NAMA PELAJAR: SARAH BT HASHIM 880731-11-5126 SITI AISHAH BT SAIDIN 881009-35-5258 OPSYEN NAMA PENSYARAH TARIKH SERAHAN : PPISMP

MP PENDIDIKAN KHAS 2 : EN. NIK AZHAR BIN NIK AB. RAHMAN : 13 MEI 2007

SURAT PERAKUAN

Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nurkilan dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya.

Tandatangan : .. Nama Pelajar : SARAH BINTI HASHIM Tarikh : ..

SURAT PERAKUAN

Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nurkilan dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya.

Tandatangan : Nama Pelajar : SITI AISHAH BINTI SAIDIN Tarikh :

PENGHARGAAN
Alhamdulillah bersyukur ke hadrat IIahi kerana dengan limpah dan kurnia-Nya, akhirnya kami dapat juga menyiapkan kerja kursus Pendidikan Khas bagi semester 2 dalam masa yang telah ditetapkan. Berkat kegigihan dan kesungguhan, akhirnya kami dapat menyiapkan kerja kursus ini. Sekalung penghargaan dan jutaan terima kasih kami ucapkan kepada pensyarah bimbingan kami iaitu Encik Nik Azhar bin Nik Ibrahim, pensyarah Pendidikan Khas kami yang telah banyak membantu dan memberi tunjuk ajar sepanjang proses menyiapkan tugasan ini. Tunjuk ajar yang diberikan akan kami aplikasikan dalam kehidupan seharian dan untuk masa depan.

Ribuan terima kasih kami ucapkan kepada rakan seperjuangan kami yang telah banyak membantu kami sepanjang proses menyiapkan tugasan ini. Kerjasama dan sokongan kalian telah banyak membantu kami dalam menempuh setiap dugaan yang datang.

Penghargaan istimewa ini khas kami tujukan kepada kedua ibu bapa kami jauh. Sesungguhnya doa dan harapan kalian menjadi penguat semangat kami meneruskan kehidupan dan menempuh segala dugaan yang datang. Berkat doa kalian menjadi perangsang kejayaan kami.

Akhir sekali, terima kasih kami ucapkan kepada semua pihak yang telibat secara langsung ataupun tidak langsung sepanjang proses menyiapkan tugasan ini.

Sekian, wassalam.

ISI KANDUNGAN
PERKARA MUKA SURAT I ii iV v

HALAMAN PENGAKUAN PENGHARGAAN SENARAI KANDUNGAN BIODATA TOPIK : 1.0 SINDROM DOWN (SD) 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 PENDAHULUAN SEJARAH APA ITU SD? FAKTOR JENIS-JENIS CIRI-CIRI FIZIKAL MASALAH-MASALAH YANG BERKAITAN PERKEMBANGAN MENTAL & PERWATAKAN LANGKAH PENCEGAHAN TERAPI MUZIK KEPENTINGAN PERMAINAN SUASANA PEMBESARAN KEPERLUAN IBU BAPA RAWATAN & SEKOLAH BANTU KANAK-KANAK SD BERTUTUR KEHIDUPAN BEKELUARGA KANAK-KANAK SD HIDUP BERDIKARI PANDUAN IBU BAPA

REFLEKSI BIBLIOGRAFI LAMPIRAN

BIODATA

NAMA OPSYEN NO IC NO MATRIK ALAMAT

: SARAH BINTI HASHIM : PPISMP PENDIDIKAN KHAS 2 : 880731-11-5126 : IPKB/JUL/06/00568 : N6, RUMAH MURAH NIBONG STESEN, 23000 DUNGUN, TERENGGANU

NO TEL

: 017-9085400

NAMA OPSYEN NO IC NO MATRIK ALAMAT

: SITI AISHAH BINTI SAIDIN : PPISMP PENDIDIKAN KHAS 2 : 881009-35-5258 : IPKB/JUL/06/00617 : N0 1, TINGKAT SERINDIT 4, TAMAN DESA AWI, 14200 SUNGAI JAWI PULAU PINANG

NO TEL

: 017-4891718

10

SINDROM DOWN (DOWN SYNDROME)

Memiliki cahaya mata sindrom down satu cabaran besar buat ibu bapa. Ada yang sukar menerima hakikat hingga menganggap permata hati comel zuriat sendiri satu beban. Ada juga ibu bapa yang enggan menerima hakikat anak sindrom down 11

mereka tidak dapat menjalani cara hidup normal seperti mana kanak-kanak sihat yang lain. Selain sukar berdikari, anak-anak sindrom down ini berdepan dengan penyakit jantung berlubang, masalah usus tersumbat dan system imun yang lemah. Lebih parah lagi ada yang tidak berpengetahuan menganggap sindrom down sejenis penyakit. Ini adalah kerana jangka hayat anak-anak sindrom down hanya setakat umur lapan hingga sembilan tahun merupakan sebab utama. Ibu bapa perlulah memahami tidak semua anak-anak sindrom down ini akan meninggal dunia tanpa sempat menghabiskan pengajian mahupun bekerja dengan sempurna. Sejarah pesakit sindrom down yang paling tua di negara ini telahpun berusia lebih 50 tahun. Ini menunjukkan mereka juga dapat meneruskan kehidupan dengan berdikari tanpa memerlukan bantuan daripada sesiapa.

Malahan, dengan adanya teknologi perubatan yang semakin canggih serta moden pada zaman ini, mereka tidak perlu berasa gusar sekiranya anak mereka menghidap penyakit lain seperti jantung berlubang ataupun masalah pendengaran serta penglihatan. Ini adalah kerana ada sesetengah penyakit mampu diubati tanpa menjalani sebarang pembedahan. Perlu diingatkan bahawa tidak semua penghidap sindrom down disertai dengan penyakit berbahaya yang lain. Apa pun, mereka ini amat mudah dijangkiti penyakit ringan seperti selesema serta demam.

12

13

SEJARAH SINDROM DOWN

DR. LANGDON Down mula-mula mengesahkan kes kanak-kanak yang terencat mental serta mempunyai keanehan muka pada tahun 1866. Sebenarnya sindrom down ini adalah salah satu sindrom keabnormalan kromosom yang paling ketara, dengan nisbah satu berbanding 660 kelahiran hidup. Sindrom down juga merupakan punca kerencatan mental yang paling kerap dijumpai di setiap masyarakat di seluruh negara. Dianggarkan sebanyak 1000 kanak-kanak dilahirkan dengan sindrom down 14

di Malaysia, setiap tahun. Insiden sindrom down di seluruh dunia juga tinggi, iaitu satu kes bagi setiap 600 hingga 800 kelahiran sementara risiko mendapat anak sindrom down pula dikaitkan dengan usia ibu ketika mengandung, terutama jika mengandung pada umur melebihi 35 tahun. Ini kerana kajian di New York, Amerika Syarikat mendapati peratus untuk ibu yang berusia 20 tahun untuk mendapat anak sindrom down adalah satu dalam 1,925 kelahiran manakala bagi mereka yang berusia 35 tahun risikonya nyata bertambah dengan satu kes bagi setiap 365 kelahiran.

15

APA ITU SINDROM DOWN?

Sindrom down sering kali dianggap masyarakat sebagi satu penyakit. Namun hakikatnya ia bukanlah satu wabak kerana ia terjadi akibat masalah baka. Sindrom down ialah keadaan dimana bayi dilahirkan dengan masalah genetic dimana terdapat ketidaknormalan pada pasangan kromosom ke-21.

16

17

FAKTOR SINDROM DOWN

Sindrom down berlaku akibat kecacatan genetic yang tidak dapat dikawal atau dielakkan dan bagaimana pesakit boleh mempunyai tiga kromosom pada pasangan kromosom ke-21 masih lagi tidak dapat difahami. Seorang manusia normal akan mempunyai 23 kromosom (bahan baka yang mengandungi maklumat biologi seseorang) dan apabila persenyawaan antara ovum dan sperma berlaku, satu 18

daripada setiap pasangan kromosom diwarisi daripada ibu dan separuh lagi daripada bapa.

Namun bagi pesakit sindrom down, kromosom ke-21 mereka ada tiga. Ini bermakna mereka mempunyai 47 kromosom berbanding hanya 46 kromosom bagi orang normal dan kromosom ketiga pada kromosom ke-21 atau Trisomy-21 inilah yang akan menimbulkan ciri-ciri khas sindrom down. Sindrom down boleh dibahagikan kepada tiga kategori iaitu Trisomi atau nondisjunction, Translocation dan Mosaic. Walaupun hampir 95 peratus kes sindrom down merupakan kategori trisomi tetapi kategori mosaic dan translocation turut mempunyai ciri-ciri sindrom down yang nyata seperti trisomi.

Trisomi 21 melibatkan bukan disjunksi berlaku semasa proses meiosis (pembahagian) sel. Selapas melahirkan bayi dengan trisomi 21, seorang wanita berusia 35 tahun ke bawah mempunyai risiko satu peratus melahirkan bayi dengan sindrom down dan masalah kromosom yang lain. Bagi ibu yang berusia 35 tahun ke atas, risiko adalah satu peratus campur risiko usia spesifik ibu. Secara amnya, risiko seseorang bayi mendapat sindrom down adalah setinggi 15 peratus, sekiranya si ibu adalah pembawa kromosom translokasi (translocation) yang seimbang manakala jika si bapa yang merupakan pembawa tersebut, maka risikonya adalah sebanyak lima peratus sahaja. Ini merupakan anggaran sahaja dan setiap keluarga harus berjumpa dengan kaunselor genetic ataupun doctor untuk mendapat nilai risiko yang tepat.

19

Terdapat satu perkaitan antara usia ibu yang lanjut dan sindrom down (jenis trisomi 21), iaitu risiko usia spesifik ibu. Tiada kaitan antara usia bapa dan sindrom down yang diketahui setakat ini.

Umur ibu 26 30 35 40 45

Risiko mendapat anak sindrom down 1 : 1500 1 : 1000 1 : 360 1 : 100 1 : 50

20

JENIS-JENIS SINDROM DOWN

Down Syndrome Trisomy 21

21

Down Syndrome Trisomy 21 melibatkan lebih kurang 94% daripada semua individu-individu yang mempunyai "Down Syndrome". Disini bila pecahan sel mula berlaku tiap-tiap sel mengandungi 47 kromosom (23 pasang + 1). Kromosom yang terlebih itu barganding dengan pasangan kromosom 21. Sel-sel ini terus berlipat ganda dan mempunyai sifat yang sama dengan yang terdahulu

daripadanya.Walaupun kita mengetahui yang jenis Down Syndrome Trisomy 21 tidak disebabkan oleh keturunan tetapi kita tidak mengetahui mengapa ianya berlaku.

Mosaic Down Syndrome

Jenis Down Syndrome ini melibatkan lebih kurang 4% daripada semua individu-individu yang mempunyai Down Syndrome. Di sini sebahagian sel-sel berpecah dan mempunyai bilangan kromosom yang sempurna (46 kromosom) , dan sebahagian lagi sel-sel mempunyai bilangan kromosom yang tidak sempurna(47 kromosom). Sel-sel yang sempurna dan yang tidak, terus berlipat ganda dan keadaan bercampuran(mosaic) pun terjadi. Kadar perbandingan diantara sel-sel yang sempurna dan sel-sel yang tidak sempurna berbeza dari individu ke individu yang terlibat, samaada lebih teruk atau kurang teruk jika di bandingkan dengan Trisomy 21 . Mosaic Down Syndrome juga tidak disebabkan oleh keturunan.

22

Translocation Down Syndrome

Jenis Translocation Down Syndrome ini ialah jenis yang paling kurang. Ianya melibatkan 2% daripada semua individu-individu yang mempunyai Down

Syndrome. Ianya boleh diturunkan oleh ibu atau bapa. Lebih kurang 1 daripada 3 kejadian ini , seorang daripada ibu bapa ialah pembawa yang seimbang. Ini bermakna walaupun mereka ialah pembawa kromosom yang tidak sempurna, keseimbangan nya menyebabkan ibu atau bapa itu sendiri tidak terlibat. Dalam keadaan Translocation Down Syndrome sebahagian daripada kromosom 21 terpecah dan bahagian yang ketinggalan pula terlekat kepada pasangan kromosom yang lain dan kerap kali pada pasangan kromosom 14. Pada kebiasaan nya 2

daripada 3 kejadian ini, ibu bapa bukanlah pembawa, dan kemungkinan mereka untuk melahirkan seorang lagi anak yang mempunyai Down Syndrome tidak lah lebih besar daripada ibu bapa yang lain. Sepanjang yang diketahui keadaan individuindividu yang mempunyai Translocation Down Syndrome sama dengan keadaan individu-individu yang mempunyai jenis Down Syndrome Trisomy 21.

1 21 6

2 22 7 XY 8

3 9 10

4 11

5 12

14 14 14 21 Chromosome No.

21

23

24

CIRI CIRI FIZIKAL SINDROM DOWN

Kanak-kanak sindrom down mempunyai ciri-ciri fizikal unik. Ciri ciri sindrom down dapat dikenalpasti ketika bayi masih kecil lagi. Secara umumnya, semua individu sindrom down di seluruh dunia mempunyai ciri dan iras wajah sama dan mereka juga menghadapi pelbagai masalah perkembangan otak dan fizikal yang lebih lambat berbanding kanak-kanak lain. Bayi sindrom down yang baru dilahirkan dapat dikenali dengan memerhati muka dan pemeriksaan fizikal yang teliti. Di antara yang ketara ialah muka dengan mata yang menyondong ke atas (95 peratus daripada sindrom down mempunyai ciri tersebut), titian hidung yang terkulai rendah kedudukannya atau low-set ( 60 peratus).

Bayi tersebut juga mempunyai tangan yang pendek dengan jari kecil yang melengkok (60 peratus) dan lipatan tapak tangan yang tunggal (50 peratus) yang dipanggil simian crease. Individu sindrom down akan mempunyai bahagian belakang kepala yang leper, leher yang pendek dan lebar,kelopak mata berlipat-lipat serta 25

lidah sering terjelir. Selain itu, jari kelingking mereka bengkok ke dalam ( Clinodactvly) dan jarak ibu jari kaki terpisah jauh daripada jari kedua ( 85 peratus). Bayi itu juga hipotonik (80 peratus). Namun demikian, bukan semua bayi dengan sindrom down mempunyai kesemua ciri di atas. Biasanya, kanak-kanak dengan sindrom down cenderung menjadi gemuk dan lebih rendah daripda kanak-kanak sebaya mereka.

26

Ciri-ciri fizikal kanak-kanak sindrom down

27

MASALAH MASALAH YANG BERKAITAN

Antara system organ badan yang bersabit, yang paling penting adalah system kardivoskular yang menyebabkan penyakit jantung kongenital ( 40 peratus). Kadar kematian kanak-kanak sindrom down adalah paling tinggi pada umur dua tahun pertama. Punca kematian yang paling ketara disebabkan oleh penyakit jantung congenital dan penyakit system pernafasan. Ia juga merupakan empat peratus daripada jumlah kemua kanak-kanak yang menghidap sakit jantung kongenital. Masalah jantung yang kerap berlaku ialah jantung berlubang seperti Ventricular Septal Defect (VSD) iaitu jantung berlubang di antara bilik jantung kiri dan kanan atau Atrial Septal Defect (ASD) iaitu jantung berlubang di antara atria kiri dan kanan. Bagi kanak-kanak sindrom down yang mengalami masalah jantung berlubang mereka mungkin mengalami serangan kebiruan ( cyanotic spell) dan susah bernafas. Lebih kurang 40-60 peratus kanak-kanak dengan sindrom down yang berpenyakit jantung congenital dapat hidup sehingga umur 2 tahun. Jika mereka tidak menghidap

28

penyakit jantung, umur mereka boleh mencapai 50 tahun. Jangka hayat mereka kian bertambah seiring denagn kemajuan bidang perubatan.

Masalah kulit seperti seborrheic dermatitis ( kekeringan kulit) juga kerap berlaku dan ini boleh dielakkan dengan menggunakan krim emollient. Terdapat juga yang menghidapi alopesia areata dan vitiligo ( rambut gugur). Secara relative, pengaliran darah ke kulit juga kurang dan ini menyebabkan kulit bertompok putih. Ini semua boleh dielakkan dengan memakai sarung tangan atau kaki yang baik. Air mata kerap meleleh dan konjuktivitis selalu terjadi akibat duktus nasolakrimal yang tersumbat. Ini boleh dirawat dengan memeriksa saluran nasolakrimal dengan probe oleh pakar mata apabila pesakit dibiuskan. Seperti mana kanak-kanak normal, mereka harus diberi suntikan imunisasi mengikut jadual untuk mencegah penyakit berjangkit.

Selain itu, masalah usus juga terjadi kepada individu sindrom down. Masalah usus biasanya dikesan semasa awal kelahiran. Masalah ini terjadi disebabkan salur esafogus yang tidak terbuka ( atresia) ataupun tiada saluran sama sekali di bahagian tertentu esafogus. Semasa umur bayi 1-2 hari, bayi mengalami masalah menelan air liurnya atau dikesan oleh doctor atau jururawat kerana mereka tidak dapat memasukkan tiub untuk menyedut air perut semasa baru lahir. Bayi ini memerlukan pembedahan khas. Masalah usus juga terjadi disebabkan salur usus kecil duodenum yang tidak terbuka (duodenal atresia). Bayi biasanya mengalami masalah muntah selepas menyusu dan perut kelihatan buncit sedikit di bahagian atas abdomen. Keadaan ini mungkin memerlukan pembendahan sementara (coloctomy). Selain itu, salur usus rectum atau bahagian usus yang paling akhir ( dubur) yang tidak terbuka langsung atau penyempitan yang dinamakan Hirshprung Disease. Keadaan ini

29

disebabkan system saraf yang tidak normal di bahagian rectum. Biasanya bayi akan mengalami masalah pada hari kedua dan seterusnya selepas kelahiran di mana perut membuncit dan susah untuk buang air besar.

Malformasi system gastrousus (12 peratus) seperti atresia duodenum dan penyakit hirschcprung juga boleh menyebabkan bayi memerlukan pembedahan awal sejurus dilahirkan. Penyakit mata dalam bentuk katarak, strabismus ( juling) dan rabun juga sering dijumpai. Infeksi saluran telinga dan kepekakan konduksi juga boleh berlaku. Penyakit system pernafasan seperti radang paru-paru juga berlaku akibat system imun yang kurang cekap dan salur udara yang hipoplastik. Sawan didapati dalam kira-kira lima peratus pesakit dan penyakit kelenjar tiroid juga berlaku dalam 16 peratus persakit. Kanak-kanak sindrom down mempunyai ketidakstabilan di tulang-tulang kecil di bahagian leher menyebabkan berlakunya penyakit lumpuh ( atlantoaxial instability) dimana ianya berlaku di kalangan sepuluh peratus kanakkanak sindrom down. Kanser seperti leukemia yang dijumpai sebanyak satu peratus dan sebahagian orang dewasa dengan sindrom down juga menghidap penyakit Alzheimer.

30

31

PERKEMBANGAN MENTAL DAN PERWATAKAN

Kanak-kanak sindrom down secara keseluruhannya mengalami kelewatan perkembangan dan kerencatan akal. Pada peringkat awal pembesaran mereka mengalami masalah lambat dalam semua aspek perkembangan iaitu lambat untuk berjalan, perkembangan motor halus dan bercakap. Kanak-kanak dengan sindrom down mempunyai perkembangan mental yang lambat. Intelligent Quotient (IQ) adalah antara 35 dan 70 dengan purata sebanyak 55. kadngkala, IQ mungkin lebih tinggi. Secara amnya, perkembangan mental adalah sederhana. Kanak-kanak sindrom down selalu bersikap gembira, suka meniru dan gemarkan irama dan muzik. Namun demikian, 13 peratus mempunyai masalah emosi yang serius dan ada yang bersikap bengis dan pemarah.

Pada masa lampau, kanak-kanak sindrom down dianggap cacat. Seringkali pendidikan mereka diabaikan dan kehidupan mereka adalah di bawah jagaan

32

institusi. Akhir-akhir ini, terdapat usaha untuk mengintergrasikan mereka dengan kanak-kanak normal dalam persekolahan biasa. Pengalaman lepas membuktikan bahawa kanak-kanak ini memdapat sokongan daripada rakan sedarjah. Kanakkanak normal berpeluang mengenali dan empati dengan rakan baru mereka dengan sindrom down. Dengan menghadiri sekolah biasa, kanak-kanak dengan sindrom down mempunyai rangsangan untuk lebih berusaha. Kebanyakan daripada mereka dapat mencapai kebolehan membaca setaraf kanak-kanak berumur 10-12 tahun. Secara umunya, kebolehan mereka dalam bidang matematik adalah rendah.

PEMERIKSAAN MIKROSKOPIK KROMOSOM

Selain daripada pemeriksaan fizikal, sindrom down dapat disahkan dengan menggunakan kaedah ujian darah secara pemeriksaan mikroskopik kromosom. Ini digelar sebagai karyotyping. Selain dapat mengenali keabnormalan kromosom, ia juga mengesan sindrom down yang disebabkan oleh translokasi kromosom. Ini penting kerana bagi bayi dengan sindrom down yang disebabkan oleh translokasi kromosom, ibu bapa juga mesti menjalani kromosom. Lebih-lebih lagi lagi sekiranya mereka masih ingin melahirkan anak. Ibu bapa tidak perlu menjalani ujian kromosom sekiranya anak mereka mempunyai trisomi 21 ataupun mosaic sindrom down. Ini akan diterangkan semasa kaunseling genetic, iaitu xdengan ujian chorionic villous sampling (CVS) di antara 11-14 minggu kehamilan ataupun dengan

ammnicocentesis

pada 16-18 minggu kehamilan. Prosedur ini mungkin

menyebabkan keguguran dan ibu bapa digalakkan berbincang dengan pakar obstetric masing-masing mengenai ujian tersebut.

33

34

LANGKAH PENCEGAHAN

Bagi ibu-ibu yang telah berusia 35 tahun ke atas masih ingin mengandung, mereka boleh mebuat beberapa ujian untuk menentukan samaada janin bebas daripada sindrom down. Ujian biasanya dilakukan dengan mengambil sampel air ketuban atau sampel darah daripada tali pusat. Selain ujian air ketuban dan darah daripada tali pusat, kaedah ultrasound boleh juga digunakan tetapi kaedah ini tidak menjamin janin akan bebas seratus peratus daripada sindrom down. Tetapi sesetengah pakar perubatan berpendapat, bahawa keguguran yang berlaku secara semulajadi mungkin disebabkan janin mempunyai masalah kromosom. Ini sekaligus mengelak pasangan daripada mendapat anak sindrom down.

35

TERAPI MUZIK

Terapi muzik merupakan salah satu cara terapi bagi menbantu anak-anak sindrom down untuk mencapi sesuatu matlamat. Ia boleh membantu dalam memperbaiki kelemahan sama ada bagi menstimulasikam fungsi-fungsi kognitif, kemahiran motor dan tingkah laku social melalui muzik. Di samping itu, ia juga dapat menambah keyakinan, peluang berkomunikasi serta mempelajari teknik

bekerjasama. Berbeza pula bagi program muzik dan pergerakan kerana dipercayai bahawa. Muzik digunakan sebagai media untuk membina perkembangan otak kanak-kanak secara keseluruhan. Ia merangkumi fizikal, kognitif, sosio-emosi dan kreativiti. Selain daripada itu, ia dapat membantu mengembangkan potensi muzik dikalangan mereka secara semulajadi.

KEPENTINGAN PERMAINAN

36

Permainan penting membantu pembesaran setiap kanak-kanak.Ia membantu pemahaman mereka mengenai kehidupan. Melalui permainan juga, kanak-kanak sindrom down menjadi cerdik dan berkeupayaan memahami hubung kait, sebab dan akibat. Permainan selidik dan jelajah - tertarik kepada semua benda - mengutip dan membelek objek - menggigit, membaling dan menggosok objek pada permukaan lantai, untuk mendapatkan tindakbalas. - merangkak dan bertatih serta berminat membuka almari, laci, bakul atau kotak. Permainan membina dan kognitif misalnya, mencantum gambar berdasarkan corak, bentuk atau warna

Permainan sosial - ketawa apabila digeletek - bermain sembunyi-sembunyi Permainan khayalan - berpura-pura menjadi orang lain dalam suasana berbeza

37

- bermain masak-masak Permainan merangsang pergerakan otot - berlari, melompat, memanjat, menari dan mengayuh basikal Permainan bahasa - meniru gaya cakap - menyanyi

Pemilihan Alat Permainan Umur 0 - 6 bulan permainan yang boleh dipegang dan digigit Alat permainan berbunyi dan boleh ditarik serta 6 - 12 bulan permainan cantum bina Kotak boleh disusun tinggi, kepingan kadbod 12 - 18 bulan bercorak, bol, ai, buku bergambar Kotak, kepingan kadbod bercorak, permainan cantum 2 tahun bina, 18 bulan buku bergambar, boneka Permainan Loceng, alat permainan bergerak, tangan sendiri atau alat

SUASANA MEMBESARKAN KANAK-KANAK SINDROM DOWN

38

Suasana persekitaran penting, membantu pembesaran kanak-kanak sindrom down. Ketenangan dan kemesraan penjaga dapat merangsang penerimaan pembelajaran lebih cepat.

Alat permainan perlu sesuai teknik pengajaran. Ia perlu ditambah untuk mengelak kebosanan mereka.

Kanak-kanak sindrom down perlu berasa selamat, disayangi dan diterima keluarga serta masyarakat. Ini membantu membentuk imej diri positif dan mendorong mereka belajar.

Disiplin perlu diterap pada usia awal. Nyatakan had tingkah laku yang dibenar dan tidak dibenarkan.

Perlu beri pujian kepada setiap kecermerlangan dicapai.

39

40

KEPERLUAN IBU BAPA DENGAN ANAK SINDROM DOWN

Tanggungjawab kakitangan perubatan bukan sekadar memahami cara pengendalian masalah kesihatan kanak-kanak sindrom down dengan cukup yakin tetapi meliputi pengendalian keraguan ibu bapa dan masalah keperluan yang lain. Ibu bapa amat peka terhadap tingkah laku sesetengah para doctor, jururawat dan orang ramai yang kurang sensitive. Ini boleh menimbulkan perasaan marah, malu dan sedih hati di kalangan ibu bapa. Apabila sindrom down dikenalpasti, pertemuan di antara kedua-dua ibu bapa atau saudara-mara terdekat dengan doctor dan jururawat harus diaturkan. Kakitangan perubatan harus mengenali dan menemui mereka dengan kehadiran bayi. Bayi haruslah dirujuk dengan namanya. Ini menunjukkan bahawa dia sebagai sebahagian daripada kehidupan keluarga ibu dan bapa.

Ibu bapa harus diberitahu pengetahuan berfakta dan secara seimbang. Perasaan terkejut dan terperanjat mungkin tidak akan mengizinkan perbincangan seterusnya dijalankan. Namun, pertemuan kedua harus diatur sebaik-baiknya dalam masa 24 jam. Maklumat secara bertukis dan risalah termasuk maklumat dengan pusat sindrom down juga harus diberikan. Bantuan psikiatri mungkin diperlukan.

41

Kaunseling genetic perlu diberikan pada pertemuan yang seterusnya. Pada ketika ini, sokongan positif oleh para jururawat dan pegawai social perubatan amat penting.

42

RAWATAN DAN SEKOLAH YANG SESUAI

Aktiviti pemulihan dan penyelidikan bergantung kepada umur dan kebolehan kanak-kanak sindrom down.

Peringkat 0 - 2 tahun : Pemulihan di klinik tempatan atau hospital. Ibu bapa juga digalakkan memberi rangsangan di rumah.

Peringkat 3 - 4 tahun : Kanak-kanak boleh dibawa menghadiri pusat pemulihan di klinik tempatan, hospital dan Pusat Pemulihan Dalam Komuniti.

Peringkat 5 - 6 tahun : Kanak-kanak sindrom down digalakkan memasuki tadika biasa untuk memberi peluang bergaul dengan kanak-kanak normal. Mereka juga boleh meneruskan pemulihan di pusat pemulihan di klinik, hospital dan Pusat Pemulihan Dalam Komuniti.

Peringkat 7 - 12 tahun : Mereka hendaklah dimasukkan ke sekolah rendah kebangsaan biasa di kelas khas.

Peringkat 13 18 tahun : Mereka hendaklah dimasukkan ke sekolah menengah biasa di kelas khas.

43

Peringkat 18 tahun ke atas : Pada peringkat ini mereka boleh dihantar untuk latihan vokasional di Sekolah-sekolah Teknik.

MEMBANTU KANAK-KANAK SINDROM DOWN BERTUTUR

Kebanyakan kanak-kanak sindrom down lambat bertutur. Mereka wajar dibantu pada usia awal. Antara langkah perlu diambil:

Adakan kegiatan atau permainan bahasa yang dapat menarik perhatian mereka.

Cuba dapatkan perhatian sebelum bercakap dengan mereka. Jangan terlalu banyak bertanya. Tunggu tindak-balas mereka dan beri mereka peluang menjawab.

Guna ayat pendek dan bahasa mudah difahami. Sambil bertutur, buat aksi atau lakonan. Latihan berterusan. Pilih masa sesuai, terutama ketika mereka masih segar dan aktif. Tumpu kepada satu perkara. Beri masa, peluang dan latihan sebelum beralih kepada latihan baru.

Guna setiap peluang, berinteraksi dengan mereka.

44

Selalu beri tindak-balas kepada setiap percakapan mereka.

45

KEHIDUPAN BERKELUARGA

Bayi

dengan

sindrom

down

adalah

sebahagian

daripada

kehidupan

berkeluarga. Walaupun mereka mempunyai keperluan yang khusus dari segi masa, emosi dan keperluan khas, ibu bapa harus sedar bahawa setiap ahli keluarga termasuk anak-anak lain juga memerlukan perhatian dan penjagaan yang rapi. Kehadiran kanak-kanak sindrom dwon boleh membawa tekanan terhadap ahli keluarga yang lain. Ini memerlukna pengorbanan dan kerjasama daripada seluruh ahli keluarga. Ibu bapa hendak memberikan perhatian dan kasih sayang yang sama rata walaupun mereka cenderung untuk menumpukan lebih perhatian kepada kanakkanak sindrom down. Ibu bapa harus melibatkan semua ahli keluarga dalam memberikan latihan pemulihan kepada kanak-kanak ini. Oleh itu, kakak, abang atau adik kepada kanak-kanak dengan sindrom down juga harus diberitahu berkenaan anak yang istimewa ini demi mengelakkan perasaan marah dan iri hati.

46

Bagi pasangan yang mempunyai anak sindrom down tiada apa perlu dimalukan jika mendapat anak istimewa ini kerana ia bukan penyakit keturunan malah mereka patut bertanggungjawab memberi pendidikan sebaik mungkin bagi membolehkan anak-anak ini berdikari. Ibu bapa perlu membuat rujukan doctor, sekiranya mendapati anak mereka sindrom down dapatkan maklumat tentangnya dengan menghubungi pusat sindrom down. Kini terdapat beberapa persatuan sidrom down yang bergiat aktif seperti Yayasan Sindrom Down Kiwanis dan Down Syndrome Parents Network, dan ibu bapa digalakkan menyertainya kerana dengan cara ini mereka dapat bertukar pengalaman serta berkongsi maklumat demi kebaikan anak.

47

KANAK-KANAK SINDROM DOWN HIDUP BERDIKARI

Jangan memandang rendah dengan kemampuan anakanak sindrom down. Kebolehan kanak-kanak dengan sindrom down adalah berbeza bagi setiap individu. Kebanyakan kanakkanak sindrom down dapat hidup berdikari, sekiranya mereka mendapat sokongan pendidikan awal dan peluang yang sewajarnya. Mereka bagaikan insan lain yang perlu mengatasi masalah kehidupan sehariannya. Mereka perlu kasih sayang dan keyakinan oleh ibu bapa dan kakitangan perubatan untuk membolehkan mereka terus berkembang maju. Mereka juga mampu hidup berdikari dan mempunyai pekerjaan jika diberi latihan serta pendidikan sejak kanak-kanak. Ada juga individu sindrom down berkahwin dan hidup dengan harmoni. Di luar negara, mereka mempunyai laman web mereka sendiri dengan tujuan untuk berkongsi pengetahuan serta mencari kenalan.

Kanak-kanak sindrom down di Malaysia amat beruntung kerana kerajaan tidak pernah mengabaikan keperluan mereka. Seperti mana yang umum diketahui, pihak

48

Kementerian Pendidikan khususnya telah menyediakan pendidikan khas walaupun tidak semua sekolah mempunyai sukatan pelajaran sedemikian. Namun, dengan adanya pendidikan khas sebegini, anak-anak istimewa berpeluang untuk bersaing dengan kanak-kanak normal yang lain. Malahan, di lembah Klang terdapat banyak sekolah biasa yang menawarkan kelas khas. Di sinilah mereka akan bercampur gaul dengan kanak-kanak yang mempunyai masalah lain seperti lambat menerima pelajaran dan sebagainya. Maka mereka akan lebih terdedah dengan kehidupan bersosial dengan cara berkongsi cerita mahupun bermain dengan rakan sebaya.

Kebanyakan anak-anak yang mengalami sindrom down tidak mampu untuk hidup berdikari apabila dewasa kelak. Tetapi tidak semua daripada mereka terpaksa bergantung kepada orang lain untuk meneruskan kehidupan. Di luar negara misalnya, terdapat penempatan khas bagi mereka yang mengalami sindrom down. Tinggal bersama di dalam sebuah rumah tetapi mesti di bawah kawalan seorang penjaga yang dilantik pertubuhan berkenaan. Mereka tetap memerlukan bantuan dari segi menguruskan hal-hal berkaitan wang. Mereka mungkin bijak menggunakan wang untuk membeli barang, namun tidak tahu bagaimana untuk berjimat serta menyimpan.

49

50

PANDUAN KEPADA IBU BAPA

Jangan mempunyai tanggapan atau jangkaan yang terlalu tinggi atau salah terhadap anak-anak sinrom down.

Jangan membandingkan kebolehan anak sindrom down dengan kanakkanak sempurna yang lain. Setiap kanak-kanak mempunyai kebolehan serta keistimewaan yang tersendiri.

Turut serta di dalam pembabitan anak-anak sindrom down. Jika boleh, minimumkan bantuan dan pada masa yang sama benarkan anak ini berdikari dan mencuba sendiri.

Sekiranya anak dengan sindrom down menolak bantuan ibu bapa, jangan gunakan paksaan. Benarkan mereka melakukan aktiviti yang membuatkan mereka selesa.

51

Benarkan anak-anak istimewa ini berkembang mengikut kemampuan masing-masing.

Ajarlah anak- anak dengan sindrom down menikmati muzik ketika berada di rumah. Jadikan muzik sebagai salah satu ganjaran kepada mereka agar mereka berasa gembira sentiasa.

Jangan berasa sedih jika dikurnia anak sindrom down. Kelahirannya adalah merupakan satu pemberian Allah yang tidak ternilai harganya. Ibu bapa perlu tabah dan atasi perasaan itu dengan menyayangi, membimbing dan mengajar mereka seperti anak normal.Ibu bapa perlu membuat rujukan doktor, sekiranya mendapati anak mereka sindrom down. Dapatkan maklumat mengenainya, dengan menghubungi pusat Sindrom Down. Jadi ahli persatuan Sindrom Down, cara itu anda dapat bertukar pengalaman dan berkongsi maklumat demi kebaikan anak. Jadikanlah anak ini sebagai perangsang untuk kita lebih menyedari tentang kekayaan Allah S.W.T. Sesungguhnya anak-anak ini telah dijanjikan syurga olehNYA.

52

53

REFLEKSI
Pertama kali apabila kami mendapat kerja kursus ini kami terasa amat

terkejut dan teruja. Kami telah diberi tugasan oleh pensyarah Pendidikan Khas kami iaitu Encik Nik Azhar bin Nik Abdul Rahman. Tugasan Ini memerlukan kami untuk membuat kajian mengenai masalah pembelajaran yang khusus kepada Sindrom Down (Down Syndrome).

Tugasan kami adalah untuk membuat kajian mengenai Sindrom Down mencari bahan semaksima mungkin untuk di muatkan ke dalam kerja kursus kami. Pensyarah kami, Encik Nik Azhar telah memberikan penerangan kepada kami tentang tugasan ini pada awal semester lagi. Tugasan ini dibahagikan kepada beberapa kumpulan yang terdiri dua oarang satu kumpulan. Kami perlu menyiapkan dua tugasan iaitu penghasilan dalam bentuk grafik dan kertas kerja. Kami telah membahagikan tugas ini untuk memudahkan lagi kerja kami. Untuk menyiapkan tugasan ini kami telah sedaya upaya mencari pelbagai sumber dari pelbagai bahan.

54

Selepas menerima penerangan daripada pensyarah kami,kami memulakan tugasan dengan mencari maklumat .Kami mencari maklumat itu melalui buku-buku di perpustakaan Institut Perguruan Kota Bharu dan juga melalui internet. Sumber dari internet banyak memberi masalah kerana kadangkala ada maklumat yang tidak tepat atau palsu. Selain daripada itu, kami juga memperolehi maklumat dari rakan-rakan yang turut membuat kajian ini. Hasil dari maklumat yang diperolehi kami dapat takrifkan bahawa Sindrom Down bukanlah satu penyakit. Setelah kami mencari bahan yang diperlukan kami memulakan proses untuk membuat grafik yang diperlukan .Kami tidak menghadapi sebarang masalah semasa menjalankan tugasan ini kerana kami mempunyai sedikit kemahiran dalam pengurusan grafik. Selain itu, sewaktu kami menjalankan tugasan ini kami berdepan dengan gangguan bekalan elekrik yang memberi kesan kepada kerja kami dan memaksa kami untuk menaip semula hasil kerja yang hilang.

Sekalung penghargaan dan ucapan terima kasih kami tujukan istimewa kepada rakan-rakan seperjuangan kami terutamanya ahli kelas Pendidikan Khas 2 yang telah banyak membantu kami semasa dalam proses untuk menyiapkan tugasan ini. Tanpa kalian, kami tidak dapat menghasilkan tugasan ini dengan jayanya.

Kesimpulannya kami dapat mengenali dan mempelajari dengan lebih dekat dan menyeluruh mengenai masalah-masalah pembelajaran khususnya Sindrom Down. Kami sedar betapa Pendidikan Khas merupakan mata pelajaran yang penting terutamanya bagi kami yang bakal menjadi guru Pendidikan Khas. Segala pengetahuan dan ilmu yang kami perolehi akan kami aplikasikan dalam

55

kehidupan kami sebagai seorang guru Pendidikan Khas. Semua ini sedikit banyak membantu kami sebagai persiapan awal untuk menjadi guru pendidikan Khas. Kami berasa amat gembira kerana berpeluang untuk mempelajari mata pelajaran ini dan dapat mengetahui serba sedikit mengenai masalah-masalah pembelajaran . Ucapan ribuan terima kasih kepada pensyarah Pendidikan Khas kerana telah bersusah payah mendidik kami untuk menjadi guru pelatih yang berjaya..

56

BIBLIOGRAFI
Majalah i-sihat Keluaran januari 2007 Kumpulan penyelidikan kanaka-kanak keperlkuan khas,kampus kesihatan,USM,kubang kerian,Kelantan ; Buku anda ingin tahu mengenai sindrom down dengan lebih lanjut Jamila.K.A. Mohamed; Pendidikan khas untuk kanak-kanak istimewa Internet : www.downicreations.com www.netterimages.com www.touched.com www.downsyndromefoundation.org

57

58

down_syndrome_ t...hs.jpg140 x 198 pixels - 26.9kB www.woodbinehouse.com

59

downs0405_img_0.gif326 x 334 pixels - 62.0kB www.jaapa.com/issues/.../downs0405.htm

0291ddd6.jpg149 x 200 pixels - 23.2kB www.edirectory.co.uk/book_megastore/pages

60

down_syndrome_t...hs.jpg300 x 424 pixels - 70.8kB www.woodbinehouse.com

61