Jurnal Pendidikan Malaysia 35(1)(2010): 19-26

Tahap Latihan, Pengetahuan dan Keyakinan Guru-guru Pendidikan Khas

tentang Autisme
(Special Educators’ Level of Training, Knowledge and Confidence of Autism)

HASNAH TORAN, MOHD. HANAFI MOHD. YASIN, MOHD. MOKHTAR TAHAR & NORANI SALLEH

ABSTRAK

Autisme merupakan kecelaruan perkembangan yang memberi impak terhadap kemampuan komunikasi dan interaksi
penghidapnya. Statistik terkini menunjukkan peningkatan dalam prevalens autisme. Maka, keperluan terhadap guru
pendidikan khas yang terlatih untuk mendidik kanak-kanak yang mengalami autisme turut meningkat. Kajian ini
dijalankan untuk mengenal pasti tahap latihan, pengetahuan dan keyakinan guru pendidikan khas tentang autisme.
Kursus perguruan formal didapati kurang berkesan dalam melatih guru pendidikan khas untuk memahami dan
mendidik kanak-kanak yang mengalami autisme. Kualiti latihan dalam perkhidmatan bagi pendidikan autisme
hanyalah pada tahap sederhana, tetapi lebih baik daripada latihan perguruan formal. Hal ini menyebabkan guru
mempunyai tahap keyakinan yang rendah dalam mendidik kanak-kanak yang mengalami autisme. Namun, mereka
berminat untuk menjalani kursus lanjutan untuk meningkatkan kecekapan mereka dalam mendidik kanak-kanak
autisme. Oleh yang demikian, kursus perguruan formal pendidikan khas perlu ditambah baik melalui tambahan
komponen tentang autisme. Guru pendidikan khas juga perlu diberi akses kepada latihan dalam perkhidmatan
mengenai autisme kerana bidang pendidikan autisme sentiasa berkembang dan pelbagai strategi terkini telah
dibuktikan berkesan melalui kajian saintifik. Kajian lanjut perlu dijalankan untuk mengenal pasti kelemahan-
kelemahan dalam kedua-dua jenis latihan perguruan ini dan cara-cara untuk meningkatkan kualiti kedua-duanya.
Kata kunci: Autisme, latihan guru, pengetahuan guru, keyakinan guru, pendidikan khas

ABSTRACT

Autism is a developmental disorder that negatively impacts the ability for communication and interaction. Current
statistics have reported an increase in its prevalence. Therefore, the need for well trained teachers to teach children
with autism has also increased. This study was implemented to investigate the level of training, knowledge, and
confidence of special education teachers on autism. Formal teacher training courses was found to be rather ineffective
in training special education teachers to understand and teach children with autism. It has also been found that
inservice training is slightly better in quality. This caused them to have low confidence in their ability to teach children
with autism. However, they showed interest to undergo advanced courses to enhance their competence in educating
children with autism. Therefore, formal special education teacher training needs to be improved through an additional
component on autism. Special education teachers also need to be provided with access to inservice training in autism
because the field of autism education has progressed and various strategies that have been proven effective scientifically
are now available. Further studies are needed to identify weaknesses in both types of teacher training and methods to
improve the quality of both in terms on education for children with autism.
Keywords: Autism, teacher training, teachers’ knowledge, teachers’ confident level, special education

PENGENALAN lebih kepada kanak-kanak lelaki, iaitu empat kali ganda

Autisme adalah suatu kecelaruan perkembangan yang
membawa impak yang teruk terhadap kemampuan
seseorang untuk berkomunikasi dan berinteraksi dengan
orang-orang di sekelilingnya (American Psychiatric
Association 1994). Kanak-kanak yang mengalami autisma
mempunyai imaginasi yang terhad, hingga menyebabkan
mereka mempunyai ruang lingkup minat yang juga terhad
dan sering melakukan tingkah laku atau pergerakan badan
yang berulang-ulang (Wing & Gould 1979). Kejadiannya
berbanding kanak-kanak perempuan. Penyebab autisma
masih tidak diketahui dan sehingga kini belum ada
penawar bagi kecelaruan perkembangan ini (Center for
Disease Control and Prevention, A.S. 2007).
Kajian-kajian terkini tentang autisme melaporkan
peningkatan dari segi prevalens autisme (Croen et al. 2002;
Volkmar et al. 1997). Pada awal tahun 70-an, prevalensnya
adalah tiga atau empat orang penghidap autisme bagi
setiap 10,000 orang kanak-kanak, tetapi laporan statistik
yang terkini menyatakan bahawa prevalens autisme bagi

Chap 3.pmd 19 22/06/2010, 15:28

 20
tahun 2009 ialah satu dalam 95 orang kanak-kanak (Center
for Disease Control and Prevention, A.S. 2009). Kajian
oleh Ganz (2006) menyatakan bahawa kos perbelanjaan
seumur hidup bagi seorang penghidap autism ialah USD
3.2 juta. Jumlah penghidap autisme di Amerika Syarikat
adalah 1.5 juta orang dan kos perbelanjaan seumur hidup
bagi mereka di negara ini dianggarkan sebanyak USD 35
billion setahun. Walau bagaimanapun, masih tiada
statistik rasmi tentang prevalens autisme di Malaysia.
Dengan meningkatnya kejadian autisme, keperluan
terhadap guru-guru pendidikan khas yang terlatih turut
meningkat untuk mendidik kanak-kanak yang mengalami
autisme agar mereka dapat mengatasi atau mengurangkan
impak negatif autisme dalam hidup mereka. Namun, menurut
National Research Council, A.S. (2001), latihan guru
merupakan elemen yang paling lemah dalam usaha
menyediakan perkhidmatan yang efektif untuk kanak-kanak
yang mengalami autisme dan keluarga mereka.
Scheuermann et al. (2003) menyatakan bahawa antara
masalah utama dalam bidang autisme di Amerika Syarikat
adalah kekurangan guru-guru terlatih pada tahap kronik
untuk mendidik kanak-kanak autisme. Latihan guru yang
kurang mantap juga merupakan satu isu besar yang
menghalang penyediaan guru yang cukup dan terlatih dalam
bidang autisme (Scheuermann et al. 2003).
Bagi menyediakan pendidikan yang efektif untuk
kanak-kanak yang mengalami autisme, guru-guru
pendidikan khas perlu dibekalkan asas kemahiran
perguruan arus perdana dan pendidikan khas termasuklah
kemahiran khas dalam bidang autisme (Simpson 2004).
Antara ilmu dan kemahiran yang harus mereka kuasai
adalah kefahaman tentang ciri autisme, penaksiran,
diagnosis dan penilaian kanak-kanak autisme. Guru-guru
yang mendidik kanak-kanak autisme perlu menguasai
modul-modul autisme dan kaedah pengajaran yang
merangkumi:
1. Strategi peningkatan kemahiran interaksi sosial,
komunikasi dan kemahiran kendiri.
2. Strategi sokongan isu sensori.
3. Kaedah pengurusan dan akomodasi persekitaran.
4. Intervensi tingkah laku positif (Simpson 2004).
Guru untuk kanak-kanak autis juga perlu berkemahiran
untuk bekerjasama dengan guru arus perdana dalam usaha
menyediakan pendidikan inklusif selain bekerjasama
dengan ibu bapa dan para profesional lain seperti pakar
pertuturan, pakar terapi cara kerja dan lain-lain
(Scheuermann et al. 2003).
Stone dan Rosenbaum (1988) yang menjalankan kajian
tentang kefahaman mengenai autisme di kalangan ibu bapa
dan guru-guru di Amerika Syarikat mendapati para
responden mempunyai salah faham mengenai autisme. Ibu
bapa dan guru-guru pula mempunyai fahaman yang berbeza
yang mungkin mempunyai impak yang negatif ke atas usaha
koloborasi mereka. Mavropoulou dan Padeliadu (2000)
menggunakan borang soal selidik yang dibina oleh Stone
dan Rosenbaum (1988) dalam kajian mereka yang
Chap 3.pmd 20
Jurnal Pendidikan Malaysia 35(1)
membandingkan persepsi guru arus perdana dan guru
pendidikan khas di Greek tentang autisme. Keputusan kajian
mereka menunjukkan bahawa kedua-dua kumpulan ini keliru
tentang beberapa aspek mengenai autisme. Walau
bagaimanapun, guru pendidikan khas didapati lebih cekap
dalam mengenal pasti ciri autisme. Berdasarkan keputusan
kajian ini, beberapa cadangan telah diketengahkan untuk
menambah baik kursus dalam perkhidmatan untuk guru arus
perdana dan guru pendidikan khas di Greek supaya
pengetahuan dan kemahiran mereka mengenai autisme
dapat dipertingkatkan.
Schwartz dan Drager (2008) pula mengadaptasi borang
soal selidik Stone dan Rosenbaum (1988) untuk mengkaji
keberkesanan latihan dan tahap pengetahuan mengenai
autisme di kalangan ahli terapi pertuturan di Amerika
Syarikat. Keputusan kajian ini mendapati bahawa walaupun
para responden mempunyai pengetahuan yang mantap
tentang ciri autisme, tetapi mereka masih lagi keliru
mengenai diagnosisnya. Hasil kajian juga menunjukkan
bahawa ahli-ahli terapi pertuturan yang terlibat tidak
menerima latihan yang mencukupi dan kurang berkeyakinan
dengan kebolehan mereka untuk menyediakan
perkhidmatan untuk kanak-kanak yang mengalami autisme.
Manakala di Malaysia pula, Susanna Philips (2005)
mengkaji tahap pengetahuan guru arus perdana mengenai
autisme dan mendapati bahawa guru arus perdana di
sekolah-sekolah di Malaysia kurang berpengetahuan
mengenai aspek-aspek kognitif, sosial dan emosi murid
yang mengalami autisme sebanyak 84.3% daripada para
responden juga tidak dapat mengenal pasti jenis
perkhidmatan sokongan atau jenis ahli profesional yang
diperlukan oleh kanak-kanak ini.
Kajian ini mengadaptasi borang soal selidik Schwartz
dan Drager (2008) untuk mengkaji latihan mengenai
autisme yang diterima oleh guru-guru pendidikan khas
di Malaysia, tahap pengetahuan mereka mengenai
autisme dan tahap keyakinan mereka untuk mendidik
kanak-kanak yang mengalami autisme. Justeru, kajian ini
bertujuan untuk mengetahui:
1. Apakah tahap latihan mengenai autisme yang diterima
oleh guru-guru pendidikan khas?
2. Apakah tahap pengetahuan guru-guru pendidikan
khas tentang autisme?
3. Adakah guru-guru pendidikan khas mempunyai
keyakinan dalam mendidik kanak-kanak yang
mengalami autisme?
METODOLOGI
INSTRUMEN
Bagi mengenal pasti tahap latihan, pengetahuan dan
keyakinan guru dalam mendidik kanak-kanak yang
mengalami autisme, satu set soal selidik telah diadaptasi
berdasarkan artikel soal selidik oleh Schwartz dan Drager
(2008). Terjemahan soal selidik ke Bahasa Melayu telah
22/06/2010, 15:28
 Tahap Latihan, Pengetahuan dan Keyakinan Guru-guru Pendidikan Khas tentang Autisma
dilakukan bagi memastikannya dapat difahami dengan jelas
oleh responden yang terlibat dalam kajian ini. Beberapa item
berkenaan latihan guru dalam soal selidik ini telah diubah
suai bagi memastikan ianya sesuai untuk guru-guru di
Malaysia. Soal selidik ini terdiri daripada empat bahagian
utama iaitu: Bahagian A: Demografi Responden, Bahagian
B: Latihan Guru, Bahagian C: Tahap Pengetahuan dan
Bahagian D: Keyakinan Guru Terhadap Kecekapan Mengajar.
Secara keseluruhan, soal selidik ini mengandungi 32 item
yang merangkumi empat bahagian seperti yang dinyatakan.
Item-item yang terdapat dalam Bahagian A adalah
tentang maklumat demografi responden. Tujuan utama
pengumpulan maklumat demografi adalah untuk mengenal
pasti faktor yang mungkin mempengaruhi jawapan
responden di bahagian lain soal selidik. Soalan yang
terdapat di bahagian ini ialah jantina, umur, bangsa, jawatan,
tahap pendidikan, bidang tugas dan pengalaman sebagai
guru. Bahagian A mengandungi enam soalan, di mana
untuk setiap soalan disediakan pilihan jawapan.
Bahagian B mengandungi lapan soalan mengenai
latihan guru yang pernah diikuti oleh responden. Untuk
bahagian ini, pilihan jawapan disediakan dan skala Likert
empat mata digunakan. Walau bagaimanapun, beberapa
item dalam bahagian ini telah diubah suai bagi
memastikannya sesuai dengan program latihan guru di
Malaysia. Bahagian C mengandungi sembilan soalan
yang menggunakan format jawapan betul atau salah.
Tujuan soalan dalam Bahagian C adalah mengenal pasti
tahap pengetahuan guru-guru tentang autisme. Bahagian
D mengandungi sembilan soalan tentang keyakinan
responden terhadap kecekapan mereka untuk mengajar
dan mendidik kanak-kanak autisme. Soalan dalam
Bahagian D menggunakan skala Likert empat mata iaitu
1 = Sangat tidak bersetuju, 2 = Tidak bersetuju, 3 =
Bersetuju dan 4 = Sangat bersetuju.
PROSEDUR
Kajian ini merupakan kajian tinjauan yang menggunakan
soal selidik sebagai instrumen. Sampel kajian dipilih
menggunakan kaedah pensampelan bertujuan atau
purpovise sampling. Seramai 112 responden yang juga
merupakan guru pendidikan khas terlibat dalam kajian
ini. Responden merupakan peserta yang terlibat dalam
sebuah bengkel tentang autisme yang dianjurkan oleh
Fakulti Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia. Set
soal selidik diedarkan kepada responden sebelum
bengkel dimulakan dan mereka diberikan masa selama
20 minit untuk melengkapkan soal selidik tersebut.
DAPATAN KAJIAN
MAKLUMAT DEMOGRAFI
Seramai 112 responden dari Selangor, Johor, Negeri
Sembilan dan Wilayah Persekutuan Putrajaya telah
terlibat dalam kajian ini. Daripada jumlah tersebut, 9
Chap 3.pmd 21
21
responden (8.04%) ialah lelaki dan 102 responden
(91.07%) ialah perempuan. Manakala, terdapat seorang
responden yang tidak menyatakan jantinanya. Bagi
faktor umur, didapati 44 responden (39.29%) berusia di
antara 20 hingga 30 tahun, 49 responden (43.75%)
berusia antara 31 hingga 40 tahun, 17 responden (15.18%)
berusia di antara 41 hingga 50 tahun dan 2 responden
(1.79%) berusia di antara 51 hingga 60 tahun. Bagi faktor
bangsa, didapati 106 responden (94.64%) ialah Melayu,
5 responden (4.46%) ialah Cina dan seorang responden
(0.89%) menjawab “lain-lain.”
Bagi maklumat mengenai jawatan yang dipegang
didapati bahawa seramai 90 responden (80.36%)
merupakan guru pendidikan khas, 12 responden (10.71%)
ialah Penyelaras Pendidikan Khas, 4 responden (3.57%)
ialah guru dari pusat pemulihan dalam komuniti, seorang
responden (0.89%) ialah Pembantu Pengurus Murid dan
5 responden (4.46%) menyatakan “lain-lain.” Bagi
maklumat tentang tempat berugas mereka, 29 responden
(25.89%) bertugas di Program Integrasi Sekolah
Menengah, 75 responden (66.96%) bertugas di Program
Integrasi Sekolah Rendah dan 5 responden (4.46%)
bertugas di Pusat Pemulihan Dalam Komuniti. Didapati
bahawa seramai 65 responden (58.03%) bertugas di
Selangor, 38 responden (33.93%) bertugas di Negeri
Sembilan, 5 responden (4.46%) bertugas di Wilayah
Persekutuan Putrajaya dan 4 responden (3.57%) bertugas
di lain-lain negeri.
Bagi faktor pengalaman sebagai guru didapati bahawa
61 responden (54.46%) mempunyai pengalaman selama 1
hingga 5 tahun, 13 responden (11.61%) mempunyai
pengalaman selama 6 hingga 10 tahun, 15 responden
(13.39%) mempunyai pengalaman selama 11 hingga 15 tahun
dan 19 responden (16.96%) mempunyai pengalaman melebihi
16 tahun. Bagi item tentang pengalaman sebagai guru
pendidikan khas didapati bahawa 79 responden (70.54%)
mempunyai pengalaman 1 hingga 5 tahun, 22 responden
(19.64%) mempunyai pengalaman 6 hingga 10 tahun, 5
responden (4.46%) mempunyai pengalaman selama 11 hingga
15 tahun dan terdapat seorang responden (0.89%)
mempunyai pengalaman melebihi 16 tahun.
Bagi item “bilangan pelajar yang didiagnosis
mengalami autisme di dalam kelas anda”, 84 responden
(75.0%) mempunyai 1 hingga 10 pelajar yang mengalami
autisme, 4 responden (3.57%) mempunyai 11 hingga 20
orang pelajar yang mengalami autisme dan 5 responden
(4.46%) mempunyai 21 hingga 30 pelajar yang
mengalami autisme. Bagi item “bilangan pelajar yang
mengalami autisme yang pernah anda ajar sepanjang
karier anda sebagai seorang guru”, 79 responden
(70.54%) pernah mengajar 1 hingga 10 orang pelajar, 9
responden (8.04%) pernah mengajar 11 hingga 20 orang
pelajar dan 5 responden (4.46%) pernah mengajar 21
hingga 30 orang pelajar, dan 2 orang responden (1.80%)
pernah mengajar dan 31 hingga 50 pelajar yang
mengalami autisme. Maklumat demografi responden
terdapat dalam Jadual 1.
22/06/2010, 15:28
 22 Jurnal Pendidikan Malaysia 35(1)

JADUAL 1. Maklumat Demografi Responden

n Frekuensi (%)
Jantina Lelaki 9 8.04
Perempuan 102 91.07
Item tidak lengkap 1 0.89
Umur 20 hingga 30 tahun 44 39.29
31 hingga 40 tahun 49 43.75
41 hingga 50 tahun 17 15.18
51 hingga 60 tahun. 2 1.79
Bangsa Melayu 106 94.64
Cina 5 4.46
Lain-lain 1 0.89
Jawatan Guru Pendidikan Khas 90 80.36
Penyelaras Pendidikan Khas 12 10.71
Guru Pusat Pemulihan Dalam Komuniti 4 3.57
Pembantu Pengurus Murid 1 0.89
Lain-lain 5 4.46
Program pengajaran Program Integrasi Sekolah Menengah 29 25.89
Program Integrasi Sekolah Rendah 75 66.96
Pusat Pemulihan Dalam Komuniti 5 4.46
Item tidak lengkap 3 2.69
Negeri bertugas Selangor 65 58.03
Negeri Sembilan 38 33.93
Wilayah Persekutuan Putrajaya 5 4.46
Lain-lain negeri 4 3.57
Pengalaman sebagai guru 1 hingga 5 tahun 61 54.46
6 hingga 10 tahun 13 11.61
11 hingga 15 tahun 15 13.39
16 tahun ke atas 19 16.96
Item tidak lengkap 4 3.67
Pengalaman sebagai guru 1 hingga 5 tahun 79 70.54
pendidikan khas 6 hingga 10 tahun 22 19.64
11 hingga 15 tahun 5 4.46
16 tahun ke atas 1 0.89
Item tidak lengkap 5 4.46
Bilangan pelajar yang didiagnosis 1 hingga 10 84 75.00
mengalami autisme 11 hingga 20 4 3.57
21 hingga 30 5 4.46
Item tidak lengkap 4 16.97
Bilangan pelajar yang mengalami 1 hingga 10 79 70.54
autisme yang diajar 11 hingga 20 9 8.04
21 hingga 30 5 4.46
31 hingga 40 1 0.89
41 hingga 50 1 0.89
Item tidak lengkap 17 15.17
Berminat mengajar kanak-kanak Ya 83 74.11
yang mengalami autisme Tidak 3 2.68
Item tidak lengkap 26 23.21

MAKLUMAT LATIHAN GURU ijazah sarjanamuda, 19 responden (11.6%) mempunyai

diploma perguruan, 11 responden (6.7%) mempunyai Sijil
Dapatan tentang tahap pendidikan tertinggi responden yang Perguruan, 4 responden (2.4%) mempunyai Sijil Tinggi
diperoleh menunjukkan bahawa 16 responden (9.8%) Pelajaran Malaysia, dan 2 responden mempunyai Sijil
mempunyai Ijazah Sarjana, 58 responden (35.4%) mempunyai Pelajaran Malaysia. Bagi item “tahun tamat pengajian”,

Chap 3.pmd 22 22/06/2010, 15:28

 Tahap Latihan, Pengetahuan dan Keyakinan Guru-guru Pendidikan Khas tentang Autisma 23

terdapat 5 responden (3%) yang telah menamatkan pengajian mengenai ciri autisme semasa latihan di dalam
tertingginya 24 tahun lepas, 6 responden (3.7%) 18 tahun perkhidmatan,” min purata yang diperoleh ialah 2.81.
lepas, 22 responden (13.4%) 13 tahun lepas, 45 responden Apabila ditanya tentang latihan menaksir pelajar-
(27.4%) 8 tahun lepas, 12 responden (7.3%) 3 tahun lepas, pelajar yang mengalami autisme semasa latihan dalam
manakala, terdapat seorang responden sedang mengikuti perkhidmatan, min purata yang diperoleh ialah 2.47. Dari
pengajian di peringkat sarjana. segi latihan tentang strategi pengajaran untuk pelajar-
pelajar yang mengalami autisme yang diterima semasa
Latihan Semasa di Universiti/Institusi Perguruan.
latihan dalam perkhidmatan, min purata yang diperoleh
Responden ditanya mengenai kursus/kelas yang pernah
ialah 2.44. Min purata untuk item “Pengalaman secara
mereka ikuti berkaitan autisme sepanjang pengajian di
langsung (hands-on) bersama kanak-kanak yang
universiti/institusi perguruan. Item-item dalam bahagian ini
mengalami autisme” semasa latihan dalam perkhidmatan
dianalisis dengan mengira min purata jawapan responden
pula, min purata daripada responden kajian ialah 2.47.
dari skala Likert empat mata. Analisis item berkaitan
Akhir sekali min purata untuk latihan berkoloborasi
pernyataan “Sewaktu mengikuti pengajian di universiti/
dengan profesional lain dan ibu bapa semasa latihan
institut perguruan, pernahkah anda diajar/latih mengenai ciri
dalam perkhidmatan ialah 2.44.
autisme,” min purata yang diperoleh ialah 2.26.
Min purata mengenai latihan yang mereka peroleh
Dari segi latihan menaksir pelajar-pelajar yang
semasa dalam perkhidmatan adalah sederhana, tetapi min
mengalami autisme, min purata yang diperolehi adalah
purata ini adalah lebih tinggi jika dibandingkan dengan
hanya 1.90. Apabila ditanya mengenai latihan strategi
min purata yang diperoleh tentang latihan yang mereka
pengajaran untuk pelajar-pelajar yang mengalami autisme,
jalani sepanjang pengajian di universiti/institusi perguruan.
min purata yang diperoleh hanyalah 1.87. Min purata untuk
Dapatan ini menunjukkan bahawa latihan dalam
item “pengalaman secara langsung (hands-on) bersama
perkhidmatan yang dijalani oleh responden untuk mengenali
kanak-kanak yang mengalami autisme” pula, min purata
ciri autisme, menaksir pelajar-pelajar ini, mengajar
dari responden kajian adalah hanya 2.24. Akhir sekali min
menggunakan strategi-strategi yang berkesan, menjalani
purata untuk latihan berkolaborasi dengan profesional lain
latihan secara langsung dengan pelajar-pelajar yang
dan ibu bapa hanya 1.88 sahaja.
mengalami autisme dan berkoloborasi dengan profesional
Min purata yang diperoleh daripada responden dalam
lain dan ibu bapa adalah tidak komprehensif ataupun
bahagian ini rata-rata adalah rendah, iaitu di antara 1.87
mantap. Namun, kualiti latihan dalam perkhidmatan tentang
hingga 2.26. Dapatan ini menunjukkan bahawa semasa
autisme adalah lebih baik jika dibandingkan dengan latihan
pengajian formal pendidikan khas, responden berpendapat
yang diterima sepanjang pengajian di universiti/institusi
mereka tidak menerima latihan yang komprehensif atau
pengajian. Min purata latihan yang dijalani semasa di
mantap untuk mengenali ciri autisme, menaksir pelajar-
universiti/institusi perguruan dan min purata latihan dalam
pelajar ini, mengajar menggunakan strategi-strategi yang
perkhidmatan terdapat dalam Jadual 2.
berkesan, menjalani latihan secara langsung dengan pelajar-
pelajar yang mengalami autisme dan berkolaborasi dengan
TAHAP PENGETAHUAN GURU
profesional lain dan ibu bapa.
Latihan dalam Perkhidmatan. Responden juga ditanya Dapatan kajian berkenaan tahap pengetahuan guru
mengenai kursus/kelas yang pernah mereka ikuti berkaitan menunjukkan responden mempunyai pengetahuan yang
baik tentang beberapa ciri autisme. Kajian menunjukkan
autisme semasa berkhidmat sebagai guru, iaitu sebagai
responden mempunyai pengetahuan yang betul tentang
latihan dalam perkhidmatan. Item-item di dalam bahagian
masalah komunikasi dalam kalangan kanak-kanak yang
ini juga dianalisis dengan mengira min purata jawapan
mengalami autisme (88.4%), over-sensitivity dan under-
responden daripada skala Likert empat mata. Analisis
sensitivity terhadap rasa sakit di kalangan kanak-kanak
item berkaitan pernyataan “Pernahkah anda diajar/latih

JADUAL 2. Maklumat Berkaitan Kursus/Kelas yang Pernah Diikuti Berkaitan Autisme Sepanjang Pengajian
di Universiti/Institusi Perguruan dan Semasa Latihan dalam Perkhidmatan
Respons Peserta
Pernyataan
Latihan di universiti/ Latihan dalam perkhidmatan
institusiperguruan
Mengenali ciri-ciri autisme 2.26 2.81
Menaksir kanak-kanak yang mengalami autisme 1.90 2.47
Strategi pengajaran kanak-kanak yang 1.87 2.44
mengalami autisme
Pengalaman secara langsung (hands-on) bersama 2.24 2.47
kanak-kanak yang mengalami autisme
Berkoloborasi dengan profesional lain dan ibu bapa 1.88 2.44

Chap 3.pmd 23 22/06/2010, 15:28

 24
yang mengalami autism (94.6%), nisbah prevalens autisme
yang lebih tinggi dalam kalangan kanak-kanak lelaki
(87.4%) serta kemahiran motor kasar dan motor halus yang
tidak setara di kalangan kanak-kanak ini (94.6%).
Walau bagaimanapun, responden juga keliru tentang
beberapa ciri autisme. Antaranya ialah 48.6% daripada
responden tidak bersetuju bahawa kanak-kanak yang
didiagnosis autisme mesti mempamerkan masalah interaksi
sosial walaupun kegagalan interaksi sosial merupakan
kriteria diagnostik bagi autisme. Tingkah laku mencederakan
diri sendiri bukanlah diagnostik kriteria untuk autisme,
namun 36.9% daripada responden bersetuju bahawa ia
adalah kriteria autisme. Begitu juga dengan perbuatan
stereotaip yang berulang-ulang, ia bukanlah suatu
JADUAL 3. Maklum Balas bagi Tahap Pengetahuan Guru tentang Autisme
Pernyataan
Kanak-kanak yang didiagnosis autisme mesti mempamerkan
masalah interaksi sosial
Kanak-kanak yang didiagnosis autisme mesti mempamerkan
tingkah laku mencederakan diri sendiri
Kanak-kanak yang didiagnosis autisme mesti mempamerkan
tingkah laku dan minat yang stereotaip berulang-ulang
Kanak-kanak yang didiagnosis autisme mesti mempamerkan
masalah komunikasi
Sebilangan kanak-kanak yang mengalami autisme mempamerkan
over-sensitivity dan under-sensitivity terhadap rasa sakit
Lebih ramai kanak-kanak lelaki didiagnosis autisme berbanding
dengan kanak-kanak perempuan
Sebilangan kanak-kanak yang mengalami autisme mempamerkan
kemahiran motor kasar dan motor halus yang tidak setara
Kanak-kanak yang mengalami autisme tidak pernah membuat
eye-contact
KEYAKINAN GURU TERHADAP KECEKAPAN UNTUK
MENGAJAR KANAK-KANAK YANG MENGALAMI AUTISME
Respons yang diperoleh daripada pernyataan pada bahagian
ini mendapati bahawa min purata responden hanyalah 2.63
apabila diminta respons tentang keyakinan mereka untuk
menentukan objektif pengajaran dan pembelajaran yang
sesuai untuk kanak-kanak yang mengalami autisme. Apabila
ditanya sama ada menerima latihan yang cukup untuk
mendidik kanak-kanak ini pula, min purata responden
hanyalah 2.22. Respons tentang keselesaan mereka dalam
memberi bimbingan kaunseling kepada ibu bapa dan penjaga
kanak-kanak yang mengalami autisme pula adalah min purata
2.60. Dapatan ini menunjukkan bahawa tahap keyakinan guru
untuk mengajar kanak-kanak yang mengalami autisme adalah
sederhana sahaja.
Apabila ditanya tentang bantuan dan tunjuk ajar
daripada ahli profesional atau pakar autisme untuk
membangunkan program yang bersesuaian untuk kanak-
kanak yang mengalami autisme, min purata respon mereka
adalah tinggi, iaitu 3.68. Responden juga memberikan min
purata yang tinggi apabila ditanya tentang keperluan kursus
Chap 3.pmd 24
Jurnal Pendidikan Malaysia 35(1)
diagnostik bagi autisme. Namun 96.4% (n = 107) responden
bersetuju bahawa perbuatan ini merupakan suatu
diagnostik bagi autisme. Dapatan ini menunjukkan bahawa
responden tidak mempunyai pengetahuan yang mantap
tentang diagnostik kriteria bagi individu yang mengalami
autisme. Responden (36.9%) juga mempamerkan kekeliruan
tentang tingkah laku mencederakan diri di mana mereka
menganggap perbuatan ini sebagai suatu diagnostik bagi
autisme. Manakala 69.4% (n = 77) responden bersetuju
dengan pernyataan “Kanak-kanak yang mengalami autisme
tidak pernah membuat eye-contact”, sedangkan pada
dasarnya kanak-kanak yang mengalami autisme
sebenarnya membuat eye-contact, tetapi tidak kerap.
Bil. Responden Betul Salah
109 56 (51.3%) 53 (48.6%)
111 41 (36.9%) 70 (63.1%)
111 107 (96.4%) 4 (3.6%)
112 99 (88.4%) 13 (11.6%)
111 105 (94.6%) 6 (5.4%)
111 97 (87.4%) 14 (12.6%)
112 106 (94.6%) 6 (5.4%)
111 77 (69.4%) 34 (30.6%)
dan latihan dalam bidang autisme iaitu sebanyak 3.75.
Mereka juga menyokong usaha untuk mewujudkan
peluang-peluang untuk menjalani pengajian pasca siswazah
dalam bidang autisme apabila min purata respons mereka
ialah 3.70. Jadual 4 memuatkan maklumat berkenaan tahap
keyakinan guru terhadap kecekapan mereka dalam mengajar
dan mendidik kanak-kanak yang mengalami autisme.
PERBINCANGAN
Secara keseluruhan dapatan kajian ini telah mendapati
bahawa lebih daripada 50% responden telah mendapat
pendidikan formal dalam bidang pendidikan khas. Sebanyak
83% antara mereka mempunyai pelajar autisme di dalam
kelas walaupun tidak mempunyai pengetahuan yang
mencukupi mengenai autisme. Namun begitu, mereka
menunjukkan pengetahuan yang baik mengenai beberapa
faktor mengenai autisme, tetapi keliru tentang beberapa
maklumat penting seperti mengenai diagnosis autisme.
Sebagai contoh kebanyakan responden sukar mengenal
pasti kegagalan interaksi sosial sebagai suatu kriteria
22/06/2010, 15:28
 Tahap Latihan, Pengetahuan dan Keyakinan Guru-guru Pendidikan Khas tentang Autisma 25

JADUAL 4. Tahap Keyakinan Guru terhadap Kecekapan Mereka dalam Mengajar dan Mendidik
Kanak-kanak yang Mengalami Autisme

Pernyataan Min Respon Peserta

Saya yakin dengan kemampuan saya untuk menentukan objektif pengajaran dan
pembelajaran yang sesuai untuk kanak-kanak yang mengalami autisme 2.63
Saya rasa selesa memberi bimbingan kaunseling kepada ibu bapa dan penjaga
kanak-kanak yang mengalami autisme 2.60
Saya suka apabila mendapat bantuan dan tunjuk ajar daripada ahli profesional atau
pakar autisma untuk membangunkan program yang bersesuaian bagi kanak-kanak
yang mengalami autisme 3.68
Saya yakin saya mempunyai cukup latihan untuk mengajar kanak-kanak yang
mengalami autisme dengan berkesan 2.22
Saya rasa kursus dan latihan tambahan dalam bidang autisme ini dapat mendatangkan
faedah kepada saya 3.75
Saya rasa kewujudan peluang-peluang untuk menjalani pengajian pasca siswazah
dalam bidang autisme ini dapat memberikan faedah kepada bidang ini 3.70
Saya rasa sekolah secara amnya memperolehi faedah jika terdapat “pakar autisme” 3.79
Jika ada pakar autisme di daerah saya, saya akan menggunakan individu tersebut
sebagai sumber rujukan 3.77
Saya berminat untuk menjadi seorang pakar autisme walaupun perlu mengikuti
kursus dan latihan tambahan 3.46
1 = Sangat tidak bersetuju 2 = Tidak bersetuju 3 = Bersetuju 4 = Sangat bersetuju

diagnostik bagi autisme dan membuat kesilapan dengan
menyatakan bahawa tingkah laku stereotaip dan
mencederakan diri sendiri sebagai suatu kriteria diagnostik
bagi autisme. Dapatan kajian ini didapati mempunyai
persamaan dengan dapatan kajian yang dijalankan oleh
Mavropoulou & Padeliadu (2000) dan Schwartz & Drager
(2008). Mavropoulou & Padeliadu (2000) telah mendapati
bahawa terdapat kekeliruan dalam pengetahuan tentang
autisme di kalangan guru-guru pendidikan khas di Greece
manakala Schwartz & Drager (2008) pula menyatakan
bahawa terdapat pengetahuan yang lemah tentang autisme
dalam kalangan ahli-ahli terapi pertuturan.
Kekurangan pengetahuan tentang autisme dalam
kalangan responden dipercayai disebabkan oleh kekurangan
input latihan yang komprehensif diterima sepanjang
pengajian di universiti ataupun di institut perguruan.
Dapatan kajian turut menunjukkan kebanyakan responden
menyatakan bahawa latihan yang diterima untuk mengenali
ciri-ciri autisme, menaksir pelajar-pelajar yang mengalami
autisme, menjalankan strategi pengajaran untuk pelajar-
pelajar yang mengalami autisme, menjalani pengalaman
secara langsung (hands-on) bersama kanak-kanak ini dan
berkolaborasi dengan profesional lain dan ibu bapa adalah
kurang. Bagi latihan yang diterima semasa dalam
perkhidmatan pula, mereka menyatakan bahawa kualitinya
adalah sederhana, namun latihan tersebut adalah lebih baik
berbanding daripada latihan yang diterima semasa mereka
belajar di universiti dan di institut perguruan. Scheuermann
et al. (2003) turut mengkritik latihan perguruan pendidikan
khas di Amerika Syarikat yang didapatinya kurang memberi
tumpuan kepada latihan perguruan yang berfokus mendidik
kanak-kanak yang mengalami autisme dan pelbagai
kekurangan upaya yang lain. Latihan perguruan pendidikan
khas di sana didapati hanya meliputi pengetahuan am tentang
pendidikan khas dan tidak mengenai kekurangan upaya yang
mendalam sebagai bakal guru pendidikan khas.
Sehubungan dengan itu dapatan kajian ini boleh
memberi implikasi ke atas latihan perguruan pendidikan
khas di negara ini. Kedua-dua jenis latihan perguruan,
sama ada semasa pengajian formal ataupun latihan dalam
perkhidmatan perlu dipertingkatkan kualitinya demi untuk
menghasilkan guru-guru yang cekap dan mahir dalam
mendidik kanak-kanak yang mengalami autisme. Inovasi
pengajaran dalam bentuk baru perlu diperkenalkan semasa
mereka belajar di universiti ataupun di institut perguruan.
Latihan yang berbentuk praktikal perlu diperbanyakkan
supaya memberi peluang kepada guru-guru pelatih
mendapat pengalaman secara langsung ataupun hands-
on dengan kanak-kanak yang mengalami autisme. Latihan
dalam perkhidmatan juga boleh ditingkatkan kualitinya
dengan menggunakan kaedah konsultansi dan tidak hanya
melalui bengkel sahaja (Scheuermann et al. 2003).
Berdasarkan daripada dapatan kajian ini jelaslah
bahawa semua pihak yang terlibat dalam melatih guru dalam
bidang pendidikan khas perlu memikirkan untuk
mempertingkatkan lagi kandungan kursus mereka.
Kandungan kursus perlu memperbanyakkan pengajaran
yang boleh mempertingkatkan lagi keyakinan mereka
semasa mengajar kelak. Ini adalah kerana majoriti responden
telah menyatakan bahawa tahap keyakinan mereka untuk
mengajar kanak-kanak yang mengalami autisme adalah
sederhana sahaja. Mereka juga menyatakan bahawa latihan
perguruan yang diperolehi daripada institusi-institusi
berkaitan masih kurang dan ini telah menyebabkan mereka
kurang berkeyakinan semasa berhadapan dengan kanak-
kanak austime ketika mengajar. Mereka turut mencadangkan

Chap 3.pmd 25 22/06/2010, 15:28

 26
agar kursus lanjutan diperbanyakan, kerana mereka
menyedari akan kepentingan kursus tersebut dalam
meningkatkan tahap keyakinan mereka.
Perkara yang memberangsangkan dalam dapatan
kajian ini adalah majoriti daripada responden (74%) berminat
untuk mengajar kanak-kanak yang mengalami autisme.
Mereka juga turut mengalu-alukan bantuan dari segi
sokongan pakar autisme dalam menjalankan tugas mereka,
malah segolongan besar mereka berminat untuk menjalani
latihan dan kursus untuk menjadi seorang guru pakar
autisme. Minat dan semangat yang ditunjukkan oleh para
responden dalam bidang autisme tidak patut dipersiakan.
Oleh itu, kursus dan latihan yang lebih mantap serta
komprehensif akan dapat melahirkan guru-guru pendidikan
khas yang cekap dan efektif untuk mendidik kanak-kanak
yang mengalami autisme di negara ini.
KESIMPULAN
Kajian ini dijalankan untuk mengenal pasti tahap latihan,
pengetahuan dan keyakinan guru-guru pendidikan khas
mengenai autisme. Di samping itu, kajian ini juga bertujuan
untuk mengetahui tahap latihan guru-guru yang mendidik
kanak-kanak yang mengalami autisme di Malaysia. Tanpa
latihan yang mencukupi akan menyebabkan mereka
kurang berkeyakinan dan tidak dapat melaksanakan tugas
dengan efektif. Kursus perguruan formal didapati masih
kurang berkesan untuk melatih guru-guru pendidikan khas
bagi memahami autisme dan seterusnya mendidik kanak-
kanak yang mengalami autisme. Manakala latihan dalam
perkhidmatan mengenai autisme pula hanya sederhana
kualitinya, namun lebih kursus ini lebih berkesan
berbanding dengan latihan di universiti ataupun institut
perguruan. Para guru juga didapati mempunyai keyakinan
yang rendah dalam bidang ini. Namun, mereka berminat
untuk menjalani kursus lanjutan untuk meningkatkan
kecekapan mereka untuk mendidik kanak-kanak ini. Maka,
kursus perguruan formal di negara ini harus
dipertingkatkan dengan menambah komponen mengenai
autisme. Guru-guru pendidikan khas juga perlu diberi
akses kepada latihan dalam perkhidmatan mengenai
autisme selari dengan bidang pendidikan autisme yang
semakin berkembang dengan pesat kini. Guru-guru perlu
dilengkapkan dengan pelbagai kemahiran strategi
pengajaran terkini yang telah terbukti berkesan melalui
kajian-kajian saintifik. Kajian lanjut yang mendalam perlu
dijalankan dari masa ke semasa bagi mengenal pasti
kelemahan-kelemahan yang masih wujud dalam kedua-
dua jenis latihan perguruan ini agar kualitinya dapat
dipertingkatkan.
Chap 3.pmd 26
Jurnal Pendidikan Malaysia 35(1)
RUJUKAN
American Psychiatric Association. 1994. Diagnostic and Statistical
Manual of Mental Disorders. Ed. ke-4. USA: APA.
Center for Disease Control and Prevention, Department of Health
and Human Services. 2009. CDC Releases New Data on
Sutism Spectrum Disorders (ASDs) from Multiple
Communities in the United States, February, 2009.
Croen, A., Grether, J.K., Hoogstrate, J. & Selvin, S. 2000.
Descriptive Epidemiology of autism in California population:
Who is at risk?. Journal of Autism and Developmental
Disorders 32: 217-224.
Ganz, M. 2006. The Costs of Autism. In Understanding Autism:
From Basic Neuroscience to Treatment. Auther USA: Havard.
Mavropoulou, S. & Padeliadu, S. 2000. Greek teachers’
perceptions of autism and implications for educational
practice: A preliminary analysis. Autism 4(2): 173-183.
National Research Council. 2001. Educating Children with Autism.
U.S.A.: National Academy Press.
Philips, S.C. 2005. Tahap Tahap Pengetahuan Mengenai
Sindrom Autisme Di Kalangan Guru Kelas Biasa. http://
rmc.upsi.edu.my/v2/ewacana/Sindrom.htm [8 Mei 2009].
Scheuermann, B., Webber, J., Boutot, A. & Goodwin, M. 2003.
Problems with personnel preparation in autism spectrum
disorders. Focus on Autism and Other Developmental
Disorders 18(3): 197-206.
Schwartz, H. & Drager, K.D.R. 2008. Training and Knowledge
in Autism Among Speech-Language Pathologists: A Survey.
Language, Speech & Hearing Services in Schools 39(1):
66-77.
Simpson, R. 2004. Finding Effective Intervention and Personnel
Preparation Practices for Students with Autism Spectrum
Disorders. Exceptional Children 70(2): 135- 144.
Stone, W.L. & Rosenbaum, J.L. 1988. A comparison of teacher
and parent views of autism. Journal of Autism and
Developmental Disorders 18(3): 403-414.
Volkmar, F.R., Klin, A. & Cohen, D.J. 1997. Diagnosis and
classification of autism and related conditions: Consensus
and issues. Dlm. Handbook of Autism and Pervasive
Developmental Disorder, edited by Cohen, D.J. & Volkmar,
F.R. ke-2. USA: Yale University.
Wing, L. & Gould, J. 1979. Severe Impairments of Social
Interaction and Associated Abnormalities in Children:
Epidemiology and Classification. Journal of Autism and
Developmental Disorders 9: 11-29.
Hasnah Toran
Fakulti Pendidikan
Universiti Kebangsaan Malaysia
43600 Bangi Selangor D.E
22/06/2010, 15:28