penggunaan model dan formula matematik pasaran, agihan sumber
Pengurusan utk buat keputusan pengurusan -cth: Ketua Pegawai Eksekutif, Presiden,
2. T. Pengurusan - penggunaan statistik dan matematik utk Pengurus Besar, Pengarah Urusan
Operasi menjalankan pengurusan harian 2. P. - bertanggungjawab kpd pengurus atasan dlm
3. T. Sistem - penggunaan teknologi maklumat/sistem Pertengahan menterjemah wawasan, hala tuju, visi,misi
Pengurusan Maklumat - merangka rancangan taktikal di peringkat

3
946/2 Modul Cepat Ingat
jabatan yg selari dgn rancangan strategik
organisasi untuk j/masa sederhana
- menghubungkan rancangan pengurusan
atasan dgn rancangan pengurusan bawahan
- cth: Pengurus Cawangan, Pengurus
Pemasaran, Pengurus Pengeluaran, Pengurus
Kewangan
3. P. Bawahan - bertanggungjawab kpd pengurus pertengahan
dlm melaksanakan rancangan operasi dan
aktiviti khusus di peringkat unit masing-masing
- terlibat dlm rancangan operasi seperti
menyediakan jadual kerja dan menyelia pekerja
bawahan bagi j/masa pendek
- cth: Ketua Unit Promosi, Penyelia Mesin,
Penyelia Akaun
1.3 Kemahiran Pengurusan
1. K. Konseptual - Keupayaan pengurus melihat organisasi secara
keseluruhan, memahami perkaitan antara jab
dlm org, mengenalpasti pengaruh persekitaran
dlmn & luaran org
- Kemampuan pengurus menyelesaikan
masalah yg dihadapi organisasi, melihat
peluang dan ancaman drp persekitaran luaran
- Kemampuan pengurus mencari, menganalisis
dan menginterpretasi maklumat utk bentuk
rancangan strategik organisasi
- cth : Pengarah Urusan mampu mengadaptasi
perubahan dasar kerajaan seperti pelaksanaan
SST menggantikan GST
2. K. Pembuatan - Keupayaan pengurus menganalisis masalah,
Keputusan membentuk alternatif penyelesaian dan
memilih alternatif terbaik dlm menyelesaikan
masalah tersebut
4
Cg Atikah
- cth : Pengurus Besar terlibat dlm membuat
keputusan yang besar berhubungan dengan
perancangan strategik seperti pembukaan
cawangan baru di luar negara
3. K. - Kecekapan pengurus menggunakan masa utk
Pengurusan menyiapkan tugasan secara cekap dan berkesan
Masa - Kemampuan pengurus menyusun tugasan
mengikut keutamaan dan berjadual
- cth : Pengurus Projek menyediakan Carta
Gantt untuk menyusun segala aktiviti supaya
dilaksanakan secara sistematik dan siap dlm
tempoh yg ditetapkan
4. K. - Kebolehan pengurus berinteraksi dan
Kemanusiaan/ bekerjasama secara efektif dengan pihak
Perorangan dalaman dan luaran organisasi
- keupayaan memimpin, mengarah,
menyelaras, memotivasikan pekerja
- Cth : Pengurus berunding dengan
pembekal/pembiaya
5. K. Teknikal - Keupayaan dan kecekapan pengurus
mengaplikasikan teknik, kaedah, prosedur
tertentu dlm pekerjaan
- Kebolehan menggunakan dan
menyelenggarakan mesin
- Cth : Penyelia kilang kain perlu mahir
menggunakan mesin jahit supaya dapat
memantau dan memberi tunjukajar kpd
operator pengeluaran
1.3 Perancangan
1. Kepentingan perancangan
1. Memahami - pengurus dpt mengenalpasti kekuatan,
persekitaran kelemahan org, menjangkakan peluang dan
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

organisasi ancaman terhadap org agar dpt menyusun 3. Proses Perancangan :

keutamaan strategi utk menanganinya
2. Menyediakan - sebagai g/panduan kpd pengurus bagi 1. Menentukan - Pengurus atasan menetapkan matlamat
halatuju membentuk strategi & aktiviti kearah mencapai Matlamat dan menyeluruh org dlm j/masa panjang yg menjadi
organisasi Matlamat organisasi Objektif Panduan kpd pengurus pertengahan & bawahan
3. Panduan - matlamat yg dibentuk dijadikan panduan kpd dlm membentuk obj & strategi setiap jab & unit
membuat pengurus utk membuat keputusan atau - matlamat perlu jelas, boleh dicapai dan realistik
keputusan menyelesaikan sesuatu isu/masalah - Cth : Sasaran jualan tahun ini ialah sebanyak
4. Menyelaras - membantu pengurus mengagihkan sumber RM 5 juta
sumber mengikut keperluan setiap jabatan dgn cekap 2. Menganalisis - Pengurus mengkaji persekitaran dalaman yg
5. Menyelaras - membantu pengurus merancang & menyusun Persekitaran mempengaruhi org ( pekerja, pembekal,
aktiviti kerja aktiviti di peringkat fungsi jab yg berbeza agar Perniagaan pelanggan, pembiaya )
selaras dgn rancangan di peringkat organisasi - Pengurus mengkaji persekitaran luaran yg
6. Sebagai alat - kerja – kerja memantau & menilai prestasi dpt mempengaruhi org ( ekonomi, politik &
kawalan dilakukan dgn berkesan krn perancangan yg perundangan, sosiobudaya,teknologi )
dibentuk merupakan standard yg ditetapkan - Cth : Pengurus mengkaji kesan
utk dicapai kenaikan/kejatuhan harga minyak dunia,
perubahan citarasa pelanggan, kadar inflasi
2. Jenis – jenis perancangan : 3. Membentuk - Pengurus menjana sebanyak mungkin alternatif
Alternatif tindakan yg blh diambil bagi mencapai obj org
1. Jangkamasa Panjang Sederhana Pendek Tindakan - Pengurus membuat analisis SWOT org
Tempohmasa 3-5 / 5-10 thn 1-3/3-5 thn Krg drp 1 thn Cth : Bagi meningkatkan jualan pengurus
Penggubal P Atasan P Pertengahan P Bawahan menjana beberapa alternatif seperti
2. Peringkat Strategik Taktikal Operasi meningkatkan promosi jualan, membuka
cawangan baru, melatih lebih ramai jurujual
Tempohmasa 3-5 / 5-10 thn 1-3/3-5 thn Krg drp 1 thn
4. Menilai - Pengurus mengkaji kelebihan dan kelemahan
Penggubal P Atasan P Pertengahan P Bawahan
alternatif setiap alternatif yg dijana
Skop VMO Obj & tindakan Obj & tindakan
- Pengurus meneliti risiko dan kemungkinan
organisasi peringkat jab peringkat unit
pulangan setiap alternatif yg dijana
3. Kegunaan Tetap Sekali Guna
- Cth : Pengurus mengkaji kos dan anggaran
Kekerapan Berulang kali Sekali sahaja
pulangan pelaksanaan promosi jualan,
Penggunaan
pembukaan cawangan baru dan melatih jurujual
Cth Dasar, prosedur kerja, Bajet, Jadual Kerja,
5. Memilih - Pengurus menyusun alternatif mengikut
peraturan, tatacara Carta Gantt
Alternatif keutamaan/kemampuan org dlm melaksanakan
Tindakan alternatif tersebut

5
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

- Pengurus memilih alternatif terbaik yg dijangkan
memberikan pulangan terbaik
- Cth : Pengurus memilih meningkatkan promosi
jualan untuk produk baru di pasaran sedia ada
4. Alat Perancangan
1. Analisis - Kaedah menentukan unit pengeluaran/jualan
Pulang Modal minimum utk mendapatkan semula modal yg
dilaburkan
- membolehkan pengurus meramal untung sasaran
- Cth Pengiraan:
Perniagaan Atiq mengeluarkan biskut. Kos tetap
syarikat RM 6 000. Harga jualan RM4.50 sekotak.
Kos berubah sekotak biskut ialah RM 2.10
1. Titik Pulang Modal
= Kos Tetap
Harga jualan seunit – Kos berubah seunit
= RM 6 000
RM 4.50 – RM 2.10
= 2, 500 kotak
2. Jum kos pada titik pulang modal
= Kos Tetap + Kos Berubah
= RM 6 000 + RM 5,250
= RM 11,250
2. Carta Gantt - penjadualan rancangan dlm bentuk graf
mendatar menunjukkan akt – akt mengikut
susunan yg perlu disiapkan dlm tempoh yg
ditetapkan
- dpt menentukan masa mula dan masa tamat
setiap akt/kerja
- dpt mengenalpasti urutan proses sesuatu projek
yg dilaksanakan secara sistematik
- dpt menganggar tempoh masa pelaksanaan
projek bagi mengelakkan kelewatan/terbengkalai
3. Bajet - rancangan terperinci yg dinyatakan dlm bentuk
nilai kewangan bg pelaksanaan projek/akt
- ramalan perbelanjaan dan hasil mengikut masa
seperti bulanan dan tahunan
4. CPM - laluan terpanjang penggunaan masa melalui akt
dan peristiwa yg berurutan dlm rangkaian PERT
- digunakan dlm industri pembuatan n pembinaan
utk mengetahui masa akt sesuatu projek
dilaksanakan dgn tepat
5. Perancangan Strategik
1. Visi - Pernyataan umum wawasan yg diharap dpt
dicapai oleh org pada masa hdpn ( dlm j/masa pjg )
- Cth : Visi Air Asia – Menjadi syarikat penerbangan
tambang murah terbesar di Asia
2. Misi - Pernyataan umum ttg tujuan utama penubuhan
sesebuah organisasi
- menjelaskan skop operasi syarikat, pihak
berkepentingan dan produk yg ditawarkan
- cth : Misi Air Asia
* Mencipta jenama ASEAN yg dikenali dunia
* Mencapai kos terendah bagi menjadikan
sesiapapun boleh terbang dgn AirAsia
* Mengekalkan produk berkualiti tinggi,
merangkumi teknologi bagi mengurangkan kos
3. Objektif - sasaran/hasil akhir yg ingin dicapai oleh org dlm
j/masa tertentu pada masa hadapan yg dibentuk
secara khusus drp misi organisasi
- ciri – ciri objektif ialah spesifik, boleh diukur,
boleh dicapai, realistik dan tempoh masa
-Cth : Sasaran keuntungan tahun ini sebanyak RM
5 juta
4. Strategi - rancangan menyeluruh bagaimana organisasi dpt
mencapai VMO yg ditetapkan

6
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

-cth : strategi korporat, strategi perniagaan pengedaran yg luas

5. Taktik - satu pelan operasi yg spesifik bagi -cth teknologi yg
memperincikan bagaimana sesuatu strategi itu akn canggih, lokasi
dilaksanakan dlm tempoh yg lebih pendek perniagaan yg strategik
- Cth : taktik ketepatan masa, taktik serangan
6. Dasar/Polisi - pernyataan asas yg menjadi panduan kpd
pengurus dlm membuat keputusan dan tindakan Faktor O (Peluang) T (Ancaman)
kearah mencapai matlamat organisasi persekitaran - keadaan persekitaran - keadaan persekitaran
- dibentuk berasaskan matlamat & strategi Luaran luaran org yg wujud/ luaran yg blh menghalang
7. Prosedur - tatacara/langkah khusu yg perlu diikuti secara menyediakan ruang kpd /menyulitkan
berurutan sebagai panduan kpd pekerja org utk meraih pelaksanaan strategi bagi
melaksanakan tugas dengan betul pencapaian yg lebih baik mencapai matlamat
- prosedur memohon pinjaman, tindakan disiplin, - cth : perubahan - Cth : kemasukan
pengambilan pekerja, keselamatan dasar /galakan krjn utk pesaing baru, perubahan
8. Standard - ukuran piawaian/tanda aras yg ditetapkan dan mengembangkan org citarasa pengguna,
boleh digunakan utk membuat penilaian prestasi - cth : kemunculan bencana alam,
melalui perbandingan dengan pencapaian semasa teknologi baru kemunculan produk baru,
- cth : pemansuhan sekatan perniagaan,
7. Analisis SWOT sekatan perdagangan perubahan dasar krjn
- cth : pengurangan
Faktor S (Kekuatan) W (Kelemahan) tarif, penurunan inflasi
persekitaran - sumber yg dimiliki org - Kekurangan sumber org,
Dalaman yg blh membantu dlm kelemahan org yg blh 1.4 Pengorganisasian
proses perancangan dan menghalang proses 1. Kepentingan Pengorganisasian
memberi kelebihan perancangan dan
bersaing kelemahan daya saing
- cth pekerja yg mahir, - cth kekurangan pekerja 1. Memastikan organisasi dpt beroperasi dan diuruskan dengan
cekap, rajin,kreatif mahir, bahan mentah tak teratur dan lancar
- cth modal yg besar/ mencukupi/ tak berkualiti 2. Memastikan aktiviti/tugas dpt dilaksanakan dgn cekap dan
kedudukan kew yg - cth jenama tak dikenali, berkesan
kukuh/aset yg banyak reputasi tidak baik, 3. Mengurangkan konflik tugas antara pekerja
- cth pengurusan yg teknologi lapuk, 4. Membantu dlm pembangunan sumber manusia
cekap, jenama/imej yg kekurangan modal, lokasi 5. Menyusun dan menyelaras agihan pekerja dengan lebih
terkenal, reputasi yg perniagaan tak strategik, sistematik
baik, jaringan pengurusan krg cekap 6. Pengagihan dan penggunaan sumber organisasi yg lebih cekap

7
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

secara optimum tanpa berlakunya pembaziran

3. Mengikut - Menggabugkan perjabatan mengikut fungsi dan

2. Bentuk Perjabatanan Matrik divisyen dimana pengurus akan melapor kpd dua
orang ketua iaitu ketua jabatan fungsian dan ketua
1. Mengikut - Pengelompokan aktiviti kerja yg khusus mengikut jabatan divisyen
Fungsi fungsi perniagaan seperti pengeluaran, pemasaran, - Rajah
kewangan dan sumber manusia
- Rajah

2. Mengikut - Pengelompokan aktiviti kerja mengikut jenis

Divisyen produk, kumpulan pelanggan dan kawasan pasaran
- Rajah Divisyen Produk
3. Bentuk – bentuk lain Struktur Organisasi

1. Struktur - terdiri drp pasukan kerja dimana setiap

berdasarkan pasukan pasukan menuju kea rah mencapai
matlamat yg sama
- setiap pasuka mempunyai akauntabiliti
- Rajah Divisyen Pelanggan/Pasaran terhadap prestasi organisasi
- kebaikannya dpt meningkatkan kualiti,
produktiviti dan peningkatan prestasi org
2. Struktur - pekerja-pekerja akn diberikan projek
berdasarkan Projek secara kekal yg mirip kpd struktur matriks
- apabila projek selesai, pekerja tidak akn
kembali kpd jab masing-masing ttp akn
- Rajah Divisyen Geografi

8
946/2 Modul Cepat Ingat
meneruskan dgn projek yg baru
- pekerja perlu mempunyai kemahiran yg
lengkap utk menjlnkan sesuatu projek
3. Unit Perniagaan - Perniagaan kecil yang terpisah
Strategik (SBU) dibangunkan sebagai satu unit dlm sebuah
syarikat besar
- SBU mempunyai strategi dan juga obj
perniagaan yg berbeza dgn sykt induk
- memastikan barisan keluaran tertentu dpt
dimajukan dan dikenali sebagai unit
perniagaan yg mampu berdiri sendiri
4. Organisasi Tanpa - organisasi yg tidak berstruktur kerana
Sempadan tidak wujud rantaian arahan, tiada had dlm
jangkauan dalaman dan pembinaan
pasukan menggantikan perjabatanannya
- menekankan kpd fleksibiliti dan tindak
balas yg cepat dan menggunakan kelebihan
yg ada pada pekerja dgn lebih cekap dan
berkesan
4. Proses Pengorganisasian
1. Penentuan - mengenalpasti matlamat organisasi dan
Objektif objektif setiap jabatan dlm organisasi
- penting sebagai panduan utk menentukan dan
menyelaras aktiviti yg perlu dilaksanakan bg
mencapai objektif tersebut
- cth : perniagaan kedai bunga menentukan
objektif perniagaanya iaitu meningkatkan 10 %
keuntungan dan meningkatkan 20 % jualan
2. - mengenalpasti aktiviti perniagaan yg sesuai
Pengenalpastian dilaksanakan dgn khusus dan terperinci bagi
Aktiviti mencapai matlamat dan hala tuju yg ditetapkan
- memahami aktiviti yg kritikal agar dpt
membuat pengorganisasian dgn cekap dan
9
Cg Atikah
berkesan
- cth : aktiviti kedai bunga melibatkan pembelian
stok, membuat promosi, pembayaran kpd
pembekal, menerima tempahan drp pelanggan,
menerima bayaran drp pelanggan, menggubah
bunga, merekod belian dan jualan bunga
3. Pengelasan - aktiviti dikelaskan dan disusun mengikut
Aktiviti pengkhususan atau kategori tertentu
- mengelaskan aktiviti mengikut kemahiran dan
persamaan tugas
- cth : pembayaran kpd pembekal, menerima
bayaran drp pelanggan dan merekod belian dan
jualan bunga boleh dikelaskan kpd satu kategori
4. - aktiviti akn dikelompokkan mengikut tabii kerja
Pengelompokan atau fungsi yg mudah diuruskan dengan cekap
Aktiviti dan dpt mengurangkan kos pengeluaran
- aktiviti tertentu akn dipertanggungjawabkan
kpd fungsi pemasaran, pengeluaran, kewangan
- cth : aktiviti membuat promosi dan menerima
tempahan drp pelanggan dikelompokkan di
bawah fungsi pemasaran
5. Pengagihan - pihak pengurusan atasan akn mengagihkan
Tugas, Autoriti tugas mengikut keupayaan dan kepakaran
dan - autoriti membuat keputusan dan
Tanggungjawab tanggungjawab diagihkan kpd pekerja agar
mereka dpt melaksanakan tugas dgn cekap dan
berkesan
- cth : Juruwang diberi autoriti menerima dan
menyimpan wang semasa perniagaan sedang
beroperasi, kerani kew diberi autoriti dan
tanggungjawab membuat bayaran kpd pembekal
dan merekodkan belian dan jualan bunga
5. Manual Organisasi
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

Definisi Kegunaan 1. Autoriti - kuasa / hak yg sah kpd pengurus bagi membuat
1. Fail - dokumen bagi - mengetahui senarai tugas keputusan, tindakan dan arahan
meja peringkat ind, unit atau & t/jawab yg perlu - cth : Pengurus Kew mempunyai kuasa membuat
jabatan dilaksanakan pembayaran kpd pembekal dan menerima
- mengandungi carta - mengetahui & memahami bayaran drp pelanggan
jab / unit yg prosedur kerja yg perlu 2. T/jawab - kewajipan utk melaksanakan tugas yg
menunjukkan dilaksanakan diamanahkan dengan sempurna
kedudukan ind dlm org, - mengetahui senarai semak - cth : Penyelia kilang bertanggungjawab
obj organisasi dan setiap keputusan & tindakan memantau kerja – kerja yg dilaksanakan oleh
prosedur kerja yg perlu dilaksanakan operator pengeluaran
berkaitan jawatan yg - menerangkan kedudukan 3. Akauntabiliti - pekerja yg diberikan autoriti dan t/jawab
disandang sesuatu jawatan dlm org melaporkan hasil kerja mereka kpd pihak atasan
- menerangkan obj jab dan seseorang itu blh dipersalahkan sekiranya
2. Manual - dokumen rasmi yg - memberi gambaran mereka tidak menjalankan t/jawab yg diberikan
Prosedur ada pada jab / unit bagaimana sesuatu kerja - cth : Pengurus pengeluaran mempunyai
Kerja - mengandungi dilaksanakan dgn bantuan akauntabiliti terhadap produktiviti dan kualiti
prosedur kerja secara grafik dan rajah produk syarikat
terperinci,berperingkat, - panduan kpd pekerja 4. Pemusatan - Pemusatan autoriti : autoriti diletakkan
mengikut urutan dlm bagaimana melakukan tugas Autoriti /ditumpukan kpd pengurusan atasan dlm
proses sesuatu kerja dgn betul Pemencaran sesebuah organisasi dimana semua keputusan
- sebagai alat kawalan kpd Autoriti /arahan dibuat oleh pengurus atasan
pengurus utk pemantauan -cth : Pengurus Besar membuat keputusan
- memastikan keseragaman mengenai pembayaran bonus tanpa
dlm melaksanakan tugas mendapatkan pandangan drp pengurus yg lain
3. - dokumen yg - perlu diamalkan pada - Pemencaran autoriti : pengagihan autoriti di
Prosedur disediakan oleh org utk setiap peringkat organisasi mana pihak pengurusan atasan memberikan
Kualiti memastikan rekod supaya kualiti keseluruhan autoriti kpd pekerja bawahan membuat
kualiti diwujudkan dan organisasi dpt dicapai keputusan dlm lingkungan had tertentu
diselenggara sebagai berdasarkan keperluan dan kepakaran ind
bukti pematuhan - cth : Pengarah Urusan memberi autoriti kepada
standard & sistem Pengurus Cawangan membuat keputusan yg
kualiti dilaksanakan sesuai dgn keperluan cawangan masing-masing
5. Penugasan - proses penyerahan autoriti dan t/jawab kpd
6. Konsep Pengorganisasian Autoriti pekerja utk melaksanakan tugas tertentu,
membuat keputusan dan bertindak dlm bidang

10
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

tertentu - cth rajah :

- cth : Pengurus Pemasaran menyerahkan tugas
kpd Penolong Pengurus Pemasaran utk membuat
keputusan ketika beliau bercuti
6. - pemberian autoriti, t/jawab / penurunan kuasa
Empowermen secara terkawal kpd pekerja utk membuat
keputusan secara bebas dlm melaksanakan tugas - jangkauan kawalan sempit : menunjukkan
- cth : Pengurus Urusan memberi kuasa kpd sedikit pekerja melaporkan kerja mereka kpd
pegawai bawahan berunding dgn pembekal seorang ketua
berdasarkan prosedur yg ditetapkan oleh syarikat - cth rajah :
7. Autoriti Lini - Autoriti Lini : autoriti formal yg memberi hak
Autoriti Staf kpd pengurus utk membuat keputusan dlm
mengarah dan mengawal pekerja
- digambarkan melalui garis lurus dlm carta
organisasi yg menyambung pihak atas hirarki
organisasi dgn pihak bawah
- cth : autoriti pengurus sumber manusia ialah
mengambil pekerja, memecat pekerja, menilai
prestasi pekerja, memberi ganjaran dan latihan 9. Rantaian - aliran arahan drp pengurus atasan kpd pengurus
kpd pekerja Arahan pertengahan, pengurus bawahan dan pekerja
- Autoriti Staf : hak yg diberikan kpd pengurus utk - garisan menegak dlm carta organisasi yg
memberi nasihat dan perkhidmatan sokongan menyambung setiap jabatan / posisi pekerja
berdasarkan kepakaran yg dimilikinya kpd menunjukkan rantaian arahan
pengurus lini bagi menyokong aktiviti jabatan - menerangkan konsep uniti arahan iaitu pekerja
- digambarkan melalui garisan putus-putus dlm hanya mendapat arahan drp seorang ketua
carta organisasi yg menunjukkan hubungan tidak - cth rajah :
langsung dgn pihak pengurus
- cth : Juruaudit syarikat memberi nasihat
berkaitan hal – hal kewangan, Peguam syarikat
memberi nasihat dlm bidang perundangan
8. Jangkauan - menunjukkan bil pekerja yg melaporkan
Kawalan kerjanya secara terus kpd pengurus
- jangkauan kawalan luas : menunjukkan ramai
pekerja melaporkan kerja mereka kpd seorang
ketua

11
946/2 Modul Cepat Ingat
1.5 Kepimpinan
1. Jenis kuasa
1. K. Sah - autoriti yg diperolehi oleh pemimpin berdasarkan
kedudukannya dlm organisasi
- pemimpin berupaya mempengaruhi pengikutnya
berdasarkan kuasa yg diberi kpdnya utk memberi
arahan dan mengawal pekerja dlm melakukan tugas
mereka
2. K. - keupayaan pemimpin menawarkan sesuatu yg
Ganjaran bernilai kpd pengikutnya dlm bentuk kew dan bukan
kew
- pemimpin menawarkan ganjaran yg bernilai seperti
kenaikan gaji, bonus kpd pengikutnya utk
mempengaruhi pengikutnya melakukan kerja mereka
3. K. Desakan - kuasa pemimpin mengenakan tindakan
negatif/tekanan/ugutan kpd pengikutnya yg tidak
menunaikan tanggungjawab mereka
- pemimpin mempengaruhi dan mengawal perlakuan
pengikutnya menggunakan tekanan seperti
memotong gaji,menurunkan pangkat
4. Kuasa - kebolehan pemimpin mempengaruhi pengikutnya
Rujukan disebabkan ciri-ciri peribadi, perlakuan, karisma,
personalitinya pemimpin yg disanjungi dan boleh
dicontohi
- pekerja akan mengikut arahan dan menghormati
pemimpin yang pandai bergaul, baik hati, pandai
memberi nasihat
5. Kuasa - Kuasa yg diperoleh oleh pemimpin kerana memiliki
12
Cg Atikah
Kepakaran pengetahuan, kemahiran dan pengalaman dalam
bidang kerjanya
- pemimpin menggunakan kepakarannya dlm bidang
teknikal/pengurusan utk mempengaruhi dan
mengawal pengikutnya
2. Jenis Kepimpinan
1. K. Transformational - Pemimpin akn membuat perubahan yg
drastik dlm organisasi
- Perubahan terhadap visi, misi
- Pemimpin berkebolehan membawa
perubahan dan inovasi
- cth : Pemimpin mendorong pekerjanya
dlm melakukan perubahan merangkumi
pemikiran, sikap dan komitmen
2. K. Transactional - Pemimpin menentukan apa yg perlu
dilakukan oleh subordinat utk capai objektif
organisasi
- Pemimpin menggunakan hukuman dan
ganjaran utk mempengaruhi pekerja
- cth : Pekerja yg cemerlang diberi bonus
3. K. Berwawasan - Pemimpin yg mampu menyatakan
wawasan yg realistik, munasabah dan
menarik bagi masa depan organisasi
- cth : Pemimpin mampu menentukan hala
tuju org berdasarkan matlamat ditetapkan
4. K. Karismatik - Pemimpin mempunyai kelebihan
tersendiri dlm mendorong, mengarah dan
mempengaruhi pekerjanya supaya
melakukan tugas
- Pemimpin menwujudkan hubungan yg
baik dgn pengikutnya
- cth : Pemimpin menunjukkan contoh yg
baik utk diikuti oleh pekerja
946/2 Modul Cepat Ingat
3. Gaya Kepimpinan
1. Autokratik - Semua keputusan dibuat oleh pengurus tanpa
perlu berunding dgn pekerja
- Pengurus menggunakan kuasa sah yg ada padanya
utk mengarah pekerja melaksanakan keputusan yg
tlh dibuatnya
- Gaya ini sesuai utk memimpin pekerja bawahan yg
baharu, kurang kemahiran, tiada pengalaman
2. - memberi kebebasan kpd pekerja utk menyumbang
Demokratik idea dan berbincang dlm proses membuat
keputusan tetapi keputusan akhir dibuat oleh
pengurus
- Pekerja akan lebih komited terhadap tugas yg
diberikan dan dpt meningkatkan kreativiti dan
produktiviti pekerja
- Gaya ini sesuai utk memimpin pengurus bawahan
seperti Penyelia Jualan, Penyelia Kilang
3. Laissez – - Pekerja yg mempunyai kemahiran, kepakaran,
Faire pengetahuan yg tinggi dlm bidang kerjanya di beri
kebebasan membuat keputusan berdasarkan
lingkungan had tertentu
- Pekerja diberi peluang membuat pertimbangan
sendiri dlm membuat keputusan bagi
menyelesaikan masalah dlm bidang kerjanya
- Sesuai utk memimpin gologan profesional
4. - Pengurus perlu memahami situasi utk
Kontingensi menggunakan gaya kepimpinan tertentu iaitu
bergantung kpd situasi jenis pekerja dan
persekitaran organisasi
13
Cg Atikah
- Gaya kepimpinan yg berbeza digunakan mengikut
keadaan yg berbeza seperti kuasa ketua,
persekitaran kerja, tugas pekerja, personaliti
pekerja, kemahiran pekerja
- cthnya : pengurus menggunakan gaya kepimpinan
autokratik apabila menghadapi krisis yg perlu
diperbetulkan segera dan pada masa yg sama
menggunakan gaya kepimpinan demokratik apabila
cadangan yg bernas drp pekerja diperlukan utk
menambah baik operasi
4. Peranan Pemimpin
1. Jurulatih/ - menjadi seorg yg dirujuk pekerja utk mendapatkan
Mentor nasihat dan memberi contoh teladan kpd pekerja
2. - menjadi seorg yg membimbing pekerja baharu /
Pembimbing/ kurang mahir agar menjlnkn kerja dgn cekap &
Fasilitator berkesan
3. Pendorong - menjadi seorg yg memberi motivasi pekerja agar
berusaha bersungguh – sungguh dlm melaksanakan
tugas dgn berkesan
4. Penyelesai - menjadi seorg yg suka membantu menyelesaikan
masalah masalah pekerjaan & peribadi pekerja
5. Perunding - menjadi org tengah kpd dua pihak yg bertelagah /
berselisih faham dlm menyelesaikan masalah
6. Jurucakap - menjadi jurucakap kpd pengikut bg meluahkan
isihati mereka /membawa pandangan mereka kpd
pihak pengurusan
7. Sahabat - menjalin hubungan persahabatan dgn
pekerjanya /peka kpd sebarang masalah yg
dihadapi pekerja
8. Ketua - mengkomunikasikan visi & matlamat yg
ditetapkan kpd pekerja di bawah pimpinannya
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

5. Perbezaan antara Pengurus dengan Pemimpin 7. Teori Motivasi :

Dimensi Pengurus Pemimpin 1. Teori Motivasi Maslow

Halatuju Membentuk Membentuk halatuju /
perancangan visi organisasi 5. K. Pencapaian - keperluan utk maju dan memperolehi
organisasi Hasrat Diri kejayaa menggunakan segala potensi yg ada
Autoriti Mendapat kuasa drp Memiliki kuasa dari - pengurus memberi kebebasan bekerja dan
jawatan yg formal sumber peribadi membuat keputusan/memberi cabaran yg
Peranan Melaksanakan fungsi Memberi inspirasi dan lebih byk kpd pekerja yg berprestasi tinggi/
pengurusan dlm org memotivasikan pekerja menyediakan peluang sambung belajar
Tanggungjawa Melaksanakan tugas Menekankan hubungan 4. K. Penghargaan - keperluan utk dihargai, dihormati,diberi
b mengikut arahan interpersonal yg baik kedudukan/status
dengan pengikut - pengurus menghargai prestasi pekerja dgn
Tahap Penyelesaian masalah Penyelesaian konflik menyediakan peluang kenaikan
pembuatan pengurusan dlm pekerja dan menangani pangkat/kenaikan gaji/bonus
keputusan organisasi perubahan 3. K. Sosial - keperluan utk diterima oleh masy dan
menjalin persahabatan/berkasih saying
6. Perbezaan antara Pemimpin Formal dengan Pemimpin Tak Formal - pengurus membentuk pasukan kerja/
menganjurkan program sosial seperti hari
Dimensi Pemimpin Formal Pemimpin Tak Formal keluarga, lawatan,/menubuhkan kelab sukan
Matlamat Untuk memenuhi Untuk memenuhi 2. K. Keselamatan - keperluan melindungi diri drp kecederaan
matlamat organisasi matlamat kumpulan /kehilangan nyawa/jaminan pekerjaan & masa
Jawatan Dilantik secara rasmi Mendapat persetujuan depan / keamanan
ahli - Pengurus menyediakan tempat kerja yg
Bidang kuasa mengikut Ditentukan oleh kondusif/perlindungan insuran/skim pencen @
perundangan & kumpulan KWSP/pengesahan jawatan
peraturan organisasi 1. K. Fisiologi - Keperluan asas utk hidup seperti makanan,
Autoriti Kuasa sah Kuasa rujukan & pakaian, tempat tinggal
berdasarkan jawatan kepakaran melalui - Pengurus perlu membayar gaji yg setimpal/
dlm organisasi pengaruh & kebolehan menyediakan tempat tinggal/menyediakan
elaun pakaian/menyediakan pengangkutan

14
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

Teori Y - suka bekerja, bijak, - Kepimpinan Demokratik :

rajin, bertenaga, pengurus memberi peluang kpd
bertanggungjawab, pekerja dlm membuat
bermotivasi tinggi, keputusan
sanggup hadapi - pengurus memberikan
perubahan kebebasan bekerja dan
2. Teori Herzberg - pengurus memberi tanggungjawab agar minat &
kuasa, kepercayaan, kreativiti dpt ditingkatkan
1. Faktor - Faktor luaran kerja di mana jika ianya wujud dan
kebebasan dan kurang
Penjagaan mencukupi akan mengekalkan pekerja dlm organisasi
menongkong
dan menyenangkan/mengurangkan ketidakpuasaan
hati pekerja dlm melaksanakan tugas
4. Teori Motivasi Mc Clelland
- cthnya : pembayaran gaji / ganjaran kew lain yg
berpatutan, penyediaan tempat kerja yg kondusif, 1. Keperluan - keinginan melaksanakan sesuatu yg sukar,
jaminan pekerjaan utk pencapaian dorongan yg kuat utk berjaya melakukan sesuatu
2. Faktor - Faktor dalaman kerja iaitu yg berkaitan dgn pekerjaan kerja dgn cemerlang
Motivasi yg memberi kepusan kerja dan merangsang pekerja 2. Keperluan - keinginan utk mengekalkan hubungan peribadi
utk meningkatkan produktiviti utk yg rapat, mengelakkan konflik, persahabatan yg
-cthnya penghargaan terhadap sumbangan perhubungan mesra, diterima dan dusukai org lain
pekerja/peluang mencapai matlamat kerja yg 3. Keperluan - keinginan utk mempengaruhi/mengawal org
mencabar/ diberikan autoriti utk laksanakan tugas/beri utk kuasa lain/bertanggungjawab ke atas org lain
perluang memajukan diri/status diri
8. Kepentingan Pasukan :
3. Teori Motivasi Mc Gregor
1. Meringankan beban - melalui agihan tugas kepada ahli – ahli
Andaian ttg pekerja Gaya Kepimpinan kerja dlm pasukan
Teori X - tidak suka bekerja, - Kepimpinan Autokratik : 2. Menyiapkan kerja - melalui beban kerja yg digihkan kpd ahli
perlu dipaksa, malas, pekerja terpaksa diarah, dikawal dlm tempoh ditetapkan - ahli utk disiapkan
tidak suka - Pengurus akan membuat
3. Kualiti keputusan - menjadi lebih baik kerana byk idea yg
tanggungjawab, keputusan
disumbangkan oleh ahli pasukan
bekerja apabila ada
4. Meningkatkan - ahli pasukan bekerjasama mencapai
insentif kew
motivasi matlamat secara berkesan
- pengurus perlu beri
5. Meningkatkan - melalui kerjasama antara ahli – ahli dlm
arahan, kawalan yg
persefahaman pasukan
ketat dan beri insentif
6. Membantu - pekerja yg mempunyai kemahiran,
kew

15
946/2 Modul Cepat Ingat
organisasi melatih kepakaran, pengetahuan memberi
pekerja baru tunjukajar kpd pekerja baru
9. Proses Pembentukan Pasukan
1. - peringkat pengenalan kemasukan ind kedlm
Pembentukan pasukan
- berlaku ketidakpastian/kekaburan ttg matlamat,
kuasa dan hubungan dlm pasukan
- menekankan orientasi dan penyesuaian diri dlm
kalangan ahli pasukan
2. Peributan - wujud konflik, pertelingkahan, persaingan
menyebabkan timbulnya rasa kekurangan
kemajuan dlm pasukan
- timbul permasalahan ttg siapa ketua, peranan yg
dimainkan, tugas yg perlu dilaksanakan, tempoh
pelaksanaan, skop tanggungjawab
3. - wujud keadaan harmoni apabila semua
Penyesuaian permasalahan/konflik dapat diselesaikan
- ahli – ahli dpt bekerjasama dan berinteraksi dgn
baik sebagai satu pasukan
4. Pelaksanaan - mula bertindak melaksanakan tugas masing –
masing dan menyokong antara satu sama lain
- setiap ahli pasukan komited antara satu sama lain
5. - apabila sesuatu tugas telah disempurnakan maka
Penangguhan matlamat yg ditetapkan telahpun dicapai
- pasukan yg bersifat sementara akan dibubarkan
apabila matlamat telah tercapai
- bagi pasukan yg bersifat kekal akan terus
memainkan peranannya
10. Punca- punca stres :
16
Cg Atikah
1. Faktor Pekerjaan :
1. Konflik - pekerja yang diberikan lebih drp satu peranan
peranan dalam organisasi akan berasa tertekan dan timbul
konflik dalam memilih peranan yg lebih utama
2. Kekaburan - pekerja berasa tertekan kerana pihak pengurusan
peranan tidak memberikan penerangan yg jelas ttg peranan,
bidang tugas dan tanggungjawab yg perlu
dilaksanakannya
3. Keperluan - tekanan juga dirasai oleh pekerja yg tidak
tugas mempunyai kemahiran utk melaksanakan tugas
- pekerja yg mahir juga akan rasa tertekan apabila
diberikan tugas yg terlalu mudah
4. Beban - terlalu banyak kerja yg dberikan akan
tugas menyebabkan pekerja berasa tertekan terutama
pekerja baru/pekerja yg kurang mahir
- terlalu sedikit kerja juga akan menyebabkan
pekerja berasa tertekan terutama pekerja yg mahir
5. Skop kerja - pekerja tertekan kerana kerja yang dilakukan
terlalu berbahaya, kerja yg dilakukan terlalu rutin
6. Gangguan - gangguan seksual akan menyebabkan pekerja
seksual wanita terutamanya berasa tidak selesa, takut
7. Tempoh - tempoh masa yg pendek utk menyiapkan kerja
masa menyebabkan pekerja mengalami kesulitan dan
berasa tertekan
8. Implikasi - pekerja yang terpaksa membuat keputusan yang
keputusan mempunyai risiko yang besar akan berasa tertekan
2. Faktor Organisasi :
1. Pengamalan - dasar,prosedur dan peraturan kerja yg terlalu
Dasar,prosedur ketat memberikan tekanan kpd pekerja
, peraturan - struktur organisasi yg terlalu rigid atau tidak
organisasi luwes menyebabkan pekerja berasa tertekan
2. Persekitaran - tempat kerja yg kotor, panas,bising,sesak dan
946/2 Modul Cepat Ingat
kerja berbahaya mewujudkan ketegangan dlm
kalangan pekerja
3. Faktor - pekerja akan berasa tertekan apabila tiada
ganjaran dan jaminan kerja, ganjaran yg tidak setimpal dgn
pampasan kerja, gaji lewat dibayar
4. Kepimpinan - gaya kepimpinan autokratik, tiada autonomi,
organisasi dan tidak diberi peluang dlm pembuatan
keputusan akan menyebabkan pekerja yang lama
yg mahir berasa tertekan
5. Kekurangan - pekerja baru yg kurang mendapat bimbingan
sokongan sosial dan tunjukajar drp pekerja lama, konflik dgn
rakan sekerja dan pihak pengurusan mewujudkan
ketegangan dlm kalangan pekerja
6. Kitaran hayat - organisasi yg baru ditubuhkan banyak perkara
organisasi yg belum stabil manakala organisasi yg
mengalami kemerosotan, pekerja berasa
bimbang akan kehilangan pekerjaan
3. Faktor Individu :
1. Jenis - pekerja yang tiada keyakinan diri, tidak suka
Personaliti diarah oleh ketua, malas, tidak kreatif, tidak sabar
dan berfikiran sempit mudah berasa tertekan
2. Kekurangan - pekerja baru yg kurang pengalaman dlm bidang
Pengalaman kerja akn sering mengalami kesulitan dan tekanan
3. Keperluan - pekerja akan berasa tertekan sekiranya majikan
tidak menghargai sumbangan kpd organisasi
4. Keupayaan - pekerja yg krg pengetahuan/kemahiran akan
lebih tertekan dlm melakukan tugas
4. Faktor Luaran/Persekitaran :
1. Faktor - masalah keluarga seperti menjaga anak sakit,
keluarga penceraian dan kematian ahli keluarga
mempengaruhi ketegangan pekerja
17
Cg Atikah
2. Masalah - kos sara hidup yg meningkat, harga barang
kewangan meningkat akn memberi tekanan kpd pekerja
3. Faktor - keadaan ekonomi yg meleset menyebabkan
ekonomi syarikat mengalami kerugian. Ini akan memberi
tekanan kpd pekerja kerana mereka bimbang
dibuang kerja
4. Hubungan - pekerja yg mempunyai masalah peribadi dgn jiran,
personal ahli keluarga, saudara mara dan rakan akan
menyebabkan berlakunya ketegangan
11. Kaedah mengurus stres :
1. Kaedah organisasi :
1. Program - organisasi perlu menyediakan kemudahan
pembangunan fizikal bersukan seperti padang atau gimnasium
dan sosial supaya pekerja melupakan masalah dan
ketegangan di tempat kerja dan
meningkatkan tahap kesihatan mereka
- organisasi boleh menganjurkan program
seperti hari keluarga, jamuan akhir tahun,
lawatan bagi memberi peluang kpd pekerja
berinteraksi dan bersosial
2. Pemilihan dan - pihak pengurusan memilih pekerja yang
penempatan pekerja benar-benar berupaya dan mahir dlm bidang
kerja tersebut
- pihak pengurusan memberi tugas yg sesuai
dengan tahap kemahiran dan pengalaman
pekerja
- pihak pengurusan memberikan latihan kpd
pekerja yg tidak mahir/pekerja baru/ pekerja
yg diberi tugas baru agar mereka dpt
melaksanakan tugas dgn mudah
3. Program - pihak pengurusan boleh menganjurkan
pembangunan program seperti kuliah agama, kem ibadat,
946/2 Modul Cepat Ingat
kerohanian dan meditasi
mental - pengurus sentiasa memberi nasihat dan
semangat kpd pekerja agar selalu bersabar,
tabah,tenang dan relaks dlm menghadapi
cabaran pekerjaan
- pihak pengurusan boleh mengadakan
kursus pembangunan diri, etika dan motivasi
- organisasi boleh menyediakan bahan
bacaan utk pekerja menambah ilmu dlm
bidang tugas mereka
4. Program - organisasi boleh menyediakan
kaunseling perkhidmatan kaunseling kpd pekerja yg
menghadapi masalah peribadi, keyakinan
diri, hubungan sosial dan kerjaya
- pekerja boleh meluahkan perasaan dan
mendapatkan khidmat nasihat drp kaunselor
yg terlatih bagi membantu menyelesaikan
masalah mereka
5. Sistem mentor - pihak pengurusan melantik seorang pekerja
senior sebagai mentor yg akn membimbing
dan memberi tunjukajar kpd pekerja baru yg
menghadapi masalah dlm pekerjaan
- pekerja boleh merujuk kpd mentor jika
mereka menghadapi masalah kerja,
hubungan sosial dan masalah peribadi
6. Persekitaran kerja - pihak pengurusan perlu menyediakan
tempat kerja yg kondusif iaitu yg bersih,
selesa dan selamat
- Ketegangan kerja dpt dikurangkan dan
pekerja lebih bermotivasi jika bekerja dlm
suasana persekitaran kerja yg kondusif
7. Iklim organisasi - pihak pengurusan perlu merekabentuk
dan reka bentuk struktur organisasi yg lebig fleksibel/lebih
organisasi luwes
- pihak pengurusan perlu mengamalkan
18
Cg Atikah
komunikasi yg lebih terbuka dan penglibatan
pekerja dlm proses pembuatan keputusan
- pihak pengurusan perlu menggunakan gaya
kepimpinan demokratik berbanding gaya
kepimpinan autokratik
- pengurus perlu menjelaskan peranan
pekerja bagi mengelak berlakunya
pertindihan peranan
8. Program - organisasi menyediakan pusat asuhan
sokongan keluarga kanak-kanak di tempat kerja bagi membantu
meringankan masalah keluarga
- pihak pengurusan waktu kerja anjal /
sistem bekerja dari rmh supaya pekerja dpt
menyesuaikan waktu kerja mengikut
keperluan mereka
- organisasi boleh menyediakan tempat
tinggal, kemudahan pengangkutan,
kemudahan cuti, bilik penyusuan ibu
2. Kaedah individu :
1. Amalan - pekerja perlu mengambil makanan yg
pemakanan berkhasiat mengikut jadual pemakanan yg
seimbang supaya mempunyai badan yg sihat
- pekerja mengelakkan makanan yg tidak
sihat seperti makanan berminyak, berlemak,
alkohol dan makanan ringan supaya tidak
menjejaskan kesihatan mereka
2. Amalan - pekerja Islam boleh meningkatkan
kerohanian ketenangan jiwa dengan beribadat seperti
bersolat, berpuasa, berzikir
- pekerja bukan Islam boleh bermeditasi
seperti bertafakur atau yoga utk mendapat
ketenangan jiwa
3. Pengurusan masa - pekerja harus bijak menjadualkan kerja yg
946/2 Modul Cepat Ingat
perlu dilakukan dan mewujudkan sisitem
pemantauan agar kerja dpt disiapkan dlm
masa yg ditetapkan
- pekerja harus menyusun dan melaksanakan
kerja mengikut keutamaan
- pekerja perlu elak sikap menyiapkan kerja
pada saat – saat akhir yg menyebabkan kerja
tersebut kurang berkualiti dan mereka akan
berasa tertekan
4. Pembangunan - pekerja perlu membangunkan minda yg
mental kuat supaya dapat menghadapi cabaran dlm
pekerjaan dgn menghadiri kursus
- pekerja perlu melakukan aktiviti yg
mencabar utk melatih ketahanan minda dan
memupuk sikap yg tabah dan sabar dlm
menghadapi masalah
5. Pembangunan - pekerja sentiasa melakukan aktiviti seperti
fizikal bersenam, riadah dan bersukan supaya
mempunyai badan yg sihat dan kuat utk
bekerja
- Badan yg sihat dpt melawan penyakit yg
berbahaya dan melahirkan minda yg cerdas
dan dpt bekerja dgn cergas
12. Kesan stres :
1. Kepada Individu :
1. Fisiologi - kesan ke atas kesihatan tubuh badan seperti rasa
pening kepala, sakit belakang, letih, sukar tidur, rasa
hendak muntah, berpeluh
- mudah mendapat penyakit seperti serangan
jantung, tekanan darah tinggi keranan sistem badan
tidak berfungsi dengan baik
2. Psikologi - gangguan emosi/perasaan seperti murung, rasa
19
Cg Atikah
bimbang, ketakutan, sedih, cepat marah dan kecewa
- jika perasaan ini berlarutan akan menyebabkan
prestasi pekerja terjejas kerana hilang tumpuan
3. Gelagat/ - kesan kpd tingkahlaku pekerja iaitu menjadi ganas,
kelakuan suka bergaduh, merosakkan harta pejabat, ponteng
kerja,tidur semasa bekerja
- jika ketegangan berlarutan prestasi kerja akan
merosot dan kemungkinan pekerja akan meletakkan
jawatan
2. Kepada Organisasi :
1. Produktiviti - kemerosotan prestasi pekerja yg stres akn
terjejas menyebabkan produktiviti organisasi terjejas
dan mengalami kerugian
2. Peningkatan - organisasi terpaksa menanggung kerugian/kos
kos penyelenggaraan akibat kerosakan harta akibat
vandalisme yg dilakukan oleh pekerja yg stres
- organisasi juga terpaksa menanggung kos
rawatan akibat kemalangan di tempat kerja dan
kos perubatan utk merawat pekerja yg sakit
3. Peningkatan - ketegangan menyebabkan pekerja berhenti
kadar lantik henti kerja dan syarikat terpaksa menanggung kos
untuk merekrut pekerja baru
4. Imej organisasi - imej organisasi akn tercalar apabila
terjejas produktiviti merosot
5. Keharmonian - bertambahnya kadar kemalangan di tempat
organisasi kerja
terjejas - bertambahnya kes salah faham dan
pergaduhan antara rakan sekerja dan pengurus
- jadual kerja terjejas kerana meningkatnya
kadar ponteng kerja dan pengambilan cuti
6. Moral dan - pekerja yg stres tidak dpt memberi sepenuh
motivasi pekerja perhatian terhadap tugas
berkurangan - pekerja kurang bersemangat dan tidak dapat
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

memberi sumbangan sepenuhnya dlm - dasar yg ditetapkan bagi membuat sesuatu

melakukan pekerja keputusan atau tindakan

1.6 Pengawalan 2. Kawalan Luaran :

1. Kepentingan Pengawalan 1. Audit - kerja – kerja audit yg dilakukan oleh juruaudit luar
Luaran yg diupah oleh organisasi utk menyemak, menilai
1. Menjamin aktiviti organisasi dilaksanakan mengikut perancangan dan memperakukan audit yg dilakukan oleh
2. Memastikan hasil yg diperolehi drp akt organisasi adalah juruaudit dalam bagi memastikan kerja audit
menepati sasaran dipatuhi
3. Memberi maklumbalas mengenai prestasi/output yg dihasilkan 2. Peraturan - satu set undang-undang kecil yg terdapat dlm
4. Memastikan setiap proses dlm pemngeluaran menepati piawai yg sesebuah organisasi bertujuan utk menentukan
ditetapkan dgn membandingkan pencapaian sebenar dgn piawaian keharmonian,ketenteraman dan memastikan
yg telah ditetapkan kelancaran akt yg telah dirancang
5. Mengenalpasti penyelewengan atau kesilapan yg wujud utk 3. Undang - - peraturan-peraturan yg termaktub dibentuk dan
diperbaiki undang ditetapkan utk mengawal kelakuan anggota masy
6. Mengelakkan berlakunya penyelewengan yg boleh merugikan agar dpt hidup dgn aman dan tenteram
organisasi
3. Proses kawalan
2. Jenis kawalan :
1. Menetapkan - menentukan tahap prestasi yg perlu dicapai
1. Kawalan Dalaman : standard dalam tempoh masa yg ditetapkan
- standard input merujuk kpd prestasi kerja ind
1. Audit - kerja-kerja memeriksa rekod-rekod kewangan dan - standard output merujuk kpd standard
Dalaman sistem kawalan dalaman organisasi oleh juruaudit kualiti,kuantiti,kos atau masa
dalam organisasi itu bagi memastikan segala prosedur - cth : Syarikat ABC merancang utk menjual 2
dipatuhi juta produk setahun dan mendapat keuntungan
2. Dasar - penetapan garis panduan yg boleh digunakan oleh sebanyak 5 juta
Organisasi pekerja yg berada dlm sesebuah organisasi utk 2. Mengukur - mengukur dan menilai prestasi sebenar
melakukan tugas secara sistematik dan cekap agar pencapaian pelaksanaan perancangan menggunakan kaedah
matlamat organisasi dpt dicapai dgn berkesan kuantitatif
3. Prosedur - tatacara/langkah khusus yg perlu diikuti oleh pekerja - pengukuran prestasi dibuat secara berkala
kerja secara berturutan dlm melaksanakan tugas

20
946/2 Modul Cepat Ingat
/berterusan
- cth : Syarikat ABC mendapat keuntungan
sebanyak 4 juta iaitu dibawah sasaran yg
ditetapkan
3. - membandingkan prestasi sebenar yg diukur
Membandingka dgn standard yg ditetapkan bagi mengenalpasti
n pencapaian sebarang perbezaan
dengan standard - cth : Syarikat ABC gagal mencapai matlamat yg
ditetapkan kerana hanya mencapai 4 juta
keuntungan iaitu kurang 1 juta drp standard yg
ditetapkan
- pengurus perlu mencari punca masalah utk
membentuk tindakan pembetulan
4. Membuat - melaksanakan segera tindakan/alternatif bagi
langkah membetulkan penyimpangan yg berlaku
pembetulan - cth : syarikat perlu memperbaiki kualiti produk,
meluaskan pasaran dan meningkatkan promosi
4. Kaedah Kawalan
1. Kawalan - pemantauan ke atas input / faktor pengeluaran yang
awalan digunakan dalam proses pengeluaran seperti bahan
mentah, sumber manusia, teknologi dan modal
- dilakukan sebelum proses pengeluaran bermula
- melibatkan penetapan dasar,prosedur, peraturan
yang perlu dipatuhi
- bertujuan :
- memastikan input yang digunakan memenuhi
piawaian yang ditetapkan /
melancarkan proses pengeluaran agar tidak tergendala
- mengelakkan kerosakan / kecacatan pada keluaran
Cth :
- Pengurus Pembelian akan memastikan hanya bahan
mentah yang segar di beli daripada pembekal/
- Penyelia kilang memeriksa & menyelenggara mesin
21
Cg Atikah
sblm digunakan
- Pengurus menggubal prosedur,tatacara dan
peraturan pembelian bahan mentah/pengambilan
pekerja/pengeluaran wang/pembayaran kepada
pembekal
2. Kawalan - pemantauan terhadap pelaksanaan aktiviti
semasa - semasa proses pengeluaran sedang berjalan
bertujuan :
- supaya kerja yang dilakukan selari dengan
piawaian/mengikut prosedur kerja yang betul
- sebarang masalah/kesilapan dapat dikenalpasti agar
tindakan pembetulan dapat segara diambil
cth :
- Penyelia kilang memantau cara operator pengeluaran
memotong kain
- Ketua chef memeriksa sampel masakan semasa
proses memasak
3. Kawalan - pemantauan/penilaian terhadap output
selepas - selepas proses pengeluaran tamat
bertujuan
- Memastikan hanya produk yang memenuhi piawaian
akan dipasarkan di pasaran
Contoh :
- Pemeriksaan kualiti produk oleh Pengurus Kualiti
selepas proses pengeluaran selesai/mengasingkan
produk yang cacat
5. Rajah perkaitan antara kaedah kawalan dgn proses pengeluaran :
946/2 Modul Cepat Ingat
Bab 2 : Aspek Perundangan Perniagaan
2.1 Akta Kontrak 1950
6. Alat Kawalan
1. Analisis -
Pulang Modal
2. Carta - Penjadualan rancangan berbentuk graf mendatar
Gantt yg menunjukkan aktiviti – aktiviti mengikut susunan
utk disiapkan berdasarkan masa yg ditetapkan
- cth : Sykt XYZ yg mendapat projek bangunan kedai
perlu menggunakan Carta Gantt utk mengawal
masa bagi menyiapkan aktiviti yg disusun mengikut
urutan proses seperti membeli brg dlm masa
seminggu, menyediakan tapak selama sebulan dan
menyiapkan kerangka bangunana dlm masa dua
bulan
3. Bajet - rancangan terperinci yg dinyatakan dlm bentuk
nilai kewangan, merupakan ramalan /jangkaan hasil
dan perbelanjaan
- cth : Syarikat XYZ perlu menyediakan bajet untk
mengawal jum belanja seperti pembelian bahan
mentah, pembayaran gaji pekerja
4. Analisis - PERT merupakan teknik penjadualan projek yg
CPM/PERT mengandungi urutan aktiviti-aktiviti yg
sebahagiannya berkaitan antara satu sama lain
supaya dilaksanakan mengikut masa yg ditetapkan
- CPM merujuk kpd laluan yg terpanjang
penggunaan masa melalui aktiviti dan peristiwa yg
berturutan
- cth : Syarikat XYZ menggunakan PERT utk
22
Cg Atikah
mengawal masa bagi setiap aktiviti yg disusun
seperti membina tiang dan lantai boleh dijalankan
dalam masa yg sama
- CPM mengenalpasti laluan terpanjang utk
menyiapkan bangunan kedai
1. Elemen – elemen kontrak
1. Tawaran - akujanji oleh satu pihak terhadap pihak yg lain
bahawa ia akn melakukan sesuatu @ menahan
diri drp melakukan sesuatu jika pihak lain itu
bersedia menerima segala syarat yg ditetapkan
oleh pembuat tawaran
- cth : A menawarkan utk menjual kereta dgn
harga RM50,000 kpd B dan B bersetuju menerima
tawaran tersebut dgn syarat yg ditetapkan A
2. Penerimaan - apabila sesuatu pihak menerima cadangan drp
pihak yg membuat tawaran
- cth : B menerima tawaran mengikut syarat yg
ditentukan oleh A
3. Balasan - Faedah yg diperolehi kedua-dua pihak drp
urusniaga yg mengikut perjanjian yg dipersetujui
- cth : A menyerahkan kereta kpd B dan B
membayar harga RM 50,000 kpd A
4. Niat - Perjanjian antara dua pihak menjadi kontrak yg
sah apabila dpt membuktikan bahawa wujudnya
niat utk mengadakan hubungan yg mengikat di
sisi undang2 antara kedua2 pihak
-cth : A mmg berniat utk menjual kereta kpd B
5. Ketentuan - kontrak yg sah mestilah mengandungi
peruntukan yg nyata dan tentu seperti bahasa yg
mudah difahami serta mencapai perkara pokok @
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

syarat utama perjanjian penerima tawaran menjual rumahnya

- cth : A merupakan pemilik sah kereta yg hendak 4. Kematian/ketidaksiuman - Ali mati sblm Abu membuat
dijual / A perlu menyatakan jenis kereta kpd B pembuat tawaran penerimaan tawaran
bagi mengelak ketidaktentuan kontrak yg blh
menyebabkan perjanjian batal 4. Elemen penting penerimaan
6. Keupayaan - kelayakan seseorang utk membuat kontrak iaitu
dewasa, berakal sempurna dan tidak hilang 1. Penerimaan yg dibuat - Penerima tawaran mesti
kelayakan mestilah dikomunikasikan memberitahu pembuat tawaran
- cth : A dan B memenuhi syarat membuat samada menerima tawaran atau
kontrak iaitu berumur 18 thn ke atas/tidak gila sebaliknya
2. Elemen penting tawaran 2. Penerimaan hendaklah - Penerima tawaran harus menepati
jelas, mutlak dan tidak terma tawaran
1. Tawaran mesti - mengandungi terma yg jelas berkaitan bersyarat
jelas, lengkap dan tujuan, nilaian dan tempoh masa kontrak 3. Penerimaan mestilah - Penerima tawaran mesti membuat
muktamad dibuat secara biasa dan penerimaan dgn cara yg munasabah /
2. Tawaran perlu - tawaran yg khusus kpd seseorang, maka munasabah wajib menunaikan cara penerimaan
dibuat kpd pihak pihak lain tidak boleh menerima tawaran yg ditentukan oleh pembuat tawaran
tertentu tersebut 4. Penerimaan hendaklah - Penerimaan mesti dibuat dlm
- tawaran kpd sekelompok org, maka dibuat dlm j/masa yg tempoh yg ditetapkan oleh pembuat
tawaran blh diterima oleh sesiapa sahaja munasabah tawaran / dlm tempoh yg sesuai
3. Tawaran adalah - pelawaan tawaran ialah melakukan 5. Penerimaan lengkap - Penerimaan lengkap apabila ia
berbeza drp perundingan maka tidak terikat dgn terma sebaik sahaja pembuat sampai kpd pengetahuan pembuat
pelawaan tawaran dlm perundingan tersebut tawaran mengetahui dan tawaran
- cth jualan jualan melalui katalog, edaran & menerimanya
pengiklanan,lelongan dan pameran
3. Sebab penamatan tawaran 5. Elemen penting balasan

1. Pembuat tawaran - En. Ali membatalkan tawaran utk 1. Balasan mesti - Pembuat tawaran & Penerima tawaran
menamatkan/membatalkan menjual rumahnya kpd Abu sblm mempunyai unsur mesti mendapat faedah masing-masing
tawaran sblm penerimaan Abu menerima tawaran tersebut timbal balik terhadap kontrak yg dijalankan
dibuat 2. Balasan tidak - Sesiapa sahaja blh memberi balasan
2. Luputnya waktu tawaran - Tawaran tamat jika Abu tidak semestinya datang w/pun dia bkn pihak yg terlibat dlm
membuat penerimaan dlm masa drp penerima janji kontrak tersebut
ditetapkan oleh pembuat tawaran 3. Balasan lampau - Janji yg dibuat bagi membalas sesuatu
3. Penolakan tawaran oleh - Abu menolak tawaran Ali utk adalah sah di sisi perbuatan yg telah dilakukan sblm ini

23
946/2 Modul Cepat Ingat
undang - undang
4. Balasan tidak - Balasan drp penerima tawaran tidak
semestinya semestinya berharga / nilai berpadanan
berpadanan dgn sesuatu yg ditawarkan oleh pembuat
tawaran atas dasar persetujuan bersama
5. Balasan semestinya - Sesuatu balasan mestilah sesuatu yg
sah di sisi undang - tidak bertentangan dgn undang- undang
undang negara
6. Kelayakan membuat kontrak
1. Dewasa - berusia 18 tahun dan ke atas
2. Berakal sempurna - tidak gila/blh berfikir secara rasional
3. Tidak hilang - tiada halangan undang2 utk berkontrak –
keupayaan tidak muflis, bkn seorang banduan
7. Syarat – syarat kontrak
1. Kontrak sah - suatu perjanjian yg blh dikuatkuasakan secara
sah menurut undang – undang kerana
mengandungi semua elemen utama kontrak
2. Kontrak tidak - suatu perjanjian yg tidak blh dikuatkuasakan
sah oleh undang-undang kerana tidak mematuhi
elemen-elemen utama kontrak
3. Kontrak batal - suatu perjanjian yg batal sejak drp peringkat
awal dan seolah-olah tiada sebarang kontrak
antara pihak-pihak yg berkontrak
4. Kontrak boleh - suatu perjanjian yg sah pada awalnya sehingga
batal diketepikan atau dibatalkan oleh salah satu
pihak yg terlibat dlm kontrak tersebut
5. Pelepasan - suatu kontrak dilepaskan/ditamatkan dan
kontrak tidak lagi dikehendaki melaksanakan kewajipan
6. Remedi - pemulihan atau tuntutan ganti rugi yg blh
ditentut oleh satu pihak yg mengalami kerugian
apabila satu pihak lain memungkiri janji
24
Cg Atikah
8. Perkara yg mewujudkan kontrak batal
1. Perjanjian itu - perjanjian secara nyata dilarang oleh
dilarang oleh undang- undang-undang cth : perjudian,
undang perjanjian yg menjejaskan kebebasan
dan kestabilan perkahwinan dan
perjanjian yg mengahalang perdagangan
2. Perjanjian itu - perjanjian yg menyalahi undang-
bersifat undang walaupun tidak dinyatak secara
mengecewakan undang terang ianya dilarang cth : perjanjian
- undang mengelak dr membayar cukai
3. Perjanjian itu - perjanjian yg mempunyai tujuan dan
merupakan fraud / balasan yg bersifat tipu muslihat
penipuan /memperdayakan orang lain cth :
perjanjian utk menipu harta org lain
4. Perjanjian itu - perjanjian yg akn mengakibatkan
mendatangkan bencana kpd nyawa dan harta org lain
bencana kpd diri dan cth : perjanjian utk mencederakan org
harta orang lain lain dan merosakkan harta
5. Perjanjian itu tidak - perjanjian yg menggalakkan perlakuan
bermoral / yg tidak bermoral serta bertentangan
bertentangan dgn dgn ketenteraman awam cth :
kepentingan awam pelacuran, pemerdagangan manusia
9. Perkara yg mewujudkan kontrak boleh batal
1. Paksaan - penggunaan sebarang bentuk kekerasan,
ancaman terhadap diri/harta seseorang
bertujuan utk memaksanya membuat
kontrak
- cth : A ingin B membeli rumahnya dgn
herga RM 50,000. A mengugut utk
memukul B jika enggan membeli rumah
itu. B membeli rumah tersebut krn takut
dipukul. Kontrak ini blh batal krn ada unsur
paksaan
946/2 Modul Cepat Ingat
2. Pengaruh tak - suatu kontrak yg diwujudkan kerana satu
berpatutan/pengaruh pihak lain telah dipengaruhi oleh
tidak wajar kedudukan seseorang
- cth : seorg peguam menasihati A
mendapatkan perkhidmatannya sebanyak
RM20,000 sedangkan A blh mendapatkan
perkhidmatan peguam lain pada harga RM
10,000 sahaja. Kontrak ini blh batal kerana
dianggap peguam itu menggunakan
pengaruh tidak wajar atas anak guamnya
3. Salah nyataan - kenyataan tidak benar secara tipu
muslihat utk mendorong seseorang lain
memasuki kontrak
- cth : A dan B terlibat dgn perjanjian
jualbeli ladang pertanian. A secara tipu
muslihat menyakinkan B bahawa tanah itu
subur dan sesuai utk menanam sayuran. B
bersetuju utk membelinya. Kontrak ini blh
batal kerana wujud unsur salahnyataan
4. Fraud/penipuan - sebarang perbuatan yg dilakukan dgn
niat utk memperdaya pihak yg lain
memasuki kontrak
- cth : X menjual kereta kpd Y dan
memaklumkan bahawa kereta itu tidak
pernah terlibat dlm kemalangan.
Sebenarnya kereta tersebut pernah
terlibat dlm tiga kemalangan yg teruk. L
percaya dan bersetuju membeli kereta itu.
Y boleh membatalkan kontrak kerana X
telah melakukan fraud
5. Khilaf/silap - kesilapan terhadap fakta penting yg
dibuat oleh kedua-dua pihak yg berkontrak
- cth : Dlm kes Raffles lwn Wichelhaus, W
bersetuju menjual kapas yg diangkut oleh
kapal dlm bln Okt, manakala R bersetuju
25
Cg Atikah
membeli kapas yg diangkut dlm bln Dis.
Maka kontrak blh batal kerana wujud
khilaf ttg bln pengangkutan kapal
10. Perkara yg menyebabkan pelepasan kontrak
1. Dengan pelaksanaan - pihak-pihak yg berkontrak telah
syarat – syarat kontrak melaksanakan sepenuhnya
tanggungjawab & hak masing-
masing mengikut syarat- syarat dlm
kontrak
2. Dengan persetujuan - pihak-pihak yg berkontrak
semua pihak yg berkontrak bersetuju melepaskan diri drp
kewajipan di bwh kontrak iaitu
melepaskan sebarang tanggungan yg
telah diikat sblmnya
3. Dengan kemungkiran - apabila satu pihak dlm kontrak
kontrak enggan melaksanakan kontrak
seperti yg telah dipersetujui, pihak
yg lagi satu blh melepaskan diri drp
kontrak
4. Dengan kekecewaan - satu kontrak yg sah pada mulanya
kontrak dikatakan mengecewakan apabila
berlaku satu perkara diluar jangkaan
yg menjadikannya mustahil utk
dilaksanakan
5. Dengan penguatkuasaan - suatu kontrak dilepaskan apabila
undang-undang pelaksanaan kontrak itu tamat
6. Dengan tiada - kontrak blh dilepaskan apabila
kemungkinan berlaku keadaan yg tidak mungkin
akan mengizinkan kontrak dpt
dilaksanakan seperti kemusnahan
brg yg dikontrakkan, kematian org yg
berkontrak, kegagalan matlamat
kontrak, timbulnya ketidaksahihan
11. Bentuk – bentuk remedi :
946/2 Modul Cepat Ingat
1. Ganti rugi - meletakkan pihak yg menanggung kerugian
pada tempat sepatutnya ia berada sekiranya
tidak berlaku pecah kontrak dgn membayar
pampasan mengikut nilai pelaksanaannya
2. Pelaksanaan - satu perintah mahkamah utk mengarahkan
spesifik satu pihak melaksanakan obligasi / akujanji
menurut terma kontrak seperti yg terdpt dlm
kontrak
3. Injunksi - arahan mahkamah yg ditujukan kpd org
tertentu utk menghalangnya drp melakukan
sesuatu/menyuruhnya meneruskan melakukan
sesuatu
4. Quantum - satu pampasan berbentuk bayaran yg blh
meruit dituntut oleh pihak yg dimungkiri di dlm kontrak
terhadap apa yg telah dilakukannya sblm
kontrak dimungkiri
2.2 Akta Kontrak Jualan Barang - Barang
1. Elemen utama Kontrak Jualan Barang – Barang
1. Wujudnya dua pihak iaitu penjual dan pembeli
2. Wujud pemindahan hak milik drp penjual kpd pembeli
3. Wujud barang sebagai subjek utama yg dikontrakkan
4. Terdapat balasan dlm bentuk wang kpd satu pihak kpd pihak yg
lain
2. Jenis barang :
1. Barang sedia ada - brg yg sudah dimiliki dan disimpan oleh
penjual
- cth rumah milik Ali, brg yg dijual
dikedai runcit/pasaraya
2. Barang masa hadapan - brg yg dibuat oleh penjual slps kontrak
jualan dibuat
26
Cg Atikah
3. Jenis – jenis syarat tersirat
1. Masa - pihak yg berkontrak bebas menentukan masa
pembayaran pembayaran, samada masa itu penting atau
sebaliknya
- cth : sekiranya pembeli gagal membayar dlm
tempoh masa tertentu tidak menyebabkan
kontrak itu batal kecuali dinyatakan dlm kontrak
2. Mengenai hak - penjual perlu mempunyai hak milik yg sah ke
milik atas brg yg hendak dijual dan pada masa hak
milik brg tersebut berpindah kpd pembeli
- cth : A mempunyai hak milik yg sah ke atas
rumah yg ingin dijual kpd B
3. Jualan melalui - sesuatu brg dijual melalui perihalan mestilah
perihalan secocok/sama dgn apa yg ditunjukkan melalui
katalog/deskripsinya/iklan
- cth : A membeli kereta drp seorang jurujual,
setelah menerima kereta tersebut A
memeriksanya dn mendapati kereta tersebut
sama seperti yg diperihalkan oleh jurujual
4. Mengenai - tidak ada waranti/syarat tersirat berkaitan
kualiti dan kualiti dan kelayakan bagi apap-apa maksud
kelayakan tertentu bagi brg yg dibekalkan dibawah suatu
kontrak jualan kecuali :
i. pembeli secara nyata/tersirat memberitahu
penjual bagi brg yg diperlukan bergantung kpd
kepakaran penjual
ii. kualiti boleh dagang – dgn syarat jika pembeli
telah memeriksa barang itu, dan sebarang
kecacatan patut didedahkan
5. Jualan melalui - brg yg hendak dijual mestilah secocok dgn
contoh /sampel sampel dari segi mutu, pembeli berpeluang
membandingkan/memeriksa brg dan barang
hendaklah bebas drp sebarang kecacatan yg
mungkin tidak kelihatan pada pemeriksaan
946/2 Modul Cepat Ingat
terhadap contoh
4. Elemen utama yang perlu ada dalam Kontrak Jualan Barang :
1. Wujud dua pihak iaitu penjual dan pembeli
2. Wujud pemindahan hak milik daripada penjual kpd pembeli
3. Wujud barang sebagai subjek utama yang dikontrakkan
4. Terdapat balasan dalam bentuk wang drp satu pihak kpd pihak
yang lain
5. Elemen – elemen lain dlm Kontrak Jualan
1. Waranti - jaminan terhadap atribut produk dimana jika
mungkir, memberikan satu hak utk pembeli
menuntut gantirugi ttp bkn hak utk menolak
produk tersebut
2. Keterangan - hak pengguna utk mendapat maklumat
mengenai brg yg ingin dibeli
3. Bebas dari - brg yg dibeli dpt digunakan dgn mudah, tidak
kesulitan rosak pada penggunaan yg pertama dan tidak
membahayakan pengguna
4. Boleh guna - brg yg dijual mesti dpt digunakan pada masa
brg itu dibeli dan selari dgn kehendak pembeli
5. Mutu - kualiti brg mesti bersesuaian dgn tujuan
penggunaan, selamat digunakan dan
mempunyai kualiti blh dagang
Bab 3 : Kemahiran Komunikasi
1. Proses komunikasi
27
Cg Atikah
1. Penghantar - pihak yg mencetuskan idea/mesej/maklumat yg
ingin dikongsi/ disampaikan kpd penerima
- cth : Penghantar iaitu pengurus jualan yg ingin
memberi taklimat kpd jurujual
2. Enkod - proses di mana penghantar cuba menterjemah
maklumat yg ingin disampaikan kpd bentuk yg blh
difahami oleh penerima (lisan, tulisan, visual)
- cth : Pengurus jualan menyampaikan maklumat
secara lisan dan bertulis kpd jurujual
3. Saluran - cara/kaedah yg digunakan oleh penghantar utk
/media menyampaikan maklumat kpd penerima
- cth : Pengurus jualan membuat pembentangan
dengan menggunakan komputer, LCD / membuat
panggilan telefon
4. Dekod - proses di mana penerima cuba menterjemah
maklumat yg diterima drp penghantar kpd bentuk
yg boleh difahami
- cth : jurujual cuba mentafsir dan memahami
maklumat yg diterima drp pengurus jualan
5. Penerima - pihak yg mendapat maklumat drp penghantar
- cth: jurujual merupakan penerima maklumat
6. - respon yg dilakukan oleh penerima terhadap
Maklumbalas maklumat yg diterima drp penghantar secara lisan
atau bukan lisan
- cth : kerani menanyakan soalan/ memberi
cadangan kpd pengurus jualan
2. Halangan komunikasi
1. Fizikal - gangguan yg wujud secara nyata & langsung
- cth : bunyi bising kenderaan & mesin, bunyi
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

telefon, berckp dlm dewan dlm dewan tanpa

pembesar suara, halangan dinding
2. Psikologikal - perbezaan cara berfikir, persepsi/tanggapan yg
berbeza antara penghantar dgn penerima yg 3. Melintang - pertukaran maklumat antara dua jabatan
dipengaruhi oleh taraf pendidikan, pengalaman, berbeza pada peringkat yg berbeza
emosi, ciri-ciri peribadi,latar belakang - cth : Pengurus kew mendapatkan maklumat drp
- cth : tanggapan yg berbeza terhadap bunyi penyelia jualan
letupan berdasarkan pengalaman masing-masing - rajah :
3. Sosiologikal - perbezaan interaksi dan budaya yg berbeza
antara penerima dan penghantar
- cth : penggunaan perkataan aku ketika berckp
dgn org tua dianggap biadap dlm budaya masy
Melayu
4. Semantik - penggunaan istilah yg mempunyai banyak makna
yg disalahtafsir 4. Jenis – jenis komunikasi
- cth : perkataan daki bermaksud kotoran dan
memanjat Dimensi 1. Kom. Lisan 2. Kom. Bukan Lisan
Media - menggunakan suara, - menggunakan huruf,
3. Bentuk komunikasi percakapan/pertuturan simbol
Maklumbala - diperolehi dgn segera - lambat diterima
1. Menegak - pertukaran maklumat antara dua pihak pada s
peringkat yg berlainan dlm jabatan yg sama Bukti - Tidak boleh disimpan - blh direkodkan
- cth : Pengurus Kew melaporkan kedudukan kew Kos - lebih murah - lebih mahal
kpd Pengurus Besar
- rajah : 5. Komunikasi Lisan

1. Mesyuarat - melibatkan pengaliran maklumat dua hala

antara ahli kump dlm situasi formal utk
mencetuskan idea yg bernas
2. Mendatar - pertukaran maklumat antara dua pihak dlm jab 2. Perbincangan - perbincangan dlm kump kerja utk merancang
yg berlainan pada peringkat yg sama dan menyelesaikan masalah
- cth : Pengurus Pemasaran membentangkan bajet 3. - pengaliran mesej sehala drp pembentang kpd
kpd Pengurus Kew Pembentangan audien dlm satu situasi yg formal melibatkan
- rajah : hasil drp kajian ilmiah/kertas kerja/laporan kew
4. Ucapan - pengaliran maklumat sehala drp pemberi

28
946/2 Modul Cepat Ingat
maklumat kpd audiens
6. Komunikasi Bukan Lisan
1. Visual - Kaedah komunikasi yang melibatkan penggunaan
carta dan graf, gambar atau foto, carta aliran, gambar
rajah, penggunaan video, teks, grafik dan animasi
sebagai alat bantuan untuk menerangkan sesuatu
kepada audiens
-Cth:Pengurus Pemasaran menggunakan kain rentang
untuk menunjukkan gambar produk baru
- cth : Pengurus menampal simbol arah laluan/ peta
lokasi tempat berkumpul jika berlaku kebakaran
2. Bertulis - Komunikasi melalui penggunaan simbol bertulis atau
perkataan dalam bentuk sehala dan formal.
- Komunikasi sehala yang melibatkan penggunaan
bahasa, tatabahasa, struktur ayat dan gaya penulisan.
-Cth: Pengurus menghantar surat/memo
pemberitahuan mesyuarat
- Cth : Pengurus menghantar bil/ katalog produk
melalui e-mel kepada pelanggan
3. Bahasa - Komunikasi yang melibatkan pergerakan atau
Badan perawakan anggota badan manusia daripada muka
hingga ke kaki, cara berpakaian dll
- Cth : Pengurus menunjukkan perubahan air muka
untuk menggambarkan perasaan marah/geram/sedih
- Cth Pengawal keselamatan menunjukkan arah keluar
menggunakan tangan
7. Media komunikasi
1. Bersemuka - komunikasi secara berhadapan pada satu tempat
yg sama
- cth : mesyuarat, perbincangan, pembentangan,
ucapan, perbualan
2. Telefon - berhubung melalui pertuturan dlm jarak yg jauh
29
Cg Atikah
tanpa perlu bersemuka
- cth : Pengurus caw timur menelefon pengurus
caw selatan untuk bertukar maklumat
3. Internet - jaringan / rangkaian perhubungan antarabangsa
yg membolehkan pengguna komputer di seluruh
dunia berhubung antara satu sama lain
- cth : Pengurus pemasaran mempromosikan
produk di laman sesawang sykt
4. Intranet - jarinagn / rangkaian perhubungan dlmn yg
digunakan oleh organisasi utk menyampaikan
maklumat kpd pekerjanya dgn cepat
- cth: Pengurus kew dpt menghantar laporan kew
kpd Pengarah
5. - komunikasi bertulis yg formal mengandungi
Memorandum maklumat berunsur desakan, permintaan, rayuan
berkaitan sesuatu isu
-cth : Memorandum di hantar kpd agensi kerajaan
berkenaan isu kenaikan harga brg, isu pencemaran
6. Surat – - komunikasi bertulis secara formal yg digunakan
menyurat utk membuat permohonan, aduan,
pemberitahuan, pertanyaan
- cth : Pengurus menghantar surat permohonan
mengadakan carnival jualan kpd pihak berkuasa
7. Laporan - pemberian maklumat secara rasmi drp pihak
bawahan kpd pihak atasan menerangkan hasil
kajian/penemuan
-cth : laporan soal selidik, laporan kualiti, laporan
kedudukan kewangan
8. Buletin - laporan bertulis yg ringkas diterbitkan secara
berkala utk memaparkan perkembangan terbaru,
berita – berita penting yg ditujukan kpd pekerja
dlm organisasi
- cth : buletin dicetak secara bulanan utk
melaporkan akt dan berita terkini ttg organisasi
9. e-mel - pertukaran maklumat menggunakan internet /
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

intranet dengan cepat pada kos yg murah
- Pengurus pemasaran menghantar e-mel kpd
pelanggan utk mempromosikan produk
10. Pekeliling - Penyampaian maklumat yg ringkas dan khusus
kpd pihak organisasi yg mendorong tindakan
segera oleh penerima
8. Proses mendengar
1. Menerima - pendengar menerima maklumat yg disampaikan
oleh penghantar dlm btk perkataan, tulisan,
bahasa badan
2. Memahami - pendengar cuba mentafsir & menganalisis
maksud mesej yg disampaikan dlm btk yg difahami
3. Mengingati - pendengar menyimpan mesej dlm minda utk
dikeluarkan semula apabila diperlukan
4. Menilai - pendengar menilai kesahihan mesej berdasarkan
pertimbangan sendiri
5. Memberi - pendengar memberi maklumbalas terhadap
tindak balas mesej seperti menanya soalan , bahasa badan
9. Teknik mendengar secara berkesan
1. Mendengar - secara empati : pendengar cuba merasai,
secara empati dan menghayati perasaan penghantar semasa
objektif berkomunikasi
- secara objektif : pendengar menilai maksud
mesej dgn adil/tanpa berat sebelah
2. Mendengar - secara kritikal : mendengar dgn minda yg
secara kritikal dan kritis dan perhatian yg serius
non-judgemental - secara non-judgemental : mendengar dgn
fikiran terbuka dan elak penghakiman awal
3. Mendengar - secara cetek : memahami maksud mesej yg
secara cetek dan tersurat/maklumat asas sahaja
mendalam - secara mendalam : memahami maksud mesej
yg tersirat
10. Teknik mendengar secara aktif
1. Mengulang - pendengar menyebut semula maksud
maksud pembicara berulang kali utk memastikan
pembicara kefahamannya berkaitan fakta penting
2. Meluahkan - pendengar meluahkan apa yg difahami bagi
kefahaman menghayati perasaan pembicara
terhadap maksud - memberi keyakinan kpd pembicara utk
pembicara meneruskan penyampaian mesej seterusnya
3. Menanya - Pendengar mengemukakan pertanyaan
soalan terhadap perkara yg kurang difahami utk elak
salah faham dan menunjukkan pendengar
berminat / memberi perhatian
11. Prinsip berunding
1. Tumpuan kpd - semua perunding memberi tumpuan kpd isu
minat bukan yg ingin diselesaikan
kedudukan - elak drp mengambil kesempatan menguasai
perundingan menggunakan kedudukan/pangkat
2. Asingkan - perunding perlu elak drp menunjukkan emosi
manusia drp yg negatif & ketepikan masalah peribadi
masalah semasa berunding
3. Jana pelbagai - pelbagai alternatif penyelesaian perlu
pilihan dibentuk bagi memberi manfaat kpd semua
pihak yg terlibat dlm perundingan
4. Guna kriteria - bagi memastikan keputusan rundingan
yg objektif dan diterima baik oleh semua perunding, satu
boleh diterima kriteria khusus yg mengikut standard dan sah dr
umum segi undang – undang perlu dibentuk
12. Elemen perundingan
1. Maklumat - Dalam melaksanakan perundingan kedua-dua
pihak perlu mempunyai maklumat yang lengkap
- Fakta yang tepat berkaitan dengan apa yang

30
946/2 Modul Cepat Ingat
hendak dirundingkan.
- Semakin banyak maklumat maka semakin baik
hasil sesuatu rundingan
- Cthnya : Perundingan dengan pembekal
memerlukan maklumat yang lengkap seperti jenis
dan kuantiti bahan mentah, tempoh pembekalan,
harga, tempoh bayaran
2. Masa - Merujuk kepada jumlah peruntukan masa yang
ditetapkan semasa hendak menjalankan rundingan.
- Sekiranya perkara yang hendak dirunding adalah
sukar maka jumlah masa yang diperuntukan
mestilah lebih berbanding dengan perkara yang
mudah dirundingkan.
- Cthnya perundingan dengan pembiaya yang
dijalankan dengan tergesa – gesa boleh
mengakibatkan kerugian kerana pihak lain akan
mengambil kesempatan terhadap keadaan yang
terdesak itu
3. Kuasa - Merujuk kepada keupayaan pembuat keputusan
semasa rundingan dibuat
- Seseorang yang menjadi wakil dalam perundingan
mestilah mempunyai kuasa yang berpunca dari
kuasa kepakaran dan kuasa sah
-Cthnya pengurus pengeluaran mempunyai kuasa
dalam membuat keputusan berkaitan dengan
perundingan dengan pembekal
4. Etika - Merupakan satu standard kelakuan seseorang
dilindungi dengan kesesuaian moral atau akhlak
sama ada betul atau salah berkaitan dengan
sesuatu komunikasi.
- Semasa melaksanakan perundingan sebolehnya
pihak yang terlibat cuba mematuhi etika yang
31
Cg Atikah
dipersetujui bersama
- Cthnya pengurus mematuhi peraturan yang
ditetapkan/memberikan maklumat yang
tepat/berunding dengan niat yang baik dan jujur,
bersopan dan bertolak ansur semasa berunding
5. Budaya - Merupakan satu set amalan cara hidup yang
diamalkan secara tradisi oleh sekelompok
masyarakat.
-Dalam melaksanakan perundingan terutama
sekali bagi kedua pihak yang mempunyai latar
budaya yang berlainan seharusnya mempelajari
adat budaya pihak yang terlibat dalam
perundingan
supaya sesuatu perundingan itu berjalan dengan
baik.
- Contoh: amalan budaya seperti subbudaya etnik,
sub budaya pekerjaan, sub budaya agama,politik
dan juga geografi.
6. Personaliti - perlakuan /keterampilan/ perwatakan individu
yang terlibat semasa proses perundingan
- Cth perlakuan/ personaliti yang harus dimiliki
semasa mengadakan perundingan:
- Menunjukkan kesungguhan semasa mengadakan
perundingan
- Bersifat tolak ansur semasa mengadakan
perundingan.
- Saling mempercayai antara satu sama lain.
- Bersifat fleksibel dan dapat menyesuaikan diri
semasa perundingan.
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

- Mendengar secara aktif semasa mengadakan 5. Nasional - perundingan antara dua atau lebih organisasi dlm
perundingan. negara yg sama
- cth Perundingan antara dua buah syarikat yg
- Bersedia dari segi fizikal yang sesuai, seperti menjlnkan projek kjrn seperti membina lebuhraya,
berpakaian yang sesuai dengan situasi empangan, lapangan terbang
perundingan. 6. Dua hala - perundingan yg melibatkan dua pihak dr negara
7. Aspek - Merujuk kepada norma hidup yang diamalkan yg berlainan
Sosial oleh sekelompok masyarakat tertentu. - cth Perundingan krjn Malaysia dan Indonesia
mengenai isu pekerja asing
- Perkara ini penting untuk diketahui oleh mereka 7. Serantau - perundingan yg melibatkan beberapa buah
yang ingin mengadakan perundingan supaya aspek negara serantau
sosial tidak menjadi penghalang kepada proses - cth sykt multinasional dari Asia Tenggara
perundingan. berunding utk membuat usahasama dlm
perniagaan
- Cth : Perunding haruslah mempunyai kebolehan
8. Pelbagai - perundingan yg melibatkan beberapa buah
mendengar, mengambilkira/menghormati
hala negara di serantau yg berlainan
pendapat pihak lain
- sykt multinasional dari Asia Tenggara dan Asia
Tengah berunding utk membuat usahasama dlm
13. Tahap perundingan perniagaan
9. Global/ - Perundingan antara negara – negara di dalam
1. - perundingan dlm diri ind itu sendiri dgn mentafsir
Antarabangsa dunia bg membincangkan isu sejagat
Intrapersonal sendiri maklumat sblm membuat keputusan
- Mesyuarat WTO yg membincangkan isu
- cth Pengurus membuat pesanan drp pembekal
perdagangan dunia, WHO yg membincangkan isu
berdasarkan kpd persepsinya
kesihatan dunia
2. - perundingan antara ind dgn ind / sekumpulan ind
Interpersonal lain
- cth Perundingan antara majikan dgn kesatuan
sekerja menuntut kenaikan gaji 14. Strategi perundingan
3. - perundingan dlm lingkungan jab itu sendiri
Intrajabatan - cth Pengurus kew berbincang dgn penyelia akaun 1. Good - Good Guy bersifat lembut dan sopan sementara
ttg laporan kew sykt guy,Bad guy Bad guy bersifat agresif dan mendesak semasa
4. - perundingan antara dua atau lbh jab dlm perundingan
Interjabatan organisasi bagi menyelaras kerja - Good Guy berperanan memujuk pihak lawan
- cth Pengurus Pengeluaran berbincang dgn supaya sanggup menerima tawaran
Pengurus Kew ttg bajet membeli mesin - cth : Pengurus pembelian secara agresif

32
946/2 Modul Cepat Ingat
mendesak utk membeli produk pada harga yg
lebih murah manakala pembekal dgn sopan
memujuk pengurus dgn menawarkan harga yg
lebih sesuai
2. Nibbling - Satu pihak mengemukakan permintaan lain slps
perundingan dicapai
- cth : Pengurus Pembelian meminta pengurangan
harga sedikit demi sedikit sehingga persetujuan di
capai dgn pembekal
3. Trial Balloon - satu pihak mengemukakan cadangan akhir
samada setuju atau tidak
- cth : Pengurus Pembelian mencadangkan satu
harga yg paling rendah bagi menguji samada
pembekal setuju ataupun tidak
4. Red herring - satu pihak mengemukakan isu sampingan yg
munasabah utk alih perhatian pihak lawan drp
membincangkan isu utama supaya keputusan
perundingan memihak kpdnya
- cth : Pengurus Pembelian mengalihkan isu
pengurangan harga kpd kaedah dan tempoh
bayaran
5. Outrageous - satu strategi psikologi yg mengganggu emosi
pihak lawan supaya menerima tawaran
- cth : Pengurus Pembelian mengugut pihak
pembekal sekiranya perundingan gagal maka
pembekal tidak berpeluang utk berunding dgn
pembeli lain
6. Apparent - Satu pihak berpura – pura menarik diri drp
withdrawal perundingan agar pihak lawan merasa terdesak
utk bersetuju dgn tawaran
- cth : Pengurus Pembelian mengugut utk menarik
diri drp perundingan dan menyatakan akn
membeli drp pembekal lain
7. Limited - satu pihak memberi alasan dgn berpura-pura
authority menyatakan beliau tidak mempunyai kuasa
33
Cg Atikah
membuat keputusan
- cth : Pengurus Pembelian menangguhkan
perundingan dgn alasan tidak berkuasa
mengubah terma tawaran /membuat keputusan
15. Peranan/kepentingan ICT dalam pengurusan perniagaan
1. - ICT digunakan dlm kerja mereka bentuk ,
Pengeluaran memproses dan membungkus produk
- cth : Penggunaan Computer-Aided-Design (CID) dlm
merekabentuk model kereta, Penggunaan mesin yg
dikawal secara automatik menggunakan sistem
komputer dlm kilang
2. Pemasaran - ICT membantu menyebarkan maklumat secara
meluas dgn cepat pada kos yg rendah
- cth : Pengurus menggunakan laman sesawang,
media sosial, e-mel utk mempromosikan produk
3. Kewangan - ICT meningkatkan kecekapan org dlm merekodkan
urusniaga, penyediaan laporan kewangan dan
merancang kewangan
- cth : Menggunakan perisian khusus utk
menyediakan belanjawan, laporam kewangan
- cth : Pembayaran/penerimaan wang menggunakan
kad kredit, kad debit, mesin ATM, CDM
4. Pengurusan - ICT meningkatkan pengurusan sumber manusia
Sumber seperti penyimpanan data pekerja, merekod
Manusia kehadiran dan penilaian prestasi
- cth : Kehadiran pekerja direkadkan menggunakan
sistem i-hadir
5. Perakaunan - ICT dpt meningkatkan kecekapan akauntan dlm
menyediakan penyata kewangan seperti kunci kira-
kira, penyata pendapatan dan penyata aliran tunai
- Perisian USB Accounting mempercepatkan proses
penyediaan penyata kewangan
6. Komunikasi - ICT menjadikan sistem komunikasi lebih berkesan,
cepat dan murah
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

- cth : Syarikat boleh menghantar bil kpd pengguna
kpd melalui e-mel
- cth : Intranet digunakan utk pekerja dlm organisasi
berkomunikasi dgn cepat
7. Pengurusan - ICT membantu org menyimpan data pembekal
Inventori - Pengawalan inventori dpt dilakukan dgn sistematik
dan dpt dikemaskini secara dlm talian
- cth : Sistem Point Of Sales digunakan utk merekod
keluar masuk inv, mengira baki inv
16. Peranan internet dalam meluaskan peluang perniagaan
1. e-dagang - proses menjlnkan perniagaan melalui rangkaian
komp/internet seperti membeli & menjual brgn,
membuat tempahan dan byrn secara dlm talian
- cth : e-pay, e-shop, PayPal
- Kelebihan:
 Pemasaran lebih luas
 Menjimatkan masa
 Menggantikan konsep manual
 Mengurangkan kos
 Modal permulaan yg rendah
 Pelanggan mempunyai byk pilihan
2. e- - kaedah pemasaran melalui media eletronik utk
pemasaran mengkomunikasikan, mempromosikan dan
memasarkan produk dlm talian
- cth : Mudah.my, Lazada, Zalora, Shopee
3. e- - membolehkan pembekal memasarkan brgn secara
perolehan terus melalui internet
- membolehkan persembahan katalog, menghantar
sebut harga, menerima tempahan dan pembayaran
secara dlm talian drp agensi krjn
4. e- - melakukan urusan perbankan secara dlm talian
perbankan menggunakan laman web bank
- Pengguna bank blh membayar bil, membuat pindahan
wang, menyemak baki akaun tanpa perlu ke bank
- Maybank2u, CIMBCliks,i- Rakyat
5. e-mail - surat, pesanan, mesej dlm bentuk fail yg
dikirim/diterima melalui rangkaian komputer
- cth : Yahoo Mail, gmail, hot mail
6. laman - perkhidmatan membentuk kump sosial dlm talian utk
sosial perkongsian maklumat, mengiklankan produk
- cth : Facebook, Twitter, Instagram
7. SMS - Khidmat pesanan ringkas menggunakan telefon
bimbit, komputer peribadi utk mempromosikan produk
- cth : Whatsapp, WeChat, Telegram
8. e- - Penggunaan teknologi maklumat krjn bagi
government memudahkan urusan dgn jabatan n agensi krjn seperti
pembaharuan passport, pembaharuan lesen, membuat
aduan, mentaksir cukai
Cth : MyEG, e-Hasil, e-Aduan, e-penyata gaji
17. Peranan intranet dalam organisasi
1. Perkongsian - maklumat blh diakses bila-bila masa oleh
maklumat pekerja dlm org atau antara cawangan
2. Pengurangan - borang blh diakses dan diisi secara dlm talian
penggunaan tanpa perlu dicetak
kertas
3. Keselamatan - setiap pekerja diberi kata laluan/no pin yg
data berbeza utk memastikan data tidak dicerobohi
4. Menjimatkan - maklumat blh disampaikan secara serentak
masa dlm masa yg sama kpd kakitangan dlm org
5. Memupuk - maklumat blh dikongsi utk memudahkan
kerjasama pembentukan pasukan kerja yg lebih efektif
6. Peningkatan - maklumat yg mudah diakses oleh pekerja
perkhidmatan mempercepatkan urusan dgn pelanggan
pelanggan

34
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

Bab 4 : Pembuatan keputusan pemerhatian

1. Jenis keputusan
1. Rutin - keputusan yg berkaitan dgn masalah yg
berulang/kerap berlaku
- keputusan utk menyelesaikan masalah yg biasa
berlaku /blh dijangka
- keputusan yg dibuat menggunakan kaedah yg
telah distrukturkan/telah diprogramkan
- keputusan yg kurang berisiko
2. Tak Rutin - keputusan yg berkaitan dgn masalah yg jarang
berlaku
- keputusan utk menyelesaikan masalah baru / tidak
dijangka berlaku
- keputusan yg dibuat menggunakan kaedah baru
yg tidak distrukturkan/tidak diprogramkan
- keputusan yg berisiko
2. Proses pembuatan keputusan
1. - Pengurus perlu kenalpasti masalah, punca samada
Mengenalpas drp faktor dlmn atau luaran
ti masalah - Pengurus mendefinisikan masalah secara ringkas,
jelas, tepat dan khusus serta mengkategorikannya
kpd masalah utama atau masalah sampingan
- cthnya masalah kemerosotan jualan kereta,
pengurus perlu kenalpasti punca kemerosotan
samada di sebabkan oleh perubahan citarasa
pengguna, jurujual yg kurang mahir, kualiti kereta yg
rendah
2. Mengutip - Pengurus perlu mendapatkan/mengumpul
data maklumat yg relevan dgn masalah sebanyak mungkin
- samada drp sumber dlmn @ luaran organisasi
- kaedah mengutip data : soal selidik, temubual,
- cthnya : kadar kemerosotan jualan, jenis model
kereta, bil dan keupayaan jurujual
3. - Pengurus menilai/mentafsir data yg diperolehi
Menganalisis - Analisis dibuat menggunakan statistik deskriptif,
data carta
- Cthnya pengurus mengira min, mod utk
menunjukkan kemerosotan jualan ikan
4. Menjana - Pengurus membentuk pelbagai alternatif utk
alternatif menyelesaikan masalah
- Idea diperoleh melalui kaedah sumbang saran,
teknik Delphi, Kumpulan Fokus
- Cth : Pengurus mengadakan sesi sumbang saran dgn
pasukan jualan dgn mencadangkan tiga idea iaitu
meningkatkan promosi jualan, meningkatkan
kemahiran jurujual dan mengubahsuai rekabentuk
kereta bagi menyelesaikan masalah kemerosotan
jualan kereta
5. Menilai - Pengurus menganalisis kelebihan dan kelemahan
alternatif setiap alternatif yg disenaraikan
- Penggunaan analisis SWOT, Rajah Tulang Ikan,
Pokok Keputusan utk menganalisa data
- cthnya : Pengurus menggunakan pokok keputusan
utk menghitung nilai jangkaan kew terbaik drp
alternatif yg ada bagi mengatasi masalah
kemerosotan jualan kereta
6. Memilih - Pengurus memilih satu alternatif penyelesaian yg
alternatif terbaik iaitu yg memberikan pulangan tertinggi
- cthnya : pengurus memilih utk meningkatkan
promosi jualan kerana memberikan pulangan yg
tertinggi pada kos yg terendah
3. Alat pembuatan keputusan kuantitatif
1. Statistik - maklumat dlm bentuk angka dikumpul,disusun,

35
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

deskriptif ditafsir menggunakan model statistik utk bantu Tulang Ikan melalui percambahan fikiran
pengurus buat keputusan / kesimpulan - 4 langkah utama :
- Min : purata set data iaitu jum semua nilai/data 1. mengenalpasti masalah yg berlaku
dibahagikan dgn bil data 2. mengenalpasti punca-punca utama yg
- Mod : nilai/data yg kerap berulang menyebabkan masalah itu berlaku
- Median : nilai/data yg terletak ditengah-tengah dlm 3. mengenalpasti punca-punca sampingan bagi setiap
susunan menaik punca utama
- Julat : perbezaan antara nilai terbesar dgn nilai 4. mengenalpasti punca sebenar yg menyebabkan
terkecil dlm satu set data masalah itu berlaku
- sisihan piawai : purata jarak/sisihan setiap nom drp - rajah :
nilai purata
2. Carta dan - dilukis utk memaparkan maklumat berangka dlm
Graf bentuk grafik yg menarik dan mudah difahami
- kebaikan :
i. lebih cepat kerana dpt menjelaskan byk perkara
ii. lebih objektif dan tepat utk membuat keputusan
yg tepat da nada bukti
iii. menjimatkan kos, masa dan tenaga
iv. mudah difahami kerana persembahan dlm bentuk
grafik yg lebih jelas
3. Pokok - satu gambarajah yg merujuk kpd pembentukan 2. - kaedah utk mendapatkan alternatif penyelesaian
keputusan alternatif pilihan yg dpt membantu pembuatan Sumbang masalah
keputusan utk memilih keputusan yg terbaik saran - melalui pencambahan fikiran, semua ahli dlm kump
- kebaikan : blh menyumbangkan fikiran/pendapat ttg topik yg
i. keputusan dibuat dlm bentuk objektif kerana dibincangkan secara bebas
menggunakan data-data berangka yg lebih tepat - ciri – ciri :
ii. memudahkan proses menbuat analisis dan  Semua idea perlu diterima tidak kira samada
perbandingan munasabah/tidak relevan
iii. proses pembuatan keputusan menjadi lebih cepat  Ahli bebas menyumbang seberapa byk
kerana menggunakan teknologi serta boleh idea,semakin byk idea semakin baik keputusan
diprogramkan bagi jenis keputusan rutin dpt dibuat
 Tidak dibenarkan mengkritik/menilai idea
 Beberapa idea blh digabung utk menjadikan ia
4. Alat pembuatan keputusan kualitatif
lebih bernas
1. Analisis - digunakan utk menganlpasti masalah sebenar 3. - ind drp pelbagai latar belakang pengetahuan,

36
946/2 Modul Cepat Ingat
Kumpulan kemahiran dan pengalaman dikumpulkan utk
Fokus menyumbangkan maklumat dlm format berstruktur
- seorang moderator/fasilitator dilantik utk
membantu kump membuat perbincangan
- kump terdiri drp 8 – 14 org ahli
- ahli akanmeneri pendapat dan ahli lain blh memberi
komen supaya idea menjadi lebih kreatif
- satu keputusan akn dicapai berdasarkan persetujuan
semua ahli
4. Teknik - kaedah pembuatan keputusan yg kreatif dan
Delphi memerlukan masa yg lam
- ahli kump akan memberi idea melalui beberapa
pusingan
- jenis keputusan yg dibuat adalah berisiko tinggi
- ahli kump tidak akan bersemuka dan identiti ahli
dirahsiakan
- kebaikan :
 Idea yg byk drp pelbagai pihak diperolehi
 Amat sesuai utk menyelesaikan isu yg sensitive
 Idea dpt dijana dgn baik kerana pemberi idea
diberi beberapa pusingan utk menyumbang idea
5. - digunakan utk mendapatkan idea yg terhad
Kumpulan - keputusan dibuat melalui persetujuan majoriti dlm
Nominal masa yg singkat
- ahli kump akan bertukar idea dan ahli panel
ditubuhkan bagi membuat keputusan
5. Faktor kedapatan maklumat dalam pembuatan keputusan
1. Kaedah - kaedah mendapatkan maklumat yg jelas dan drp
mendapat sumber yg sahih, maka keputusan yg dibuat adalah
maklumat lebih baik
- maklumat boleh diperolehi drp sumber primer dan
sekunder, dimana maklumat drp sumber primer
lebih tepat berbanding sumber sekunder
37
Cg Atikah
Cth : maklumat drp soal selidik terhadap pengguna
adalah lebih tepat
2. Kuantiti - sekiranya jumlah maklumat yg diperolehi adalah
maklumat banyak dan drp pelbagai sumber, maka pembuatan
keputusan yg lebih baik dpt dibuat
- cth : maklumat yg lengkap ttg bahan membuat
pakaian seperti kos, jenis kain, pembekal, kualiti
3. J/masa - sekiranya masa yg diberikan utk mendaptkan
mendptkan maklumat panjang, maklumat yg lebih byk dan
maklumat berkualiti akan diperolehi da keputusan yg dibuat
akn lebih tepat
- cth : Pengurus akan memperolehi lebih byk
maklumat ttg punca yg menyebabkan masalah
kemerosotan jualan pakaian jika masa yg lebih
panjang diberikan
4. Kualiti - sekiranya maklumat yg bersesuaian / relevan
maklumat/ /terkini dgn isu yg diperolehi drp sumber yg sahih,
kesesuaian maka keputusan yg baik dpt dibuat
maklumat - cth : maklumat yg bersesuaian dgn sykt pakaian
seperti citarasa pengguna, fesyen terkini, jenis
material
5. Ketepatan - sekiranya maklumat yg diperolehi tepat dan
maklumat memberikan gambaran yg sebenar drp sumber yg
sah dan boleh dipercayai, maka keputusan yg
dibuat adalah lebih baik
- cth : maklumat ttg umur dan jantina penduduk
diperolehi drp Jabatan Pendaftaran Negara
membantu syrkt dlm membuat segmentasi pasaran
pakaian
946/2 Modul Cepat Ingat Cg Atikah

6. Faktor kecekapan pembuat keputusan dlm pembuatan
keputusan
1. Kebijaksanaan - Pengurus yg memiliki pendidikan yg tinggi,
pengetahuan & pengalaman yg luas mampu
buat keputusan yg tepat
2. Kreativiti - Pengurus yg kreatif mampu menjana idea
baru dlm membuat keputusan
3. Personaliti - Pengurus yg konservatif sgt teliti /berhati-
hati dlm membuat keputusan
4. Nilai yg diamalkan - Pandangan pengurus terhadap sesuatu
oleh pembuat perkara seperti nilai agama, politik,
keputusan ekonomi,sosial, teoritikal mempengaruhi
pembuatan keputusan
5. Intuisi - Pengurus membuat keputusan berdasarkan
gerak hatinya yg terbentuk drp
pengalaman/pengetahuan lampau
6. Kemahiran - Pengurus yang pakar/mahir dlm sesuatu
bidang pekerjaan berupaya membuat
keputusan yg tepat
7. Faktor situasi dalam pembuatan keputusan
- Keputusan yg dibuat diyakini mencapai
matlamat yg ditetapkan
- Pembuat keputusan menggunakan pengalaman,
kreativiti utk membuat ramalan ke atas situasi yg
berlaku
- cth : Keputusan menghadapi kemasukan
pesaing baru yg tidak dijangka
3. Risiko - Keputusan dibuat dlm keadaan persekitaran yg
sentiasa berubah dan sukar dijangka
- maklumat yg diperolehi tidak lengkap/ kurang
tepat
- cth : menjual produk di pasaran baru
4. Kesamaran - Keputusan dibuat dlm keadaan persekitaran yg
paling sukar
- Pembuat keputusan langsung tidak mempunyai
maklumat yg tepat/lengkap utk menjana
alternatif
- hasil drp keputusan yg dibuat tidak jelas/tidak
mungkin dicapai
- Pengurus perlu berimaginatif dan bersikap
analitikal dlm pemerhatian dlm menyelesaikan
masalah

1. Kepastian - Pembuat keputusan mempunyai maklumat yg

byk, lengkap, tepat ttg punca masalah & alternatif
penyelesaian
- Keputusan yg dibuat diyakini mencapai
matlamat yg ditetapkan
- Keputusan yg dibuat utk menyelesaikan masalah
yg sering berlaku
- cth : Keputusan membeli bahan mentah,
pengambilan pekerja
2. - Pembuat keputusan tidak mempunyai
Ketidakpastian maklumat yg byk, lengkap, tepat ttg punca
masalah & alternatif penyelesaian

38