MAKALAH

ALAT-ALATBERSUCI

Di
sus
unOl
eh:
HI
KMATHABATUBARA
(
2014070025)
PGMI
3A

FAKULTASPENDI
DIKANDANTARBI
YAH
J
URUSANPENDI
DIKANGURUMADRASAHI
BTI
DAI
YAH
UNI
VERSI
TASI
SLAMNEGERI
IMAMBONJ
OL
T/
A2021-2022
 1
.AI
R
J
ik
apadakeh
idu
panse
har
i-
ha
riki
t
ame n
gena
lfung
siai
rsa
la
hsat
uny
aadal
ahun
tukmember
si
hk
anbada
n,
dal
amI
sl
amtern
yat
ati
dakda
patdi
se
butse
bag
aiai
rsuci
.Ad
apembag
i
anmaca
m-mac
ama i
rya
ngte
rb
agimen
ja
di
empa
tbag
ia
ndia
nta
ran
ya:a
i
rsuci
danmenyuc
i
kan,
airmus
yammas(
ai
rya
ngte
rk
enal
ang
sunga
tauef
ekdar
is
in
ar
mat
aha
ri
)
,ai
rs
ucit
i
dakmens
uci
k
an(a
irmus
ta
’mal
),
danai
rmuta
naj
j
is
.
P
embagi
andi
ata
sad
al
ahpembag
i
anyan
gtel
ahdi
sep
aka
tio
le
hmayor
it
asul
ama(
ju
mhural
-
ula
ma’
).Mas
i
ng-
mas
i
ngdari
pembag
i
andia
tasbe
rda
sa
rk
anpadada
li
l-
da
li
lhad
isy
angdi
r
iwa
yat
kanda
riR
asu
lu
ll
ahSAW.
Di a
nt
ara
ha
di
s-
had
ist
ers
ebu
ti
ala
hha
di
s-h
adi
sya
ngdi
r
iwa
yat
ka
nolehI
mamBukh
ar
iber
i
kuti
ni
:

ُ
‫ﻩ‬‫ﻮ‬ُ‫ﺩ‬
‫ﻋ‬َ
»:َ
‫ّﻢ‬
َ
‫ﻠ‬
َ‫ﻭ‬
‫ﺳ‬َ‫ﻪ‬ِْ
‫ﻴ‬
َ
‫ﻠ‬َ
‫َﻰ ﷲُﻋ‬ّ
‫ﻠ‬َّ
‫ﺻ‬ ُ
‫ﺒﻲ‬
ِ
َ
ّ
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﻢﺍ‬
ُُ
‫ﻬ‬َ
‫ﻟ‬
َ‫ﺍ‬
‫ﻝ‬ َ
‫ﻘ‬َ،
‫ﻓ‬ ُ‫ﺎ‬
‫ﺱ‬ َ
ّ
‫ﻨ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬
َُ
‫ﻟ‬
َ
‫ﻭ‬‫ﺎ‬َ
‫ﻨ‬
َ
‫ﺘ‬َ،
‫ﻓ‬ ِ
‫ﺪ‬ِ‫ﺴ‬
‫ﺠ‬ْ‫ﻤ‬
َ‫ﻟ‬
‫ﻓﻲﺍ‬
ِ‫ﻝ‬
َ‫ﺍ‬َ
‫ﺒ‬
َّ
‫ﻓ‬ٌ
‫ِﻲ‬
‫ﺑ‬‫ﺍ‬
َ
‫ﺮ‬ْ‫ﺃ‬
‫ﻋ‬َ‫ﻡ‬
َ‫ﺎ‬
َ:
‫ﻗ‬ َ
‫ﺍﻝ‬
َ
‫ﻗ‬
‫ﻳﻦ‬
َِ
‫ﺮ‬ِ‫ﻌ‬
ّ
‫ﺴ‬َُ‫ﺍ‬
‫ﻣ‬ ‫ﻮ‬ُ
‫ﺜ‬َ
‫ﻌ‬
ْ
‫ﺒ‬ُ‫ﻢ‬
‫ﺗ‬ْ‫ﻟ‬
َ
َ،
‫ﻭ‬ َ‫ﻳ‬
‫ﻦ‬ِ
‫ﺮ‬ِ‫ﻴ‬
ّ
‫ﺴ‬َُ‫ﻢ‬
‫ﻣ‬ُْ
‫ﺘ‬ْ
‫ﺜ‬ِ
‫ﻌ‬
ُ‫ﺎ‬
‫ﺑ‬ َ
‫ﻤ‬
َ
ّ
‫ﻧ‬ِ
‫ﺈ‬
َ،‫ﻣ‬
‫ﻓ‬ ٍ
‫ﺀ‬‫ﺎ‬
َْ‫ﻣﻦ‬
ِ‫ﺎ‬ً
‫ﺑ‬
‫ﻮ‬ُ
‫ﻧ‬َْ
‫ﺫ‬‫ﻭ‬َ،‫ﻣ‬
‫ﺃ‬ٍ
‫ﺀ‬‫ﺎ‬َ‫ﻦ‬
ْ‫ﻣ‬
ِ‫ﺎ‬ً
‫ﻠ‬
ْ‫ﺳ‬
‫ﺠ‬َ‫ﻪ‬ِ
ِ
‫ﻟ‬ْ
‫ﻮ‬َ‫َﻰ‬
‫ﺑ‬ ‫ﻠ‬
َ‫ﺍ‬
‫ﻋ‬ ‫ﻮ‬ُ
‫ﻘ‬
‫ﻳ‬ِ
‫ﺮ‬ََ
‫ﻫ‬‫ﻭ‬
“
AbuHur
ai
r
ahber
ka
ta:“
seo
ra
n gA
ra
bBadu
iber
di
ri
lal
uken
cin
gdima
sj
i
d,l
aluora
ng-
ora
ngi
ngi
nmeng
us
ir
ny
a.Ma
ka
N
abiS
AWpunber
sa
bdake
padamer
eka
,bi
a
rka
nl
ahdi
adansi
ra
mla
hbek
aske
ncin
gny
ad e
nga
nset
i
mbaat
aus
eemb
er
a
i
r,s
es
ung
guhn
yaka
li
andi
ut
usunt
ukmembe
ri
ka
nkemuda
hanbuk
anu
ntu
kme mber
i
kanke
sul
i
ta
n.
”

 A
ir
Dit
i
nj
aud
ar
iP
emb
agi
a
nny
a
Seca
raga
ri
sbe
sar
,al
aty
angd
apa
tdi
gun
aka
nunt
ukt
hah
ar
ahad
aduamca
m,ya
it
uai
rda
nbend
a-
bend
a
s
el
ai
nair
(be
ndapa
dat
)
.Ai
rmer
upak
ana
lat
tha
har
ahy
angu
ta
ma.Me
sk
ip
unde
mik
ia
n,t
i
daks
emuaa
i
rdapa
tki
t
a
g
una
kanunt
ukt
hah
ar
ah.
 A
ir
suc
ida
nme
nsu
ci
ka
n.
N
O N
AMAA
IR P
ENJ
EL
ASA
N
1 A
ir
Huj
an A
irh
uj
anadal
ahai
ry
angber
as
alua
pa i
rl
autk
emu
di
anmemben
tuka
wan
.Danpa
dak
et
in
ggi
a
n
t
er
te
ntua
kanmemben
tukK
ri
st
ale
sla
luber
uba
hmenj
ad
ibu
ti
r
anai
rda
nja
tu
hlag
ik
ebu
mi.

A
rt
in
ya:
”
Al
la
hme
nur
unk
ana
i
r(h
uj
an
)da
ril
an
gi
tk
epa
damuu
ntu
kme
nyu
ci
ka
nka
mu”(
QS.
Al-
Anf
al(
8)
:
1
1.
)
2 A
ir
dar
ima
taa
i
r A
ir
dar
imat
aai
rad
al
ahai
rt
an
ahya
ngk
el
uar
deng
anse
ndi
ri
ny
akepe
rmu
kaa
nta
nahy
angt
i
dak
t
er
pen
gar
uhol
ehmus
i
m.Con
toha
i
rpa
damat
aai
rsu
nga
ibe
ran
ta
s.
3 A
ir
Lau
t Ai
rl
auta
dal
ahairb
er
adadis
amude
ra
.Ai
rl
autd
apa
t d
ig
una
kanunt
ukber
su
ci
.Ber
das
ark
anHa
di
s
da
riAb
uH u
rai
rahRA,i
ab e
rk
at
a:”S
eor
an
glak
i-
l
akibe
rt
any
akepadaRas
ul
ull
ahSaw,”Wa
hai
Ra
sul
ul
la
h,kamib e
rl
aya
rme n
gar
ung
ila
ut
and a
nh an
yame mbawased
ik
itair
.Ji
kaka
mi
meng
gun
aka
nnyauntukber
wud
hu,ka
miaka
nme ng
al
amidah
aga
.B o
le
hkahkamiber
wud
hu
de
nga
nair
la
ut?”Ras
ulu
ll
ahmen
ja
wab:

A
rt
in
ya:
 ”
Ai
rl
au
tit
usuc
i,
danban
gka
i(
ya
ngt
er
da
patd
id
al
amn
ya)
hal
al(
di
mak
an)
”(H
R.B
ukh
ar
i,
Mus
l
im,
A
buDa
wud,
Ti
rmi
dzi
,d
anNas
a’
i)
.
4 A
ir
Sun
gai A
irs
ung
aia
dal
ahai
rya
ngmeng
al
ird
is
epa
nj
angsu
nga
ise
car
ate
ru
sme
ner
us
.Co
nto
hai
rpa
da
a
li
ra
nsu
nga
iSo
lo,
Ber
an
ta
s,C
it
ar
umdanmas
i
hb a
nya
kya
ngl
ai
nny
a.

A
rt
in
ya:
”B
aga
imanape
ndap
atk
al
ia
n,s
ean
dai
ny
adid
epa
np i
nt
umas
uks
al
ahse
or
an
gdi
ant
ar
aka
li
anad
a
s
unga
i
, k
emudi
ani
amandi
dis
ung
aii
t
uli
mawak
tuda
la
mseha
ri
,a
pak
ahma
si
had
akot
or
an(y
ang
mel
ek
a t
diba
dan
nya
?)(
HR.
Buk
har
i
,Mus
li
m,d
anAhmad
).
5 A
ir
Sumu
r A
ir
sumu
rad
al
aha
i
rya
ngt
er
da
pat
pad
alu
ban
gat
aug
al
ia
nde
nga
nke
dal
ama
nte
rt
ent
u.

A
rt
in
ya:
”
Ses
ung
guh
nyaai
r(
sumu
rb i
dh
a’
ah)a
dal
ahsu
ci
,t
id
akd
apa
tdi
na
ji
s
kano
le
hse
sua
tua
pap
un”
(
HR.
Ahma
d,AbuDa
wud,
Ti
rmi
dzi
,d
anNas
a’
i)
.
6 A
ir
Esa
ta
uAi
rS
al
ju A
irE
s(s
al
ju
)ad
al
ahai
ry
angb
er
sald
ar
ibut
i
ra
nuapa
i
rbe
rwa
rnaput
ihya
ngmemb
ekud
iud
ar
a
d
anj
atu
hkebu
miak
i
batt
emp
era
tu
ruda
rad
ida
er
ahi
t
ube
rad
ad i
bawaht
i
ti
kbe
ku.
8 A
ir
Emb
un A
irembu
nada
la
hai
rya
ngb
er
as
ald
ar
iua
pya
ngme
nj
ad
iti
t
ik
-t
i
ti
kai
r.c
ont
oh,
but
i
ra
nai
ry
ang
t
erd
aat
adad
eda
una
n.

N
amanamaai
rdi
at
asy
ai
tuai
rmutl
ak
/A
irs
uci
danmensu
cik
an(
ai
rtha
hi
rMut
hah
hi
r)A
iri
nimas
i
h
mur
nid
anbel
umter
ca
mpurol
ehses
uat
uapa
punda
rina
ji
s
.Jen
isai
ri
ni
la
hyangd
apa
tdi
gun
aka
nu n
tuk
be
rs
uci
.a
ir
dap
atdi
g
una
kanun
tukb
er
suc
ise
la
mabau,
r
asa
,at
aup
unwarn
any
abel
umber
uba
h.
 A
ir
Suc
iTe
ta
piT
id
akMe
nsu
ci
ka
n
Ma
rik
i
tace
rmat
i!A
irs
uciya
ngti
da
kmens
uci
k
an(ai
rTha
hi
rga
ir
uMut
ahh
ir
)ya
it
uai
rsu
c i
tet
ap
iti
da
k
men
yuci
k
an.Y
akn
iai
ryanghal
aldi
mi
num,t
et
ap
iti
daks
ahji
k
aunt
ukber
su
ci
.Ai
ri
nise
kal
i
punsuci
,t
et
api
t
id
akdap
atdi
pe
rg
unaka
nu n
tukmeng
hi
la
ngk
anh
adat
s.T
er
masu
kdal
amkat
eg
or
iai
ri
niad
al
ahairs
uci
yan
g
t
er
campu
rbenda
-be
ndasucila
i
nd anhi
l
angna
maa i
r
nyase
car
amutl
ak
.Cont
ohai
rsucit
eta
piti
da
k
men
yuci
k
anant
ar
ala
inse
bagai
ber
ik
ut:
a
.Ai
rb
uah
-bu
aha
n(a
i
rke
la
pa)
b
.Ai
ry
angd
ik
el
ua
rk
and
ar
ie
poh
ona
n(n
ir
a)
c
.Ai
rs
uci
yan
gte
rc
amp
urb
end
a-
be
ndas
uci
la
in(
ai
rt
eh,
ai
rk
opi
)
  A
irMu
ta
naj
j
i
s.
Ai
rmut
ana
jj
i
s,y
ai
tua
iry
angt
er
ken
anaj
i
s.
Air
ini
ti
da
khal
alu
ntu
kdi
min
umdant
i
daksa
hap
abi
l
adig
una
kan
un
tukber
su
ci
.Ai
rse
maca
minit
id
akda
patdi
per
gu
nak
anunt
ukth
aha
ra
h,b
ai
kunt
ukmen
ghi
l
ang
ka
nnaj
is
maupu
nhada
s.C
ont
ohai
rmut
an
aj
ji
si
ni
adal
ahs
ebag
aib
er
ik
ut:
a
.Ai
ry
angs
uda
hbe
ru
bahwa
rn
a,b
aud
anr
as
any
aka
re
nat
er
ke
nan
aj
is
.
b
.Air
yan
gbel
umber
uba
hwar
na
,ba
uda
nras
any
a,t
et
api
ju
mlaha
i
rse
di
kit
(k
ur
angd
ar
idu
akul
ah)
at
au±
2
16li
t
er
.Ha
lin
idi
te
ra
ngk
anda
la
mhad
isya
ngdi
ri
wa
yat
kanol
ehI
bnuMaj
ahba
hwaRa
sul
ul
l
ahSaw.
B
er
sab
da

“
Dandar
iab
iuma
mahalb
ahi
li
yy
ise
mogaAl
lahmer
ido
in
yaber
ka
ta
:be
rs
abdaR
osu
lu
ll
ahsol
l
al
la
hu
‘
al
ai
hiwas
al
la
m:‘
Ses
ung
guh
nyaai
ri
t
uti
dakdi
naj
i
sio
le
hsesu
at
upu
nkec
ual
ia
paya
ngmeng
uba
hata
s
b
auny
a,r
as
any
ada
nwar
nany
a.
”(H
R.I
bn
uMa j
a
h: 5
41)
 Mu
st
a’
mal
.
A
irMus
ta
'
malya
it
uai
rya
ngse
di
ki
tuk
ur
anny
aata
ukur
an
gd a
ri2(
dua)
kul
ahdanbe
kasp
aka
ite
la
h
d
ig
unak
anunt
ukber
su
ciwa
la
upunt
id
akbe
ruba
hwarn
any
a.A
irin
iti
da
kbole
hdig
unak
anunt
ukbe
rs
uci
k
ar
enadi
kha
wat
ir
ka
nsu
daht
er
ken
akot
or
ana
tauna
ji
sy
angd
apa
t men
gga
ngg
ukes
eha
ta
n.
V
ol
umeA
ir
DuaK
ul
ahd
eng
anMe
ngg
una
kanB
er
ba
gai
Sat
ua
n
U
kur
anY
angD
ig
una
kan K
onv
er
si
Has
i
l
K
g D
uaKu
la
hsamade
nga
n81kat
iSy
am,da
nsat
ukat
ise
ta
rad
eng
an2
,5k
g.D
eng
an
d
emi
k
ia
n,du
aku
la
hkur
an
gle
bi
hber
i
si
ka
n195,
11
2kg
.
L
it
er D
uaku
la
hsa
mad
eng
an1
0s/
d15t
i
nya
ngd
apa
tdi
s
eta
ra
kand
eng
ank
ur
an
gle
bi
h27
0
l
i
te
rai
r
.
H
ast
a Ko
lampenampuanya
ngber
ben
tukpe
rs
egi
empat
,mak
aduaku
la
hai
rdi
uku
rda
ri
debi
t
ko
lamyanguku
ranpan
ja
ng,l
eb
ar,da
nkeda
la
manny
aada
lah1
,05h
ast
aya
ngse
dan
g.
Sa
tuhas
takur
angle
bi
hset
ara4
5c m,s
ehi
ng
gapa
nj
ang
,le
bar
,da
nkeda
la
manmas
in
g-
mas
ingb
eruku
ra
ns e
ki
ta
r56cm.
K
ol
ampena
mpung
anya
ngmel
i
ngk
ar
,mak
aduaku
la
hsamaden
gand
ebi
tai
ryan
g
t
er
ta
mpu
ngdik
eda
la
mandu
aha
st
a(9
0cm)d
andi
a
mete
rle
bar
ny
asa
tuh
ast
a(
45cm)
.

 A
ir
Mus
ya
mma
s
Ai
rMusy
ammasy
ai
tuai
rya
ngmakr
uhdi
pa
kai
ber
suc
i
,yangt
er
mas
ukj
en
isa
i
rin
iad
al
aha
iry
ang
d
ij
emu
rata
uter
ke
napan
asmat
aha
rid
andi
si
mpa
nd a
la
mb ej
an
a/ba
kpen
amp
ung
an(
wad
ahya
ngbi
sa
b
er
kar
at
)s
ela
i
ndar
iema
sdanp
er
ak.
Di
dala
mkaj
ia
nfi
qi
h,a
iry
angv
olu
men
yati
da
kmenca
pai
duaqul
l
ahdi
seb
utden
gana
irs
edi
ki
t
.Se
dan
gka
nai
r
y
angvo
lumeny
amenc
apai
duaqu
ll
ahat
aul
ebi
hdi
s
ebut
ai
rban
yak.
Par
aul
amamadz
habSy
af
i’
imen
yat
ak
anba
hwa
a
i
rd i
a
ngg
a pba
nya
kata
umenca
paidu
aqul
l
ahapa
bi
lavo
lu
menyamenc
apa
iku
ran
gleb
ih19
2,
857kg
.Bi
l
ameli
ha
t
 wa
dahny
avol
umeai
rdu
aqul
l
ahad
al
ahbi
l
aai
rmeme
nuh
iwad
ahden
ganuk
ur
anl
eba
r,
pan
ja
ngda
ndal
ammas
in
g-
mas
in
gsat
udz
ir
a’at
auk
ur
an
gle
bi
h60c
m(l
iha
tDr
.Mu
st
hof
aAl
-
Khi
ndk
k,Al
-
Fi
qhAl
-
Manh
aj
i,
(Da
mas
ku
s:D
ar
ulQ
ala
m,
20
13)
,j
i
l.1
,ha
l.3
4)
2
.TA
NAH
Sya
ik
hMu ha
mma db i
nShal
i
hA l
-‘
Uts
ai
minra
hi
mahul
la
hme n
def
in
isi
k
ant a
yamums eba
gaiber
i
kut.Sec
ar
a
ba
hasata
yamumber
art
ibe
rmaks
udata
umenyen
gaj
a.
Seb
agai
man
aungk
apanor
angAr
abtayy
amamtuasy
-sy
ai’
ayan
g
mak
nanyaqas
hadt
uhu(s
ayamengi
ng
i
nkan
nya
).A
dapu
ndala
mt e
rmi
nol
ogis
yar
i
at,y
angdi
ma ks
uddenga
nt a
yamum
ya
i
tu:memb a
suhwaj
ahdank e
duatel
ap
aktan
ganden
ganmengg
una
kanash
-sha
’i
dyangs u
ciseba
gaipen
gga
nti
be
rs
uciden
ganai
rya
it
uket
ikat
erh
al
ang
imemaka
iai
r
.Ba
hka
nsyar
i
att
aya
mumi n
imeru
p a
kansal
ahsat
ukei
st
imewaa
n
ya
ngd i
mi
li
kio
lehumati
ni
. Al
l
ahmensy
ar
ia
tk
anny
ademimeny
empur
nak
anagamame r
ek
a ,
d a
njugase
b a
gai
tan
da
bu
kti
kasi
hsay
angda
ncin
takas
ih
-Ny
akepa
damere
ka(
li
ha
tTanb
ii
hul
Afh
aamwaT a
is
i
rul‘
Al
laam,j
il
i
d1h a
l.112
)
Di
ri
wayat
kand ar
isah
abat‘
Imranbi
nH u
shai
nra
dhi
yal
lahu‘an
hubah
wasa
nyaRas
ulul
la
hs hal
la
lla
hu‘al
ai
hiwa
sa
ll
ampernahme li
hatadase
o r
anglel
ak
i y
angmemis
ahkandir
iti
da
kik
utsha
la
tb e
rj
amaahb er
samao r
ang
-or
ang
.
Mak
abeli
aup u
nb er
tanyakep
adanya
, “
Wahaif
ula
n,a
pakahyangmeng
hal
ang
i
muu nt
ukshal
atbersa
mao ra
ng-
or
ang
?”Lel
akii
tume nj
awab,“WahaiRasu
lu
ll
ah,say
ame n
galamijun
ubseda
ngk
ana i
rti
dakada.”Ma k
aR as
ul
ull
ah
sh
al
la
ll
ahu‘ala
ihiwasal
lambers
abda,“H
endak
nyaeng
ka
ub ers
ucide
nga
nash
-s
ha’i
d,i
t
us a
jasudahcuku
pb ag
i
mu .
”
(
HR.Buk
har
i no.348d a
lamAt-T
ayamum)Yangdi
maks
udd enganas
h-
sha
’i
dadal
ahpermukaanbumi s
e r
t
asegal
a
se
sua
tuyangberd
iri
di a
tas
nya
. Ol
ehseba
bitudi
per
bol
ehkanbert
ay
amumdeng
anapapunyangma s
ihla
yakdi
se
but
se
bag
aibag
ianp e
rmukaanbumi.I
ni
lahpenda
patya
ngdi
pil
iholehI
mamA b
uH a
ni
fah,
AbuY us
uf,I
ma mMa l
i
ksert
a
Sy
ai
khul
Is
lamIbnuT ai
miya
hrahi
mahumull
ah(l
i
hatS
hahi
hFiqi
hSunna
h,I
/1
98)H
adi
tsi
nimenunj
ukkanbahwaapa
bil
a
t
ida
kadaa i
rma kad i
perbo
le
h k
anb er
suc
id e
nga
nc a
ratayamum.Danmenunj
ukk
anp ul
ab ahwat a
yamumitu
be
rke
duduk
a nsebag
aimanabers
uciden
ganai
r,s
ela
maairti
dakadaat
auti
da
ksangg
upme makai
nya(
li
hatTa
nbi
ihu
l
Af
haa
mwaT ai
s
iru
l ‘
Al
laam,j
i
li
d1h al
.113
-11
4)

3
.BE
NDAP
ADA
T
Ben
da-
ben
dasel
ai
nairy
angda
patdi
gu
nak
anunt
ukbe
rs
ucia
dal
ahbe
ndaya
ngmampumen
yer
apai
r
.
c
ont
ohn
yaad
al
ahkay
u,b
atu
,ti
s
uker
i
ng,
tan
ah.
Pec
aha
ngen
ti
ng
,a
ta
ubend
a-
be
ndal
ai
nn
ya.
Semu
aben
date
rs
ebu
t
h
ar
usda
la
mkeada
anbe
rs
ih
.
 B
er
su
cid
eng
anb
at
u
Ber
su
cid
enga
nbat
uaga
rha
si
l
nyab
er
si
hda
nse
kal
i
gusme
nsu
ci
ka
nma
kah
ar
usd
ip
enu
his
ya
ra
t-
sy
ar
at
ny
a.
C
erma
ti
sy
ar
at-
sy
ar
atbe
ri
ku
ti
ni
!
 Me
ngg
una
kanT
ig
aBu
ahB
at
u
Ji
kat
id
akmene
mukant
i
g ab
uahbat
u,d
ip
erb
ole
hkanmeng
gun
aka
nsat
ubat
uyangmemi
l
ik
i
t
i
gas
is
i
.Keb
ers
ih
anmenj
ad
ial
atuk
urpe
ngg
una
anti
gaa
tausa
tuba
tuden
gant
ig
asi
si
ter
se
but
.Ol
eh
k
ar
en
ait
u,s
ela
makot
or
anmas
ihmene
mpelwa
ji
bmember
si
hka
nny
akemba
li
,mes
ki
pu
ntel
ahemp
at
b
at
udi
guna
kan
.
 D
apa
tMe
mbe
rs
ih
kan
Ba
tuya
ngdi
pak
ait
i
dakt
er
la
lud
at
ard
anr
unc
i
ngs
ehi
ng
gab
ena
r-
be
nard
apa
tme
mbe
rs
ih
kan
k
ot
or
andi
sek
i
tar
temp
atk
el
uar
ny
a.
 B
el
umMe
nge
ri
ng
B
uan
gai
rk
eci
lma
upu
nbu
anga
i
rbe
sary
angh
end
akd
is
uci
k
anh
ar
usd
al
amk
ead
aanb
el
um
 me
nge
ri
ng
,s
ehi
ng
gas
i
sa-
si
s
aya
ngme
le
kat
ben
ar
-b
ena
rda
pat
dib
er
si
hk
an.
 B
el
umB
er
pi
nd
ah
Kot
or
anmas
ihmene
mpe
ldit
emp
atn
yase
mulad
anj
ik
atel
ahbe
rg
es
erak
i
batdi
g
aru
ktan
pa
s
eng
aj
aat
aus
eba
blai
nn
ya,
mak
ati
da
kdi
pe
rbo
le
hka
nmeng
gun
aka
nbat
uunt
ukme
nsu
ci
ka
nnya
.
 T
id
akB
er
ca
mpu
r
Ko
tor
anyan
gmele
katt
ida
kber
campurde
nga
nkoto
ra
nlai
nn
ya,
sep
er
ti
buan
gai
rbe
sary
ang
t
er
ke
nape
rci
ka
nbuan
gairke
ci
l.J
i
kayangber
ca
mpurad
al
ahben
da-
ben
dapa
daty
angs
uci
sep
ert
i
k
er
ik
i
lmak
atet
apdi
pe
ro
lehk
anmengg
unat
anbat
uunt
ukbe
rs
uci
.
 T
id
akMe
lu
ber
Or
an
gyangt
er
ken
adi
ar
ebia
san
ya,
si
sako
tor
ans
ampa
imenempelk
eper
muka
anpa
nt
atat
au
mene
mpeld
iduad
ind
in
gdub
urak
ib
atbe
rdi
r
ise
tel
ahb
uan
gai
rbes
ar.
Koto
ra
nsud
ahmas
ukka
te
gor
i
mel
ube
rseh
in
ggat
i
dakdi
pe
rb
ole
hka
nmenggu
nak
anba
tuunt
ukber
suc
i.
Beg
it
upul
abua
ngai
rk
eci
l
ya
ngmel
ube
rhi
ngg
akel
ua
ruj
un
gkemal
ua
njug
abol
ehl
agi
mengg
unak
anbat
u.
 B
at
uDa
la
mKe
ada
anT
id
akB
asa
h
B
atuy
angt
erk
enaa
ir,
embuna
ta
uair
esya
ngmen
cai
rk
eti
k
ahend
akdi
g
unak
an.Me
sk
ip
unai
r
y
angmemba
sa
hin
yaber
upasu
cid
anmen
suc
ik
ant
i
dakb
ole
hbat
uyan
gba
sahd
ig
una
kanbe
rs
uci
.
 B
at
uDa
la
mKe
ada
anS
uci
Ti
dakbo
le
hb a
tuyan
gter
ke
nanaj
i
sat
auter
t
emp
elnaj
i
sdi
gun
aka
nuntu
kmensu
ci
ka
n.
P
eng
gun
aanb
at
unaj
i
saka
nmembua
tan
ggo
tat
ubu
hya
ngt
er
te
mpelb
uan
gai
rke
ci
lmau
punbua
ng
a
i
rbes
ars
ema
ki
nnaj
i
ske
ada
anny
a.
4
.ME
NGG
UNA
KANB
END
APA
DATS
ELA
INB
ATU
Da
la
mk on
di
sit
ida
ka d
aairy
angsuc
idanmens
uci
k
andanba
tuseb
aga
iala
tber
suc
imakadi
per
bol
eh
kan
mens
uci
k
anb u
angai
rkeci
lata
ub ua
ngai
rbesa
rdenga
nmengg
una
kanbend
a-b
endala
in
nya
.D e
nga
ntuj
uan
mewuj
ud
kanke
mash
la
hat
an,hu
kumfi
ki
hmemper
bol
ehk
anmel
ak
uka
nana
log
i(
qi
yas
)yan
gmengha
si
l
kanke
si
mpul
an
ad
ati
dak
nyape
ngg
ant
iba
tuseba
gai
al
atbe
rs
uci
.
Sel
amabel
ummene
muka
nair
danbat
u.Ki
t
aju
gadapa
tmeng
amat
i
un
tukmene
muka
nb e
nda-
bend
alai
nyai
t
u: t
i
su,r
an
ti
ngda
ndeda
una
nker
in
gyangdap
atdi
gu
naka
nuntu
kber
su
ci
de
nganc
ar
amengi
ku
tia
tu
ranya
ngdi
te
tap
kan
.
K
ESI
MPU
LAN
Menu
rutp
endap
ats
ayaai
ry
angdapa
tdi
gun
aka
nuntukbe
rs
uciad
atuj
uhmacam,ya
knia
irh
uj
an,ai
rl
aut,
ai
rsun
gai
,a
ir
s
umur
, a
i
rmataai
r
,danai
rsa
lj
u,d
anair
dar
ihas
il
huj
anes.
“K e
tuj
uhmaca
ma iri
t
ud i
s
ebutse
bag
aia
irmut
lakse
la
mama s
i
h
p
adasi
fa
tas
lip
enci
pt
aan
nya
.Ai
rmutl
akmer
upa
kanai
ry
anghuku
mn y
asuc
idanmens
uci
kan
.Art
i
nya
,ai
rmutl
akada
la
hair
yang
d
apat
d i
gu
nak
anunt
ukber
su
ci.
Ta
pia
dajug
aai
rygsu
cit
ap
i t
i
dakbi
samens
uci
kanya
it
uAir
yangbe
rub
ahdis
ebabk
ante
rc
ampur
d
enga
nd e
nga
nbendasu
cil
ai
nse
hi
nggak
ehi
la
nga
nsi
fa
tkemutl
ak
aann
ya(
ti
dakbi
sal
agid
is
ebuta
ir
saj
a)
.
Co
nto
h:ai
rmur
niy
angt
er
ca
mpu
rde
nga
nte
hse
hi
ng
game
nj
ad
iai
rt
eh,
ai
rmu
rni
yan
gte
rc
amp
urd
eng
ans
abu
nse
hi
ng
ga
men
ja
dia
i
rsa
bun
.
D
anjug
ame n
suc
i
kandi
ri
deng
anta
nahat
auTay
amummerup
aka
ncar
aber
suc
ide
nga
nmeng
guna
kansu
at
ujeni
st
anah
y
angbe
rupad
ebu,p
asi
r
,bat
udandi
ndi
ng
.Ada
punya
ngdi
mak
sudden
gande
bui
tubi
sat
er
mas
ukde
buapasa
ja
.Bah
kan,
debu
y
angadadia
taspun
ggu
ngbin
ata
ng(k
end
ara
an)
,at
audia
ta
st e
mpatti
du
ryan
gter
da
patde
bu-
de
bub et
er
ban
gan
.Na
mun,
t
ent
uny
atana
hy a
ngdi
gun
aka
nh a
ru
sl
ahta
nahyan
gber
si
hdansuc
i.
Seda
ngk
anta
nahya
ngt
id
akber
si
hdanti
da
ksucit
i
dak
b
olehd
igu
nak
anseb
aga
imedi
aunt
ukt
aya
mum.