BAB 10

UNIVERSITI KUALA LUMPUR

EKONOMI DALAM ISLAM

1
 DEFINISI EKONOMI ISLAM
 Dari segi:
~ Syara’ :Ekonomi Islam ialah suatu ilmu
yang berteraskan syariat bagi
melindungi ketidakadilan dalam
pemerolehan dan penggunaan sumber
alam.
~ Bahasa :Ilmu ttg asas-asas
pengeluaran pembahagian,penggunaan
barang-barang & perkhidmatan serta
masalah kewangan yg bersangkutan
dgnnya.
2
FALSAFAH EKONOMI

 Menggariskan prinsip kawalan

(guiding principle).
 Membentuk kerangka dasar
pandangan hidup (world view).
 Membina corak pendekatan sesuatu
sistem.

3
 FALSAFAH TAUHID
 Islam berpendapat bahawa sifat-sifat
yang terdapat dalam diri manusia
hendaklah berada dalam satu kesatuan.
 Keperluan kebendaan & kerohanian
manusia hendaklah dipenuhi dalam bentuk
yang bersepadu.
 Ia juga menganjurkan kesatuan dalam
ilmu pengetahuan & mendidik manusia.

4
 MATLAMAT..
1. Mencapai kebahagian hidup
(sa,adah).
2. Manusia akan mendapat manfaat
dari ilmu pengetahuan yang di
terokainya.
3. Nilai etika & akhlak Islam
hendaklah disertakan dalam semua
urusan.
4. Selain itu usaha mewujudkan
semangat al-adl wa al-ihsan dalam
menghayati urusan ekonomi. 5
5.Tauhid juga mendidik manusia supaya
sentiasa peka dalam perhubungan
mereka dengan kejadian-kejadian Allah
s.w.t.
6.Konsep tauhid merupakan asas krn
tujuan hidup manusia dalam apa jua
bidang kehidupan.

6
KONSEP EKONOMI

 Menekankan Allah s.w.t sebagai

penguasa yang mencipta alam ini.
 Hanya Allah s.w.t sahajalah yang
mengerti perjalanan & pengisian yang
terbaik untuk alam & makhluk-Nya.
 Terdapat konsep tazkiyah untuk
membentuk kesucian jiwa.

7
 Pembersihan jiwa dapat dibentuk
dengan mengikis sifat bakhil &
kedekut.
 Seterusnya tamak haloba & eksploitasi
serta di ganti dengan sifat pemurah &
dermawan (zuhd & qanaah).
 Di samping kompromi dan pengagihan
sama rata serta sikap saling
bekerjasama & membantu.
8
KONSEP EKONOMI
1. Rubu’biyah
~ Konsep yg menekankan Allah sbg
penguasa yg membuat peraturan,
menjaga & menampung kehidupan
makhluk demi keharmonian,keadilan &
kesejahteraan hidup manusia.
2. Tazkiyah
~ Mempunyai 3 konsep pembersihan
i. Pembersihan harta
ii. Pembersihan jiwa
iii. Pembersihan interaksi & kemanusiaan
9
3. Khalifah
~Pengurus, pentadbir dan pemegang
amanah.
~Hak milik mutlak Allah SWT. Manusia
sebagai pemegang amanah sahaja.

4. Hari Akhirat
~ Manusia perlu btggjwb serta amanah di
dunia kerana xtvt berekonomi adalah
salah satu drpd amanah.
~ Akan dibalas pahala atau dosa serta
dihisab.
10
PRINSIP EKONOMI

i. Kebebasan terhad & menurut nilai-nilai

akhlak.
ii. Hak milik swasta atau awam.
iii. Campur tangan pihak penguasa.
iv. Prinsip keadilan sosial.
v. Prinsip kemuafakatan
vi. Prinsip Istikhlaf
vii. Prinsip bekerja & ganjaran
viii. Prinsip keuntungan & kerugian
ix. Prinsip menjauhkan perbuatan merosakkan
11
 ETIKA AKTIVITI-AKTIVITI
EKONOMI
Kesucian hati
~Nilai akhlak yg murni spt amanah,jujur.

 Kesucian luaran.
~Sikap yg +ve spt berdisiplin, menepati
masa,pakaian bersih & kemas.

Ketaatan kpd Allah

~Menegakkan kebenaran melalui kapatuhan
kpd Allah.
12
 Hubungan sesama makhluk
~ Mewujudkan smgt kerjasama& keharmonian
dlm menjalankan kegiatan ekonomi.
 Sifat adil
~Mewujudkan sesuatu suasana saling
membantu & menghormati demi keutuhan
ekonomi.
 Niat
~ Mesti ditetapkan.Bagi menjamin keikhlasan
hati.
13
 PERBANDINGAN SISTEM
EKONOMI MODEN DENGAN
SISTEM EKONOMI ISLAM
Kapitalisme Islam
~kebebasan m’miliki harta ~k’bebasan individu &
scr p’sendirian kelompok
~hak p’milikan individu yg ~hak t’hadap harta
k’terlaluan
~K’bebasan ekonomi & ~k’tidaksamaan ekonomi
p’saingan bebas dlm batasan
~k’tdaksamaan ekonomi ~K’samaan sosial
~wujud p’nindasan buruh ~K’bajikan individu dlm
& p’nguasaan masyarakat
~amalan riba ~tiada amalan riba
14
 EKONOMI MODEN DAN
DAMPAKNYA KEATAS
PENGHAYATAN KEAGAMAAN.
 Keruntuhan moral yg b’rtrsan dan penekanan
yg berat t’hdp consumerism menyebabkan
manusia tlh m’hala kearah yg tdk seimbang.
 Penekanan kpd kebendaan & kepuasan
kehendak tlh melebihi penekanan kpd
keperluan manusia .
 Tdk dapat menumpukan perhatian trhdp
aspek2 kerohanian ,pendidikan anak2,
pertalian sosial dan kemasyarakatan.
 Pengagihan pendapatan yg adil b’saing dgn
sikap menunjuk-nunjuk, hal ini boleh
menyebabkan porak peranda dalam
masyarakat. 15
 PENCAPAIAN DALAM BIDANG
EKONOMI.
 Bank Islam
 Al-rahn (pajak gadai)
~bahasa:cagaran
~Islam:menahan harta dan menjadikannya
cagaran bagi sesuatu hak yg boleh dituntut.
 Zakat
~merupakan salah satu rukun Islam yang
menjadi ibadah terpenting.
 Takaful (sistem insuran Islam)
~persetujuan yg memastian pegikatan diri
seseorang penanggung untuk memberi ganti
rugi atau sesuatu pembayaran kepada yg
ditanggung. 16
AR-RAHNU : PAJAK GADAI ISLAM

 Sesuatu brg yg berharga dijadikan cagaran

yg terikat dgn hutang.
 Sekiranya hutang tdk dpt di jelaskan barang
tersebut blh di gunakan untuk menyelesaikan
hutang.
 Memberi pinjaman atau mudak tunai
sementara cagaran atau brg simpanan kpd
org ramai dgn mengikut sistem syarikat
Islam.
 Iaitu bagi menghapuskan eksploitasi ke atas
golongan miskin.
17
ZAKAT
 Zakat merupakan salah satu rukun Islam.
 Tujuan berzakat adalah untuk menyelesaikan masalah kemiskinan di
samping sebagai salah satu sumber pendapatan negara Islam.
 Kadar zakat ialah 2.5% daripada pendapatan.

 Golongan yg layak menerima zakat ( Asnaf )

~ Fuqara’
~ Ibn Al-Sabil
~ Masakin
~ Gharimin
~ Mu’allafat Al-Qulub
~ Fisabilillah
~ Amil atau pentadbir zakat
~ Memerdekakan hamba

18
TAKAFUL ( INSURAN ISLAM )

 Takaful : bantu membantu / tolong

menolong.
 Insuran Islam mesti tidak terkeluar drpd
falsafah ekonomi, undang2 & syariah Islam.
 Ia bersifat perdagangan keuntungan tetapi
lbh kpd kebajikan masyarakat.
 Urus niaga Insuran secara Islam dlm bentuk
Mudarabah merupakan satu perjanjian
antara pemilik modal dgn pengusaha syarikat

19
SAHAM & INSTITUSI

 Ia melibatkan perkongsian keuntungan

berdasarkan syarikat (Al-Mubarabah),
pengambilan upah menurut syariah(Al-
Ujrah).
 Di laksanakan oleh ASBI,ASDI dan Tabung
Amanah Bakti.

20
 SKIM PERBANKAN TANPA
FAEDAH (SPTF)
 SPTF ialah satu xtvt berekonomi yg
berasaskan prinsip perniagaan & pembiayaan
Islam yg tdk mengenakan faedah.
 Ia berlandaskan hukum Islam krna tiada
unsur2 riba serta mengikut syarat yg di
tetapkan.

21
YPEIM (Yayasan Pembangunan Ekonomi
Islam)
 Matlamat adalah untuk meningkatkan
kesedaran & penggunaan Al-Sadaqah Al-
Jariah.
 Bertujuan utk mengembleng sumber2 drpd
masyarakat dlm bentuk keuntungan.Utk
meningkatkan syiar Islam di negara ini.

22
LUTH (Lembaga Urusan Tabung Haji)

 Bertujuan utk:
a) Memblhkan org Islam menyimpan
wang secara beransur2 bagi
menunaikan fardu haji & perkara yg
berfaedah.
b) Memberi perlindungan, pengawalan &
kebajikan org Islam yg menunaikan
haji dgn mengadakan pelbagai
kemudahan & perkhidmatan.
23
LATIHAN 12
1. Huraikan dengan terperinci takrif ekonomi
Islam
2. Jelaskan dengan contoh konsep Rububiyyah,
tazkiyah dan khalifah dalam ekonomi Islam.
3. Bincangkan cabaran ekonomi Islam di
Negara Malaysia.
4. Apakah yang dimaksudkan dengan takaful,
zakat, sedekah dan ar-rahnu.
5. Apakah yang dimaksudkan dengan ekonomi
kapitalis, buat perbandingan dengan ekonomi
Islam.

24