ELEMEN-ELEMEN

KOMUNIKASI

HAJI MOHAMAD ROSLAN BIN GHAZALI,BCK

JABATAN PENGAJIAN MELAYU
IPG KAMPUS DARULAMAN
 ELEMEN-ELEMEN TERSEBUT
IALAH
• Penyampai
• Penerima
• Mesej
• Saluran
• Maklum Balas
• Gangguan
 PENYAMPAI

• Untuk memastikan komunikasi berlaku secara berkesan,

penyampai haruslah mematuhi beberapa perkara
• Penyampai haruslah jelas tentang mesej yang
disampaikannya, teliti dengan baik mesej yang ingin
disampaikannya, pasti dengan mesejnya, pasti dengan
kepentingan mesejnya, menggurangkan gangguan yang
mungkin diterima penerima dan sebagainya
 PENERIMA DAN MESEJ

Penerima ????

• Orang yang menjadi sasaran mesej

 
Mesej
• Mesej yang disampaikan akan dihantar menggunakan
perkataan, simbol, ayat, atau bahasa tertentu bagi
menggambarkana makna sesuatu mesej
 
 SALURAN, MAKLUM BALAS, DAN
GANGGUAN
Saluran
• Mesej yang dibentuk boleh dihantar melalui saluran tertentu
• Saluran ini boleh berbetuk lisan, tidak lisan, tulisan atau lain-lain
• Saluran mempengaruhi keberkesanan sesuatu komunikasi itu
 
Maklum Balas
• Tindak balas terhadap penerimaan mesej
• Boleh berbentuk Lisan atau Tidak lisan
 
Gangguan
• Perkara-perkara yang mengganggu keberkesanan komunikasi
• Akibatnya, maklumat yang dihantar kemungkinan tidak dapat diterima
 GANGGUAN
• Sila bincangkan antara gangguan dalam proses
komunikasi
 PENYAMPAI
DALAM ELEMEN KOMUNIKASI
 SIAPA ITU PENYAMPAI?
• Menurut Ee Ah Meng (1995) dalam bukunya yang berjudul Sekolah Dan
Perkembangan Kanak-Kanak, mendefinisikan komunikasi sebagai satu
proses di mana seseorang menyampaikan sesuatu maksud kepada
orang lain.
• Noresah Baharum et al. (2000) mentakrifkan ‘menyampaikan’ sebagai
membawa dan menyerahkan, mengirimkan, memberikan atau
mengunjukkan kepada. Manakala maklumat bermaksud makluman,
pemberitahuan dan pengumuman.
 CARA PENYAMPAIAN YANG
EFEKTIF
• Mempunyai kemahiran dalam bertutur dan cekap dalam berbahasa.
• Mengetahui cara penyampaian yang betul.
• Membuat persediaan sebelum menyampaikan sesuatu maklumat.
• Bijaksanaan memilih dan menyusun ayat dengan efektif.
• Nuraini Yusoff et al. (2005) mendefinisikan susunan sebagai satu proses yang
melibatkan susunan dalam teks pengucapan.
• Konsep 4M seperti yang dikemukakan oleh Eddy Rosyadie (2007) untuk
pengucapan awam sesuai untuk diaplikasikan ke dalam konsep penyampaian
maklumat yang berkesan.
 KONSEP 4M DALAM
PENYAMPAIAN MAKLUMAT
• 4M tersebut ialah memahami, menghayati, menghafal dan melafaz.
• ‘Memahami’ merujuk tahap ‘faham’ pengucap tentang topik yang hendak
disampaikan.
• Manakala ‘menghayati’ merujuk tahap penghayatan topik dengan penuh
emosi.
• ‘Menghafal’ berkait rapat dengaan ketajaman fikiran dan kelancaran
pengucap.
• ‘Melafaz’ bermaksud mengeluarkankan perkataan-perkataan dengan penuh
yakin.
 PENERIMA DALAM
ELEMEN KOMUNIKASI
 PERANAN PENERIMA
• Maksud : Mereka yang menerima maklumat daripada penutur atau penyampai

• Memberi perhatian kepada penyampai ketika proses penyampaian maklumat

berlangsung
• 
• Aspek utama : Ini lebih melibatkan penglihatan dan pendengaran.
• 
• Contoh : Kedua-dua saluran ini penting bagi pendengar agar dapat
berkomunikasi dengan berkesan dan saling memahami mesej yang
disampaikan oleh penyampai.
• 
Dalam komunikasi bersemuka
ini, antara saluran yang boleh
digunakan adalah seperti
telefon bimbit atau melalui
komputer yang sering
digunakan pada zaman ini.
Saluran ini lebih cepat dan
mudah digunakan tanpa perlu
bertulis.
• Penglihatan : melihat dengan teliti dan faham mesej
yang disampaikan oleh penyampai
• Contoh :
• Pendengaran : diam dan memberi perhatian terhadap maklumat
yang disampaikan.
• Mengelakkan salah faham atau keciciran maklumat penting.
• Contoh yang lazim dilihat ialah ketika menelefon dan berbisik.
 MESEJ
DALAM ELEMEN KOMUNIKASI
 APAKAH MESEJ?
• Maklumat yang cuba disampaikan oleh pengirim kepada
penerima perlu mudah difahami agar penerima tahu
maklumat apa yang hendak disampaikan oleh pengirim

• Boleh disampaikan melalui cara lisan dan bukan lisan.

• Dewan Bahasa dan Pustaka:

• 1. pesanan (berita, kata-kata singkat) yg hendak

disampaikan kpd seseorang dsb:

• 2. sesuatu (gagasan, pengajaran, dll) yg hendak

disampaikan dlm sesuatu komunikasi
 KEPENTINGAN MESEJ
• Apakah kepentingan mesej dalam komunikasi?
 CARA PENYAMPAIAN MESEJ
• Lisan
• Kamarudin Husin (1999) mentakrifkan lisan sebagai percakapan atau
pertuturan iaitu satu kegiatan melahirkan bahasa melalui suara atau sebutan.
• Bertulis (SMS, surat, nota, memo, e-mel)
• Pendengaran (nada suara atau cara percakapan)
• Penglihatan (pandangan atau pergerakan mata)
• Sentuhan (pelukan – mencetuskan emosi dan perasaan)
• Bau, rasa, pergerakan badan, mimik muka dan hubungan mata.
 MODEL ASAS KOMUNIKASI
Gangguan

Mesej Saluran Penerima

Sumber

Maklumbalas
 PROSES KOMUNIKASI
DALAM MODEL SHANNON

Mesej Isyarat Isyarat Terima

Mesej

Sumber
Transmitter Penerima Destinasi
maklumat

Sumber gangguan