SEHARUSNYA
KENYATAAN
KOGNITIF
TUJUAN YANG BERKAITAN DENGAN KEMAMPUAN PEMAHAMAN TERHADAP
PENGETAHUAN DAN PENGEMBANGAN INTELEKTUAL
AFEKTIF
TUJUAN YANG MENGGAMBARKAN PERUBAHAN DALAM MINAT, SIKAP DAN NILAI NILAI
PSIKOMOTORIK
TUJUAN YANG MENGGAMBARKAN PERUBAHAN SKILL (MOTOR SKILL)
SASARAN PENDIDIKAN DAN PELATIHAN
Motivatif
SIKAP SIKAP
Disiplin KOMPETENSI /
SIKAP
MENTAL Inisiatif PRESTASI
Menerima KERJA
Menanggapi Jujur
Menghayati Bijaksana
Mengorganisir Loyal
Diri
Karakter Baru
OBTAIN
INSTRUCTIONAL
EVALUATION IDENTIFY
LEARNER NEED
RESOURCES AND
FEEDBACK
SELECT DETERMINE
INSTRUCTIONAL OBJECTIVES
STRATEGIES
BUILT
CURICULUM
1. MENGIDENTIFIKASI KEBUTUHAN
ORGANISASI
2. MENYUSUN SPESIFIKASI KINERJA
STANDAR
3. MENGIDENTIFIKASI KEBUTUHAN
PEMBELAJAR
4. MENETAPKAN SASARAN DIKLAT
5. MENYUSUN KURIKULUM
6. MENETAPKAN STRATEGI PEMBELAJARAN
7. MENENTUKAN SUMBER BELAJAR
8. MELAKSANAKAN DIKLAT
9. EVALUASI DAN TIMBAL BALIK
• IDENTIFIKASI KEBUTUHAN;
• MEMILIH MASALAH UNTUK
DIJADIKAN PRIORITAS
TINDAKAN;
• MERINCI HASIL-HASIL YANG
DIHARAPKAN DAPAT DICAPAI
DARI PEMILIHAN KEBUTUHAN
TERSEBUT;
TRAINING NEEDS PERENCANAAN • MENGIDENTIFIKASI HAL-HAL
ASSESSMENT DIKLAT YANG DIBUTUHKAN UNTUK
( TNA ) PEMECAHAN MASALAH;
• MENGURAIKAN HAL-HAL YANG
DIBUTUHKAN UNTUK
MEMECAHKAN MASALAH;
• MENGIDENTIFIKASI
ALTERNATIF DAN PERALATAN
YANG MEMUNGKINKAN UNTUK
MEMECAHKAN MASALAH
TERSEBUT
PENGERTIAN :
ANALISIS PERMASALAHAN
ANALISIS PENDAHULUAN
Allison Rosset, 1991 : 157
-
KEKURANGAN
=
KEMAMPUAN KERJA KEMAMPUAN KEMAMPUAN
PATOKAN/STANDAR KERJA NYATA KERJA
( KKP ) ( KKN )
( GAP )
+ =
KEMAMPUAN KEMAMPUAN KERJA
KERJA NYATA PATOKAN
DIKLAT ( KKP )
( KKN )
KURIKULUM BERDASAR
TNA = KEMAMPUAN KERJA = GAP
GAP
ANALISA
KEMAMPUAN KERJA
DIKLAT =
KURIKULUM
YANG
MENJEMBATANI
GAP
MATRIK
ANALISA KEBUTUHAN DIKLAT
( BERDASARKAN KOMPETENSI )
KEMAMPUAN KERJA
URAIAN KOMPETENSI UNTUK
NO TUGAS POKOK UNTUK PELAKSANAAN YANG BELUM PRIORITAS
MELAKSANAK
TUGAS DIKUASAI YANG PERLU
AN TUGAS
(KKK) DILATIHKAN
POKOK (KKP)
1 2 3 4 5 6
Identifikasi Kebutuhan Diklat adalah studi yang sistematis
mengenai suatu permasalahn kinerja (performance),
dengan menggunakan data dan pendapat dari berbagai
sumber untuk membuat keputusan yang efektif atau
rekomendasi tindakan selanjutnya. ( Suciati, Ph.D )
MENGIDENTIFIKASI KINERJA
DIKLAT NON
DIKLAT
LISTING RECORDING
COLLATING PRIORITIZING
Tahapan FNG :
1. PARA ANGGOTA KELOMPOK MENULISKAN IDE / GAGASAN (LISTING)
2. DAFTAR IDE / GAGASAN DICATAT ( RECORDING)
3. DILAKUKAN KLARIFIKASI, PENYEDERHANAAN DAN KOMBINASI DARI IDE /
GAGASAN TERSEBUT AGAR TIDAK TERJADI DUPLIKASI (COLLATING)
4. MELAKSANAKAN PENILAIAN / JUDGEMENT SECARA INDIVIDUAL UNTUK
MENENTUKAN PRIORITAS (PRIORITIZING)
IDENTIFIKASI KEBUTUHAN DIKLAT YANG
BERDASARKAN PADA JOB ANALYSIS ( ANALISIS
JABATAN ) YANG DIIKUTI DENGAN MENCARI
TINGKAT KESULITAN ( DIFFICULTIES/D), TINGKAT
KEPENTINGAN ( IMPORTANCE/I ) DAN TINGKAT
KESERINGAN (FREQUENCY/F), SELANJUTNYA
DAPAT DIKETAHUI KESENJANGAN KETRAMPILAN
YANG HARUS DIISI DENGAN DIKLAT
DENGAN HASIL PENDEKATAN DIF :
SS = SESUAI STANDAR
AS = ATAS STANDAR
BS = DI BAWAH STANDAR
1. Mengidentifikasi Kebutuhan Organisasi
a. rekaman masalah di lapangan yang harus direspon sesuai dengan tuntutan masyarakat
global.
b. kepastian adanya kesenjangan antara kebutuhan dan kondisi obyektif
c. pastikan adanya upaya perbaikan organisasi yang lebih baik di masa yang akan datang.
4. Tujuan Diklat
a. harus mampu menjawab permasalahan yang ada
b. bisa diukur
5. Menyusun Kurikulum
a. harus diintegrasikan dengan judul pelatihan
b. harus diintegrasikan dengan tujuan pelatihan
c. harus disesuaikan dengan peserta latihan (khusunya kemampuan berfikir)
d. harus disesuaikan dengan waktu yang tersedia
6. Menetapkan Strategi Pembelajaran
a. disesuaikan dan diintegrasikan dengan kurikulum
b. disesuiakn, diintegrasikan dengan tujuan pelatihan
c. disesuaikan, diintegrasikan dengan peserta
d. disesuaikan dengan waktu
7. Menentukan Sumber Belajar
a. disesuaikan dengan kurikulum
b. disesaikan dengan kemampuan anggaran
c. disesuaikan dengan tuntutan global
8. Melaksanakan Diklat
a.Harus mengacu pada proposal
b.Harus menggunakan pretes dan post test
9.Evaluasi dan Balikan.
a. Selesai Diklat diadakan evaluasi secara tertulis, meliputi :
pelaksanaan diklat, nara sumber, materi, lain-lain yang dianggap
perlu, misalnya ; lokasi/ tempat dan ruangan
b. Selain evaluasi secaralisan tertulis dapat juga secara melalui wakil
dari peserta.