KELAS XII
SEMESTER GASAL
GEGURITAN
Saka 2 tembung
1. Gurit (tulisan lan tembang/ kidung)
2. Nggurit (ngawe/ ngarang lan nembang)
Tegese geguritan
Widada Suwadji, geguritan yakuwe karangan
kang pinathok kaya tembang nanging guru gatra,
guru lagu, lan guru wilangane ora ajeg.
Subalidinata, geguritan yakuwe minangka
iketaning basa kang memper syair
Titikane/Ciri-ciri Geguritan:
1. Ora kawengku ing pathokan
2. Migunakna tembung-tembung kang pinilih
3. Migunakna purwakanthi sastra, swara, lan basa
4. Isine mentes(ndhuwe makna kang jero)
Geguritan iku dibedakna dadi 2, yakuwe :
1. Geguritan kuna utawi lawas, pathokane:
Diwiwiti tembung sun gegurit
Cacahe gatra saben sapada padha
Tibane swara ing pungkasane gatra runtut
Tuladha geguritan lawas : kakawin, kidung, tembang, parikan, wangsalan)
2. Geguritan anyar, pathokane:
Cacahe gatra/larik bebas
Cacahe wanda saben sagatra uga bebas
Tibane swara uga ora digatekna
Ora nganggo tembung sun gegurit
Mentingake pemilihane tembung kang mentes
Tuladha geguritan anyar : sonata)
WERNA-WERNANING ARAN
GEGURITAN
Geguritan kuna
Tuladha :
Sun gegurit
Kahanan jaman saiki
Akeh barang edi peni
Ing kutha lan desa ugi
Radio lan TVRI
Disetel ora mboseni
Ning sinau aja lali
Tuladha geguritan
Geguritan Anyar
Tuladha :
Pamit
Aku sida mangkat saiki, biyung
Ninggal pangkonmu
Kanggo ngranggeh gegayuhanku
Senajan owel lan trenyuh
Aku ora nangis, biyung
Jarene tangis kuwi pepalange laku
Dak jaluk puji pangestumu
Isi geguritan
Kaluwarga
Bab alam
Lingkungan
Katresnan
pitutur
Tradhisi
Kahananing urip
Carane gawe geguritan
Nemtokake tema
Nemtokake irah-irahan (judul)
Milih tembung sing trep
Nggunakake tembung sing ora salugune (kiasan)
Anggone nulis geguritan gumantung swasana
Teknik Maos geguritan
1. Interpretasi 3. Penampilan
2. Vocal a. gerak
a. artikulasi b. komunikasi
b. diksi c. ekspresi
c. intonasi d. konsentrasi
d. tempo
e. jeda
f. modulasi
g. dinamika
h. pernafasan