4 / 3 / 1
AKSARA LEGENA
1. Identitas
a. Nama Mata Pelajaran : Muatan Lokal (Bahasa Jawa)
b. Semester : 3 (ganjil)
c. KompetensiDasar :
d. IndikatorPencapaianKompetensi :
Melalui kegiatan tanya jawab peserta didik dapat menandai tata tulis dan
mengelompokkan tata tulis aksara Jawa/ carakan Madura sesuai dengan
fungsinya dengan tepat. Setelah itu, siswa dapat menulis kalimat,paragraf, dan
mengalihfungsikan paragraf dengan menggunakan aksara Jawa/ carakan
Madura sesuai dengan fungsinya secara benar dan tepat. Sehingga peserta didik
dapat menghayati dan mengamalkan ajaran agama yang dianutnya melalui
belajar menulis aksara Jawa, mengembangakan sikap jujur, peduli, dan
bertanggungjawab, serta dapat mengembangkan kemampuan berpikir kritis,
komunikasi, kolaborasi, kreativitas (4C).
h. MateriPembelajaran
LihatdanbacapadaBukuTeksPelajaran (BTP):
Purnomo, Bambang. Dkk. 2015. SastriBasaKanggo SMA/ SMK/ MA/ MAK
Kelas X. Surabaya: DinasPendidikanProvinsiJawaTimur;
Riyadi, imam. 2015. Suluh Basa Jawa Gagrak Anyar X. Jakarta: Yudhistira.
Sukendro, Dhita Puspitasaridkk. 2014. Wiyata Basa X. Surabaya: Penerbit
Duta.
BJ 3.4 / 4.4 / 3 / 1
2.PetaKonsep
Sandhangan Swara
Nulis Aksara Jawa
Sandhangan Panyigeg lan
pangkon
Sandhangan Wyanjana
Aksara Carakan (Nglegena) lan Panjingan
3.Gladhen 1
a. Purwaka
Sak durunge sinau aksara carakan (aksara nglegena) gatekna aksara ing ngisor
iki!
b. KegiatanInti
1) PetunjukUmum UKB
a) Baca danpahamimateripadaBukuTeksPelajaran: Riyadi, imam.
2015. Suluh Basa Jawa Gagrak Anyar X. Jakarta: Yudhistira
b) Setelahmemahamiisimateridalambacaanberlatihlahuntukmelal
uitugas-tugas yang terdapatpada
UKBinibaikbekerjasendirimaupunbersamatemansebangkuataute
manlainnya.
c) Kerjakan
UKBinidibukukerjaataulangsungmengisikanpadabagian yang
telahdisediakan.
d) Kalian
dapatbelajarbertahapdanberlanjutmelaluikegiatanayoberlati
h, apabilakalian
yakinsudahpahamdanmampumenyelesaikanpermasalahan-
permasalahandalamkegiatanbelajar aksara jawa (aksara
nglegena) Kalianbolehsendiriataumengajakteman lain yang
BJ 3.4 / 4.4 / 3 / 1
sudahsiapuntukmengikutitesformatifagar kalian
dapatbelajarkeUKB berikutnya.
2) Gladhen Sinau
Ayo…… Sinau basa jawa kanthi sabar lan petitis!!!
GLADHEN 1
Gatekna tulisan jawa ing ngisor iki lan mangertenana tuladha tulisan jawa
kanti patitis!
Tuladha
Sapa : ?sp
Nawala : ?nwl
Mara
Kaca
Sarana
Bathara
Sapala
Cara
Yen para siswa sampun saget ngrampungake gladhen ing dhuwur bisa
diterusake ing gladhen 2.
GLADHEN 2
Sakwise para siswa nyinau aksara lan pasangan aksara jawa ing gladhen 1
sak iki coba gatekake materi ing ngisor iki!
SANDANGAN SWARA
i o
ě u
r ng
BJ 3.4 / 4.4 / 3 / 1
SANDHANGAN WYANJANA
Cakra Ra
Keret Re
Pengkal nya
PEPENGET
BJ 3.4 / 4.4 / 3 / 1
Tuladha
Yen wis mangerteni materi ing dhuwur para siswa bisa nerusake gladhen
ing ngisor iki.
Ayo gladhen!!
Sakwise mangerteni tuladha ing dhuwur, rampungna gladhen ing ngisor iki!
Ukara-ukara ing ngisor iki tlisen nganggo aksara jawa!
1. Sing grenang-greneng ana buri omah kuwi sapa?
2. Pak kyai maringi kultum.
3. Pak kasman ngisi amal jariyah.
4. Cengkir gadhing iku warnane kuning gumring.
5. Andhap asor wani ngalah luhur wekasane.
6. Tradisi kalebu ing wewengkon adat.
7. Murid-murid iki ana kagiyatan tengah semester ganep.
8. Rukun agawe santosa crah agawe bubrah.
9. Jarene ana kere dhuwe kebo bule gedhe-gedhe.
10. Tunggak jarak mrajak tunggak jati mati.
Yen uwis ngerjakna gladhen ing dhuwur siswa bisa nerusake gladhen ing
ngisor iki.
Unit KegiatanBelajarMuatan Lokal Bahasa Jawa, Pasangan KD 3.5/4.5
GLADHEN 3
c. Penutup
TabelRefleksiDiriPemahamanMateri
No Pertanyaan Ya Tidak
1. Apakah kaliantelahmemahmi aksara jawa?
2. Dapatkah kalian menuliskan dengan hafal aksara
jawa?
3. Dapatkah kalian menulis aksara jawa sesuai
dengan tata tulis yang tepat?
4. Dapatkah kalian menulis kalimat dengan
menggunakan aksara jawa?
5 Dapatkah kalian menulis paragraf dengan aksara
jawa dan mengalihtuliskan paragraf baik ke
aksara jawa dan ke tulisan latin?
Dimanaposisimu?
Ukurlah diri kalian dalam menguasai materi menulis aksara jawa dalam
rentang 0 – 100, tuliskan ke dalam kotak yang tersedia.
DAFTAR PUSTAKA
Hidayah, Nurul. 2015. Sayaga Basa Jawa Kanggo SMA Kelas X. Jakarta.
Penerbit Erlangga.
Riyadi, imam. 2015. Suluh Basa Jawa Gagrak Anyar X. Jakarta: Penerbit
Yudhistira.