http://www.free-powerpoint-templates-design.

com

ISU DAN TRENDA DALAM

PENDIDIKAN PEMULIHAN KHAS

(Kerjasama antara ibu bapa dan guru)

Oleh: Ain Farhana Binti Rozi
Victoria Evie Malijin
Dayang Nur Madhaniah Binti Awang Helie
 Kerjasama Antara
Ibu Bapa dan Guru
Sejajar dengan peningkatan akademik ibu bapa, tanggungjawab mendidik anak dilihat bukan lagi menjadi
tanggungjawab guru sepenuhnya, tetapi turut membabitkan ibu bapa dan komuniti setempat termasuklah syarikat
swasta dan syarikat berkaitan kerajaan (GLC) serta organisasi bukan kerajaan (NGO). – Irma Yanti, Norlizah, Fathiyah
(2018)
Semua ibu bapa boleh
membantu anak mereka
untuk mencapai potensi
sepenuhnya dengan
melibatkan diri dengan
pembelajaran anak di
rumah.

(Inisiatif Ibu Bapa, Komuniti dan

Sektor Swasta: Suatu Iniasiatif Pembelajaran di
rumah
Pelan Pembangunan Pendidikan
Malaysia; 2013-2025)
 Latar belakang sosioekonomi murid
tidak lagi menjadi penghalang kepada
kejayaan seseorang murid tetapi
bergantung kepada keupayaan
keluarga murid itu untuk menyediakan
suasana menggalakkan pembelajaran
dirumah serta dorongan motivasi
terhadap kejayaannya pada masa akan
datang.
Aspirasi
Murid
Masalah berkaitan ibu bapa dalam penglibatan terhadap
pendidikan anak-anak
Ibu bapa terlalu bergantung Persepsi ibu bapa: Tidak payah
kepada pihak sekolah dalam mengajar memadai hanya pergi
aspek pengurusan diri, ke sekolah , bergaul dengan
tingkah laku dan Pendidikan rakan dan ibu bapa boleh
anak-anak. membuat tugas lain sementara
anak ke sekolah.

Masalah

Kesibukan ibu bapa

Ibu bapa tidak memberikan menyebabkan kurang
sokongan dan idea kepada tumpuan dan perhatian
program yang dianjurkan oleh kepada Pendidikan anak-
pihak sekolah. anak.
• Infographic Style
Cadangan Mengatasi
Pihak sekolah dan PIBG perlu
Ibu bapa perlu meluangkan lebih
berusaha mengatur program yang
banyak masa bersama anak-anak
mampu memberikan kesedaran
seperti menyemak kerja rumah
kepada ibu bapa tentang
dan rekod prestasi mereka.
pentingnya pendidikan anak-anak

Ibu bapa perlu beri kerjasama

Mengadakan perjumpaan ibu bapa
untuk menghantar anak mereka
dengan kerap supaya dapat
kepada pakar perubatan jika
membincangkan tentang prestasi
diminta oleh pihak sekolah dan
murid. Misalnya perjumpaan
guru supaya boleh mengenalpasti
berdepan mahupun melalui media
masalah murid dengan lebih
social.
terperinci untuk tindakan susulan.
Pengibatan ibu bapa dan komuniti ini membawa
kepada permuafakatan bersama guru dan akhirnya
dapat membantu dalam perkembangan dan kemajuan
murid-murid dari semasa ke semasa.
ENAM JENIS PENGLIBATAN IBU BAPA DALAM
MODEL PENGLIBATAN IBU BAPA/ KELUARGA
OLEH JOYCE EPSTEIN

Keibubapaan (Parenting)

Berkomunikasi (Communication)

Sukarelawan (Volunteering)

Pembelajaran di rumah (Learning at home)

Pembuat keputusan (Decision making)

Bekerjasama dengan komuniti (Collaboration with community)

Keibubapaan (Parenting)

aa n
ba p
se p i bu
Kon i vi t i K e
t
01 Ak
02 sa i a n
ye l e
Pe n
ar a n
C ga
D an en tin
ar an Ke p
b
03
Ca 04
Konsep
Sekolah membantu ibu bapa dengan
Keibubapaa 01 kemahiran keibubapaan dan menyediakan
persekitaran yang sesuai untuk
n pembelajaran di rumah.

Ibu bapa pula membantu sekolah

02 mendapatkan maklumat berkaitan keluarga
untuk lebih memahami pelajar dan
keluarga.
Aktiviti
Keibubapaan
Bengkel keibubapaan mengenai
perkembangan kanak-kanak dan
remaja.

Program sokongan keluarga

seperti mengadakan kedai jualan
pertukaran baju dan kumpulan
ibu bapa dengan ibu bapa lain.

Program lawatan ke rumah

pelajar oleh guru.
Keibubapaan

CABARAN CARA
PENYELESAIAN
 Cabaran - Tidak semua ibu bapa boleh mengikuti program
yang dianjurkan.
Cara Penyelesaian
Sekolah yang mempunyai
laman web boleh meringkaskan
butiran bengkel keibubapaan
dan pautan ke mana-mana
laman web berkaitan.
Salinan risalah dan pamplet semasa
bengkel keibubapaan diedarkan oleh
Pusat Sumber Keluarga sekolah.
Dapatkan maklumat berkaitan
keluarga yang tidak dapat hadir,
sekolah akan merakamkan aktiviti
perbengkelan dan meminjamkan
kepada keluarga yang tidak dapat
hadir untuk ditonton di rumah.
Tayangan juga dilakukan
di Pusat Media Sekolah.
Artikel berkaitan bengkel
diringkaskan dalam buletin
sekolah.
 Pelajar mempunyai kesedaran tentang ibu
bapa mereka yang mengambil berat
Kepentingan 01 pencapaian akademik sekaligus
kepentingan pendidikan untuk mereka.
Keibubapaa
Ibu bapa lebih berkeyakinan kerana mereka lebih
n berpengetahuan mengenai perkembangan kanak-
02 kanak dan remaja menjadikan ibu bapa tahu
menyediakan persekitaran pembelajaran yang
bersesuaian mengikut umur kanak-kanak dan
remaja.

Masa pembelajaran untuk pelajar juga dapat

diseimbangkan dengan bimbingan ibu bapa untuk
03 mereka melakukan kerjarumah, kokurikulum,
membantu ibu bapa dengan kerja- kerja rumah dan
membuat kerja selepas habis sekolah.
Berkomunikasi
(Communication)

i a n
e l e sa
p e n y
se a P
Kon Car
an
01 ar an D
Ca b
02
ga n
n tin
e p e
K
03
 Komunikasi berkesan dari sekolah ke rumah dan
dari rumah ke sekolah mengenai program sekolah
Konsep 01 dan perkembangan pelajar.

Berkomunika 02 Perjumpaan dengan ibu bapa sekurang-kurangnya

sekali setahun.

si Folder hasil kerja pelajar dihantar ke rumah secara

03 kerap untuk disemak dan dikomen oleh ibu bapa.
Risalah edaran yang berkesan dengan maklumat
04 berkaitan aktiviti sekolah, aktiviti pelajar serta soal
jawab dan cadangan ibu bapa disediakan.

05 Memberi penjelasan tentang polisi sekolah, program

akademik dan peralihan pelajar ke tahap
seterusnya.
Berkomunikasi

CABARAN CARA
PENYELESAIAN
 Cabaran - Tidak semua ibu bapa menerima dan memahami maklumat
yang dihantar ke rumah melalui pelajar (hanya satu pertiga surat edaran
sekolah sampai ke rumah ( Epstein & Herrick, 1991)).

Menyediakan ruang tandatangan

Cara Penyelesaian di bahagian bawah surat edaran
menunjukkan penerimaan ibu
bapa untuk dihantar kembali ke
Sekolah juga boleh sekolah.
menggunakan buku nota atau
kerja rumah yang memerlukan
tandatangan ibu bapa yang
memerlukan pelajar
menghantar hasil kerja mereka
pada tarikh-tarikh yang
ditetapkan.
Laman Web sekolah
membolehkan ibu bapa
menghantar soalan atau sebarang
komen kepada pentadbir sekolah
bila-bila masa.
 01 Pelajar dan ibu bapa jelas tentang aktiviti dan
program sekolah.

Ibu bapa lebih cepat bertindak balas dan membantu

Kepentingan 02 menangani masalah anak mereka.

Komunikasi 03 Ibu bapa dapat membantu anak-anak mereka

membuat pilihan untuk aktiviti dan program sekolah.

Ibu bapa dapat meraikan kejayaan anak-anak

04 mereka setelah berkomunikasi dengan guru.

Pelajar juga sentiasa peka dengan perkembangan mereka

05 dan kesediaan memperbaiki sikap, meningkatkan pencapaian
akademik dan kehadiran.

06 Guru pula dapat meningkatkan kemahiran berkomunikasi

kerana perlu berhadapan dengan ibu bapa.
Sukarelawan (Volunteering)

wa n
se p ar ela
k
Kon i vi t i Su
t
01 Ak
02 sa i a n
ye l e
Pe n
ar a n
C ga
D an en tin
ar an Ke p
b
03
Ca 04
 Sekolah mengelolakan khidmat sukarela
01 daripada ibu bapa untuk membantu

Konsep sekolah dan pelajar.

Sukarelawan 02 Menyediakan peluang sukarelawan untuk

membantu pada bila-bila masa dan mana-mana
tempat.
03 Tinjauan dibuat untuk mengenalpasti ibu
bapa yang berminat.

Sekolah menubuhkan Pusat Keluarga atau

04 Bilik Ibu Bapa untuk khidmat sukarela.
Aktiviti
Sukarelawan
Membantu guru dalam bilik
darjah (tutor atau mentor
pelajar, mengikuti lawatan
pelajar, menyediakan
makanan atau membantu
kerja pentadbiran seperti
makluman ketidakhadiran
pelajar juga membantu
mengawasi keselamatan
sekolah).
Sukarelawan

CABARAN CARA
PENYELESAIAN
 Cabaran - Ibu bapa yang bekerja tidak dapat hadir membantu sekolah
semasa persekolahan.
- Ada juga keluarga yang tidak selesa untuk khidmat sukarela
di sekolah atau di dalam kelas.

Ibu bapa diberi kebebasan

Cara Penyelesaian melakukan khidmat sukarela pada
bila-bila masa dan tempat
mengikut kesesuaian.
Ibu bapa dari rumah juga boleh
membantu dengan menyiapkan
hiasan dari rumah untuk kelas
atau pun merekod bacaan buku
membolehkan pelajar sama-
sama mengikut membaca di
sekolah.

Ibu bapa yang bekerja dengan

komputer boleh membantu menaip
surat edaran atau menterjemah surat
edaran ke bahasa lain sewaktu
makan tengahari.
 Dapat membantu pelajar dengan kemahiran tertentu
juga kemahiran berkomunikasi pelajar ditingkatkan
01 untuk berhadapan dengan ibu bapa pelajar lain
yang berkhidmat secara sukarela di sekolah.
Kepentingan Ibu bapa lebih memahami bahawa mereka dialu-alukan ke
02
Sukarelawan sekolah dan meningkatkan keyakinan untuk bekerjasama
dengan guru dan pelajar.

Ibu bapa lebih memahami tugas guru dan guru juga

03 mendapat pengetahuan lebih mendalam berkaitan dengan
kebolehan ibu bapa.

Ibu bapa juga kadang-kadang dapat membantu

04 guru memberikan tumpuan yang lebih kepada
seseorang pelajar.
3. Pembelajaran di rumah Your Picture Here

• Melibatkan keluarga untuk membantu

menyiapkan kerja rumah anak
• Membekalkan idea kepada ibu bapa untuk
memantau pembelajaran anak mereka di
rumah.
• Sekolah menganjurkan hari keluarga untuk
guru dan ibu bapa
• Melibatkan ibu bapa merancang akademik anak
mereka selepas tamat sekolah

Kepentingan:
 Ibu bapa mengetahui
perkembangan matapelajaran
anak.
 Pelajar bersemangat menyiapkan
kerja rumah mereka.
 Ibu bapa dapat meluangkan masa
dengan anak.
 Ibu bapa lebih memahami cara
terbaik menyokong anak mereka
dalam pelajaran
 Guru tahu cara melibatkan ibu
bapa dengan pelajaran murid
walaupun ibu bapa mempunyai
pekerjaan yang berbeza.
Cabaran pelaksanaan:
 Sekolah perlu membina
hubungan baik antara ibu bapa
dan murid.
 Berlaku kecenderungan pelajar
dan ibu bapa bergaduh kerana
kerja rumah yang tidak dapat
disiapkan.
Cadangan penyelesaian:
• Guru menyediakan kerja rumah yang
tidak memaksa ibu bapa terikat dengan
sukatan matapelajaran.
• Cth aktiviti: temu ramah ibu bapa,
eksperimen sains mudah, membaca
sesuatu kepada ibu bapa.
 4. Pembuat keputusan
(Decision maker)
 Melibatkan ibu bapa membuat keputusan untuk
sekolah.
 Melantik pemimpin bagi perwakilan ibu bapa dalam
program atau persatuan seperti: KEPENTINGAN:
 Pelajar sedar penglibatan ibu bapa
1. Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG) dalam pendidikannya.
2. Majlis Penasihat  Ibu bapa mempunyai rasa
3. Jawatankuasa Penganjur Kokurikulum/ Kurikulum kepunyaan terhadap sekolah.
 Ibu bapa membina hubungan baik
dengan ibu bapa lain dan staf
Jenis penglibatan ini sekolah
dianggap paling bermakna  Pihak sekolah mempunyai lebih
tetapi paling sukar diamalkan banyak pilihan yang boleh
di kebanyakan sekolah. dipersetujui ibu bapa murid.
 Cabaran:
Tidak semua ibu bapa dapat hadir ke
01 perjumpaan persatuan
Cabaran
Terdapat ibu bapa yang tidak berminat
pelaksanaan 02 dengan kepimpinan.

& 03 Sekolah perlu berhadapan dengan ibu

bapa berlainan latar belakang.
Cadangan
Sekolah perlu melatih pemimpin dalam
Penyelesaian 04 kalangan ibu bapa supaya dapat memimpin
dengan adil tanpa pilih buluh.

Cadangan:

 Sekolah mencadangkan wakil dari setiap kawasan kejiranan.

 Sekolah memberi peluang terbuka kepada ibu bapa untuk
membuat keputusan
6. Kerjasama dengan komuniti

Maklumat untuk pelajar dan keluarga disediakan oleh

komuniti seperti kesihatan, budaya, rekriasi, sokongan
sosial, dan perkhidmatan lain yang disediakan oleh
agensi tempatan atau swasta.
Sekolah menganjurkan perkhidmatan komuniti untuk
kaunseling, latihan pekerjaan atau maklumat
keibubapaan.
Keluarga, pelajar, dan sekolah menyumbang untuk
komuniti contohnya program kitar semula atau
menderma untuk program komuniti lain.
• Infographic Style
Kepentingan Cabaran
Pelajar terdedah dengan dunia
luar apabila berkomunikasi Sekolah perlu memastikan ibu bapa
dengan komuniti. dan murid memperoleh pengetahuan
daripada komuniti yang berkongsi.
Pelajar dan ibu bapa membuat
pelbagai sumbangan untuk
komuniti.
Terdapat ibu bapa yang tidak suka
Guru mengenali komuniti menderma.
sekitar dan dapat merancang
pelbagai aktiviti luar bersama Ibu bapa tidak mendapat maklumat
komuniti. mengenai program dengan komuniti.
Ibu bapa mengenali komuniti
yang dapat membantu
perkembangan pendidikan anak
mereka.
 Penyelesaian
• Sekolah menghebahkan aktiviti komuniti melalui
laman web, surat edaran, atau media massa
seperti Whatsapp, Telegram, dan Facebook

• Sekolah menekankan sumbangan dua hala

(kesamarataan) antara ibu bapa dan komuniti.

• Ibu bapa perlu berfikiran lebih terbuka untuk

menyumbang demi kejayaan anak mereka.
 Bibliografi
Ahmad Zabidi Abdul Razak dan Mariani Md Nor. (2009). Model Hubungan Sekolah dan Komuniti Bagi Meningkatkan
Proses Pengajaran dan pembelajaran: Satu Cadangan. Jurnal Masalah Pendidikan, Jilid 30(1): 127-135,
Universiti Malaya.

Durasnita Abdullah.(2014). Kepentingan Perkongsian Pihak Sekolah, Ibu Bapa dan Murid. Daripada https://
www.slideshare.net/Durasnita/presentattion-edu-5077-1 pada 1 Mac 2019.

Irma Yanti, Norlizah, Fathiyah. (2018). Penglibatan Ibu Bapa Dalam Aktiviti Pembelajaran Anak Di Rumah Dan
Hubungannya Dengan Pencapaian Akademik Murid Sekolah Agama Bantuan Kerajaan (Sabk). E-Journal
Penyelidikan dan Inovasi, 5(1), pp. 42-62. Diambil daripada http://rmc.kuis.edu.my/jpi/wp-
content/uploads/2018/04/IRMA-YANTI-42-62.pdf

Kanammah A/P Manukaram, Melissa Ng Lee Yen Abdullah & Shahizan Hasan. (2013). Pengaruh Faktor Keluarga
Terhadap Pembelajaran Regulasi Kendiri Murid Sekolah Rendah. Malaysian Journal of Learning and
Instruction : Vol. 10 9: 179-201.

Kementerian Pendidikan Malaysia. (2016). Laporan Tahunan 2015 Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia
2013-2025. Daripada http://www.moe.gov.my pada 1 Mac 2019.

Unit Pelaksanaan dan Prestasi Pendidikan. (2015). Peluasan pelaksanaan pelibatan ibu bapa & komuniti (PIBK):
Kejayaan dan harapan. Buletin Anjakan: Buletin Transformasi Pendidikan Malaysia.