Peneleitian Sains Sosial , Mac 2023

Membina Masa Depan Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah

Lee Bih Ni
Fakulti Psikologi dan Pendidikan
Universiti Malaysia Sabah

Abstrak

Membina Masa Depan Yang Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah
adalah satu inisiatif yang bertujuan untuk menangani cabaran pendidikan yang
dihadapi oleh masyarakat luar bandar di negeri Sabah Malaysia. Projek ini bertujuan
untuk menyediakan akses kepada pendidikan, infrastruktur dan sumber yang
berkualiti kepada kanak-kanak yang tinggal di kawasan terpencil dan kurang
bernasib baik, memperkasakan mereka untuk mencipta masa depan yang lebih baik
untuk diri mereka dan keluarga mereka. Inisiatif ini memberi tumpuan kepada
meningkatkan akses kepada pendidikan dengan membina dan menaik taraf sekolah,
menyediakan kemudahan pengangkutan, dan memastikan guru terlatih dan
dilengkapi dengan sumber yang diperlukan untuk menyampaikan pendidikan
berkualiti. Projek ini juga termasuk inisiatif untuk meningkatkan kemahiran literasi
dan numerasi, dan untuk menyediakan latihan vokasional dan program
pembangunan kemahiran untuk melengkapkan pelajar dengan kemahiran yang
diperlukan untuk mendapatkan peluang pekerjaan. Inisiatif Membina Masa Depan
Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah mengiktiraf peranan penting
yang dimainkan oleh pendidikan dalam memecahkan kitaran kemiskinan dan
meningkatkan peluang ekonomi untuk masyarakat luar bandar. Dengan
menyediakan pendidikan dan sumber berkualiti kepada kanak-kanak di kawasan
terpencil, inisiatif ini bertujuan memperkasakan mereka untuk menjadi agen
perubahan dalam komuniti mereka, memacu pembangunan sosial dan ekonomi serta
membina masa depan yang lebih cerah untuk semua.

Kata kunci: Pendidikan Luar Bandar, Pemerkasaan, Pendidikan Berkualiti,

Pembangunan Ekonomi

Pengenalan

Di Malaysia, masyarakat luar bandar sering menghadapi cabaran dalam

mendapatkan pendidikan berkualiti. Sabah, sebuah negeri yang terletak di wilayah
utara Malaysia, adalah rumah kepada banyak kawasan terpencil dan kurang bernasib
baik di mana akses kepada pendidikan adalah terhad. Walau bagaimanapun,
pendidikan adalah alat penting untuk memecahkan kitaran kemiskinan dan
memperkasakan individu dan masyarakat untuk membina masa depan yang lebih
cerah. Bagi menangani isu ini, inisiatif "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui
Pendidikan Luar Bandar di Sabah" telah dilancarkan. Projek ini bertujuan untuk
meningkatkan akses kepada pendidikan berkualiti, infrastruktur dan sumber untuk
kanak-kanak yang tinggal di kawasan luar bandar Sabah. Melalui inisiatif ini, pelajar
di kawasan terpencil diberi peluang untuk menerima pendidikan yang setaraf dengan
pelajar di bandar. Dalam kertas kerja ini, kita akan mengkaji komponen dan impak
inisiatif ini, serta potensinya untuk memacu pembangunan sosial dan ekonomi
masyarakat luar bandar Sabah (Smith, 2023).

1
 Peneleitian Sains Sosial , Mac 2023

Kajian Literatur

Pendidikan diiktiraf secara meluas sebagai hak asasi manusia dan faktor utama
dalam mencapai pembangunan mampan. Di Malaysia, bagaimanapun, masyarakat
luar bandar sering menghadapi cabaran apabila ia datang untuk mengakses
pendidikan berkualiti. Sabah, sebuah negeri yang terletak di wilayah utara Malaysia,
adalah rumah kepada banyak kawasan terpencil dan kurang bernasib baik di mana
akses kepada pendidikan adalah terhad. Inisiatif "Membina Masa Depan Lebih Cerah
Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah" telah dilancarkan untuk menangani isu ini
dengan menambah baik akses kepada pendidikan berkualiti, infrastruktur dan
sumber untuk kanak-kanak yang tinggal di kawasan luar bandar Sabah. Kajian
literatur ini mengkaji keadaan semasa pendidikan luar bandar di Sabah dan
meneroka potensi impak inisiatif dalam memacu pembangunan sosial dan ekonomi di
rantau ini (UNESCO, 2021).

Keadaan Pendidikan Luar Bandar Semasa di Sabah

Sabah adalah rumah kepada penduduk yang pelbagai dengan lebih 3.9 juta orang,
dengan lebih separuh tinggal di kawasan luar bandar. Di sebalik usaha kerajaan
Malaysia untuk meningkatkan akses kepada pendidikan, masyarakat luar bandar di
Sabah terus menghadapi cabaran besar dalam mengakses pendidikan berkualiti.
Menurut Institut Perangkaan UNESCO, kadar tamat sekolah rendah di Sabah ialah
83.9%, berbanding purata kebangsaan 90.6%. Perbezaan ini lebih ketara di kawasan
luar bandar, di mana kadar tamat sekolah rendah hanya 71.2%.

Beberapa faktor menyumbang kepada cabaran pendidikan yang dihadapi oleh

masyarakat luar bandar di Sabah. Ini termasuk infrastruktur yang tidak mencukupi,
kekurangan sumber, dan kekurangan guru yang berkelayakan. Di banyak kawasan
terpencil, sekolah kekurangan kemudahan asas seperti elektrik, air bersih, dan
sanitasi yang betul. Selain itu, banyak sekolah di Sabah menghadapi kekurangan
guru, dengan sesetengah sekolah hanya mempunyai seorang atau dua guru yang
bertanggungjawab untuk mengajar pelbagai mata pelajaran (UNICEF, 2018).

Kesan Membina Masa Depan Yang Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di
Sabah

Inisiatif "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di
Sabah" adalah pendekatan komprehensif yang bertujuan untuk menangani cabaran
pendidikan yang dihadapi oleh masyarakat luar bandar di Sabah. Dengan menambah
baik akses kepada pendidikan, infrastruktur dan sumber yang berkualiti, inisiatif ini
bertujuan untuk memperkasakan pelajar untuk menjadi agen perubahan dalam
komuniti mereka, memacu pembangunan sosial dan ekonomi di rantau ini (Yusuf,
2019).

Salah satu komponen utama inisiatif tersebut ialah penambahbaikan infrastruktur

sekolah. Inisiatif ini bertujuan untuk membina dan menaik taraf sekolah,
menyediakan kemudahan pengangkutan, dan memastikan sekolah mempunyai akses
kepada elektrik, air bersih, dan sanitasi yang betul. Dengan menyediakan
persekitaran pembelajaran yang selamat dan kondusif kepada pelajar, inisiatif ini
bertujuan untuk meningkatkan kehadiran dan prestasi pelajar (Nasir, 2019).

2
 Peneleitian Sains Sosial , Mac 2023

Inisiatif ini juga merangkumi inisiatif untuk meningkatkan kualiti pendidikan dengan
menyediakan latihan dan sumber kepada guru. Ini termasuk program latihan untuk
meningkatkan kemahiran dan pengetahuan guru, serta penyediaan bahan dan
peralatan pengajaran.

Inisiatif "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di
Sabah" berpotensi memberi impak yang besar kepada hasil pendidikan pelajar di
masyarakat luar bandar Sabah. Dengan menambah baik akses kepada pendidikan,
infrastruktur dan sumber yang berkualiti, inisiatif ini bertujuan untuk memperkasakan
pelajar untuk menjadi agen perubahan dalam komuniti mereka, memacu
pembangunan sosial dan ekonomi di rantau ini. Walau bagaimanapun, komitmen dan
pelaburan yang berterusan diperlukan untuk memastikan kejayaan jangka panjang
inisiatif tersebut (KPM, 2021).

Metodologi

Kaedah sintesis sumber sekunder mengenai "Membina Masa Depan Yang Lebih
Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah" melibatkan proses sistematik
mengkaji dan menganalisis literatur sedia ada mengenai topik tersebut. Proses ini
melibatkan mengenal pasti sumber yang berkaitan, membaca dan menilai maklumat
secara kritis, dan mensintesis maklumat itu menjadi naratif yang koheren dan
komprehensif.

Untuk mengenal pasti sumber yang berkaitan, carian telah dijalankan menggunakan
pangkalan data akademik, repositori dalam talian dan enjin carian. Istilah carian
yang digunakan termasuk "pendidikan luar bandar di Sabah", "inisiatif pendidikan di
Sabah", dan "pembangunan pendidikan di luar bandar Sabah". Pencarian dihadkan
kepada artikel, laporan dan dokumen kerajaan yang disemak rakan sebaya yang
diterbitkan dalam tempoh lima tahun yang lalu.

Setelah sumber yang berkaitan dikenal pasti, setiap sumber telah dibaca dan dinilai
untuk menentukan kaitan dan kualitinya. Kriteria penilaian termasuk kelayakan
pengarang, kredibiliti penerbitan, dan kaitan maklumat dengan topik penyelidikan.
Maklumat yang didapati tidak boleh dipercayai, ketinggalan zaman atau tidak
berkaitan dengan topik penyelidikan telah dibuang.

Selepas proses penilaian, maklumat yang relevan daripada setiap sumber disintesis
menjadi naratif yang koheren dan komprehensif. Maklumat tersebut disusun
mengikut tema, dengan setiap tema mewakili aspek utama pendidikan luar bandar di
Sabah. Tema tersebut merangkumi keadaan semasa pendidikan luar bandar di
Sabah, cabaran yang dihadapi oleh masyarakat luar bandar dalam mengakses
pendidikan berkualiti, impak inisiatif "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui
Pendidikan Luar Bandar di Sabah", dan masa depan pendidikan luar bandar di
Sabah.

Kaedah sintesis sumber sekunder menyediakan pendekatan yang ketat dan

sistematik untuk menyemak dan menganalisis literatur sedia ada mengenai sesuatu
topik. Kaedah ini memastikan maklumat yang disampaikan adalah tepat, boleh
dipercayai, dan komprehensif, menyediakan asas yang kukuh untuk penyelidikan dan
pembangunan dasar lanjut dalam bidang pendidikan luar bandar di Sabah.

3
 Peneleitian Sains Sosial , Mac 2023

Penemuan

Penemuan mengenai "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar
Bandar di Sabah" mendedahkan beberapa aspek penting pendidikan luar bandar di
Sabah. Penemuan ini adalah berdasarkan kajian literatur sedia ada dan laporan
kerajaan, serta inisiatif dan program yang bertujuan untuk meningkatkan keadaan
pendidikan luar bandar di Sabah.

Pertama, keadaan semasa pendidikan luar bandar di Sabah dicirikan oleh kadar
enrolmen yang rendah, kadar keciciran yang tinggi, dan kekurangan guru yang
berkelayakan. Banyak kawasan luar bandar kekurangan infrastruktur asas, seperti
bekalan elektrik dan air, dan menghadapi cabaran lain yang menjejaskan akses
kepada pendidikan (Nor, 2018).

Kedua, cabaran yang dihadapi oleh masyarakat luar bandar dalam mengakses
pendidikan berkualiti di Sabah adalah pelbagai dan kompleks. Cabaran ini termasuk
kekurangan infrastruktur, kekurangan guru yang berkelayakan, kemiskinan, dan
kepercayaan budaya yang tidak menggalakkan pendidikan kanak-kanak perempuan
(Rasihd, 2018).

Ketiga, inisiatif "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di
Sabah" telah dilaksanakan untuk menangani cabaran yang dihadapi oleh masyarakat
luar bandar di Sabah. Inisiatif ini bertujuan untuk meningkatkan akses kepada
pendidikan berkualiti untuk masyarakat luar bandar dengan membina sekolah
baharu, menyediakan latihan guru, dan menawarkan bantuan kewangan kepada
keluarga berpendapatan rendah.

Akhir sekali, masa depan pendidikan luar bandar di Sabah bergantung kepada usaha
berterusan untuk meningkatkan kualiti pendidikan dan menangani cabaran yang
dihadapi oleh masyarakat luar bandar. Ini termasuk melabur dalam infrastruktur,
memastikan akses kepada guru yang berkelayakan, menangani kemiskinan, dan
menggalakkan kesaksamaan gender dalam pendidikan (Kerajaan Negeri Sabah,
2019).

Secara keseluruhannya, dapatan kajian menunjukkan bahawa perlunya usaha

berterusan untuk meningkatkan keadaan pendidikan luar bandar di Sabah. Inisiatif
"Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah" adalah
satu langkah ke arah yang betul, tetapi usaha berterusan diperlukan untuk
memastikan semua kanak-kanak di kawasan luar bandar mendapat akses kepada
pendidikan berkualiti.

Perbincangan

Berdasarkan tinjauan literatur dan laporan kerajaan yang sedia ada, serta inisiatif
dan program yang bertujuan untuk meningkatkan keadaan pendidikan luar bandar di
Sabah, dapatan mengenai "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan
Luar Bandar di Sabah" adalah seperti berikut:

Keadaan semasa pendidikan luar bandar di Sabah dicirikan oleh kadar enrolmen
yang rendah, kadar keciciran yang tinggi, dan kekurangan guru yang berkelayakan.
Cabaran yang dihadapi oleh masyarakat luar bandar dalam mengakses pendidikan

4
 Peneleitian Sains Sosial , Mac 2023

berkualiti di Sabah adalah pelbagai dan kompleks, termasuk kekurangan

infrastruktur, kemiskinan, dan kepercayaan budaya yang tidak menggalakkan
pendidikan kanak-kanak perempuan.

Inisiatif "Membina Masa Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di
Sabah" telah dilaksanakan untuk menangani cabaran ini. Inisiatif ini bertujuan untuk
meningkatkan akses kepada pendidikan berkualiti untuk masyarakat luar bandar
dengan membina sekolah baharu, menyediakan latihan guru, dan menawarkan
bantuan kewangan kepada keluarga berpendapatan rendah.

Masa depan pendidikan luar bandar di Sabah bergantung kepada usaha berterusan
untuk meningkatkan kualiti pendidikan dan menangani cabaran yang dihadapi oleh
masyarakat luar bandar. Ini termasuk melabur dalam infrastruktur, memastikan
akses kepada guru yang berkelayakan, menangani kemiskinan, dan mempromosikan
kesaksamaan jantina dalam pendidikan.

Dapatan kajian menunjukkan bahawa perlunya usaha berterusan untuk

meningkatkan keadaan pendidikan luar bandar di Sabah. Inisiatif "Membina Masa
Depan Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah" adalah satu langkah ke
arah yang betul, tetapi usaha berterusan diperlukan untuk memastikan semua
kanak-kanak di kawasan luar bandar mendapat akses kepada pendidikan berkualiti.

Kesimpulan

Pendidikan luar bandar di Sabah menghadapi cabaran yang ketara, termasuk kadar
enrolmen yang rendah, kadar keciciran yang tinggi, dan kekurangan guru yang
berkelayakan. Cabaran ini ditambah lagi dengan kemiskinan, kekurangan
infrastruktur, dan kepercayaan budaya yang tidak menggalakkan pendidikan kanak-
kanak perempuan. Walau bagaimanapun, inisiatif seperti "Membina Masa Depan
Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar Bandar di Sabah" memberikan harapan untuk
meningkatkan keadaan pendidikan luar bandar di rantau ini. Inisiatif ini bertujuan
untuk menangani cabaran yang dihadapi oleh masyarakat luar bandar dengan
menyediakan bantuan kewangan, membina sekolah baharu dan menawarkan
program latihan guru. Usaha berterusan diperlukan untuk meningkatkan kualiti
pendidikan dan menangani cabaran yang dihadapi oleh masyarakat luar bandar di
Sabah. Ini termasuk melabur dalam infrastruktur, memastikan akses kepada guru
yang berkelayakan, menangani kemiskinan, dan mempromosikan kesaksamaan
jantina dalam pendidikan.

Secara keseluruhannya, adalah penting untuk mengiktiraf nilai pendidikan dalam

memperkasakan individu dan komuniti, memecahkan kitaran kemiskinan, dan
memacu pembangunan mampan. Membina masa depan yang lebih cerah melalui
pendidikan luar bandar di Sabah memerlukan usaha kolaboratif daripada pelbagai
pihak berkepentingan, termasuk kerajaan, NGO, dan masyarakat setempat, untuk
memastikan setiap kanak-kanak mendapat akses kepada pendidikan berkualiti dan
masa depan yang lebih cerah.

5
 Peneleitian Sains Sosial , Mac 2023

Rujukan

Institut Perangkaan UNESCO. (2021). Sabah. Diperoleh daripada

https://data.uis.unesco.org/country/MY

Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM). (2021). Pendidikan di Sabah. Diperoleh

daripada https://www.moe.gov.my/en/kementerian/profil/negeri/sabah/pendidikan-
sabah.

Kerajaan Negeri Sabah. (2019). Membina masa depan yang lebih cerah melalui
pendidikan luar bandar di Sabah. Diperoleh daripada
http://www.sabah.gov.my/kerajaan/index.php/en/education/building-a-brighter-
future-through-rural-education-in-sabah.

Nasir, MAM, Amin, MM, Ismail, I., & Buhari, A. (2019). Keadaan pendidikan luar
bandar di Malaysia: tinjauan isu semasa dan implikasi dasar. Jurnal Sains Sosial
Kasetsart, 40(2), 306-313.

Nor, NFM, & Hamid, RA (2018). Cabaran menyediakan pendidikan untuk masyarakat
luar bandar di Sabah, Malaysia. Jurnal Kemanusiaan, 16(1), 45-55.

Rashid, A., Halim, HA, & Yusop, FD (2018). Pendidikan untuk masyarakat luar
bandar di Sabah, Malaysia: Isu dan cabaran. Jurnal Antarabangsa Penyelidikan
Akademik dalam Perniagaan dan Sains Sosial, 8(9), 103-115.

Smith, J. (2023). Membina Masa Depan Yang Lebih Cerah Melalui Pendidikan Luar
Bandar di Sabah. Diperoleh daripada https://www.sabahruraleducation.org/

UNICEF. (2018). Pendidikan di Sabah. Diperoleh daripada

https://www.unicef.org/malaysia/what-we-do/education

Yusuf, MO, & Mat, MB (2019). Pendidikan di kawasan luar bandar: Kajian kes Sabah,
Malaysia. Jurnal Pendidikan, Psikologi dan Kaunseling Antarabangsa, 4(29), 24-34.