ELEMEN MERENTAS

KURIKULUM
DALAM
KURIKULUM STANDARD
SEKOLAH RENDAH

K
Pe uri ku
nta lum
ks
ira Sta
n B nd
era ard
sa Se
sk ko
an la
Se h R
k o en
lah da
h

KS
SR

Bahagian Pembangunan Kurikulum

Kementerian Pelajaran Malaysia

&

PB
S

P K S
H
BG S R
+
1

 Bahasa
Pendidikan Alam

Sekitar
Nilai Murni
Sains dan Teknologi
Patriotisme
Kemahiran Berfikir
Kepimpinan

ELEMEN MERENTAS
KURIKULUM SEDIA ADA

P KS
BGH
R
S
+

Kemahiran Belajar

Cara Belajar
Pendidikan Kesihatan
Reproduktif dan Sosial
Pencegahan Rasuah
Kajian Masa Depan
Pendidikan Pengguna
Keselamatan Jalanraya

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

Apakah Elemen Tambahan

Dalam KSSR?

P KS
BGH
R
S
+

Elemen Merentas Kurikulum sedia ada ditambah

dengan memperkenalkan elemen:
Kreativiti dan Inovatif
Keusahawanan
Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK)
EMK ini bertujuan untuk memberi lebih fokus
bagi pembangunan modal insan yang
berfikiran kreatif, kritis dan inovatif
mempunyai ciri dan sikap keusahawanan
serta dapat menguasai kemahiran TMK
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

Mengapa Perlunya Penerapan

ketiga-tiga Elemen?
Kemahiran abad ke-21
Lima Bentuk Pemikiran (Gardner)

Disciplined
Disciplined
Mind
Mind
Respectful
Respectful
Mind
Mind

Synthesizing
Synthesizing
Mind
Mind

P KS
BGH
R
S
+

Creating
Creating
Mind
Mind

EthicalMind
Mind
Ethical

Taksonomi Bloom (revised)

Remembering, Understanding, Applying, Analysing, Evaluating, Creating
New Basics Skills
Kejayaan k-ekonomi
(Profesor Andy
Hargreaves)
Kreativiti:
keperluan masa
kini/masa depan
menjamin kejayaan
k-ekonomi sesebuah
negara

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

Multiliteracy
Creativity
Communication
IT
Teamwork
Lifelong learning
Adaptation and
change
Environmental
responsibility

Successful Knowledge
Economics
Characterized by:
Creativity
Flexibility
Problem solving
Ingenuity
Collective intelligence
Professional task
Risk taking
Continuous
improvement
4

Mengapa Perlunya Penerapan

Ketiga-tiga Elemen? (samb.)

P KS
BGH
R
S
+

Pembangunan Negara: Perspektif Wawasan 2020 Malaysia

Sebagai Negara Perindustrian.
Masyarakat negara maju adalah masyarakat yang didorong oleh
kemahiran dan kepakaran sains dan teknologimestilah boleh
mencipta, menambah dan memperbaharui .... (Tun Mahathir)
Model Baru Ekonomi (MBE)
Antara ciri-ciri Malaysia pada tahun 2020 dalam MBE ialah
Keusahawanan dan Inovatif
Mewujudkan mekanisme untuk membantu kumpulan 40%
terendah menggunakan naluri keusahawanan bagi memula
dan mengembangkan perniagaan
Dasar Utama TMK KPM menyatakan bahawa TMK untuk semua
dan sebagai mata pelajaran serta pengupaya dalam pengajaran
dan pembelajaran

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

Fokus harus
diberikan
kepada mata
pelajaran yang
diajar.

EMK diterapkan
bersesuaian
dengan tajuk
mata pelajaran
yang diajar.

Bilakah hendak melaksanakan

Elemen Merentas Kurikulum?

P KS
BGH
R
S
+

Keluwesan diberi
kepada guru
untuk
menyerapkan
EMK dalam
proses
pengajaran dan
pembelajaran
mengikut tajuk
atau topik yang
bersesuaian.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

EMK: ELEMEN TAMBAHAN

P KS
BGH
R
S
+

Kreativiti dan Inovasi

Keusahawanan
Teknologi Maklumat dan
Komunikasi
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

EMK:
ELEMEN TAMBAHAN
KREATIVITI DAN INOVASI

K
Pe uri ku
nta lum
ks
ira Sta
n B nd
era ard
sa Se
sk ko
an la
Se h R
k o en
lah da
h

KS
SR

Bahagian Pembangunan Kurikulum

Apakah
Kreativiti?
Kementerian
Pelajaran Malaysia

&

PB
S

P K S
H
BG S R
+
8

P KS
BGH
R
S
+

Kreativiti?

Inovasi?

Kreativiti adalah
kebolehan minda
berimaginasi
dan/mencernakan
sesuatu maklumat
untuk penyelesaian
masalah, cabaran,
soalan atau tugasan
(QCA, 2007).
Kemampuan atau
kebolehan mencipta
sesuatu yang asli dan
sesuai (DBP 1997).

Keupayaan
menghasilkan
sesuatu yang baharu
(modifikasi,
adaptasi) dari sedia
ada

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

Matlamat

P KS
BGH
R
S
+

Menghasilkan modal insan berdaya cipta dan

berkeupayaan menghasilkan idea dan
ciptaan yang berkualiti yang menjadi amalan
dan budaya dalam kehidupan serta mampu
menyumbang
ke
arah
pembangunan
masyarakat, bangsa, negara dan agama.
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

10

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

OBJEKTIF

P KS
BGH
R
S
+

Supaya murid:
Mempunyai keterampilan diri dan personaliti individu
kreatif.
Menguasai kemahiran dalam proses kreatif.
Menghasilkan idea kreatif dan inovatif.
Menguasai kemahiran komunikasi.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran secara
kritis dan kreatif.
Menyelesaikan masalah, membuat keputusan dan
mengurus kehidupan harian secara kreatif dan inovatif.
KS
SR

&

PB
S

11

P KS
BGH
R
S
+

KREATIVITI DAN INOVASI

Kemahiran Berfikir Kritis

dan Kreatif (KBKK)
Merentas Kurikulum

Penekanan
kurikulum
Pendekatan
penerapan (infusion)
Objektif
pembelajaran
Pra sekolah, sekolah
rendah, menengah

Mata pelajaran
berteraskan kreativiti

Reka Cipta
PSV/PMZ
Teknikal & Vokasional
Mata pelajaran MPV
Kemahiran HidupKomponen reka cipta
dalam mata pelajaran
Literasi TMK

Strategi P&P
Konstruktivisme
Pembelajaran
Kontekstual
Inkuiri penemuan
Pembelajaran berasaskan
projek
Pembelajaran berasaskan
masalah/membuat
keputusan
Kajian masa depan

PROGRAM KURIKULUM SEDIA ADA

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

12

P KS
Bagaimana membangunkan kreativiti?
BGH
Peranan Guru
SR

1. Merancang Pengajaran dan

Pembelajaran
2. Membimbing dan Menjadi
Fasilitator
3. Mentaksir Berterusan
4. Mengurus Persekitaran
Pembelajaran
5. Membangunkan Komuniti

metakognisi

Pemerhatian

Analisis

2. Imaginasi

1. Persediaan

Penjanaan idea

Amalan berterusan

Sintesis idea

metakognisi
Pelaksanaan

4. Tindakan

metakognisi

Penambahbaikan

3. Perkembangan
Penilaian
metakognisi

Model P&P Kreatif

1. Inkuiri Penemuan
2. Pembelajaran Berasaskan Masalah
3. Pembelajaran Berasaskan Projek
4. Kajian Masa Depan
5. Konstruktivisme

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

13

Pemerhatian

Analisis
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

FASA PERSEDIAAN

P KS
BGH
R
S
+

Gunakan
Gunakan deria,
deria, tumpu
tumpu kpd
kpd objek,
objek,
gunakan
gunakan alat,
alat, kendalikan
kendalikan alat,
alat, guna
guna
kaedah
kaedah atau
atau prosedur,
prosedur, kenal
kenal pasti
pasti ciri,
ciri,
situasi,
situasi, fenomena,
fenomena, dapatan
dapatan makna,
makna, kenal
kenal
pasti
pasti objek,
objek, situasi
situasi disekeliling.
disekeliling.

Persamaan-perbezaan, asingkan, kumpulkan,

susun maklumat ikut kriteria, kesan sebab, kaji
kesan baik-buruk, imbas kembali idea, cari byk
bukti disokong berdasarkan fakta dan maklumat.
Metakognisi: rancang, pantau dan nilai

KS
SR

&

PB
S

14

P KS
BGH
R
S
+

FASA IMAGINASI

Penjanaan
Idea

Sintesis
Idea
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

Hasilkan
Hasilkan idea
idea yang
yang byk
byk (benar
(benar atau
atau
tidak),
tidak), hasilkan
hasilkan idea
idea bermakna,
bermakna, cari
cari
hubungkait,
hubungkait, gabungjalin
gabungjalin atau
atau corak
corak
berdasarkan
berdasarkan maklumat
maklumat yang
yang ada.
ada.

Buat kesimpulan, itlakan, bina tajuk, hasilkan

komunikasi yang unik, maklumat cukup?Maklumat
tambahan?, buat keputusan ttg sintesis akhir, bincang
kebaikan/kelebihan, keburukan/kelemahan, cabar dan
nilai maklumat yang diperolehi=samada perlu tindakan
susulan @ketepikan, buat refleksi berterusan
Metakognisi: rancang, pantau dan nilai

KS
SR

&

PB
S

15

Penambah
baikan

Menilai

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

FASA PERKEMBANGAN

P KS
BGH
R
S
+

Tokok tambah idea, ubahsuai idea,

beri penerangan rasional idea,
beri pelbagai contoh berkaitan
tugasan.

Beri alasan yg tepat unt terima @ tolak idea, nyatakan

kekuatan/kelemahan, kebaikan/keburukan
berdasarkan bukti, buat pilihan berdasarkan
kenyataan dan tidak dipengaruhi oleh perasaan.
Metakognisi: rancang, pantau dan nilai

KS
SR

&

PB
S

16

P KS
BGH
R
S
+

FASA TINDAKAN

Pelaksanaan

Amalan
berterusan
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

Menghuraikan idea kpd

butiran/bahagian yang kecil dan
khusus, susun idea,hasikan idea
tidak sama dengan org lain

Peka dengan sekeliling, buat pemerhatian untuk kenal

pasti masalah, kesilapan dan kelemahan, praktikkan
proses kreatif unt hasilkan idea baharu secara
berterusan

Metakognisi: rancang, pantau dan nilai

KS
SR

&

PB
S

17

Aktiviti

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

1.

Pemerhatian

2.

Analisis

3.

Penjanaan idea

4.

Sintesis idea

5.

Penambahbaikan

6.

Menilai

7.

Pelaksanaan

8.

Amalan berterusan

P KS
BGH
R
S
Contoh Aktiviti
+

18

P KS
BGH
R
S
+

Indikator Pemikiran Kreatif

banyak idea
LANCAR

boleh
menghasil
idea
baharu

ASLI

Indikator

LUWES

idea boleh
dikembang
dan
dipelbagaikan

JELAS

menghurai idea dengan terperinci dan

sistematik

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

19

EMK:
ELEMEN TAMBAHAN
ELEMEN KEUSAHAWANAN

K
Pe uri ku
nta lum
ks
ira Sta
n B nd
era ard
sa Se
sk ko
an la
Se h R
k o en
lah da
h

KS
SR

Bahagian Pembangunan Kurikulum

Kementerian Pelajaran Malaysia

&

PB
S

P K S
H
BG S R
+
20

MENGAPA PERLU PENERAPAN

ELEMEN KEUSAHAWANAN (EK) ?

P KS
BGH
R
S
+

USAHAWAN
TEKNOLOGI

PERKEMBANGAN
EKONOMI

INOVASI
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

21

Diterapkan
melalui aktivitiaktiviti
pengajaran dan
pembelajaran
dalam proses
membudayakan
keusahawanan

MATLAMAT

P KS
BGH
R
S
+
Membentuk
ciri-ciri dan
amalan
keusahawanan
sehingga
menjadi satu
budaya dalam
kalangan murid.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

22

1
1

OBJEKTIF

P KS
BGH
R
S
+

Mengamalkan sikap keusahawanan

Mengamalkan cara berfikir ke arah keusahawanan

2 dalam situasi yang diperlukan
2
Mengamalkan pengetahuan dan kemahiran
3 pengurusan asas jual beli yang mudah dalam aktiviti
3 kehidupan seharian yang relevan

4
4

Menghasilkan produk berasaskan pengetahuan

serta kemahiran teknologi dan vokasional

5
5

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

Mengamalkan nilai moral dan etika yang baik

dalam konteks keusahawanan.
23

P KS
BGH
R
S
+

FOKUS
Terdapat lima elemen
keusahawanan (EK) iaitu:

EK2
EK 1
Mengamalkan
sikap
keusahawanan

Mengamalkan cara
EK3
berfikir ke arah
Mengamalkan
keusahawanan
pengetahuan
dan kemahiran
pengurusan
asas jual beli

5EK

EK5
Nilai moral dan
etika
keusahawanan
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

EK4

Menghasilkan produk
berasaskan pengetahuan dan
kemahiran berasaskan
teknologi dan vokasional
keusahawanan
24

PENDEKATAN

P KS
BGH
R
S
+

Tiga pendekatan penerapan elemen keusahawanan

1
2

Pendekatan Penyebatian

Pendekatan Pengintegrasian

Pendekatan Pengaplikasian

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

25

PENYEBATIAN
RANCANGAN
PENGAJARAN

ELEMEN
KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

INDUKSI

LANGKAH 1
LANGKAH2
LANGKAH
AKHIR

Penerapan
bermula dari
awal hingga ke
akhir P&P

PENUTUP
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

26

PENGINTEGRASIAN
RANCANGAN
PENGAJARAN

ELEMEN
KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

INDUKSI

LANGKAH 1
LANGKAH2
LANGKAH
AKHIR

Integrasi di
mana-mana
langkah
pengajaran/
perkembangan
P&P

PENUTUP
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

27

P KS
BGH
R
S
+

PENGAPLIKASIAN
RANCANGAN
PENGAJARAN
INDUKSI
LANGKAH 1
LANGKAH 2
LANGKAH
AKHIR

PENUTUP

ELEMEN
KEUSAHAWANAN
Aplikasi di akhir
pengajaran /
perkembangan
P&P

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

28

1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7

1. SIKAP KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

Bertanggungjawab terhadap keputusan

Peka kepada peluang
Berani mengambil risiko
Daya kreativiti dan inovasi
Fleksibiliti
Keinginan kepada maklum balas segera
Berorientasikan masa depan

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

29

1.8
1.9
1.10
1.11
1.12
1.13
1.14

1. SIKAP KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

Kesanggupan belajar daripada

kesilapan
Berkeupayaan memimpin
Berorientasikan pencapaian
Berdaya tahan
Bertoleransi terhadap ketidaktentuan
yang tinggi
Tabah
Boleh membina jaringan sosial

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

30

2. PEMIKIRAN KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

9 langkah utama:
2.1 amalan memerhati persekitaran dengan
sengaja dan bertujuan;
2.2 menganalisis pemerhatian secara kritis dan
kreatif;
2.3 menghasilkan idea dari pemerhatian;
2.4 memilih idea baik dari banyak idea;
2.5 menambahbaik idea yang dipilih (inovasi);
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

31

2. PEMIKIRAN KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

2.6 menilai idea secara kritis dalam konteks;

2.7 melaksanakan idea dalam bentuk produk
teknologi abstrak atau konkrit;
2.8 menyesuaikan idea baru dengan
keperluan masyarakat dan persekitaran;
2.9 meneruskan peningkatan kualiti idea.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

32

3. PENGETAHUAN DAN KEMAHIRAN P KS

H
B
R
G
S
PENGURUSAN PERNIAGAAN
+
Melibatkan proses-proses:3.1 Merancang sesuatu projek dengan teliti;
3.2 Melaksana projek mengikut langkah-langkah
yang telah disediakan;
3.3 Memantau projek;
3.4 Menilai pelaksanaan projek.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

33

4. TEKNOLOGI DAN VOKASIONAL

KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

Murid boleh:
4.1 Menghasilkan produk dengan mengaplikasikan
pengetahuan teknologi dan vokasional;
4.2 Menggunakan teknologi berlainan untuk
menghasilkan produk yang sama;
4.3 Menggunakan sumber yang pelbagai/ sumber
alternatif/ bahan kitar semula

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

34

Prinsip
Tanggungjawab
Sosial

Prinsip
Ketelusan

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

5. NILAI MORAL DAN ETIKA

KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

Prinsip Keadilan
Lima prinsip
amalan etika
keusahawanan
berasaskan
nilai moral
baik

Prinsip Hak
Manusia

Prinsip Autonomi
PB
S

35

CONTOH RANCANGAN
PENGAJARAN HARIAN

P KS
BGH
R
S
+

DUNIA SENI VISUAL

TAJUK : MENGGAMBAR
AKTIVITI : KOLAJ
TEMA : ALAM BENDA
TAJUK : KAD HARI LAHIR
MASA : 60 MINIT
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

36

PB
S

36

STANDARD PEMBELAJARAN
DUNIA SENI VISUAL
1.1 Persepsi Estetika:

P KS
BGH
R
S
+

Murid memerhati dan menceritakan tentang

bahan-bahan yang ditunjukkan oleh guru. (EK- 2)
Murid mengenal pasti unsur-unsur komersial
seperti:

- rupa - kualiti (EK- 4)

- warna - menarik perhatian
(EK- 1, 2, 4 dan 5)
- bentuk - harga (EK 1, 3 & 5)
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

37

STANDARD PEMBELAJARAN
DUNIA SENI VISUAL

P KS
BGH
R
S
+

1.2 Aplikasi Seni:

Murid menghasilkan kad ucapan dengan
menggunakan teknik kolaj yang
ditunjukkan oleh guru (EK- 3 & 4).

1.3 Ekspresi Kreatif

Murid memilih dan memanipulasi (EK- 3
& 4) bahan kolaj secara kreatif
berdasarkan unsur-unsur komersial (EK1, 2, 3 & 4) pada tempoh masa (EK-1)
yang diberikan.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

38

Standard Pembelajaran
Dunia Seni Visual

P KS
BGH
R
S
+

Tindakan:
Murid boleh mempromosikan hasil
karya kad ucapan ini untuk dijual
(EK-1, 2, 3 & 5) kepada rakan dan
kenalan menggunakan papan
kenyataan, laman web atau blog.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

39

INDIKATOR PENERAPAN
ELEMEN KEUSAHAWANAN

P KS
BGH
R
S
+

SIKAP KEUSAHAWANAN:
KEUSAHAWANAN: BERTINDAK
BERTINDAK SECARA
SECARA BIJAKSANA
BIJAKSANA
SIKAP
AMALAN NILAI
NILAI
AMALAN
MORAL DAN
DAN ETIKA
ETIKA
MORAL
KEUSAHAWANAN:
KEUSAHAWANAN:
MEMPUNYAI DAYA
DAYA
MEMPUNYAI
INTEGRITI YANG
YANG
INTEGRITI
TINGGI
TINGGI

APLIKASI VOKASIONAL
VOKASIONAL DAN
DAN
APLIKASI
TEKNOLOGI:
TEKNOLOGI:
BERDAYA SAING
SAING
BERDAYA

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

PEMIKIRAN
PEMIKIRAN
KEUSAHAWANAN:
KEUSAHAWANAN:
BOLEH
BOLEH
MENGADAPTASI
MENGADAPTASI
PERSEKITARAN
PERSEKITARAN

KEMAHIRAN PENGURUSAN:
PENGURUSAN:
KEMAHIRAN
BERKEUPAYAAN MENJADI
MENJADI
BERKEUPAYAAN
PENGURUS YANG
YANG CEKAP
CEKAP DAN
DAN
PENGURUS
BERKESAN
BERKESAN
40

EMK:
ELEMEN TAMBAHAN
TEKNOLOGI MAKLUMAT DAN
KOMUNIKASI (TMK)

K
Pe uri ku
nta lum
ks
ira Sta
n B nd
era ard
sa Se
sk ko
an la
Se h R
k o en
lah da
h

KS
SR

Bahagian Pembangunan Kurikulum

Kementerian Pelajaran Malaysia

&

PB
S

P K S
H
BG S R
+
41

Apa itu Elemen TMK?

P KS
BGH
R
S
+

Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK) adalah

teknologi yang digunakan khasnya dalam penggunaan
komputer, peralatan komunikasi dan perisian aplikasi
untuk memperoleh, memproses, menyimpan, menghantar,
mendapatkan semula, menukar dan melindungi maklumat
di mana saja dan bila-bila masa.
Matlamat

Matlamat TMK merentas kurikulum adalah bagi

memastikan murid dapat mengaplikasi dan mengukuhkan
pengetahuan dan kemahiran asas TMK yang dipelajari,
menggalakkan kreativiti dan menyediakan pembelajaran
yang menarik dan menyeronokkan serta menjana
pemikiran kritis dan kreatif, berinovatif serta
meningkatkan kualiti pembelajaran.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

42

 Pada akhir persekolahan di peringkat rendah, murid akan

dapat:
Menggunakan TMK secara bertanggungjawab dan beretika.
Memilih dan mengaplikasikan sumber TMK yang
bersesuaian.
Menggunakan TMK untuk mencari, mengumpul,
memproses dan menggunakan maklumat.
Menggunakan TMK untuk mendapatkan dan berkongsi
maklumat.
Menggunakan TMK untuk menyelesaikan masalah dan
membuat keputusan.
Menggunakan TMK untuk meningkatkan produktiviti dan
pembelajaran.
Menggunakan TMK untuk melahirkan idea dan maklumat
secara kreatif dan inovatif.

Objektif

P KS
BGH
R
S
+

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

43

Pendekatan
membudayakan
TMK dalam p&p
adalah seperti
berikut:

Belajar Mengenai TMK

pengetahuan dan
kemahiran TMK
sebagai satu disiplin
ilmu (contoh: saiz
storan, perkakasan
input dan output

Belajar Mengenai TMK

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

sebagai alat dan pengupaya

untuk mengajar dan belajar
(contoh: penggunaan
perisian MS Office).
&

PB
S

Fokus

P KS
H
TMK dalam merentas kurikulumBGSR
+
digunakan dalam p&p di mana ianya
diintegrasikan mengikut kesesuaian
topik yang hendak diajar dan sebagai
pengupaya bagi meningkatkan lagi
kefahaman murid terhadap
kandungan mata pelajaran.

Belajar Melalui TMK

maklumat dan ilmu pengetahuan yang
dicapai atau akses melalui media TMK
(contoh: internet, CD-ROMPortal E-bahan,
EduwebTV dan Google Earth).
44

Strategi P&P (TMK Merentas Kurikulum)P KS

H
B
R
G
S
- Belajar Dengan dan Melalui TMK
+
Pengajaran
dan
pembelajaran
dijalankan menggunakan perkakasan
dan perisian TMK bersesuaian
dengan topik yang hendak diajar
oleh guru seperti menggunakan
perisian aplikasi, CD-ROM atau
bahan muat turun daripada Internet.
Murid boleh mengguna dan memanipulasi sumber TMK
untuk menyokong pengetahuan atau tugasan mereka
seperti hasilkan portfolio, laporan bergambar dan poster
digital.
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

Murid boleh mengukuhkan konsep dan kemahiran yang

telah mereka kuasai dalam suasana yang menyeronokkan.
KS
SR

45

&

PB
S

45

P KS
BGH
R
S
+

Rujuk Dokumen Standard TMK untuk

memastikan tahap kemahiran TMK yang
dicapai oleh murid di Tahun 1, Tahun 2 dan
Tahun 3.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

46

Tahun 1
Literasi TMK
Pengenalan Perkakasan Komputer
Kemahiran menggunakan papan
kekunci dan tetikus
Menaip
Menyisip imej
Membuka fail
Menyimpan fail
Membuat persembahan digital yang
mengandungi elemen teks dan grafik.
Merakam suara
Melakar dan melukis secara digital
Mencetak dokumen
Internet
Mencari imej
Nilai
Peraturan makmal, Bertoleransi,
bertanggung jawab

Tahun 2
Literasi TMK
Kemahiran menggunakan papan
kekunci dan tetikus
Menaip dalam lajur dan baris
Menyisip imej ke dalam jadual
Membuat persembahan digital
yang mengandungi elemen teks,
grafik dan audio
Menukar latarbelakang
persembahan dan menggunakan
ciri transisi antara slaid
Internet
Mencari maklumat
Menghantar dan membalas e-mel

Tahap Perkembangan Pembelajaran

Kemahiran TMK Tahap I

P KS
BGH
R
S
+

Tahun 3

Literasi TMK
Kemahiran menggunakan papan
kekunci dan tetikus
Menaip dan format
Menterjemahkan maklumat
dalam bentuk graf atau carta
Membuat pengiraan ke atas
maklumat
Menggunakan elemen animasi
dalam persembahan digit
Internet
Mengepil fail melalui e-mel
Nilai
Keselamatan Kompter dan Data,
Teknologi Hijau, kerjasama

Nilai
Teknologi Hijau, Keselamatan
komputer dan data

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

47

Mod Penggunaan TMK Dalam P&P P KS

H

BGSR
+

1. Guru dan murid

2. Guru sahaja

3. Murid sahaja
Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

48

Kreativiti dan Inovasi serta

Keusahawanan dalam TMK

P KS
BGH
R
S
+

Kreativiti dan inovasi serta keusahawanan dapat

dikukuhkan melalui:
Manipulasi kemahiran menggunakan fitur-fitur
perisian
Menghasilkan produk atau bahan menggunakan
pelbagai fitur perisian
Menjana idea baru dengan menggunakan TMK
Penyelesaian masalah dengan menggunakan TMK
Membuat perbandingan nilai kualiti bahan atau
projek yang dihasilkan menggunakan TMK
Mempromosi idea atau bahan dengan menggunakan
TMK

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

49

&

PB
S

49

Buku Panduan
TMK Merentas Kurikulum

P KS
BGH
R
S
+

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

50

Contoh Penulisan Rancangan

Pelajaran Harian

P KS
BGH
R
S
+

Mata Pelajaran:

Pendidikan Moral Tahun 2

Tema /Topik:

Tiada

Masa:

120 minit

Standard Pembelajaran
mata pelajaran:

12.1.1, 12.1.2, 12.1.3 dan 12.1.4

Objektif Pembelajaran:

Pada akhir pengajaran dan pembelajaran murid akan mengenal nilai kerjasama dalam
keluarga untuk kepentingan bersama.

Aktiviti P&P:

1.
2.
3.

EMK:

1.
2.

3.

Murid berkongsi pengalaman mengenai aktiviti mereka di rumah pada hujung minggu.
Menyenaraikan aktiviti murid dan memberi penekanan mengenai nilai berkerjasama
dalam keluarga.
Main perisian Tidy Up dan murid menceritakan tugas yang mereka lakukan semasa
bermain Tidy up bagi meringankan beban keluarga..
TMK: Aktiviti dalam Perisian Tidy Up membantu murid belajar mengenai nilai
kerjasama.
Keusahawaan: Sikap dan pemikiran cemerlang
Menjana idea yang berkaitan dengan pengalaman kerjasama di rumah.

BBM/Media:

Perisan Tidy Up.

Penilaian P&P:

Murid boleh menceritakan secara lisan tentang kebaikan bekerjasama dan menjalankan
tugas bersama-sama keluarga.

Refleksi:

Seramai 25 orang murid boleh menyenaraikan peranan mereka dirumah bagi membantu
keluarga. Hanya 5 orang murid yang menghadapi masalah menulis ayat. Murid diberi
latihan bimbingan seperti isi tempat kosong.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

51

Kreativiti &
Inovasi
dan/atau

Dokumen
Standard +
Mata
Pelajaran

Keusahawanan =
dan/atau

TMK

Rumusan EMK - ENT

P KS
BGH
R
S
+
Pembelajaran yang
berkesan
(pembangunan
kreativiti/
pembentukan sikap
keusahawanan/
penguasaan
kemahiran TMK)
dan seronok.

Ku
Pe riku
nta lum
ks
ira Sta
n B nda
era rd
sa Sek
sk
an olah
Se Re
ko nd
lah ah

KS
SR

&

PB
S

52

Terima Kasih
S

K
Pe uri ku
nta lum
ks
ira Sta
n B nd
era ard
sa Se
sk ko
an la
Se h R
k o en
lah da
h

KS
SR

Bahagian Pembangunan Kurikulum

Kementerian Pelajaran Malaysia

&

PB
S

P K S
H
BG S R
+
53