2.

PENGURUSAN
SUKAN

2.5 SISTEM PERTANDINGAN

 OBJEKTIF
Para pelajar dapat;

a) Menjelaskan sistem pertandingan seperti kejohanan, liga satu hingga liga

empat kumpulan, kalah mati sekali dan kalah mati dua kali, dan cabar-
mencabar

b) Membandingkan sistem liga dengan kalah mati

c) Menyediakan satu jadual pertandingan mengikut sistem liga satu hingga

liga empat kumpulan dan kalah mati sekali dan kalah mati dua kali.
 PENGENALAN
• Sistem pertandingan adalah satu pelan penyertaan yang dirancang bertujuan untuk memilih pemenang di samping
menghayati semangat kesukanan
• Terdapat 2 cara pertandingan bagi menguji kemajuan individu:
1. Pertandingan melawan pencapaian individu dengan skor yang terdahulu atau melawan skor purata
2. Pertandingan melawan individu yang lain

• Pihak yang mengelolakan pertandingan perlu menitikberatkan perkara berikut:

1. Jenis pertandingan
2. Masa yang diperlukan
3. Alatan dan kemudahan yang ada
4. Agihan perlawanan yang adil
5. Pegawai dan petugas yang diperlukan
6. Kewangan
7. Bilangan penyertaan undang-undang dan peraturan pertandingan
8. Penentuan pemenang dan pemain yang sah
 SISTEM PERTANDINGAN BERBENTUK
KEJOHANAN
• Membolehkan peserta mengambil beberapa acara berlandaskan undang-undang dan peraturan
pertandingan.
• Biasanya dikelolakan selama sehari atau beberapa hari.
• Melibatkan pengurusan yang intensif
• Aturcara yang lengkap disediakan.
• Contohnya Kejohanan Olahraga Sekolah
• Dijalankan mengikut 2 kaedah :
1. Kaedah temasya
2. Kaedah berlapis
 KAEDAH TEMASYA

• Bertanding serentak dalam acara-acara berbeza

• Peringkat saringan perlu diadakan untuk ke peringkat seterusnya
• Penentuan pencapaian adalah berdasarkan sistem pengiraan mata ( jumlah skor kumulatif
yang diperoleh dalam setiap acara )
• Contoh format skor Olahraga adalah tertakluk kepada peraturan temasya
 PERTANDINGAN BERLAPIS
Berasaskan sistem kategori :

• Umur
• Contoh Bola sepak : Junior (bawah 15 tahun), Belia (bawah 21 tahun), veteran (atas 45 tahun)

• Kedudukan (ranking)
• Contoh Badminton/tenis : Pemain rank tertinggi akan bertemu pemain rank tertinggi pasukan lawan
untuk tentukan mata pertama pasukan lawan masing-masing

• Berat badan
• Contoh Sukan angkat berat/tinju : Bertanding mengikut kategori berat badan masing- masing
 SISTEM LIGA

• Memberi peluang kepada penyertaan maksimum atlet atau pasukan

• Ia boleh dibahagikan kepada beberapa kumpulan dari 1 hingga 4 kumpulan atau lebih lagi
• Sistem ini memberi peluang kepada peserta/pasukan untuk bertanding dengan lebih banyak
• Akan bertanding dengan lawan dalam kumpulan dahulu sebelum ke peringkat seterusnya
• Ini akan menghasilkan peserta/pasukan yang terbaik
LIGA SATU KUMPULAN

• Ia terdiri daripada beberapa buah pasukan atau peserta

menentang setiap lawannya sekali sahaja
• Ia dikenali sebagai liga satu pusingan.
• Jika pasukan atau peserta menentang lawannya sebanyak dua
kali, ia dikenali sebagai liga dua pusingan
• Peserta atau pasukan yang mengumpul mata terbanyak dikira
sebagai johan.
 LIGA DUA KUMPULAN

• Pada pusingan pertama pertandingan diadakan secara liga.

• Kebiasaanya terdapat 6 hingga 8 pasukan menyertainya.
• Pasukan atau peserta akan dibahagikan kepada 2 kumpulan.
• Setiap kumpulan terdiri daripada lebih kurang 4 pasukan yang akan bertanding secara liga.
• Johan dan naib johan dalam setiap kumpulan akan bermain di peringkat ke-dua
• Johan akan bertemu dengan naib johan daripada kumpulan yang berbeza.
• Mereka akan bermain secara kalah mati
• Pasukan yang menang akan bertemu pada peringkat akhir
 LIGA TIGA KUMPULAN
• Kebiasaanya liga ini mengandungi 9 hingga 11 pasukan.
• Pasukan ini akan dibahagikan kepada 3 kumpulan, dimana setiap kumpulan mengandungi lebih
kurang tiga pasukan dan bertanding untuk menentukan johan dan naib johan kumpulan
• Pada pusingan ke-2 pula, johan dan naib johan setiap kumpulan akan diundi untuk ditempatkan
dalam dua kumpulan (X dan Y).
• Setiap kumpulan akan mengandungi lebih kurang tiga pasukan yang akan bertanding secara
liga untuk menentukan johan dan naib johan.
• Pada pusingan akhir, johan daripada setiap kumpulan akan bertanding untuk menentukan johan
mutlak
• Sementara naib johan dari setiap kumpulan akan bertanding untuk tempat ketiga dan keempat.
• Pertandingan pada pusingan ini dijalankan secara kalah mati sekali
 LIGA EMPAT KUMPULAN
• Lazimnya mengandungi sebanyak 12 pasukan atau lebih.
• Pasukan-pasukan ini akan diletakkan dalam empat kumpulan.
• Setiap kumpulan mengandungi 4 pasukan yang akan bertanding secara liga untuk menentukan
johan dan naib johan bagi pusingan pertama.
• Pusingan kedua secara kalah mati
• Kedudukan pasukan dalam pembahagian kumpulan akan ditentukan mengikut pilihan ( seeded )
• Johan, Naib Johan, Tempat Ketiga dan Keempat dalam pertandingan tahun lalu akan ditempatkan dalam
kumpulan seperti berikut:

KUMPULAN A KUMPULAN B KUMPULAN C KUMPULAN C

JOHAN NAIB JOHAN KETIGA KEEMPAT
UNDI UNDI UNDI UNDI
UNDI UNDI UNDI UNDI
UNDI UNDI UNDI UNDI
 FORMULA BAGI MENENTUKAN JUMLAH
PERLAWANAN DALAM KUMPULAN

• N (N-1)
2
• N adalah jumlah pasukan
• Contoh : 6 pasukan yang
mengambil bahagian
• Jadi 6 (6-1) / 2 = 15 perlawanan
 MENENTUKAN KEDUDUKAN DALAM LIGA

• Lazimnya, pasukan yang menang

bagi setiap pertandingan akan
diberi dua hingga tiga mata, seri
satu mata dan kalah tiada mata.
 KELEBIHAN & KELEMAHAN SISTEM LIGA
KELEBIHAN
• DAPAT PENYERTAAN YANG MAKSIMUM
• MENGHASILKAN PEMENANG MUTLAK
• JADUAL PERTANDINGAN BOLEH DIKETAHUI SEBELUM
BERTANDING
• PASUKAN YANG KALAH BERPELUANG MEMPERBAIKI
KEPUTUSAN
• BERMAIN BERSUNGGUH-SUNGGUH UNTUK
MENDAPAKAN MATA/KEDUDUKAN
• ADA HOME & AWAY
• TIADA PENYINGKIRAN SEHINGGA SELESAI PUSINGAN
KELEMAHAN
• BILANGAN PERLAWANAN YANG BANYAK
• MEMERLUKAN BILANGAN PEGAWAI YANG RAMAI
• MEMERLUKAN VENUE PERLAWANAN YANG BANYAK
• KOS YANG SANGAT TINGGI
• MUNGKIN BOLEH JADI BERAT SEBELAH
• MEMAKAN MASA YANG PANJANG UNTUK
MENGHABISKAN 1 MUSIM LIGA
SISTEM KALAH MATI SEKALI

• Mudah dan ringkas, pemenang meneruskan

pertandingan manakala yang kalah akan tersingkir.
• Sistem ini amat sesuai jika terlalu banyak penyertaan,
kekurangan masa, kekurangan sumber kewangan,
kekurangan tempat, kekurangan kemudahan dan
kekurangan sumber manusia.
• Dapat menentukan juara dalam masa yang singkat,
menjimatkan masa dan tenaga, boleh dilaksanakan
dengan peralatan dan kemudahan yang terhad.
• Proses penyingkiran berterusan sehingga tinggal
seorang pemenang.
• Sistem ini bukan cara yang terbaik untuk mengukur
keupayaan sesuatu pasukan atau peserta.
SISTEM KALAH MATI DUA
KALI
• Pengubahsuaian dari sistem kalah mati
sekali.
• Peserta atau pasukan diberi peluang
bermain sehingga dua kali kalah baru
boleh disingkirkan, termasuklah ketika
perlawanan akhir sehinggalah peserta atau
pasukan disahkan kalah pada kali kedua.
• Sistem ini dianggap sebagai pertandingan
yang adil kerana dapat pemenang mutlak
• Ia juga dapat menampung bilangan
penyertaan yang banyak.
• Minat peserta akan bertambah kerana
mempunyai peluang untuk bertanding
walaupun telah kalah sekali.
 DENGAN BYE & TANPA BYE

Dengan bye
• Jumlah pasukan/ penyertaan tidak mencukupi atau melebihi asas lapan.
• “Bye” bermaksud peserta perlu menunggu tanpa memasuki pusingan pertama.
• Boleh terus bertanding dalam pusingan kedua dan seterusnya ( laluan percuma)

Tanpa bye
• Jumlah pasukan / peserta berasaskan lapan atau lebih.
• Contohnya 8, 16, 24, 32 dan seterusnya.....
PENEMPATAN PILIHAN
ATAU SEEDED

• Untuk memastikan pemain atau pasukan terbaik

akan bermain di dalam perlawanan akhir.
• Pilihan atau seeds ditentukan mengikut
keputusan-keputusan yang lepas
• Jika tidak, semua peserta akan dianggap sama dan
penempatan peserta adalah secara rawak
FORMULA SISTEM KALAH MATI
 BYE DAN JUMLAH
PERLAWANAN DALAM KALAH
MATI
• N = 12
• Bye = Kuasa 2 – N ( kuasa 2 mesti lebih 8)
• Bye = 16 – 12
• Bye = 4

Jumlah perlawanan dalam pusingan pertama

• N – Bye
2

• 12 – 4
2
= 4 perlawanan pada pusingan pertama
SEBAB-SEBAB SISTEM KALAH MATI DIGUNAKAN

• Pusingan kedua selepas sistem liga,

untuk mendapat pemenang
• Masa atau tempoh untuk pertandingan
adalah pendek
• Penyertaan yang ramai dan akan
memakan masa yang panjang untuk
mengelolanya
• Peruntukan untuk pertandingan adalah
terhad
• Gelanggang / tempat dan kemudahan
yang boleh digunakan adalah terhad
PERBANDINGAN SISTEM LIGA DAN KALAH MATI
 SISTEM LABAH - LABAH
• Peserta atau pasukan akan berusaha menjadi johan dengan
cara menempatkan diri atau pasukannya di tengah-tengah
sarang labah-labah dalam tempoh masa yang telah
ditetapkan.
• Peserta atau pasukan perlu mengalahkan peserta atau
pasukan pada aras yang sama kemudian boleh mencabar
peserta atau pasukan yang berada di hadapan.
• Setiap peserta atau pasukan boleh mencabar lawannya
sendiri mengikut peraturan yang telah ditetapkan oleh
jawatankuasa pengelola.
• Tidak mempunyai unsur penyingkiran sehingga tamat
pertandingan walaupun sentiasa mengalami kekalahan.
• Peserta atau pasukan akan mengawasi dan mengadili sendiri
perlawanan mereka.
• Setiap perlawanan yang telah dirancang tidak
menyusahkan kedua-dua pihak. Tidak memerlukan rekod
pertandingan.
• Bermotifkan keseronokan, kecergasan dan sosialisasi.
 SISTEM TANGGA

• Pemain diberi peluang untuk menduduki tangga teratas dalam masa yang ditetapkan.
• Peserta hanya boleh mencabar satu peserta di tangga atas mereka sahaja.
• Pemain diberi peluang untuk terus bertanding walaupun sentiasa mengalami kekalahan dan memilih
lawannya sendiri.
• Keputusan pertandingan akan dijadikan rujukan.
• Pemain yang merancang untuk mengadakan pertandingan.
• Bermotifkan interaksi sosial.
 SISTEM PIRAMID

• Peserta diberi peluang untuk berada menduduki petak teratas piramid dalam tempoh masa yang
ditetapkan.
• Hanya dibenarkan mencabar pemain lain yang berada di kiri, kanan di atas kiri dan di atas kanannya
sahaja.
• Tidak memerlukan pengawasan yang rapi dan maksimum dari pihak pengelola.
• Pemain sendiri mengadili pertandingan dan boleh mencabar di dalam kawasannya sendiri.
• Pemain yang dicabar mesti menyahut cabaran tersebut dalam tempoh 48 jam.
• Kedua-dua pemain merancang program mengikut ketentuan masa yang telah ditetapkan.
• Masa pertandingan tidak tetap dan bergantung kepada pencabar.
 SISTEM SEROMBONG / CORONG

• Pemain diberi peluang untuk menduduki tangga teratas serombong dalam masa yang
ditetapkan.
• Sistem ini gabungan sistem tangga dan sistem piramid.
• Sebelah atas guna sistem tangga manakala serombong sebelah bawah sistem piramid.
• Unik kerana menggunakan dua sistem serentak.
• Pengawasan yang amat fleksibel kerana pemain sendiri menjadi pengadil.
• Tidak formal kerana jadual akan dibuat apabila pemain membuat temu janji.
• Tidak ada penyingkiran sehingga tamat pertandingan.
• Bermotifkan interaksi sosial.